Спіс перамог Манфрэда фон Рыхтгофена
У дадзеным спісе адлюстраваны перамогі самага рэзультатыўнага аса Першай сусветнай вайны лейтэнанта Манфрэда фон Рыхтгофена, вядомага таксама пад мянушкай «Чырвоны барон». Усяго вядома 80 перамог, атрыманых ім у перыяд з 17 верасня 1916 па 20 красавіка 1918 года. Усе перамогі, за адзіным выключэннем, былі здабытыя над брытанскімі лётчыкамі[заўв 1]. У спісе ў храналагічным парадку указаны:
- парадкавы нумар перамогі — графа «#»;
- дата атрыманай перамогі — графа «Дата»;
- дадзеныя аб пілотах, з якімі сутыкаўся барон, а таксама назвы іх падраздзяленняў[заўв 2] — графа «Авіятары»;
- дадзеныя аб самалётах, як англійскіх, так і германскіх — марка, серыйны нумар і нумар падраздзялення — графа «Самалёты»;
- апісанне баявых сутыкненняў і абставін, пры якіх была здабыта тая ці іншая перамога, з указаннем прыблізных каардынат месцаў вынікаў перамогі — графа «Гісторыя».
Графа «Самалёты» ці ўсе графы часам вылучаюцца колерамі:
— вылучэнне дадзеным колерам ўсіх граф азначае, што дадзеная перамога фон Рыхтгофена не была пацверджаная бокам-супернікам, альбо была здабытая іншым нямецкім авіятарам, але тым не менш, залічаная менавіта Рыхтгофену.
— вылучэнне колерам графы «Самалёты» пазначае размалёўку фюзеляжа самалёта, на якім была здабытая канкрэтная перамога. Вылучэнне адным колерам азначае, што ўсе часткі самалёта былі афарбаваныя ў адзін колер.
— вылучэнне графы «Самалёты» рознымі колерамі азначае, што самалёт быў афарбаваны ў некалькі колераў. Колер першай ячэйкі азначае колер, якім былі выфарбаваныя пярэдняя частка самалёта, капот і абцякальнікі колаў, другі колер — асноўная частка фюзеляжа і крылавыя падкосы, колер трэцяй — задняя частка самалёта і хваставыя стабілізатары.
Спіс перамог
[правіць | правіць зыходнік]# | Дата | Авіятары | Самалёты | Гісторыя | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 17 верасня 1916 | Каралеўскі Заходне-Сурэйскі полк Каралеўскія ўэльскія фузілёры |
|
Палётнае заданне[заўв 3]: Суправаджэнне бамбардзіроўшчыкаў Фон Рыхтгофен атрымаў сваю першую перамогу ў разгар бітвы на Соме. Знішчальнікі 11-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Ізель-ле-Амо, суправаджалі чацвёрку лёгкіх бамбардзіроўшчыкаў B.E.2, што накіроўваліся да Маркуэну. Над Віле-Плуіш фон Рыхтгофен з блізкай адлегласці знішчыў рухавік і забіў стралка-назіральніка. Брытанскі самалёт спланаваў яшчэ 6 кіламетраў на поўнач і ўпаў каля нямецкага аэрадрома каля Флескьерэ, у месцы з каардынатамі 50°07′46,97″ пн. ш. 3°07′02,17″ у. д.HGЯO. Пілот памёр ад ран[1][2]. | |||
2 | 23 верасня 1916 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Знішчальнікі 27-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Фьенвіле, у той дзень вялі баявое патруляванне паміж гарадамі Бапом і Камбрэ. У распачатым паветраным баі фон Рыхтгофен, патраціўшы каля 300 патронаў, падбіў адзін знішчальнік, які зваліўся каля Беньі, у месцы з каардынатамі 50°07′15″ пн. ш. 2°56′06″ у. д.HGЯO. Пілот памёр ад ран, фон Рыхтгофен ўзяў на памяць таблічку з нумарам самалёта[3][4]. | |||
3 | 30 верасня 1916 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Суправаджэнне бамбардзіроўшчыкаў Знішчальнікі 11-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Ізель-ле-Амо, суправаджалі B.E.2 12 і 13-й эскадрылляў, якія накіроўваліся на бамбаванне аэрадрома фон Рыхтгофена, размешчанага ў Ланьікуры. Над Фрэмікурам, у месцы з каардынатамі 50°06′42″ пн. ш. 2°54′11″ у. д.HGЯO, фон Рыхтгофен, патраціўшы 200 патронаў, запаліў знішчальнік суправаджэння. Машына ўпала на зямлю і згарэла дашчэнту, стралок-назіральнік загінуў у баі, пілот — двума тыднямі пазней, у шпіталі. Фон Рыхтгофен зноў узяў некаторыя часткі самалёта ў якасці сувеніраў[5][6]. | |||
4 | 7 кастрычніка 1916 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Знішчальнікі 21-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Бертангль, вылецелі на баявое патруляванне ў раён Ітра. На самалёты камандзіра эскадрыллі і яшчэ аднаго лётчыка былі загружаныя бомбы, астатнія ж былі самалётамі прыкрыцця. Падчас паветранага бою адна з 400 куль, выпушчаных фон Рыхтгофеном, трапіла ў галаву брытанскага авіятара. Самалёт упаў у Эканкуры, у месцы з каардынатамі 50°02′12″ пн. ш. 3°01′10″ у. д.HGЯO, а барон, як і раней, выразаў яго нумар з хваставога апярэння[7][6]. | |||
5 | 16 кастрычніка 1916 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Бамбавальны рэйд Узляцеўшы з аэрадрома Фьенвіле, самалёты 19-й эскадрыллі мелі сваёй мэтай штурмоўку чыгуначнай станцыі Эрмі. У распачатым баі фон Рыхтгофен, зрабіўшы 350 стрэлаў, здолеў падбіць самалёт недасведчанага лётчыка, які выконваў свой першы баявы вылет. Рэшткі самалёта разваліліся яшчэ ў паветры, упаўшы каля Ітры, у месцы з каардынатамі 50°03′56″ пн. ш. 2°59′37″ у. д.HGЯO. Барон, які даследаваў рэшткі, у рапарце няправільна ўказаў, што пілотам быў лейтэнант Каплер. Каплер, які таксама служыў у той жа эскадрыллі, загіне шасцю месяцамі пазней. Магчыма, барон знайшоў якую-небудзь рэч, якую малады лётчык мог пазычыць у таварыша[8][6]. | |||
6 | 25 кастрычніка 1916 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Узляцеўшы з Бертангля, пяцёрка B.E.12 21-й эскадрыллі павінна была патруляваць лінію перадавой. У распачатым баі над Лебефам фон Рыхтгофен атакаваў самотны самалёт, які аддзяліўся ад агульнай групы. Падбіты самалёт быў знесены да поўначы на 6 кіламетраў і ўпаў на паўднёвых ўскраінах Бапома, у месцы з каардынатамі 50°06′00″ пн. ш. 2°51′07″ у. д.HGЯO. Пілот, які праваяваў усяго 16 дзён, атрымаў сур'ёзнае раненне ў жывот і неўзабаве сканаў. Барон асабіста агледзеў збіты ім аэраплан [9][6]. | |||
7 | 3 лістапада 1916 | КЛК Усходне-Сурэйскі полк |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Знішчальнікі 18-й эскадрыллі, якія узляцелі з аэрадрома Лавьевіль, павінны былі патруляваць лінію фронту ў пошуках варожых самалётаў. Над лесам паблізу мястэчка Грэвілч фон Рыхтгофен, патраціўшы каля 400 патронаў, збіў аэраплан. Брытанскі самалёт упаў на зямлю і разляцеўся на кавалкі на паўночны ўсход ад лесу, у месцы з каардынатамі 50°06′00″ пн. ш. 2°47′43″ у. д.HGЯO. Пілот і стралок загінулі. Гэта быў першы самалёт, збіты баронам пасля смерці свайго настаўніка, славутага аса Освальда Бёлькэ[10][11]. | |||
8 | 9 лістапада 1916 | Кэмеранскі хайлэндскі полк |
|
Палётнае заданне: Бамбавальны рэйд У той дзень меркаваўся масіраваны налёт на фабрыку па вытворчасці цукру ў Ва-Врокуры сіламі некалькіх эскадрылляў. На двухмесных самалётах тыпу B.E.2 з-за дадатковай бомбавай загрузкі адсутнічалі стралкі. У распачатым баі над Маршы фон Рыхтгофену ўдалося збіць адзін лёгкі бамбардзіроўшчык, які ўпаў на поўначы, каля Беньі, у месцы з каардынатамі 50°07′28″ пн. ш. 2°56′06″ у. д.HGЯO. У рапарт барона укралася памылка: ён указваў, што ў экіпажы быў стралок. Пілот самалёта, які разбіўся, пазней памёр ад ран у шпіталі[12][11]. | |||
9 | 20 лістапада 1916 | Армейскі артылерыйскі корпус Каралеўскія шатландскія фузілёры |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Самалёты 15-й эскадрыллі ўзляцелі з аэрадрома каля вёскі Леальвілле, маючы сваёй мэтай патруляванне над лініяй фронту і знішчэнне варожых самалётаў. Пасля цяжкага і працяглага бою над Гранкурам фон Рыхтгофен здолеў падбіць самалёт, які ўпаў на перадавой, прыблізна ў месцы з каардынатамі 50°04′25,50″ пн. ш. 2°42′37″ у. д.HGЯO і быў накрыты агнём артылерыі. Дадзеная перамога прыпісваецца таксама камандзіру «Ясты 2» Штэфану Кірмаеру, які ўдакладняў, што самалёт упаў на нямецкім баку і моцна не пацярпеў. На думку гісторыкаў, яго версія выглядае больш праўдападобнай, паколькі абодва англійскіх авіятара засталіся ў жывых і былі ўзятыя ў палон. Як бы там ні было, але па германскай сістэме перамога магла б быць залічаная толькі аднаму пілоту, і яна была прысуджана барону. Кірмаер жа загінуў праз два дні[13][11]. | |||
10 | 20 лістапада 1916 | КЛК Каралеўскія шатландцы |
|
Палётнае заданне:Знішчальны патруль Знішчальнікі 18-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Лавьевіль, патрулявалі лінію фронту. Над Гранкурам, дзе той жа раніцай фон Рыхтгофен атрымаў сваю дзевятую перамогу, пяць нямецкіх знішчальнікаў атакавалі брытанскі паветраны патруль. Брытанскі самалёт упаў у месцы з каардынатамі 50°08′20″ пн. ш. 3°06′37″ у. д.HGЯO, на нічыйнай зямлі. Стралок загінуў у баю, а пілот, атрымаўшы цяжкае раненне, памёр дзесяццю днямі пазней. У гэты дзень барон ўпершыню атрымаў дзве перамогі[14][15]. | |||
11 | 23 лістапада 1916 | Каралеўскія інжынеры Ас з сям'ю перамогамі |
|
Палётнае заданее: Знішчальны патруль Тры знішчальніка 24-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Бертангль, мелі баявой задачай патруляванне лініі фронту. Над Бапомам яны сутыкнуліся з праўзыходнымі сіламі праціўніка. У ходзе недоўгачасовага бою два англійскіх знішчальніка былі вымушаныя выйсці з бою. У пяціхвіліннай дуэлі з брытанскім асам, на рахунку якога было сем перамог, фон Рыхтгофен, патраціўшы каля 900 патронаў, трапіў таму ў галаву. Брытанскі самалёт упаў на поўдзень ад Бапома, у месцы з каардынатамі 50°05′46″ пн. ш. 2°51′01″ у. д.HGЯO. Нямецкія пехацінцы, паблізу размяшчэння якіх ўпаў самалёт, пазней далі барону таблічку з серыйным нумарам і кулямёт брытанскага аса[16][15]. | |||
12 | 11 снежня 1916 | Шропшырскае апалчэнне |
|
Палётнае заданне: Суправаджэнне бамбардзіроўшчыкаў Восем знішчальнікаў 32-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Леальвілье, павінны былі прыкрываць шэсць лёгкіх бамбардзіроўшчыкаў F.E.2b 23-й эскадрыллі, якія накіроўваліся на штурмоўку складоў і чыгуначных шляхоў у раёне Маршы. На поўдзень ад Араса яны сутыкнуліся з нямецкімі знішчальнікамі, якія выляцела на перахоп. Пасля кароткага бою з фон Рыхтгофеном адзін англійскі авіятар быў вымушаны прызямліцца на нямецкім баку, паблізу Меркатэля, у месцы з каардынатамі 50°13′44,12″ пн. ш. 2°48′58,85″ у. д.HGЯO. Паранены ў печань пілот быў узяты ў палон, а практычна спраўны самалёт накіраваны ў распараджэнне «Ясты 2». Англійскі авіятар, на чыім рахунку быў адзін збіты аэраплан, прабыў у палоне да снежня 1918 года[17][15]. | |||
13 | 20 снежня 1916 | КЛК Ас з 8 перамогамі |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Звяно знішчальнікаў 29-й эскадрыллі, якія ўзляцелых з аэрадрома Ізель-ле-Амо, павінна было весці баявое патруляванне паміж населенымі пунктамі Гаменкур і Раланкур. Над Маншы-а-Бо яны сутыкнуліся з пяцёркай знішчальнікаў «Ясты 2». Пасля непрацяглага бою фон Рыхтгофен з блізкай адлегласці расстраляў англійскі самалёт, які ўпаў у месцы з каардынатамі 50°10′51,21″ пн. ш. 2°40′13,88″ у. д.HGЯO. Англійскі пілот, на чыім рахунку было восем нямецкіх самалётаў і які ўскосным чынам спрычыніўся да гібелі Освальда Бёлькэ, загінуў. Барон зняў з разбітага самалёта кулямёт[18][19]. | |||
14 | 20 снежня 1916 | Конацкіе рэйнджэры Каралеўская Ваенна-марская дывізія |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Знішчальнікі 18-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з Сэнт-Лежэ-ле-Ацье, вялі баявой патруль за лініяй фронту, на нямецкім баку. Над мястэчкам Нарэй, размешчаным ўсяго за кіламетр ад базы «Ясты 2» у Пранвілле, фон Рыхтгофен нечакана атакаваў апошнюю машыну, забіўшы наповал пілота і стралка. Брытанскі самалёт зніжаўся па вялікай дузе і ўпаў у месцы з каардынатамі 50°10′21,79″ пн. ш. 2°58′07,26″ у. д.HGЯO. Барон асабіста агледзеў астанкі машыны і забраў руль і кулямёт у якасці сувеніраў[20][19]. | |||
15 | 27 снежня 1916 | КЛК[заўв 5] |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Дадзеная перамога выклікае найбольшыя пытанні ў гісторыкаў, паколькі няма ніякіх прамых сведчанняў таго, які самалёт фон Рыхтгофен збіў у той дзень. У рапарце той указваў, што збіў F.E.2, але КВПС ў паказаным раёне падобных самалётаў не гублялі. Узнікла версія аб тым , што збітым самалётам мог бы быць DH.2, няправільна ідэнтыфікаваны. Але ў рапартах не ўказвалася ні пра якія страты падобных самалётаў. Найбольш імавернай здаецца наступная версія. Першапачаткова тры DH.2 29-й эскадрыллі выконвалі патруляванне паміж Маншы-а-Бо і Аррасам, на брытанскім баку фронту. Пазней яны былі атакаваныя пяцёркай нямецкіх знішчальнікаў, два самалёта з-за непаладак выйшлі з бою. Абодва пілота пацвярджалі, што трэці самалёт у ходзе бою сарваўся ў піке і падаў на зямлю. Аднак пазней гэты самы самалёт, хоць і пашкоджаны, вярнуўся на базу. Пілот патлумачыў, што падчас бою ў яго кулямёта заклінавала стужку і ён быў вымушаны скіраваць уніз, каб адарвацца ад праследавацеляў. Барон сцвярджаў, што, выпусціўшы 300 патронаў, ён спыніў пераслед, убачыўшы, што самалёт рэзка пайшоў уніз. Яго аповяд пацвярджалі нямецкія артылерысты, якія назіралі за боем. Паводле яго слоў, ён бачыў, што самалёт разбіўся ў Фішё, у месцы з каардынатамі 50°13′30″ пн. ш. 2°43′30″ у. д.HGЯO. Дадзеную перамогу яму залічылі, аднак, на справе, англійскі самалёт, які ўпаў у піке, шчасна вярнуўся на базу, а пілот ў будучыні саб'е яшчэ 45 самалётаў і 12 пашкодзіць[21][19]. | |||
16 | 4 студзеня 1917 | КВМАС |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Апошняя перамога барона у складзе падраздзялення Jagdstaffel 2. Чатыры самалёты 8-й эскадрыллі Каралеўскай Ваенна-марскі Авіяцыйнай Службы, якія ўзляцелі з аэрадрома «Вяр-Галан» (у 20 км на поўнач ад Амьена) вялі баявое патруляванне паміж мястэчкамі Ашье-ле-Гран, Грэвілле і Гедекур. Паколькі яны не падпалі пад абстрэл з боку нямецкіх сродкаў СПА, фон Рыхтгофен з астатнімі пілотамі спачатку прынялі іх за сваіх. Аднак пазней адзін англійскі самалёт атакаваў нямецкае звяно. Толькі дзякуючы колькаснай перавагі немцам атрымалася збіць яго на поўнач ад Мец-ан-куцюр у месцы з каардынатамі 50°04′15″ пн. ш. 3°03′52″ у. д.HGЯO. Фон Рыхтгофен адзначаў у дакладзе тэхнічныя характарыстыкі новага самалёта, якія, паводле яго слоў, пераўзыходзілі нямецкія. Ён гэтак жа выразаў нумар серыі з фюзеляжа[22][23]. | |||
17 | 23 студзеня 1917 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Патрульна-эскортная місія Саракавая эскадрылля выконвала заданне па ахове двухмеснага самалёта, які выконваў аэрафотаздымку Ланса. Атакаваны пяцёркай нямецкіх самалётаў англійскі аэраплан загарэўся і ўпаў на ўсходзе ад Экс-Нулета, у месцы з каардынатамі 50°25′30″ пн. ш. 2°44′33″ у. д.HGЯO. Пілот, які збіў да гэтага моманту 3 самалёты, прычым апошні — раніцай таго ж дня, выскачыў або выпаў з палаючага аэраплана[24][23]. | |||
18 | 24 студзеня 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Сем самалётаў F.E.2, якія ўзляцелі з аэрадрома Лазінгема, накіроўваліся на мазаічнае фатаграфаванне нямецкіх умацаванняў у раёне Вімі. Паколькі самалёты эскорту занялі няўдалую пазіцыю, фон Рыхтгофен без супраціўлення атакаваў сваю ахвяру і прымусіў пілота здзейсніць пасадку паміж Вімі і Фрэнуа-ан-Гаелям, у месцы з каардынатамі 50°22′09,22″ пн. ш. 2°50′39,22″ у. д.HGЯO. Абодва авіятара засталіся ў жывых, хоць пілот атрымаў раненні ў абедзве нагі. Стралок-фатограф да прыбыцця нямецкіх пяхотнікаў спаліў самалёт, карты і фотастужку. Неўзабаве да іх далучыўся і сам барон, які перавярнуў пры пасадцы свой самалёт. Ён забраў хваставой нумар самалёта і адзначыў, што ўпершыню бачыць сваіх ахвяр жывымі. Фон Рыхтгофен адзначаў у рапарце, што падчас бою ў яго трэснула крыло, таму ён быў вымушаны выйсці ў штопар і хутчэй прызямліцца. Гэты факт ніяк не маглі не заўважыць англічане, якія заявілі, што Le Petit Rouge[заўв 8], хутчэй за ўсё, разбіўся і залічылі ўяўную перамогу над ім экіпажу самалёта F.E.2b № 7007[25][23]. | |||
19 | 1 лютага 1917 | Дарэмскі полк лёгкай пяхоты 50-ы батальён Канадскіх экспедыцыйных сіл |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Некаторы час фон Рыхтгофен быў вымушаны лётаць на «Хальберштадце», бо яго «Альбатрос» пасля некалькіх паломак быў адпраўлены на рамонт і мадэрнізацыю. Тры самалёта 16-й эскадрыллі ўзляцелі з аэрадрома блізу Брюе-ла-Бюісьер для фотаздымкі нямецкіх пазіцый. Над Телю фон Рыхтгофен, дзейнічаючы ў пары з лейтэнантам Альменрэдэрам, непрыкметна зайшоў у хвост самалёта, якога ён пераследаваў, і, выпусціўшы каля 150 куль, збіў яго на паўднёвым захадзе ад паселішча, у месцы з каардынатамі 50°20′57,85″ пн. ш. 2°47′38,51″ у. д.HGЯO. Абодва пілота атрымалі цяжкія раненні і на наступны дзень памерлі[26][27]. | |||
20 | 14 лютага 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Артылерыйска-карэктавальная місія Англійскі самалёт 2-й эскадрыллі ўзляцеў з аэрадрома каля вёскі Эсдзінель-ле-Бецюн для выведкі варожых артылерыйскіх пазіцый у раёне Ланса. На захадзе ад Лаос-ан-Гаеля, фон Рыхтгофен, які вяртаўся на базу пасля наведвання свой былой эскадрыллі Jasta 2, з 50-ці метраў расстраляў «англічаніна». Самалёт упаў на дарозе Ланс- Юллюш, у месцы з каардынатамі 50°27′49,4″ пн. ш. 2°48′53,29″ у. д.HGЯO. Стралок памёр пасля сутыкнення з зямлёй, а пілот, хоць і атрымаў цяжкае раненне, выжыў. Адзін час ён утрымліваўся ў адной камеры з Дональдам Мак-Дональдам, 34-й ахвярай барона[28][27]. | |||
21 | 14 лютага 1917 | КЛК Сафалкскі полк |
|
Палётнае заданне: Фіксаванне рэзультатаў артагню Два самалёта 2-й эскадрыллі накіроўваліся да Лаос-ан-Гаеля для фіксавання вынікаў артылерыйскага агню. Над Мазенгарбам яны былі атакаваныя тройкай «Хальберштадтаў». Выпусціўшы каля 100 куль, фон Рыхтгофен заўважыў, што варожы самалёт задыміў, пару разоў перавярнуўся, частка яго левага крыла была адарваная. У рапарце ён сцвярджаў, што бачыў, як ён упаў у месцы з каардынатамі 50°22′09,22″ пн. ш. 2°41′16,86″ у. д.HGЯO, на англійскай тэрыторыі. Па факце, нягледзячы на цяжкае раненне, англійскі авіятар здолеў выраўнаваць самалёт каля самай зямлі і пасадзіць яго на сваім аэрадроме. Хоць у барона не было сведак яго перамогі як у паветры, так і на зямлі, дадзеную перамогу яму ўсё-такі залічылі. Абодва англічаніна выжылі ў тым баі, але сам аэраплан апынуўся літаральна здзіраўлены кулямі, у яго сарвала хваставы кулямёт, які барон прыняў за абломак крыла[29][30]. | |||
22 | 4 сакавіка 1917 | Ворчэстершырскі полк КЛК |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Чарговая непацверджаная перамога фон Рыхтгофена. Гісторыкі меркавалі некалькі варыянтаў таго, хто б мог стаць ахвярай барона, аднак усе версіі аказваліся непераканаўчымі. Найбольш праўдападобнай здаецца наступная версія. Барон сцвярджаў, што падчас баявога патрулявання ён атакаваў адзіночны самалёт над Лаос-ан-Гаелям. У яго рапарце гаворыцца, што пасля некалькіх заходаў і 500 выпушчаных па ім куль «англічанін» рэзка пайшоў уніз і ўпаў на зямлю ў месцы з каардынатамі 50°27′05″ пн. ш. 2°47′39″ у. д.HGЯO. Нібыта яго словы пацвярджалі нямецкія артылерысты. На самай справе англійскі самалёт, які накіроўваўся на фатаграфаванне Ланса, не атрымаўшы істотных пашкоджанняў, выраўняўся каля зямлі і шчасна вярнуўся на базу. Стралок быў паранены ў нагу, пілот не атрымаў ні драпіны[31][32]. | |||
23 | 4 сакавіка 1917 | КЛК Каралеўскія шатландскія пагранічнікі |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Двухмесныя англійскія самалёты 43-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома «Трэзэн», які размяшчаецца ў двух кіламетрах на паўднёвы ўсход ад Эр-сюр-ла-Ліса, накіроўваліся на баявое патруляванне ў раёне Вімі. Над Ашэвілям яны сутыкнуліся з фон Рыхтгофенам і яшчэ пяццю самалётамі Jasta 11. Пасля працяглага бою, выпусціўшы каля 400 куль, барон здолеў збіць самалёт, які першым кінуўся на яго ў атаку. Англійскі аэраплан, у якога адламалася адно крыло, упаў у пасёлак, у месцы з каардынатамі 50°23′02″ пн. ш. 2°53′01″ у. д.HGЯO Калегі барона пазней далі яму два знойдзеных кулямёты і шыльды з серыйнымі нумарамі аэраплана[33][32]. | |||
24 | 6 сакавіка 1917 | КЛК 2-гі батальён Канадскіх горных стралкоў |
|
Палётнае заданне: Штурмоўка наземных аб'ектаў Два англійскіх самалёта 16-й эскадрыллі ўзляцелі з аэрадрома блізу Брюе-ла-Бюісьера для нанясення удараў з паветра па Вімі. Над Сушэ фон Рыхтгофен, дзейнічаючы ў пары з лейтэнантам Альменрэдэрам, атакаваў іх на малой вышыні. У аднаго з іх пасля атакі барона адарваліся крылы, і ён упаў у месцы з каардынатамі 50°23′09,91″ пн. ш. 2°45′25,91″ у. д.HGЯO. Ён ледзь было не збіў і другі самалёт, B.E.2d № 5834, нанёсшы таму істотныя пашкоджанні. І хоць англійскаму экіпажу ўдалося адбіцца, пілот самалёта, дзейнічаючы з іншым стралком, яшчэ сутыкнецца з баронам і стане яго 29- й ахвярай[34][35]. | |||
25 | 9 сакавіка 1917 | Нартгемптаншырскі полк |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Тры знішчальніка 29-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Ізель-ле-Амо, павінны былі весці баявое патруляванне ўздоўж лініі фронту. Пазней адзін з самалётаў аддзяліўся, чым і скарыстаўся фон Рыхтгофен, атакаваўшы «англічаніна» разам з яшчэ трыма знішчальнікамі. Паміж населенымі пунктамі Ракленкур і Баель-Сір-Берта барон выпусціў па ім каля 100 куль. Англійскі аэраплан загарэўся, упаў у месцы з каардынатамі 50°19′33″ пн. ш. 2°49′16″ у. д.HGЯO і цалкам выгараў. У той дзень фон Рыхтгофен лётаў на самалёце параненага лейтэнанта Любарта[36][37]. | |||
26 | 11 сакавіка 1917 | КЛК Горданскі хайлэндскі полк |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Англійскі самалёт 2-й эскадрыллі вылецеў для правядзенн�� аэрафотаздымкі раёна Вімі. Над мястэчкам Жываншы-ан-Гаель барон, які страціў з-пад увагі сваю эскадрыллю падчас патрулявання, атакаваў адзіночны варожы самалёт. Патраціўшы каля 200 куль, фон Рыхтгофен збіў яго ў паўднёвай ўскраіны лесу «Ла Фалі». Машына загарэлася, развалілася напалову і ўпала ў месцы з каардынатамі 50°21′44″ пн. ш. 2°46′41″ у. д.HGЯO. Пазней барон выразаў серыйны нумар самалёта для сваёй калекцыі. Загінулы стралок стаў самай «старой» ахвярай фон Рыхтгофена. Яму было 36 гадоў[38][37]. | |||
27 | 17 сакавіка 1917 | Нартгемптаншырскі полк КЛК |
|
Палётнае заданне: Эскорт фотавыведнікаў Дзевяць англійскіх самалётаў F.E.2b 25-й эскадрыллі, на трох з якіх былі ўсталяваныя фотакамеры, і 6 «Стратараў» 43-й эскадрыллі накіроўваліся шчыльным шыхтам для выведкі раёна каля мястэчка Вітры-ан-Артуа. Фон Рыхтгофен разам з яшчэ дзевяццю самалётамі сваёй эскадрыллі і яшчэ дзесяццю з іншых падраздзяленняў уступілі ў бой з імі. Барон, адціснуўшы ў бок адзін знішчальнік і патраціўшы каля 800 патронаў, збіў яго над Апі, у месцы з каардынатамі 50°20′54″ пн. ш. 2°53′30″ у. д.HGЯO. Усяго ж падчас бою англічанам атрымалася збіць або вывесці з ладу 6 нямецкіх аэрапланаў, прычым ні аднаго Jasta 11. Акрамя барона, на свой рахунак запісалі па адным самалёце яго аднапалчане лейтэнанты Альменрэдэр і Вольф. Пазней барону прыйшоў фотаздымак цела пілота ад пяхотнага палкоўніка, які з'яўляўся сведкам бою[39][37]. | |||
28 | 17 сакавіка 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Артылерыйска-карэктавальная місія Дадзены англійскі самалёт 16-й эскадрыллі ўзляцеў з аэрадрома блізу Брюе-ла-Бюісьера для карэкціроўкі артагню ў раёне Фарбю. Фон Рыхтгофен пасля кароткага бою адстрэліў «англічаніну» абодва крыла, і той упаў на нейтральнай паласе. Германская артылерыя тут жа накрыла абломкі самалёта[40][41]. | |||
29 | 21 сакавіка 1917 | КЛК Оксфардшырскі і Бэкінгемшырскі полк лёгкай пяхоты |
|
Палётнае заданне: Артылерыйска-карэктавальная місія Некалькі англійскіх самалётаў 16-й эскадрыллі ўзляцелі з аэрадрома блізу Брюе-ла-Бюісьера для карэкціроўкі артагню па нямецкіх пазіцыях. Фон Рыхтгофен ў адзіночку вылецеў на свабоднае паляванне. Ён заўважыў вялікую колькасць непрыяцельскіх самалётаў, якія тым не менш не вырашаліся пераляцець праз лінію фронту. Нарэшце, барон нечакана атакаваў самалёт-карэктоўшчык над «вышынёй 123» на поўнач ад мястэчка Нэвіл-Сен-Вааст. Англійскі самалёт дапусціў памылку, не пачаўшы манеўраванне, спадзеючыся, што нямецкі аэраплан не накіруецца углыб варожай тэрыторыі. Барон, выпусціўшы каля 500 куль, забіў пілота і цяжка параніў стралка. Самалёт перавярнуўся і ўпаў у месцы з каардынатамі 50°22′23,8″ пн. ш. 2°46′14,78″ у. д.HGЯO, на брытанскай тэрыторыі. Англійскі пілот ўжо сутыкаўся з баронам (гл. перамогу № 24), але тады яму ўдалося адарвацца[42][41]. | |||
30 | 24 сакавіка 1917 | 11-ы батальён Канадскіх горных стралкоў |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Два знішчальнікі французскай вытворчасці 19-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Фьенвіле, патрулявалі лінію фронту на поўдзень ад Ланса. Фон Рыхтгофен разам з дзевяццю самалётамі свайго падраздзялення атакаваў іх. У аднаго англійскага самалёта заклінавала кулямёт, і ён адразу ж выйшаў з бою. У другога ў момант атакі ўзніклі праблемы з рухавіком. Пасля працяглага бою фон Рыхтгофену атрымалася ўразіць паліўны бак самалёта і прымусіць пілота здзейсніць пасадку на занятай немцамі тэрыторыі каля Жываншы-ан-Гаеля, у месцы з каардынатамі 50°23′33,94″ пн. ш. 2°47′39,39″ у. д.HGЯO. Параненага англічаніна ўзялі ў палон. Барон згадваў у рапарце, што гэтыя новыя для яго самалёты па сваіх характарыстыках саступалі нямецкім машынам[43][41]. | |||
31 | 25 сакавіка 1917 | Дарсетшырскі полк |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Два знішчальнікі французскай вытворчасці 29-й эскадрыллі, якія ўзляцелі з аэрадрома Ізель-ле-Амо, павінны былі суправаджаць F.E.2 11-й эскадрыллі, якія ішлі на аэрафотавыведку. У аднаго з іх пасля ўзлёту пачаліся праблемы, і ён вярнуўся на базу. Другі ў адзіночку працягнуў палёт, за што і паплаціўся. Над Дуэ яго атачылі і адрэзалі ад астатняй групы. Фон Рыхтгофену за ўсё пасля некалькіх стрэлаў атрымалася прабіць паліўны бак і прымусіць пілота да пасадкі. Самалёт здзейсніў жорсткую пасадку і перавярнуўся у Ціюа-ле-Эрмавіль, у месцы з каардынатамі 50°23′33,94″ пн. ш. 2°47′39,39″ у. д.HGЯO. Як толькі пілот выбраўся з кабіны, самалёт успыхнуў і згарэў дашчэнту. Нямецкія пехацінцы былі нямала здзіўлены, калі ўбачылі, што англічанін быў апрануты ў звычайную піжаму і лётны касцюм па-над ёй. Той патлумачыў, што лічыў, што гэта будзе кароткі вылет[44][45]. | |||
32 | 2 красавіка 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Адзіночны самалёт F.E.2, які ўзляцеў з аэрадрома Саві-Берлет, накіроўваўся на мазаічнае фатаграфаванне нямецкіх умацаванняў у раёне Вімі. Пасля доўгага бою фон Рыхтгофен прымусіў знізіцца ворага амаль да самай зямлі. Праз некаторы час англійскі самалёт урэзаўся ў адзін з дамоў у вёсцы Фарбю, у месцы з каардынатамі 50°21′36,89″ пн. ш. 2°49′30,22″ у. д.HGЯO. Барон адзначаў у рапарце, што стралок працягваў паліваць агнём яго самалёт да самай апошняй хвіліны. Абодва англійскіх авіятара загінулі. Пазней Рыхтгофен з братам агледзеў месца падзення[46][45]. | |||
33 | 2 красавіка 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Шэсць двухмесных англійскіх самалётаў 43-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома «Трэзэн», які размяшчаецца ў двух кіламетрах на паўднёвы ўсход ад Эр-сюр-ла-Ліса, накіроўваліся на фатаграфаванне нямецкіх пазіцый у раёне Вімі. Фон Рыхтгофен атакаваў самалёт, які нёс фатаграфічную апаратуру. Падчас першага заходу яму ўдалося параніць стралка ў жывот і прабіць паліўны бак варожага аэраплана. «Англічанін» паспрабаваў схавацца ў аблоках, але барон трапіў у яго і прымусіў сесці каля Жываншы-ан-Гаеля, у месцы з каардынатамі 50°23′34,4″ пн. ш. 2°47′36,84″ у. д.HGЯO. Рыхтгофен указваў у рапарце, што нават здзейсніўшы пасадку, англічане працягвалі страляць па ім і ён быў вымушаны яшчэ раз атакаваць самалёт. Цяжкапаранены стралок атрымаў яшчэ некалькі раненняў і сканаў некалькімі гадзінамі пазней. Пілот выжыў і быў захоплены ў палон. Пазней, вызваліўшыся, той пісаў, што ні ён, ні яго стралок нават не думалі страляць з зямлі. Ён нават не змог спаліць самалёт, так як не змог выцягнуць з кабіны параненага таварыша. Што ж прымусіла барона атакаваць ў трэці раз бездапаможную машыну, так да канца і не высветлена. Ёсць вэрсія, што або барон, або яго біёграфы спецыяльна падрэдагаваць гэты спрэчны баявой эпізод, каб той не выглядаў халаднакроўным забойцам[47][45]. | |||
34 | 3 красавіка 1917 | Ловацкія скауты Каралеўскі Уорвікшырскі полк |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Некалькі самалётаў F.E.2, якія ўзляцелі з аэрадрома Лазінгема, накіроўваліся на мазаічнае фатаграфаванне нямецкіх умацаванняў у раёне Вімі. Фон Рыхтгофен, дзейнічаючы разам са сваім братам Лотарам і яшчэ чатырнаццаццю самалётамі, атакавалі іх, калі тыя, зрабіўшы патрэбныя здымкі, вярталіся на базу. Пасля непрацяглага бою, забіўшы стралка, барон прымусіў пілота сесці паміж Лансам і Льевенам, у месцы з каардынатамі 50°25′58,47″ пн. ш. 2°47′08,49″ у. д.HGЯO. Пілот сцвярджаў, што перад гэтым ён збіў адзін нямецкі самалёт. Англійскі аэраплан быў зусім новым і меў усяго 8 гадзін налёту. Пілот падчас палону адзін час падзяляў камеру ў турме Саарбрюкена з Сірылам Бэнэтам, 20-й ахвярай барона[48][49]. | |||
35 | 5 красавіка 1917 | Манчэстэрскі полк Каралеўскія дублінскія фузілёры |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Шэсць новых самалётаў F.E.2, якія ўзляцелі з аэрадрома Бертангль, накіроўваліся углыб варожай тэрыторыі для пошуку і знішчэння варожых самалётаў. Зайшоўшы даволі далёка, не сустрэўшы па шляху агню франтавых гармат СПА, яны былі атакаваныя праўзыходнымі сіламі немцаў. Фон Рыхтгофен пасля кароткага бою параніў стралка, прабіў паліўныя бакі і прымусіў пілота сесці ў раёне Леварда, у месцы з каардынатамі 50°20′39,71″ пн. ш. 3°10′47,38″ у. д.HGЯO. Пілот выцягнуў параненага стралка, які памёр на наступны дзень, з машыны і спаліў яе[50][51]. | |||
36 | 5 красавіка 1917 | Уілтшырскі полк Ёркска-Ланкастэрскі полк |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Праз 15 хвілін пасля сваёй 35-й перамогі фон Рыхтгофен атакаваў над Дуэ другі знішчальнік. На працягу 10 хвілін барон прастрэліў паліўныя бакі самалёта, і англійскі пілот вымушаны быў прызямліцца каля Кюеншы, у месцы з каардынатамі 50°22′33″ пн. ш. 3°02′51″ у. д.HGЯO. Здзейсніўшы мяккую пасадку, англічане спалілі свой самалёт і былі ўзятыя ў палон. Вярнуўшыся дадому пасля вайны, яны адзначалі, што з іх кулямётамі пастаянна ўзнікалі непаладкі, з-за чаго яны не маглі аказаць належнага супраціўлення. Патэнцыял новых самалётаў не быў да канца раскрыты англічанамі, і даволі хутка яшчэ 2 самалёта з 6 прызямліліся на варожай тэрыторыі. Барон адзначаў перавагу «Альбатроса» над новымі англійскімі знішчальнікамі[52][51]. | |||
37 | 7 красавіка 1917 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Спецыяльная аперацыя па аэрафотаздымцы У сувязі з акрэліванай аперацыяй па захопе Араса брытанскае камандаванне адпраўляла на фотаздымку германскіх ўмацаванняў цэлыя эскадры фотавыведнікаў, з якімі немцы паспяхова спраўляліся. Было прапанавана адправіць на выведку йгрупу знішчальнікаў, на адным з якіх была ўсталяваная фатаграфічная апаратура. Шэсць знішчальнікаў 60-й эскадрыллі накіраваліся на такую аперацыю. Зайшоўшы углыб варожай тэрыторыі, яны былі атакаваныя пяцёркай знішчальнікаў «Ясты 11». Знішчальніку, які быў абраны фон Рыхтгофеном, ўдавалася шэсць разоў адарвацца ад яго куль з дапамогай розных манеўраў, аднак падчас сёмай атакі барону атрымалася пашкодзіць яго рухавік. Некіраваны самалёт упаў на англійскім баку ў Меркателя, у месцы з каардынатамі 50°14′20″ пн. ш. 2°47′40″ у. д.HGЯO. Англійская пілот загінуў[53][54]. | |||
38 | 8 красавіка 1917 | Заходне-Кенцкі полк Сурэйскі полк ёменаў |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Тры двухмесных англійскіх самалёта 43-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома «Трэзэн», які размяшчаецца ў двух кіламетрах на паўднёвы ўсход ад Эр-сюр-ла-Ліса, накіроўваліся на баявое патруляванне над Лансам і Арасам. Над Фарбю яны былі атакаваныя пяцёркай нямецкіх знішчальнікаў. Зайшоўшы ў хвост англійскага самалёта, фон Рыхтгофену атрымалася параніць стралка і пашкодзіць механізмы кіравання самалётам. Некіраваны аэраплан упаў у месцы з каардынатамі 50°21′28″ пн. ш. 2°49′00″ у. д.HGЯO. Стралок загінуў, а пілот атрымаў сур'ёзнае раненне пры сутыкненні з зямлёй, але выжыў і быў захоплены ў палон[55][56]. | |||
39 | 8 красавіка 1917 | Полк Аргайлскіх і Сазэрлэндскіх горцаў Каралеўскія уэльскія фузілёры |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Адзіночны самалёт F.E.2 выконваў фатаграфаванне нямецкіх пазіцый каля Фарбю літаральна за 12 гадзін да пачатку агульнага наступу ў гэтым раёне. На малой вышыні яго атакаваў фон Рыхтгофен, дзейнічаючы ў пары з лейтэнантам Вольфам. Фон Рыхтгофен нечакана сутыкнуўся з англійскім выведнікам і атакаваў яго. Пасля невялікай колькасці стрэлаў «англічанін» разваліўся ў паветры і ўпаў на ўсход ад Вімі, у месцы з каардынатамі 50°22′44″ пн. ш. 2°49′10″ у. д.HGЯO. Яго абломкі былі раскіданыя ў радыусе кіламетра, аднак барону далі серыйны нумар для яго калекцыі. Абодва англійскіх авіятара загінулі[57][56]. | |||
40 | 11 красавіка 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Артылерыйска-карэктавальная місія Адзіночны самалёт F.E.2 выконваў карэкціроўку агню артылерыі па нямецкім войскам, адступаючым са сваіх пазіцый. На малой вышыні яго атакаваў фон Рыхтгофен, дзейнічаючы ў пары з лейтэнантам Вольфам. Пасля кароткага бою самалёт упаў у варонку ад снарада і разваліўся каля Віерваля, у месцы з каардынатамі 50°21′35″ пн. ш. 2°51′31″ у. д.HGЯO. Пілот і назіральнік былі параненыя, але змаглі адпаўзці ў кінуты нямецкі бліндаж, дзе дачакаліся канадскіх салдат, якія перайшлі ў атаку[58][59]. | |||
41 | 13 красавіка 1917 | Каралеўскія інісілінгскія фузілёры Каралеўскі лінкольншырскі полк |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка У той дзень фон Рыхтгофену ўпершыню ўдалося збіць 3 самалёты за адзін дзень. Шэсць самалётаў-выведнікаў, на адным з якіх была ўсталяваная фотаапаратура, узляцеўшы з аэрадрома «Ла Бельвю», размешчанага на поўнач ад пасёлка Варленкур-ле-Па, накіроўваліся на выведку пазіцый каля Этена. Па плану іх павінны былі суправаджаць два звяна знішчальнікаў з 19-й і 57-й эскадрылляў, аднак іх сустрэча не адбылася. Адхіліўшыся ад курса далёка на поўнач, гэтыя самалёты сутыкнуліся з шасцёркай нямецкіх знішчальнікаў. Барон збіў сваю ахвяру пасля кароткага бою паміж Вітры-ан- Артуа і Брэбьерам, у месцы з каардынатамі 50°20′05″ пн. ш. 3°00′00,35″ у. д.HGЯO. Абодва члены экіпажа згарэлі разам са сваёй машынай. У той дзень усе да адзінага англійскія самалёты былі лёгка перабітыя немцамі, а іх экіпажы, усяго 12 чалавек, загінулі[60][61]. | |||
42 | 13 красавіка 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Некалькі самалётаў F.E.2, якія ўзляцелі з аэрадрома Ізель-ле-АМО, накіроўваліся на баявое патруляванне ўздоўж лініі фронту. Яны вярталіся на базу з боку нямецкіх пазіцый, калі іх атакавалі фон Рыхтгофен і лейтэнант Сымон. Барон, манеўруючы такім чынам, шт�� англічане нават не змаглі ўзяць яго самалёт на мушку, збіў сваю 42-ю ахвяру на брытанскім баку, паміж Маншы-ле-Пр. і Фёшы, у месцы з каардынатамі 50°16′58″ пн. ш. 2°52′00″ у. д.HGЯO. Барон сцвярджаў, што абломкі самалёта накрыла нямецкая артылерыя. Пілот і назіральнік выжылі, хоць і былі параненыя[62][61]. | |||
43 | 13 красавіка 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Бамбаванне Эскадрылля самалётаў F.E.2 накіроўвалася на бамбаванне склада боепрыпасаў на вузлавой станцыі паміж Лансам і Энэн-Летарам[заўв 10]. Пасля бамбавання яны заўважылі 5 знішчальнікаў, якія набліжаліся да іх. Спачатку прыняўшы іх за свае ж «Ньюпары», яны падпусцілі іх на блізкую адлегласць. Фон Рыхтгофен спікіраваў на адзін самалёт і пасля недоўгачасовага бою запаліў яго рухавік. Некіраваны англійскі самалёт стаў хутка зніжацца і ўрэзаўся ў сцяну вясковага дома паблізу Нуаэль-Гадо, у месцы з каардынатамі 50°25′02,56″ пн. ш. 2°58′45,1″ у. д.HGЯO. Абодва авіятара загінулі. Усяго ж немцы збілі ў тым баі тры англійскіх самалёта, але і страцілі тры свае[63][64]. | |||
44 | 14 красавіка 1917 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Пяць «Ньюпораў» 60-й эскадрыллі патрулявалі лінію фронту ў раёне Ланса. Заўважыўшы на захадзе ад Дуэ нямецкі двухмесны карэктоўшчык, яны рынуліся на яго. У гэты час фон Рыхтгофен з калегамі паспяшаў да яго на дапамогу. У хуткаплынным баі ён прымусіў адзін знішчальнік да пасадкі ў адным кіламетры на поўдзень ад Буа-Бернара, у месцы з каардынатамі 50°22′09,22″ пн. ш. 2°54′44,56″ у. д.HGЯO. Пілот, які не атрымаў сур'ёзных раненняў, быў адразу узяты ў палон пехацінцамі. Ужо пасля вызвалення з палону англійскі авіятар сцвярджаў, што ў яго ўзніклі праблем�� з рухавіком, у які трапілі некалькі куль ад карэктоўшчыка. Пасля гэтага ён узяў курс на базу, але барон, які падаспеў, лёгка прабіў паліўны бак і прымусіў прызямліцца на сваёй тэрыторыі. Усяго ж у тым баі англічане страцілі чатырох самалётаў[65][64]. | |||
45 | 16 красавіка 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Артылерыйска-карэкціровачная місія Адзіночны самалёт F.E.2 выконваў карэкціроўку агню артылерыі. На вышыні 800 метраў яго атакаваў фон Рыхтгофен, пасля чаго той задыміў і стаў рэзка губляць вышыню. Барон дакладваў, што бачыў, што на вышыні 100 метраў лётчыку ўдалося выраўнаваць самалёт, аднак затым ён працягнуў падзенне паміж Баель-Сір-Берта і Гаврелям. І хоць ён не бачыў, ці разбіўся самалёт, гэтую перамогу яму залічылі. У англійскіх данясеннях адзначалася, што пашкоджаны самалёт даволі ўпэўнена заходзіў на вымушаную пасадку, аднак з-за рэзкага парыву ветру ён зваліўся ў месцы з каардынатамі 50°19′48″ пн. ш. 2°52′13″ у. д.HGЯO, на англійскім баку . Пілот і назіральнік пры падзенні былі параненыя, прычым апошні памёр у шпіталі трынаццаццю днямі пазней[66][67]. | |||
46 | 22 красавіка 1917 | Дарсетшырскі полк Каралеўскі лестэршырскі полк |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Шэсць самалётаў F.E.2 накіроўваліся на аэрафотаздымку нямецкіх пазіцый. На паўночны ўсход ад Бапома яны былі сустрэтыя эскадрылляй фон Рыхтгофена і атакаваныя. Бой быў адметны тым, што нямецкія лётчыкі, прычыніўшы пашкоджанні ўсім шасці машынам і, па факце, збіўшы чатыры, былі ўпэўненыя толькі ў двух перамогах. Таму для гісторыкаў заставалася незразумелым, каго менавіта з чатырох збіў барон. Найбольш імаверным здаецца версія са збітым каля Ланьікур-Марсэля самалётам № 7020. Барон адзначаў у сваім рапарце, што бой пачаўся над нямецкімі пазіцыямі, але самалёты моцным ветрам зносіла на захад. Пасля яго першага стрэлу абраны ім самалёт задыміў, а пасля яшчэ 500 стрэлаў стаў рэзка губляць вышыню і ўпаў у месцы з каардынатамі 50°09′30″ пн. ш. 2°57′10″ у. д.HGЯO, на англійскім баку. Пры ўдары аб зямлю аэраплан разваліўся на кавалкі, але лётчыкі цудам засталіся ў жывых, нягледзячы на пераломы і кулявыя раненні[68][67]. | |||
47 | 23 красавіка 1917 | Каралеўскі ланкастэрскі полк КЛК |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Два самалёта F.E.2 11-й эскадрыллі выконвалі фотаздымку нямецкага аэрадрома і пазіцый на захад ад Вімі. І хоць самалёты «Ясты 11» вылецелі на заданне, браты фон Рыхтгофены ўдваіх вырашылі атакаваць англічан. Манфрэду ўдалося незаўважна падабрацца да аднаго самалёта і атакаваць яго з блізкай адлегласці. «Англічанін» выбухнуў у паветры, а яго падпаленыя абломкі ўпалі каля Мерыкура, у месцы з каардынатамі 50°23′31″ пн. ш. 2°52′00″ у. д.HGЯO. Абодва авіятара загінулі. Брат Манфрэда Лотар таксама хутка «разабраўся» з другім самалётам 5 хвілін праз[69][70]. | |||
48 | 28 красавіка 1917 | Каралеўская палявая артылерыя Каралеўская палявая артылерыя |
|
Палётнае заданне: Артылерыйска-карекціровачная місія Адзіночны самалёт-выведнік 13-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома Саві-Берлет, на працягу гадзіны без перашкод выконваў карэкціроўку артылерыйскага агню па батарэях праціўніка. Ні пілот, ні назіральнік не заўважылі нямецкі знішчальнік, які набліжаўся на вялікай хуткасці. Фон Рыхтгофен спікіравала на англійскі самалёт і кулямётнай чаргой цяжка параніў стралка. Назіральнік, усведамляючы асуджанасць сітуацыі, усё роўна працягваў весці агонь па самалёце барона. Некіраваны самалёт упаў у лесе, на ўсход ад вёскі Пельв, у месцы з каардынатамі 50°18′00″ пн. ш. 2°55′54″ у. д.HGЯO. Падаспелі нямецкія пехацінцы і хутка вынеслі англічан з разбітай кабіны. Іх аднеслі ў лазарэт, дзе пілот памёр праз некалькі хвілін пасля паступлення. Назіральнік ж выжыў і рэшту вайны правёў у палоне[71][70]. | |||
49 | 29 красавіка 1917 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль У той дзень фон Рыхтгофену ў адзіны раз за час службы ўдалося збіць чатыры самалёты за адзін дзень. Чатыры знішчальніка 19-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома «Вяр-Галан» (у 20 км на поўнач ад Амьена), вялі баявое патруляванне паміж Дуэ і Камбрэ. Над Эпінуа іх атакавала моцнае па колькасці нямецкае злучэнне . У хуткаплынным баі тры з чатырох англійскіх знішчальніка былі збітыя. Атакаваны баронам знішчальнік рассыпаўся на часткі, а яго падпаленыя абломкі ўпалі ў балота на ўсход ад Леклюза, у месцы з каардынатамі 50°16′39″ пн. ш. 3°03′11″ у. д.HGЯO. Пілот загінуў[72][70]. | |||
50 | 29 красавіка 1917 | КЛК КЛК |
|
Палётнае заданне: Эскорт фотавыведнікаў Пяць самалётаў F.E.2 накіроўваліся на аэрафотаздымку нямецкіх пазіцый на ўсход ад лініі Краўзе-Нарэй-Аўренкур. Калі назіральнікі сталі здымаць наваколлі Маркьона і Бараля, некалькі чалавек заўважылі 4 самалёта, што набліжаліся і былі пафарбаваных у чырвоны колер. Па незразумелай прычыне вырашыўшы, што гэта эскадрылля брытанскіх «СПАДаў», яны дазволілі ім падабрацца на блізкую адлегласць, за што і паплаціліся. Фон Рыхтгофен пасля працяглага бою, патраціўшы каля 300 патронаў, збіў сваю ахвяру на паўднёвы захад ад Эншы-ан-Артуа, у месцы з каардынатамі 50°10′09″ пн. ш. 3°01′19″ у. д.HGЯO. Абодва англійскіх авіятара загінулі[73][74]. | |||
51 | 29 красавіка 1917 | КЛК 204-ы батальён Канадскіх экспедыцыйных сіл |
|
Палётнае заданне: Артылерыйска-карэкціровачная місія Два самалёта-выведніка 12-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома Авэн-ле-Конт, выконвалі выведвальны палёт ўздоўж лініі фронту. Абодвум машынам не пашанцавала, яны натыкнуліся на братоў фон Рыхтгофенаў, якія атакавалі іх на малой вышыні. Манфрэд пасля недоўгачасовага бою адстрэліў суперніку абодва крыла. Зваліўшыся на зямлю паблізу Рэ, у месцы з каардынатамі 50°17′39″ пн. ш. 2°53′45″ у. д.HGЯO, англійскі самалёт ўспалымніўся і згарэў дашчэнту. Абодва лётчыкі загінулі. Брат Манфрэда Лотар збіў другі самалёт[75][74]. | |||
52 | 29 красавіка 1917 | КВМАС |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Самалёты двух эскадрылляў марской авіяцыі вылецелі на баявое патруляванне ў раёне Энэн-Летар[заўв 12] — Вітры-ан-Артуа. Да братоў фон Рыхтгофенаў, якія атрымалі свае перамогі менш чым дваццаць хвілін раней, далучыліся значныя сілы «Ясты 11». У распачатым паветраным баі Манфрэд атакаваў трыплан, які загарэўся і ўпаў паміж Бійі-Мантыньі і Саламінам, у месцы з каардынатамі 50°25′42,11″ пн. ш. 2°53′10″ у. д.HGЯO. Пілот загінуў. Барон ў апошні раз пілатаваў Albatros D.III, на якім атрымаў 21 перамогу[76][74]. | |||
53 | 18 чэрвеня 1917 | Каралеўская гарнізонная артылерыя Ланкашырскія фузілёры |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Пасля кароткачасовага водпуску фон Рыхтгофен і яго калегі былі пераведзены на пазіцыі, размешчаныя на поўнач ад месцаў іх папярэдняй дыслакацыі. Зараз ён павінен быў патруляваць неба ў раёне былой франка-бельгійскай мяжы. У той дзень барон з лётчыкамі сваёй эскадрыллі ў 2,5 км на поўначы ад Іпра атакаваў адзіночны самалёт, які, узляцеўшы з аэрадрома Правэн, выконваў фотаздымку германскіх пазіцый. Ён зрабіў 200 стрэлаў з кароткай адлегласці, а потым праляцеў над зрынутым самалётам, адзначыўшы, што забіў наповал пілота і назіральніка. Вецер зносіў некіраваны самалёт на захад, дзе той упаў у ваколіцах фермы «Хоф Стрэйве», у месцы з каардынатамі 50°53′56″ пн. ш. 2°53′48,56″ у. д.HGЯO. Ад удару аб зямлю самалёт ўспалымніўся і цалкам згарэў[77][78]. | |||
54 | 23 чэрвеня 1917 | КЛК Ас з шасцю перамогамі |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль У баявых зводках англічан за той дзень не значылася страт самалётаў «СПАД» у раёне дзеяння «Ясты 11». Вылучаліся версіі, што барон альбо няправільна ідэнтыфікаваў тып самалёта, альбо збіў французскую або бельгійскую машыну — аднак усе версіі здаваліся непераканаўчымі. Найбольш імаверным здаецца наступнае тлумачэнне. У той дзень на баявое патруляванне на поўнач ад Іпра вылецелі тры знішчальніка «СПАД» 23-й эскадрыллі. У распачатым баі з пераўзыходнымі сіламі праціўніка на паўночным ўсходзе ад горада адзін нямецкі знішчальнік быў збіты, але і англійскія машыны атрымалі пашкоджанні. Фон Рыхтгофен указваў у рапарце, што абраны ім самалёт пасля яго атакі задыміў, перакуліўся ў паветры і ўпаў прыблізна ў месцы з каардынатамі 50°53′00″ пн. ш. 2°51′13″ у. д.HGЯO. Англічане пазней дакладвалі, што ў аднаго самалёта былі прабітыя радыятар і паліўны бак і што той, пакідаючы дымны след, зніжаўся ў напрамку сваіх аэрадромаў. На самай справе «англічаніну» атрымалася здзейсніць шчасную вымушаную пасадку. Пілот не быў сур'ёзна паранены, а машына, хоць і атрымала пашкоджанні, спісанню не падлягала і была накіравана ў рамонт. Як бы там ні было, дадзеную перамогу барону залічылі, хоць той аддаваў перавагу пра яе шмат не казаць. Ён упершыню кіраваў удасканаленай версіяй «Альбатроса» з больш магутным маторам[79][78]. | |||
55 | 24 чэрвеня 1917 | КЛК Ас з пяцью перамогамі Каралеўскія шатландцы |
|
Палётнае заданне: Аэрафотаздымка Два самалёта-выведніка ў суправаджэнні васьмі трыпланов «Сопвіч» вылецелі на фотаздымку нямецкіх пазіцый ля мястэчка Бесэларэ. Як у сваім рапарце указваў фон Рыхтгофен, ён разам з шасцю самалётамі сваёй эскадрыллі атакаваў гэтую групу паміж палявым лагерам «Ліхтэнштайнлагер» і фермай «Келенбергмолен». Не сустрэўшы супраціўлення з боку варожых знішчальнікаў, яму ўдалося падбіць аднаго выведніка. Машына загарэлася і ўпала на ангар нямецкага аэрадрома, у месцы з каардынатамі 50°50′11,53″ пн. ш. 3°01′11,75″ у. д.HGЯO, дзе і выбухнула. Абодва пілоты загінулі[80][78]. | |||
56 | 25 чэрвеня 1917 | Каралеўскі ланкастэрскі полк Каралеўская палявая артылерыя |
|
Палётнае заданне: Артылерыйска-карэкціровачная місія Адзіночны самалёт-выведнік, узляцеўшы з палявога аэрадрома блізу Бельеля, трымаў курс да лініі фронту, дзе ён павінен быў карэктаваць артылерыйскі агонь. Неўзабаве яго выявілі і атакавалі фон Рыхтгофен і лейтэнант Альменрэдэр. Пасля хуткаплыннага бою барон адстрэліў крыла, прабіў паліўны бак, у выніку чаго ахоплены полымем аэраплан упаў паміж англійскімі траншэямі каля вёскі Ле-Бізэ, у месцы з каардынатамі 50°42′39″ пн. ш. 2°53′01″ у. д.HGЯO. Абодва авіятара загінулі[81][82]. | |||
57 | 2 ліпеня 1917 | КЛК Каралеўскія ірландскія фузілёры |
|
Палётнае заданне: Эскорт фотавыведнікаў Некалькі самалётаў 53-й эскадрыллі, на адным з якіх была ўсталяваная фотаапаратура, вылецелі на выведку пазіцый каля мястэчка Тэн-Брылен. Барон з васьмю самалётамі свайго падраздзялення атакаваў гэтыя аэрапланы. Сам ён спікіраваў на вядучы самалёт, і ўжо пасля першых стрэлаў рухавік апошняга выйшаў з ладу. Назіральнік быў смяротна паранены, але лётчык паспрабаваў адвесці самалёт. Падчас другой атакі фон Рыхтгофен адкрыў агонь з адлегласці 50 метраў і запаліў аэраплан. Ахопленая полымем машына ўпала каля Дзёлемона, у месцы з каардынатамі50°44′06″ пн. ш. 2°57′37″ у. д.HGЯO[83][82]. | |||
58 | 16 жніўня 1917 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Штурмоўка наземных аб'ектаў У той дзень барон упершыню вылецеў на заданне пасля цяжкага ранення ў галаву, атрыманага падчас бою 6 ліпеня. Нягледзячы на галавакр��жэнне і млоснасць, якія сталі, у канчатковым выніку, прычынай ранняга вяртання на свой аэрадром, яму ўдалося збіць ў паветраным баі адзін самалёт. Чатыры знішчальніка 29-й эскадрыллі парамі вылецелі на штурмоўку нямецкіх умацаванняў у раёне Лангемарка. Барон з чатырма самалётамі свайго падраздзялення і яшчэ трыма з іншых падраздзяленняў атакаваў гэтыя аэрапланы. Пасля працяглай пагоні яму ўдалося прастрэліць рухавік і паліўны бак абранай ім ахвяры. Самалёт выйшаў у штопар, але барон ўсё роўна працягваў пераследваць яго. З адлегласці 50 метраў ён зрабіў кароткую чаргу, пасля чаго брытанскі аэраплан упаў на паўднёвы захад ад лесу, які месціцца ля гарадка Хаутхюлст, у месцы з каардынатамі 50°56′50″ пн. ш. 2°57′00″ у. д.HGЯO. Англійскі лётчык быў цяжка паранены і памёр шасцю днямі пазней[83][82]. | |||
59 | 26 жніўня 1917 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Штурмоўка наземных аб'ектаў Восем знішчальнікаў «СПАД», узляцеўшы з аэрадрома Папярынге, накіроўваліся на штурмоўку нямецкага аэрадрома блізу Бісэгема. Знішчыўшы па дарозе нямецкі карэктоўшчыкі, яны атакавалі нямецкія самалёты, пабудаваныя на аэрадроме. Фон Рыхтгофен, што паспяшаўся на выручку з чатырма таварышамі па службе, атакавалі брытанскія самалёты. Сам барон атакаваў знішчальнік, які знаходзіўся на вышыні 3000 метраў і паляваў на іншых карэктавальнікаў. У працяглым баі, падчас якога самалёт барона атрымаў сур'ёзныя пашкоджанні, яму ўдалося падбіць непрыяцеля. Некіраваны самалёт пачаў падаць і на вышыні 500 метраў выбухнуў, а яго абломкі ўпалі паміж Пулкапеле і Лангемаркам, у месцы з каардынатамі 50°55′07,3″ пн. ш. 2°56′28,43″ у. д.HGЯO. Пілот загінуў[84][85]. | |||
60 | 1 верасня 1917 | Каралеўская палявая артылерыя Ланкашырскія фузілёры |
|
Палётнае заданне: Артылерыйска-карэкціровачная місія Адзіночны выведнік 6-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома «Л'Абяель», размешчанага на паўночны захад ад Бешэпа, накіроўваўся на карэкціроўку артылерыйскага агню на захад ад Іпра. Над Занэбеке яго атакаваў фон Рыхтгофен разам з чатырма самалётамі сваёй эскадрыллі. Наблізіўшыся да сваёй ахвяры на адлегласць 50 метраў, ён выпусціў каля 20 патронаў. Як ён пісаў у сваім рапарце, хутчэй за ўсё, англічане прынялі яго самалёт за трыплан «Сопвіч», таму і не аказвалі ніякага супраціўлення. Стралок быў забіты адразу, а пілот паранены ў спіну. Апошні страціў прытомнасць, з прычыны чаго непадуладная машына ўпала ў месцы з каардынатамі 50°52′00″ пн. ш. 2°59′00″ у. д.HGЯO. Тым не менш англічаніну атрымалася выжыць, яго ў несвядомым стане даставілі ў нямецкі палявы шпіталь[86][85]. | |||
61 | 3 верасня 1917 | Норфалкскі полк |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Некалькі самалётаў 46-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома каля вёскі Сэнт-Мары-Капэль, накіроўваліся на баявое патруляванне ўздоўж лініі фронту. Над Бусбекам іх атакавалі фон Рыхтгофен разам з пяццю самалётамі сваёй эскадрыллі. На вышыні 3500 метраў барону атрымалася пашкодзіць матор варожай машыны, і тая рэзка пайшла ўніз. Ён адзначаў у рапарце, што меў справу з дасведчаным лётчыкам, так як той, нават будучы ў асуджанай сітуацыі, паспеў пры планаванні атакаваць групу нямецкіх пяхотнікаў, а таксама што нямецкія трыпланы мелі велізарную перавагу над англійскімі самалётамі. Англійскі пілот наўмысна накіраваў сваю машыну ў дрэва, каб нанесці ёй максімальныя пашкоджанні. Самалёт упаў у месцы з каардынатамі 50°45′40″ пн. ш. 3°04′58,84″ у. д.HGЯO. Англічанін выжыў і быў узяты ў палон[87][85]. | |||
62 | 23 лістапада 1917 | Дарэмскі полк лёгкай пяхоты |
|
Палётнае заданне: Штурмоўка наземных аб'ектаў Падраздзяленне барона зноў было перакінута на поўдзень, у раён бітвы за Камбре. Пасля некалькіх лётных выпрабаванняў яго трыплан быў прызнаны нягодным для баявых дзеянняў, з прычыны чаго ён быў вымушаны перасесці на знаёмы яму «Альбатрос». У той дзень некалькі англійскіх самалётаў накіроўваліся да лініі фронту для нанясення удараў па нямецкім войскам. Фон Рыхтгофен сцвярджаў, што яму ўдалося збіць 2 самалёта, але ў рапарце ён падрабязна апісваў, як збіў толькі другі па ліку. Паводле яго слоў, ён атакаваў першы самалёт на паўднёвым захадзе ад лесу каля вёскі Бурлон і прымусіў яго сесці паблізу, на нямецкім баку. Пасля гэтага ён атакаваў другую ахвяру над вёскай Фантэн-Нотр-Дам, размешчанай на ўсходзе. Гэты самалёт, па яго сцвярджэннях, упаў на паўднёвым ўсходзе, у месцы з каардынатамі 50°09′49,33″ пн. ш. 3°08′27,46″ у. д.HGЯO. Пілот першага збітага самалёта указваў, што прычынай яго падзення быў зенітны снарад, які трапіла ў хвост самалёта, а другі не сумняваўся, што яго збіў барон, але таксама пацвярджаў і яго першую за той дзень перамогу. Капітан Фокс-Расел, пілот першага знішчальніка, упаў бліжэй да сваіх траншэй, але, заўважыўшы другі збіты аэраплан, вярнуўся за параненым таварышам, які атрымаў кулявое раненне ў галаву і цяжкую траўму сцягна пры сутыкненні з дрэвамі. Пад моцным агнём немцаў яму ўдалося даставіць яго да англійскага перавязачнага пункту. Лейтэнант Бодзі выжыў, але яму давялося ампутаваць нагу. У той дзень была збітая і трэцяя машына, № A9295, перамогу над якой таксама часам аддаюць барону. Як бы там ні было, але на рахунак барона запісалі толькі адзін самалёт. Магчыма, дзве іншыя перамогі яму прыпісалі або яго біёграфы, або гісторыкі[88][85]. | |||
63 | 30 лістапада 1917 | Дапаможныя войскі |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Дзесяць англійскіх знішчальнікаў 41-й эскадрыллі патрулявалі лінію фронту ў пошуках варожых знішчальнікаў. На захадзе ад Бурлонскага лесу іх заўважылі браты фон Рыхтгофены і лейтэнант Гюсман. Барон атакаваў з блізкай адлегласці адзін знішчальнік. Выпусціўшы каля 100 патронаў, ён убачыў, што ахоплены полымем самалёт упаў у ваколіцах Меўра, у месцы з каардынатамі 50°09′51″ пн. ш. 3°04′54″ у. д.HGЯO. Англійскі пілот загінуў[89][90]. | |||
64 | 12 сакавіка 1918 | КЛК Каралеўскі стралковы корпус |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Дзевяць англійскіх знішчальнікаў 62-й эскадрыллі вылецелі на баявое патруляванне ўздоўж лініі Камбрэ — Кадра — Ле-Катла. Яны знаходзіліся ў паветры больш за дзве гадзіны, калі паблізу Ле-Като-Камбрэзі іх атакавалі браты фон Рыхтгофены і лейтэнант Штэйнхаузер. Пілот аднаго англійскага самалёта паспрабаваў заняць пазіцыю, зручную для вядзення агню назіральнікам, але барон атакаваў першым і параніў апошняга ў плячо. Пілот таксама паспрабаваў атакаваць варожы самалёт, але з-за няспраўнасцей кулямёта не змог гэтага зрабіць. Тады ён узяў курс на брытанскую тэрыторыю і стаў сыходзіць на паўднёвы захад. Барону атрымалася прабіць паліўны провад і пашкодзіць рухавік англійскага аэраплана. Барон прымусіў іх да пасадкі на поўнач ад Наруа, у месцы з каардынатамі 49°58′15″ пн. ш. 3°15′21″ у. д.HGЯO[заўв 16]. Пасля прызямлення абодва англічаніна былі ўзятыя ў палон, параненаму аказалі першую дапамогу[91][92]. | |||
65 | 13 сакавіка 1918 | 24-й Кенцкі полк |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Эскадрылля «Jasta 11» разам з двума іншымі ўступілі ў бой з 30 варожымі самалётамі ў раёне дарогі Камбрэ — Ле-Като-Камбрезі. Фон Рыхтгофен на вышыні 2000 метраў пашкодзіў рухавік «Брыстоля F.2», які стаў сыходзіць у бок свайго аэрадрома. Тым не менш, барон не стаў пераследваць практычна безабаронную ахвяру і паспяшаўся на выручку іншым нямецкім аэрапланам, якія ўступілі ў бой з варожымі знішчальнікамі тыпу «Кэмэл». У выніку, першую ахвяру барон дабіў на поўдзень ад Ла-Тэр'ера[заўв 18] і запісаў на свой рахунак лейтэнант Шляйф з «Jasta 56». Фон Рыхтгофен наблізіўся да знішчальнікаў, якія атакавалі яго таварышаў па службе, і з адлегласці 20 метраў прастрэліў бензабак і параніў пілота. Англійскі лётчык спрабаваў спланаваць ў бок сваіх пазіцый, але, няправільна зарыентаваўшыся , пасадзіў самалёт паміж Бантэ і Ганэлье, у месцы з каардынатамі 50°03′37,60″ пн. ш. 3°10′33,83″ у. д.HGЯO. Пры пасадцы самалёт перавярнуўся, а нямецкія пехацінцы, якія падаспелі, ўзялі пілота ў палон. Падчас таго бою быў збіты і цяжка паранены брат Манфрэда Лотар[93][92]. | |||
66 | 18 сакавіка 1918 | Інжынерныя войскі |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль У той дзень барон атрымаў тры перамогі, з якіх яму залічылі адну, паколькі, па германскай сістэме, перамогі, здабытыя ў групе, павінны былі быць аддадзены аднаму пілоту. Над Ле-Като-Камбрэзі фон Рыхтгофен разам з лейтэнантам Гюсманам збілі «Брыстоль F.2», перамогу над якім аддалі апошняму. Затым, дзейнічаючы на поўдні ад разам з лейтэнантам Левенхардтам з «Jasta 10», яму ўдалося падбіць «DH.4», але зноў перамогу прысудзілі не яму. Нарэшце, ён атрымаў сваю 66-ю перамогу над варожым знішчальнікам. Самалёты 54-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома «Фле», які знаходзіцца на поўдзень ад вёскі Маншы-Лагаш, разам з знішчальнікамі «S.E.5» суправаджалі некалькі эскадрылляў «F.2» і «D.H.4», якія накіроўваліся на штурмоўку аэрадрома паблізу горада Баэн-ан-Вермандуа. Адразу ж пасля бомбакідання іх атакавалі нямецкія знішчальнікі. Пілот, якога атакаваў барон, быў у той дзень камандуючым фарміраваннем і, замыкаючы строй знішчальнікаў, знаходзіўся на большай вышыні, чым астатнія. Кулі, выпушчаныя «Фокерам», прабілі паліўныя бакі, матор заглух, і самалёт, падаючы вертыкальна ўніз, урэзаўся ва ўзвышша паміж мястэчкамі Мален і Ва-Андзіньі, у месцы з каардынатамі 50°01′46″ пн. ш. 3°31′31″ у. д.HGЯO. Паколькі самалёт упаў на германскай тэрыторыі, параненага лётчыка знайшлі нямецкія пехацінцы і накіравалі таго ў шпіталь, а адтуль у палон[94][92]. | |||
67 | 24 сакавіка 1918 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль 41-я эскадрылля патрулявалі лінію фронту ў пошуках варожых знішчальнікаў. Паміж мястэчкамі Сайі-Сайізэль і Аўренкур яны ўступілі ў бой з трыццаццю знішчальнікамі з «Jasta 10» і «Jasta 11». Фон Рыхтгофен на вышыні 2500 метраў атакаваў адзін варожы самалёт. Пасля некалькіх чэрг у «англічаніна» адваліліся крылы, і той упаў у ваколіцах Комбля, у месцы з каардынатамі 50°00′56″ пн. ш. 2°51′58″ у. д.HGЯO. Канадскі пілот загінуў[95][96]. | |||
68 | 25 сакавіка 1918 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Штурмоўка Некалькі самалётаў 3-й эскадрыллі павінны былі выканаць бамбаванне пярэдняга краю варожых умацаванняў. Для гэтых мэтаў на знішчальнікі былі загружаныя авіябомбы. На паўночны ўсход ад горада Альбер іх атакаваў барон разам з пяццю іншымі знішчальнікамі. Наблізіўшыся на 50 метраў, фон Рыхтгофен даў некалькі чэрг, пасля чаго англійскі самалёт успыхнуў і ўпаў на зямлю каля Кантальмезона, у месцы з каардынатамі 50°00′56″ пн. ш. 2°43′12″ у. д.HGЯO. Ужо пасля падзення здэтанавалі бомбы, цалкам знішчылі самалёт. Барон у сваім рапарце адзначаў, што загінулы англійскі пілот, хутчэй за ўсё, быў пачаткоўцам. На справе так яно і было — васемнаццацігадовы авіятар прабыў у эскадрыллі менш за месяц і стаў адной з самых маладых ахвяр барона[97][96]. | |||
69 | 26 сакавіка 1918 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Да канца не ясна, каго менавіта збіў фон Рыхтгофен ў той дзень. У сваім рапарце ён указваў, што збіў самалёт маркі «Сопвіч», аднак англічане ў раёне прысутнасці «Jasta 11» у той дзень страт знішчальнікаў дадзенай маркі не панеслі. Найбольш праўдападобнай здаецца версія, што ахвярай барона стаў знішчальнік «S.E.5», няправільна распазнаны баронам. 1-я эскадрылля ў поўным складзе, узляцеўшы з аэрадрома блізу Брюе-ла-Бюісьера, накіроўвалася на баявое патруляванне ўздоўж нямецкіх пазіцый. На малой вышыні яны сутыкнуліся з баронам і яшчэ пяццю самалётамі праціўніка. У распачатым баі самалёт, які атакаваў фон Рыхтгофен, паспрабаваў выслізнуць, але той трапіў у яго і даў некалькі чэрг з блізкай адлегласці. Самалёт загарэўся і ўпаў у лясок недалёка ад Кантальмезона, у месцы з каардынатамі 50°01′00″ пн. ш. 2°44′42″ у. д.HGЯO. Па заявах барона, пілот загінуў. Менавіта гэты факт дазволіў вызначыць ахвяру, паколькі пілоты двух іншых збітых знішчальнікаў патрапілі ў палон[98][96]. | |||
70 | 26 сакавіка 1918 | КЛК Ланкашырскія фузілёры |
|
Палётнае заданне: Патрульна-бамбавальная місія Фон Рыхтгофен атрымаў сваю другую перамогу за дзень, прычым праз толькі 15 хвілін пасля першай. Адзіночны самалёт 15-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома Фьенвіле, павінен быў праводзіць візуальную выведку мясцовасці і, па меры неабходнасці, штурмоўку наземных аб'ектаў, для чаго да самалёта былі падвешаныя авіябомбы. На вышыні 700 метраў яго выявіў барон і атакаваў з пікіравання. Выпусціўшы каля 100 куль, германскі пілот пераканаўся, што англійскі самалёт загарэўся ў паветры і ўпаў на паўночны ўсход ад горада Альбер, у месцы з каардынатамі 50°00′50″ пн. ш. 2°40′42″ у. д.HGЯO. Абодва англійскіх авіятара загінулі[99][100]. | |||
71 | 27 сакавіка 1918 | Глочэстэршырскі полк |
|
Палётнае заданне: Бамбаванне У той дзень барон атрымаў тры перамогі, прычым лётаючы на розных самалётах. У яго асабістым распараджэнні на той момант знаходзілася некалькі трыпланаў, што дазваляла яму здзяйсняць вылеты адзін за адным, не губляючы часу на дазапраўку, пераўзбраенне і дробны рамонт. Самалёты 73-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома Рэменій, накіроўваліся ў раён Альбера для правядзення бомбакідання з малых вышынь па варожых пазіцыях. Барон разам з пяццю іншымі самалётамі атакаваў з блізкай адлегласці адзін варожы аэраплан. Выпусціўшы каля 150 патронаў, яму ўдалося збіць яго. Машына ўпала ў разлом рэчку Анкр на поўнач ад мястэчка Авелюі, у месцы з каардынатамі 50°01′47″ пн. ш. 2°39′32″ у. д.HGЯO. Англійскі пілот выжыў, але патрапіў у палон. Вярнуўшыся на радзіму пасля вайны, апошні сцвярджаў, што, на яго думку, ён быў збіты кулямётным агнём з зямлі, а не з паветра[101][100]. | |||
72 | 27 сакавіка 1918 | Каралеўская гарнізонная артылерыя КЛК |
|
Палётнае заданне: Бамбаванне У сувязі са з'яўленнем у англічан на фронце новых тыпаў самалётаў фон Рыхтгофен ўсё часцей і часцей няправільна распазнаваў свае ахвяры. У сваім рапарце ён указваў, што другую за той дзень перамогу ён атрымаў над «F.2». Гэты факт дазволіў гісторыкам прыпісваць барону перамогі, якія былі здабытыя іншымі лётчыкамі ў іншых месцах і ў іншы час. Найбольш праўдападобнай здаецца версія, што фон Рыхтгофен няправільна распазнаў новы бамбардзіроўшчык «F.K.8», пераблытаўшы таго з знішчальнікам «F.2». Адзіночны самалёт 2-й эскадрыллі ўзляцеў з аэрадрома каля вёскі Эсдзінэль-ле-Бецюн на «спецыяльнае заданне», як указвалася ў палётным журнале. Па сутнасці, гэта заданне зводзілася да штурмоўкі кулямётным агнём і авіябомбамі нямецкіх падраздзяленняў, якія здзяйснялі перагрупоўку. Гэты факт у сваім рапарце пацвярджаў і барон, які ўказвае, што праціўнік літаральна тэрарызаваў нямецкую пяхоту і вымотваў яе сваімі манеўрамі. Наблізіўшыся да «англічаніна» на 50 метраў, барон даў доўгую чаргу з кулямётаў. Машына ўспалымніўся і разбілася на нямецкім баку блізу вёскі Фукакур-ан-Сантэр, у месцы з каардынатамі 49°52′36,18″ пн. ш. 2°44′06,24″ у. д.HGЯO. Абодва англійскіх авіятара загінулі[102][103]. | |||
73 | 27 сакавіка 1918 | КЛК |
|
Палётнае заданне: Выведка Атрымаўшы трэцюю перамогу за дзень, барон зноў няправільна паказаў тып збітага самалёта. У сваім рапарце ён пісаў, што яго ахвярай зноў стаў двухмесны знішчальнік «F.2», прычым стралка не было, а на яго месца, хутчэй за ўсё, былі загружаныя авіябомбы. Англійскія авіятары ніколі такім спосабам бомбакідання не карысталіся, таму адразу паўстала версія, што барон збіў аднамесны самалёт, вельмі падобны на «F.2». Найбольш імавернай здаецца версія, што барон збіў авіявыведніка з 79-й эскадрыллі. Гэты самалёт, узляцеўшы з аэрадрома Бавуа, накіроўваўся на выведку нямецкіх пазіцый. Пры сп��обе атакаваць нямецкі самалёт з «Jasta 1» «англічанін» сам быў атакаваны праўзыходнымі сіламі. Барон, наблізіўшыся на 50 метраў, даў чаргу з кулямёта, забіўшы пілота і пашкодзіўшы рухавік. Самалёт загарэўся, разваліўся ў паветры, а яго рэшткі ўпалі на поўнач ад вёскі Шюіньёль, у месцы з каардынатамі49°54′36″ пн. ш. 2°43′38″ у. д.HGЯO[102][103]. | |||
74 | 28 сакавіка 1918 | КЛК Каралеўская гарнізонная артылерыя |
|
Палётнае заданне: Выведка Адзіночны самалёт 82-й эскадрыллі накіроўваліся ў раён Альбера для правядзення выведкі варожых пазіцый. Калі ён ужо вяртаўся на базу, яго атакавалі нямецкія прылады СПА. Барон, што паспяшаўся да гэтага месца, атакаваў праціўніка. Патраціўшы каля 100 патронаў, ён збіў яго. Англійскі аэраплан загарэўся, а яго абломкі ўпалі ў лес паблізу вёскі Мерыкур-сюр-Саме[заўв 21], у месцы з каардынатамі 49°54′38,40″ пн. ш. 2°41′05,12″ у. д.HGЯO[104][105]. | |||
75 | 2 красавіка 1918 | КВВС КВПС |
|
Палётнае заданне: Бамбаванне Барон атрымаў першую перамогу над праціўнікам з ізноў сфармаванага роду войск. Адзіночны самалёт 52-й эскадрыллі ўзляцеў з аэрадрома Абвіль з мэтай нанясення бомбавых удараў па пазіцыях праціўніка. Экіпаж толькі паспеў падняцца ў паветра, шукаючы патэнцыйныя мэты, як іх аэраплан атакаваў фон Рыхтгофен. Англічане дапусцілі фатальную прамашку, дазволіўшы немцу падысці занадта блізка. Барон атакаваў іх з 10 метраў і запаліў рухавік. Ахоплены полымем, некіраваны самалёт упаў паблізу горада Марёй, у месцы з каардынатамі 49°48′01″ пн. ш. 2°29′52″ у. д.HGЯO, выбухнуў і згарэў дашчэнту. Абодва англійскіх авіятара загінулі[106][105]. | |||
76 | 6 красавіка 1918 | Дапаможныя войскі Ас з пяцью перамогамі |
|
Палётнае заданне: Штурмоўка Чатыры самалёта 46-й эскадрыллі, узляцеўшы з аэрадрома Ізель-ле-Амо, накіроўваліся ў раён гарадка Ламот-Варфюзэ для правядзення штурмоўкі варожых войск. Пасля бамбавання, выпусціўшы па 450 куль па суперніку, яны ўзялі курс на базу, калі іх атакаваў фон Рыхтгофен разам з пяццю таварышамі па службе. Абстраляны баронам самалёт загарэўся і ўпаў у лесе непадалёк ад вёскі Вілья-Брэтанэ, у месцы з каардынатамі 49°53′25,55″ пн. ш. 2°33′46,36″ у. д.HGЯO. Англійскі авіятар загінуў[107][108]. | |||
77 | 7 красавіка 1918 | КВВС |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль У той дзень барону ўдалося збіць 2 самалёта суперніка запар. І зноў фон РЫхтгофен няправільна вызначыў тып збітых ім самалётаў. Паказаўшы ў рапарце, што яго першай ахвярай стаў знішчальнік «S.E.5», ён паставіў у тупік многіх гісторыкаў і даследчыкаў. У меркаваным раёне баявых дзеянняў страт самалётаў такога тыпу ў англічан не значылася. Найбольш праўдападобнай здаецца версія аб тым, што ахвярай барона стаў знішчальнік тыпу «Кэмэл». Некалькі самалётаў 73-й эскадрыллі вылецелі на баявое патруляванне ў раёне Ламот-Варфюзэ. Іх атакавалі 5 знішчальнікаў «Jasta 11». Барон атакаваў сваю ахвяру з адлегласці 200 метраў і, выпусціўшы каля 100 патронаў, убачыў, што самалёт разляцеўся на часткі яшчэ ў паветры. Абломкі англійскага самалёта ўпалі недалёка ад вёскі Ангар, у месцы з каардынатамі 49°49′35″ пн. ш. 2°30′57″ у. д.HGЯO[109][108]. | |||
78 | 7 красавіка 1918 | Мідлсэкскі полк |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Барон указваў, што яго другой ахвярай стаў англійскі самалёт маркі «СПАД», аднак падобных самалётаў у раёне дыслакацыі «Jasta 11» не было наогул. Такім чынам, фон Рыхтгофен зноў пераблытаў самалёты. З яго справаздачы вынікае, што ён паспяшаўся на выручку звяну нямецкіх аэрапланаў, атакаваную англічанамі. Яму ўдалося зайсці аднаму самалёту ў хвост і збіць яго. Ён сцвярджаў, што бачыў, як разбіўся самалёт, і паказаў дакладнае месца і час. Найбольш праўдападобная версія аб тым, што ахвярай барона стаў «Кэмэл» № D6554. Характэрна, што перамогу над гэтым аэрапланам прысудзілі лейтэнанту Кіршштайну. Акрамя гэтага, на базу з цяжкімі пашкоджаннямі вярнуліся яшчэ два англійскіх «Кэмэла» той жа эскадрыллі, № D1839, пілатаваных капітанам Смітам, і № D1823, пілатаваны лейтэнантам Бэйкерам. Хутчэй за ўсё, фон Рыхтгофен атакаваў і цяжка пашкодзіў адзін з вышэйзгаданых самалётаў, але назіраў падзенне самалёта, фактычна збітага Кіршштайнэром, прыпісаўшы сабе, як яму здавалася, відавочную перамогу. «Кэмэл» № D6554 зваліўся на поўнач ад Вілья-Брэтанэ, у месцы з каардынатамі 49°53′03″ пн. ш. 2°31′15″ у. д.HGЯO. Англійскага пілота, якога немцы палічылі загінулым, ледзь не пахавалі жыўцом. Пачуўшы яго слабыя стогны, немцы накіравалі таго ў шпіталь, а адтуль у палон. Нейкі нямецкі штабны афіцэр пасля распавядаў, што ён стаў 77-й ахвярай барона[110][111]. | |||
79 | 20 красавіка 1918 | Каралеўскія Нартумбэрлендскія фузілёры Ас з шасцю перамогамі |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль У той дзень фон Рыхтгофен за пяць хвілін атрымаў дзве перамогі. Група знішчальнікаў 3-й эскадрыллі накіроўваліся на баявое патруляванне ў раён Вілья-Брэтанэ. Неўзабаве яны ўступілі ў бой з шасцю нямецкімі трыпланамі. Падчас бою барону ўдалося зайсці аднаму знішчальніку ў хвост і з некалькіх стрэлаў запаліць яго. Англійскі самалёт упаў на паўднёва-заходняй ўскраіне лесу каля вёскі Ле-Амелі, у месцы з каардынатамі 49°53′14,41″ пн. ш. 2°33′15,82″ у. д.HGЯO. Англійскі авіятар загінуў[112][113]. | |||
80 | 20 красавіка 1918 | КВВС |
|
Палётнае заданне: Знішчальны патруль Праз пяць хвілін пасля сваёй 79-й перамогі барон збіў сваю апошнюю ахвяру. Ён атакаваў яшчэ адзін «Кэмэл», пілот якога зніжаўся і перагортваўся, спрабуючы адарвацца ад немца. Фон Рыхтгофен падабраўся да яго на блізкую адлегласць і, выпусціўшы каля 50 патронаў, падбіў яго на паўночным усходзе ад Вілья-Брэтанэ. Машына загарэлася ў паветры, а яе абломкі ўпалі ў месцы з каардынатамі 49°53′03″ пн. ш. 2°31′45″ у. д.HGЯO, усяго ў 45 метрах ад таго месца, дзе ўпаў і дагараў папярэдні самалёт. Англійскі авіятар цудам застаўся ў жывых і выбраўся з-пад абломкаў самалёта. Ён так і стаяў паміж двух згарэлых самалётаў, калі яму памахаў сам барон, па-відаць, які прыняў яго за нямецкага пяхотніка. У выніку сем месяцаў англічанін правёў у палоне[114][113]. |
Каардынаты
[правіць | правіць зыходнік]Заўвагі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Пад брытанскімі маюцца на ўвазе лётчыкі, якія пражывалі на тэрыторыі Брытанскай імперыі — англічане, шатландцы, ірландцы, канадцы і г. д. Адзіным выключэннем з’яўляецца 2-гі лейтэнант Хардзінг, амерыканец, які паступіў на службу ў Каралеўскі лётны корпус добраахвотнікам і які стаў 73-й ахвярай барона.
- ↑ «КЛК» — азначае, што пілот пры паступленні на ваенную службу быў прыняты ў авіяцыю адразу; назвы іншых падраздзяленняў азначаюць, што авіятар быў пераведзены ў авіяцыю з іх.
- ↑ Тут і далей паказваюцца палётныя заданні, з якімі выляталі ахвяры фон Рыхтгофена.
- ↑ Па іншым дадзеным, быў збіты 2-гі лейтэнант У. Т. У. Уілкокс з Ёркска-Ланкастэрскага полка[9].
- ↑ Доўгі час лічылася, што ахвярамі маглі стаць таксама капітан Квестэд і лейтэнант Дыксі, якія лёталі ўжо на F.E.2b з № 6937, але тыя былі збітыя раней названага ў рапарце барона часе і ў іншым месцы[21]
Ас з 57 перамогамі. - ↑ Каралеўская ваенна-марская авіяцыйная служба.
- ↑ Паводле іншых дадзеных, фон Рыхтгофен пілатаваў Albatros D.II № 491/16[24].
- ↑ (фр.: Чырвоны малыш). Да таго часу барон ужо быў вядомы суперніку пад гэтай мянушкай.
- ↑ Вылучалася здагадка, што ахвярамі барона мог быць таксама экіпаж самалёта F.E.2b № A827 ў складзе лейтэнантаў Дункана і Робертсана, перамогу над якімі залічылі Карлу Вольфу[62].
- ↑ Зараз частка горада Энэн-Бамон.
- ↑ Доўгі час няправільна лічылася, што ахвярай барона стаў знішчальнік Nieuport 17 40-й эскадрыллі № A6745, пілатаваны капітанам Фрэдэрыкам Барвелам[76].
- ↑ Зараз частка горада Энэн-Бамон.
- ↑ У некаторых крыніцах гаворыцца, што ў гэтага «Альбатроса» ў чырвоны колер былі выфарбаваныя толькі нос, хвост і крылы[83]. Магчыма, да моманту першага вылету фон Рыхтгофена на дадзеным самалёце фюзеляж яшчэ не паспелі размаляваць.
- ↑ Пры залічэнні ў германскія ВПС першыя 5 самалётаў гэтага тыпу атрымалі пазначэнне F.I, калі як усе астатнія Dr.I[86].
- ↑ Доўгі час няправільна лічылася, што ахвярай барона мог бы быць капітан Таунсэнд з 56-й эскадрыллі, збіты на поўнач ад Сен-Кантэна[89].
- ↑ Часам паказваецца, што дадзены самалёт быў збіты прыкладна ў 10 кіламетрах на ўсход ад Камбрэ. Аднак месца, названае фон Рыхтгофеном ў рапарце, знаходзіцца ў 30 кіламетрах на поўдзень[91].
- ↑ Меркавалася таксама, што ахвярай барона мог стаць 2-гі лейтэнант Джэймс Мілет з той жа эскадрыллі, але, хутчэй за ўсё, яго збіў віцэ-фельдфебель Шольц[93].
- ↑ Зараз пасёлак ўваходзіць у склад камуны Анэкур-сюр-Эско.
- ↑ Часам таксама паказваецца, што ахвярай барона ў той дзень мог стаць самалёт C6399 той жа эскадрыллі, пілатуемы лейтэнантам Такерам[95].
- ↑ У кнізе Фрэнкса няслушна паказваецца, што ахвярай стаў DH.4 з 5-й эскадрыллі марской авіяцыі, пілатаваным 2-м лейтэнантам Стокерам і авіямеханікам 1-га класа Рэндлам[102].
- ↑ Варта адзначыць, што ў тым жа раёне знаходзіцца яшчэ адзін горад з падобнай назвай, Мерыкур-л’Абе[104].
- ↑ 1 красавіка Каралеўскі лётны корпус быў аб’яднаны з Каралеўскай ваенна-марской авіяцыйнай службай, утварыўшы тым самым Каралеўскія ваенна-паветраныя сілы Вялікабрытаніі. Тым не менш, нумарацыя палявых эскадрылляў засталася ранейшай[106].
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 161—163.
- ↑ Фрэнкс 2006, с. 384.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 166—168.
- ↑ Фрэнкс 2006, с. 384—385.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 170—171.
- ↑ а б в г Фрэнкс 2006, с. 385.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 174—176.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 179-182.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 184—185.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 187—188.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 386.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 191—193.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 195—199.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 202—203.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 387.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 206—209.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 211—213.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 215—217.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 388.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 219—221.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 224—229.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 234—235.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 389.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 238—240.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 242—247.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 251—252.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 390.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 255—256.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 259—262.
- ↑ Фрэнкс 2006, с. 390-391.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 266—268.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 391.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 272—273.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 279—280.
- ↑ Фрэнкс 2006, с. 391—392.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 284—285.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 392.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 288—289.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 292—294.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 297—298.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 393.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 301—303.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 306—307.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 309—312.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 394.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 314—315.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 318—321.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 324—325.
- ↑ Фрэнкс 2006, с. 394-395.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 329—331.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 395.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 334—336.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 338—340.
- ↑ Фрэнкс 2006, с. 395—396.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 342—344.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 396.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 346—347.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 350—351.
- ↑ Фрэнкс 2006, с. 396—397.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 353—355.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 397.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 358—360.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 362—363.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 398.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 366—368.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 369—370.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 399.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 373—375.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 378—379.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 400.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 382—383.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 386—388.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 391—393.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 401.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 396—397.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 400—404.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 406—407.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 402.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 409—412.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 414—416.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 419—420.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 403.
- ↑ а б в фон Рихтгофен 2003, с. 423—425.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 436—437.
- ↑ а б в г Фрэнкс 2006, с. 404.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 439—440.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 443—444.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 445—447.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 449—451.
- ↑ Фрэнкс 2006, с. 405.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 452—454.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 406.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 458—462.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 464—466.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 468—469.
- ↑ а б в Фрэнкс 2006, с. 407.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 471—472.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 473—475.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 477—478.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 408.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 480—482.
- ↑ а б в фон Рихтгофен 2003, с. 485—489.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 408-409.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 495—496.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 409.
- ↑ а б фон Рихтгофен 2003, с. 499—500.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 502—503.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 410.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 506—508.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 510—512.
- ↑ Фрэнкс 2006, с. 410-411.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 514—515.
- ↑ а б Фрэнкс 2006, с. 411.
- ↑ фон Рихтгофен 2003, с. 518—519.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Рихтгофен, Манфред фон. Красный барон / Пер. с англ. С. Куксова и А. Криволапова. — М.: ПБЮЛ Быстров, 2003. — 544 с. — (Рыцари неба). — 5 100 экз. — ISBN 5-94700-018-0.
- Фрэнкс Н., Бейли Ф., Гест Р. Германские асы Первой мировой войны 1914—1918. Статистика побед и поражений. Справочник. = Above the Lines / Пер. с англ. А. Жукова. — М.: Эксмо, 2006. — (Война в воздухе). — 3 000 экз. — ISBN 5-699-14606-7.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- The Red Knight of Germany(недаступная спасылка). Project Gutenberg Australia. Архівавана з першакрыніцы 17 кастрычніка 2012. Праверана 30 верасня 2012.
- Manfred von Richthofen(недаступная спасылка). The Aerodrome. Архівавана з першакрыніцы 31 кастрычніка 2012. Праверана 30 верасня 2012.
- Richthofen Manfred Albrecht Freiherr von(недаступная спасылка). Палитра крыла. Архівавана з першакрыніцы 1 лістапада 2016. Праверана 30 вера��ня 2012.
- Manfred von Richthofen. Kalender 1892—1913(недаступная спасылка). Frontflieger. Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2012. Праверана 30 верасня 2012.
Гэты спіс уваходзіць у лік выдатных спісаў беларускамоўнага раздзела Вікіпедыі. |