Ugljikovodik

Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). Ako se pravilno ne potkrijepe pouzdanim izvorima, sporne rečenice i navodi mogli bi biti izbrisani. Pomozite Wikipediji tako što ćete navesti validne izvore putem referenci te nakon toga možete ukloniti ovaj šablon.

Ugljikovodici su organski hemijski spojevi ugljika i vodika. Sastoje se od "kostura" atoma ugljika na koje su vezani atomi vodika (i nekih drugih elemenata).

Glavna podjela ugljikovodika je prema obliku ugljikovog "kostura". Dalje se dijele uglavnom po zasićenosti.

• aciklički (alifatski) - atomi ugljika čine lančaste molekule.
  • zasićeni - alkani - atomi ugljika su vezani samo jednostrukom kovalentnom vezom.
  • nezasićeni
    • alkeni - osim jednostruke, između atoma ugljika postoji i dvostruka kovalentna veza.
    • alkini - osim jednostruke, između atoma ugljika postoji i trostruka kovalentna veza.
• ciklički - atomi ugljika čine prstenaste molekule.
  • karbociklički - prsten je građen samo od atoma ugljika.
    • zasićeni - cikloalkani - atomi ugljika su vezani samo jednostrukom kovalentnom vezom.
    • nezasićeni - cikloalkeni - osim jednostruke, između atoma ugljika postoji i dvostruka kovalentna veza.
    • aromatski - areni - u prstenu su jednostruka i dvostruka kovalentna veza poredane naizmjenično.
  • heterociklički - u prstenu postoje i drugi atomi (koji se nazivaju heteroatomima) osim atoma ugljika (npr. atom kisika, azota, sumpora, itd.).

Naziv dolazi od grčkog aroma (miris). U 19. vijeku Kekule otkriva strukturu benzena. Molekulska formula benzena je C₆H₆, a izvori su katran kamenog uglja, nafta.

Poznatiji aromatski ugljikovodici: antracen i naftalen.

• Supstitucija - reakcije supstitucije ili zamjene su reakcije zasićenih i aromatskih ugljikovodika pri čemu se atom vodika iz molekule zamjenjuje atomom drugog elementa ili drugom grupom.

• Funkcionalna grupa

Gallery Hydrocarbons na Wikimedia Commonsu.