Равкина Прасковья Ивановна

Равкина Прасковья Ивановна
Зат	ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ	СССР  Рәсәй
Тыуған көнө	12 апрель 1923({{padleft:1923|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:12|2|0}})
Тыуған урыны	Батушево[d], Атяшевское сельское поселение[d], Атяшевский район[d]
Вафат булған көнө	13 сентябрь 2023({{padleft:2023|4|0}}-{{padleft:9|2|0}}-{{padleft:13|2|0}}) (100 йәш)
Һөнәр төрө	агроном
Уҡыу йорто	Нижегородская государственная сельскохозяйственная академия[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы	Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Прасковья (Полина) Ивановна Равкина (эрзя Прасковья (Полина) Ивановна Равкина; 12 апрель 1923 йыл — 13 сентябрь 2023 йыл) — ауыл хужалығы хеҙмәткәре, тыл ветераны, Социалистик Хеҙмәт Геройы (1949).

Прасковья Ивановна Равкина 1923 йылдың 12 апрелендә Сембер губернаһының Ардатовский өйәҙе Батушево ауылында (хәҙер Мордовия Республикаһының Атяшево районы) тыуған^[1][2][3][4]. Башҡа мәғлүмәттәр буйынса, шул уҡ көндә тыуған, ә инде 1925 йылда тыуған^[5][6]. Паспорт буйынса Прасковья булһа ла, ҡыҙҙар араһында Полина булараҡ билдәле була, һәм артабан үҙен шулай итеп атай^[7][8][9].

Милләте буйынса — эрзәндәрҙән мордва^[10]. Ярлы крәҫтиән ғаиләһенән, Прасковьяның уҡый-яҙа белмәгән әсәһе яңғыҙ дүрт бала тәрбиәләй^{[11][10][12][13]}. Кесе йәштән эшләй башлай, әсәһенә йортта һәм баҫыуҙа ярҙам итә, йорт хайуандарын ҡараша. 1943 йылда һуғыш ваҡытында урта ете мәктәпте тамамлай, Батушево ауыл советына секретарь булып эшкә урынлаша. 1944 йылда иҫәпсе һәм «Октябрҙең 13 йыллығы» колхозында хисапсы ярҙамсыһы булып эшләй^[14][15][16].

1946 йылда баҫыусылыҡта эшләй. Комсосмол ойошмаһы секретары булараҡ 8 кешенән торған баҫыусылыҡ звеноһын етәкләй, звеноға бер нисә гектар арыш, бойҙай, һоло һәм етен беркетелә^[17][16][18]. Һуғыштан һуңғы йылдарҙа ауыл хужалығында булған ҡыйынлыҡтар, өҫтәүенә 1946 йылда көтөлмәгән ҡоролоҡ булыуға ҡарамаҫтан Равкинаның эште яҡшы ойоштороуы һәм алдынғы агротехника ҡулланыуы арҡаһында, уның звеноһы үҙенә беркетелгән 10 гектар майҙанда 1947 йылда һәр гектарҙан 210 бот ужым арышы йыйып ала, шуның өсөн Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены, ә уның дуҫ ҡыҙҙары — «Хеҙмәт отличиеһы өсөн» миҙалына лайыҡ була^[15][12].

Етенселеккә иғтибарын биреп, 1948 йылда Равкинаның звеноһы тағы ҙур һөҙөмтәләргә ирешә, ҡоролоҡ булыуға ҡарамаҫтан, 3,1 гектар майҙанда сүс уртаса 7 центнер сүс уңышы һәм 12 центнер центнер йыйып тапшыра, бындай продукция тапшырыу һөҙөмтәһендә колхоз кассаһына 75 мең һумдан ашыу аҡса инә^{[10][15][17][12]}. Колхоздың бөтә төр ауыл хужалығы продукттарын дәүләткә һатыу буйынса етен сүс�� һәм орлоҡтан юғары уңыш алғаны, 1949 йылғы яҙғы сәсеү өсөн бөтә культураларҙың орлоғо менән тәьмин иткәне өсөн звено башлығы Равкинаға Ленин ордены һәм «Ураҡ һәм Сүкеш» миҙалы тапшырылып, Социалистик Хеҙмәт Геройы исеме бирелә. Звеноның ҡалған һигеҙ ҡыҙы Ленин ордены, ә колхоз рәйесе И. И. Видяев — Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены менән бүләкләнә^[18].

Мордовияла Равкина был юғары наградаға лайыҡ булған беренсе комсомолка була^[19][15]. Уға ошо ваҡытта 26 йәш була^[20][21]. Кремлдә түгел, ә туранан-тура баҫыуҙа, эш кейемендә һәм барабанда тирләп-бешеп иген елгәреп торған сағында бүләкте тапшыралар^[17][16]. Икенсе Герой — комосмолка М. Горохова була^[22][23]. Мородовия АССР-ының ауыл хужалығынан беренсе Социалистик Хеҙмәт Геройҙары О.А. Стеняхина һәм уның бригадиры П.Ф. Анисимов була.^{[24][25][26][27]}. Атяшевский районындва барлығы 9 кеше был исемгә лайыҡ була^[28].

Республика Почет таҡтаһына индерелгән Равкинаның звеноһы тураһында, 1949 йылда документаль фильм төшөрөлә, ә бер аҙҙан уныңтыуған колхозы миллионер булып китә. Равкинаға мордва яҙыусыһы А.А.Соболевский «Звеньевая» очеркын арнай^[14][29]. Кремлдә И.В.Сталиндың тыуыуына 70-йыллыҡты байрам итеүҙә ҡатнаша^[13]. Мородовия АССР-ы Юғары Советының депутаты итеп һайлана (1959), ВЛКСМ-дың XI съезы (1949), КПСС-тың XIX (1952) һәм XXI (1959) съездары делегаты итеп һайлана^{[30][31][32][33]}

Яҡшы эш күрһәткестәренә ҡарамаҫтан һәм ҡабаттан исем биреү тураһында документ әҙерләү тирәһендәге имеш-мимештәр арҡаһында, Равкина баҫыуҙан китергә һәм агрономия һөнәре буйынса белем алырға ҡарар итә^[17][12][21]. 1950-1953 йылдарҙа колхоз етәксе кадрҙарын әҙерләү буйынса Саранский мәктәбендә уҡый, унда Сталин стипендиаты була, ә 1958 йылда Горький ауыл хужалығы институтын тамамлай^[14][10][15]. Уҡыу осоронда синыфташы— һуғыш инвалидына кейәүгә сыға, ҡыҙҙары Светлана тыуа, әммә ире йыш ҡына эсә, бер ҡайҙа ла эшләмәй һәм бала бала тәрбиәләшеүҙә ҡатнашмай^[12]

Институтты тамамлағандан һуң «Сараст» (1958—1960 йылдарҙа) совхозында баш агроном, Ленин исемендәге колхоз (1960—1961 йй.) рәйесе, үҫемлектәрҙе һаҡлау буйынса Атяшево район ауыл хужалығы идаралығында баш агроном (1961—1970 йй.) вазифаларын биләй)^{[14][10][15][12][17]}. Туған колхозында рәйес булып (элекке Октябргә 13 йыл), элекке етәкселек тарафынан бөлгөнлөккә төшкән колхозды элекке етештереү темптарына сығара.

1967 йылда киң инфаркт кисерә, Боткин исемендәге дауаханала оҙаҡ реабилитация үтә^[12]. 1970 йылдар башында, эскән ирен ҡалдырып, ғаилә торошо буйынса Сахалин өлкәһенә күсеп китә, бында 1974—1979 йылдарҙа «Невельский» совхозының баш агрономы, район ауыл хужалығы идаралығы начальнигы, Невельск ҡала башҡарма комитетының рәйес урынбаҫары булып эшләй^[10]. Планды 78 тоннаға арттырып үтәп һәм 250 тонна йәшелсә продукцияһы йыйып, артта ҡалған хужалыҡты алға сығара^[17][21]. Был юғары ҡаҙаныштары өсөн РСФСР Ауыл хужалығы министры Л. Я Флорентьев ҡулынан күсмә Ҡыҙыл Байраҡ ала^[12][21].

Сахалинда эшләгәндән һуң Мәскәү өлкәһенең Ленин районына күсеп китә, йыл самаһы «Валуево» шифаханаһында эшләп, кисерелгән инсульттан һуң һаулығы буйынса пенсияға сыға^[12][10][16]. 1990 йылдар аҙағында күреү һәләте насарая, өс операция кисерә. 3-сө төркөм инвалиды^[12].^[34]

Әлеге ваҡытта Мәскәүҙең Новомосковский административ округы Мәскәү ҡасабаһында йәшәй^[17][10]. Ҡыҙы, кейәүе, ейәндәре^[12][16] менән бергә йәшәй. Көн һайын ике сәғәт йәйәүләп йөрөй һәм 60 тапҡыр урҙала тартыла. 2018 йылда үҙенең 95 йәшлек юбилейы билдәләй, Рәсәй Президенты В. Путиндан бүләк ала^[35][21].

• Ленин ордены һәм «Ураҡ һәм Сүкеш» миҙалы тапшырылып, Социалистик Хеҙмәт Геройы (СССР Юғары Советы Президиумының 1949 йылдың 9 июлендәге указы)^[25][10].
• Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1948)^[17].
• Бер нисә миҙал^[10][36], шул иҫәптән «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 65 йыл» юбилей миҙалы (2009)^[37][38].

2004 йылда Равкинаның бюсы Атяшево ҡасабаһының Дан аллеяһында ҡуйыла^[39][40][41]. 2013 йылдан Батушево ауылында Равкина призына ирекле көрәш буйынса ярыштар үтә^[42][43].