Силәбе башҡорттары битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

Битте мөхәррирләү ғәмәлен башҡара алмайһығыҙ. Сәбәбе:
IP-адресығыҙ бөтә Викимедиа Фонды викиларында блокланған.
Блок ҡуйыусы: ‪EPIC‬. Сәбәбе: Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Блоктың башланғыс датаһы: 08:48, 2 июль 2024
Блоктың тамамланыу датаһы: 08:48, 2 июль 2025
Ағымдағы IP-адресығыҙ: 206.189.44.186. Блокланған арауыҡ: 206.189.32.0/20
Был мәғлүмәттәрҙе барлыҡ мөрәжәғәттәрегеҙҙә лә күрһәтегеҙ. Әгәр блоклауға яңылыш эләктем тип уйлаһағыҙ, өҫтәмә мәғлүмәтте һәм инструкцияларҙы глобаль асыҡ прокси ҡағиҙәләрендә таба алаһығыҙ.
Юғиһә, блок тураһында фекер алышыу өсөн Мета-викила тикшереү һорауы яҙығыҙ. Һеҙ шулай уҡ стюардтарҙың stewards@wikimedia.org адресындағы VRT сиратына бөтә юғарыла күрһәтелгән мәғлүмәттәр ҡушып электрон хат ебәрә алаһығыҙ.
Һеҙ был биттең сығанаҡ тексын ҡарай һәм күсермәһен ала алаһығыҙ:
{{Ук}}
'''Силәбе башҡорттары''' — [[Силәбе өлкәһе]] территорияһында йәшәгән [[башҡорттар]]. Региондың төп автохтон халҡы.

== Дөйөм характеристика ==
Силәбе өлкәһе башҡорттары '''Урал аръяғы башҡорттары''' этник төркөмөнә ҡарай. Уларҙың формалашыу нигеҙендә башҡорттарҙың төньяҡ-көнсығыш этнографик төркөмө ҡәбиләләре тора:
* ҡатай ырыу-ҡәбилә берләшмәһе: [[бәкәтин]], [[ҡалмаҡ]], [[ҡатай]], [[һалйот]], [[һеңрән]] һәм [[терһәк]];
* табын ырыу-ҡәбилә берләшмәһе: [[ҡыуаҡан]], [[һырҙы]] һәм [[табын]];
* әйле ырыу-ҡәбилә берләшмәһе: [[әйле]] һәм [[һыҙғы]].

Уларҙың һөйләшеү теле [[башҡорт теле]]нең [[Көнсығыш диалект|көнсығыш (ҡыуакан) диалектына]] ҡарай. Ул бер нисә һөйләшкә бүленә: ''арғаяш, әй-йүрүҙән, [[Мейәс һөйләше|мейәс]], һалйот һәм ҡыҙыл.''

Ирҙәрҙең күпселеге һәм ҡатын-ҡыҙҙарҙың бер өлөшө көньяҡ себер антропологик тибына, ҡатын-ҡыҙҙарҙың төп өлөшө — субурал, ирҙәрҙең бер өлөшө — көньяҡ сығышлы европеоид тибына ҡарай.

Дине буйынса силәбе башҡорттары сөннәтле [[мосолмандар]]ға ҡарай.

== Тарихы ==
Беҙҙең эраның II меңенсе йыллығында урал аръяғы башҡорттары [[Тарихи Башҡортостан]] көнсығыш территорияһында, төньяҡтан Иҫәт, Пышма (урыны менән Тура йылғаһынан), көньяҡта [[Уй (Тубыл ҡушылдығы)|Уй]] (урыны менән уның ҡушылдығы [[Тоғыҙаҡ (Уй ҡушылдығы)|Туғыҙа]]ҡҡа һәм Тубылдың үрге ағымына саҡлы барып еткәндәр), көнсығыштан [[Тубыл]] һәм Тура (урыны менән Ишем һәм [[Иртыш]]) йылғаларынан көнбайышта Уралтау һырттарына саҡлы таралып ултырғандар.

XIII быуаттан силәбе башҡорттары таралып ултырған территориялар [[Алтын Урҙа]] составына, ә XV быуат аҙағынан — [[Себер ханлығы]]на ингән. [[Башҡортостандың Рус дәүләтенә ҡушылыуы]]нан һуң урал аръяғы башҡорттарының ерҙәре Верхотурск, Тобольск һәм [[Өфө өйәҙе (XVI быуат аҙағы — XVIII быуат башы)|Өфө]] өйәҙҙәре составына ингән. XVIII быуат башында уларҙың ерҙәре административ яҡтан Себер губернаһына, ә 1737 йылдан — [[Иҫәт провинцияһы]]на ҡараған. XVII быуат уртаһына силәбе башҡорттарының күпселеге жалованный грамоталар алған; был документтарҙа башҡорттарҙың [[Башҡорттарҙың аҫабалыҡ хоҡуғы|аҫаба ерҙәре]] сиктәре юридик яҡтан билдәләп ҡуйылған.

XVII—XIX быуаттарҙа силәбе башҡорттарының аҫаба ерҙәрендә тау заводтарына һәм ҡәлғәләренә нигеҙ һалынған ([[Эҫем заводтары]] һ.б.); хәҙерге көндә ошо ерҙәрҙә [[Әшә]], [[Верхнеурал]], [[Үрге Өпәле]], [[Златоуст]], [[Копейск]], [[Кәҫле]], [[Ҡытау-Ивановск]], [[Ҡуҫа]], [[Ҡыштым]], [[Ҡарабаш (ҡала)|Ҡарабаш]], [[Магнитогорск]], [[Мейәс]], [[Меңйәр]], [[Наҙыпетровск]], [[Һатҡы]], [[Эҫем (Силәбе өлкәһе)|Эҫем]], [[Троицк (Силәбе өлкәһе)|Троицк]], [[Ҡытаутамаҡ]], [[Силәбе]], [[Сыбаркүл (ҡала)|Сыбаркүл]], [[Йүрүҙән (ҡала)|Йүрүҙән]] ҡалалары һәм башҡа тораҡ пункттар урынлашҡан.

Идара итеүҙең [[Башҡортостанда идара итеүҙең кантон системаһы|кантон системаһын индергәндән һуң]], урал аръяғы башҡорттары II Башҡорт кантоны ([[Пермь губернаһы]]ның [[Екатеринбург өйәҙе|Екатеринбург]] һәм [[Шадринск өйәҙе|Шадринск]] өйәҙҙәре), III Башҡорт кантоны ([[Ырымбур губернаһы]]ның [[Троицк өйәҙе]]) һәм IV Башҡорт кантоны ([[Ырымбур губернаһы]]ның [[Силәбе өйәҙе]]) составына ингәндәр.

1919 йылдың башына ҡарай [[Башҡортостан автономияһы]] 13 кантондан тороп, шуның иҫәбендә [[Арғаяш кантоны]] ла булған<ref>{{книга|автор=Азнагулов В. Г., Хамитова З. Г.|заглавие=Парламентаризм в Башкортостане: история и современность|ссылка=http://www.gsrb.ru/ru/about_parliament/history/parlament_tom_1-1.pdf|ответственный=|место=Уфа|издательство=ГРИ «Башкортостан»|год=2005|том=|страниц=304|страницы=72|isbn=}}</ref>. Арғаяш кантоны биләмәләренә [[Екатеринбург өйәҙе|Екатеринбург]], [[Троицк өйәҙе|Троицк]], [[Силәбе өйәҙе|Силәбе]] һәм [[Шадринск өйәҙе|Шадринск]] өйәҙҙәренең 18 улусы ерҙәре ингән. [[Башҡорт Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы|Башҡорт АССР]]-ы [[Башҡортостан үҙәк башҡарма комитеты|Үҙәк Башҡарма Комитеты]] Президиумы һәм [[Башҡорт АССР-ының Халыҡ Комиссарҙары Советы|Халыҡ Комиссарҙары Советының]] 1930 йылдың 20 август Постановлениеһына ярашлы, Арғаяш кантоны таратылған, һәм уның урынында [[Арғаяш районы|Арғаяш]] һәм [[Ҡоншаҡ районы|Коншаҡ райондары]] барлыҡҡа килгән. Бөтә Союз Үҙәк Башҡарма Комитетының (ВЦИК) 1934 йылдың 17 ғинуар ҡарары менән Арғаяш һәм Ҡоншаҡ райондары, шул уҡ йылда булдырылған һәм көҙөнә тағы ла юҡҡа сығарылған [[Арғаяш милли округы]] төҙөп маташҡандан һуң, [[Силәбе өлкәһе]] составына индерелгән.

== Хужалығы, матди һәм рухи мәҙәниәте ==
Силәбе башҡорттарының байрамдары, әлбиттә, Башҡортостанда йәшәгән башҡорттарҙыҡынан бер нисек тә айырылмай: [[Ҡарға бутҡаһы|ҡарғатуй]], [[кәкүк сәйе]], [[Майҙан (байрам)|майҙан]], [[һабантуй]] һ.б.

Силәбе башҡорттары халыҡ ижадында, әлбиттә, «Буҙйегет», «[[Ҡуҙыйкүрпәс менән Маянһылыу]]», «Тарғын менән Ҡужаҡ», «[[Ҡисса-и Йософ|Йософ менән Зөләйха]]» һәм башҡа эпостарҙың варианттары билдәле. «Арғужа», [[Ашҡаҙар (йыр)|«Ашҡаҙар»]], [[Ҡаһым түрә (йыр)|«Ҡаһым түрә»]], «[[Тәфтиләү]]», «Уйыл», «Шәүрә», «Эскадрон», «Зарифа» һәм башҡа башҡорт йырҙары таралған.

== Демографияһы һәм таралып ултырыуы ==
{| width="100%" align="right" class="wikitable" style="font-size: 85%; margin-bottom: 10px;"
| colspan="6" |'''Бөтөн союз һәм бөтөн рәсәй йәниҫәп алыу мәғлүмәттәре буйынса субъекттағы башҡорттарҙың һаны '''
|- align="center" bgcolor="#f0f0f0"
!1959<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_59.php?reg=72 Демоскоп. Всесоюзная перепись населения 1959 года.]</ref>
! 1970<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_70.php?reg=57 Демоскоп. Всесоюзная перепись населения 1970 года.]</ref>
! 1979<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_79.php?reg=57 Демоскоп. Всесоюзная перепись населения 1979 года.]</ref>
! 1989<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_89.php?reg=54 Демоскоп. Всесоюзная перепись населения 1989 года.]</ref>
! 2002<ref>[http://www.perepis2002.ru/index.html?id=11 Всероссийская перепись населения 2002 года] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110420152025/http://www.perepis2002.ru/index.html?id=11 |date=2011-04-20 }}: [http://www.perepis2002.ru/ct/doc/TOM_04_03.xls Население по национальности и владению русским языком по субъектам РФ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061104083455/http://www.perepis2002.ru/ct/doc/TOM_04_03.xls |date=2006-11-04 }}</ref>
! 2010<ref name="пер.2010">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160605223320/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm |date=2016-06-05 }}</ref><ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls Национальный состав населения по субъектам РФ по данным Всероссийской переписи населения 2010 года] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120601173256/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls |date=2012-06-01 }}</ref>
|-
| align="center" | 88 480
| align="center" | 117 537
| align="center" | 133 682
| align="center" | 161 169
| align="center" | 166 372
| align="center" | 162 513
|}

Силәбе өлкәһендә башҡорттар түбәндәге тораҡ пункттарында йәшәйҙәр (ВПН—2002, %-тарҙа):

[[Әбдер]] (94), [[Атйетәр (Силәбе өлкәһе)|Атйетәр]] (68), [[Һәйбәт]] (91), [[Аҡбаш (Арғаяш районы)|Аҡбаш]] (86), [[Әлифҡол]] (98), Алиш (98), [[Әлмәй]] (98), [[Әмин (Ҡоншаҡ районы)|Әмин]] (90), Әрғәзе (72), [[Архангельское (Сосновка районы)|Архангельское]] (63), [[Ғәшер]] (97), [[Аяҙғол]] (93), [[Байғаҙы (Силәбе өлкәһе)|Байғаҙы]] (92), [[Байрамғол (Силәбе өлкәһе)|Байрамғол]] (62), [[Бәжекәй]] (96), [[Бараҡ (Рәсәй)|Бараҡ]] (94), Башкүл әллә Башаҡкүл? (66), [[Баязит (Силәбе өлкәһе)|Баязит]] (99), Берёзовка (71), Бигәрҙе (77), [[Биҡҡол (Арғаяш районы)|Бикҡол]] (97), [[Оло  Иркәбай]] (99), [[Оло Иҫәнгилде]] (97), [[Оло  Ҡаҙаҡбай]] (100), [[Оло Ҡуйһары]] (97), [[Оло  Тәгеш]] (72), [[Оло Түләк]] (97), [[Оло Усман]] (99), [[Оло Яуымбай]] (92), [[Борисовка (Ҡоншаҡ районы)|Борисовка]] (89), Буланцы (66), Булат (89), [[Бүре (Силәбе өлкәһе)|Бүре]] (98), Горный (71), Дәүләтбай (93), [[Дауыт (Силәбе өлкәһе)|Дауыт]] (93), [[Деево (Силәбе өлкәһе)|Деево]] (60), Дәрбиш әллә Дәрүишме? (95), [[Дружный (Ҡоншаҡ районы)|Дружный]] (72), Ерлегәс? (54), Заозёрный (54), [[Ибраһим (Силәбе өлкәһе)|Ибраһим]] (86), [[Ихсан]] (87), [[Илембәт]] (96), [[Этҡол (Үрге Өпәле ҡала округы)|Этҡол]] (95), Ишәле (97), Ҡаҙбай (73), Ҡәҙер (87), [[Ҡайынкүл]] (90), Калиновка (57), Камышевка (80), [[Ҡәнзәфәр (Силәбе өлкәһе)|Ҡәнзәфәр]] (58), [[Ҡарағайкүл (Ҡоншаҡ районы)|Ҡарағайкүл]] (96), Киржакүл (62), Кировский (81), Ключи (97), Комсомольский (67), [[Ҡобағош (Силәбе өлкәһе)|Ҡобағош]] (96), [[Көҙәш]] (98), [[Ҡолой (ауыл)|Ҡолой]] (69), Ҡомкүл (92), [[Ҡунаҡбай (Силәбе өлкәһе)|Ҡунаҡбай]] (99), Ҡорамша (98), [[Ҡорман (ауыл)|Ҡорман]] (97), [[Ҡуянбай]] (94), Ҡыҙыл (95), Левашево (100), [[Мәүлит (Силәбе өлкәһе)|Мәүлит]] (97), Мәһәҙей (54), [[Мамай (ауыл)|Мамай]] (95), [[Кесе Ҡаҙаҡбай]] (99), [[Кесе  Ҡәнзәфәр]] (52), Кесе Ултыраҡ (99), [[Мансур (Силәбе өлкәһе)|Мансур]] (97), Мәрженбай (97), [[Мәхмүт (Силәбе өлкәһе)|Мәхмүт]] (94), Маяҡ (89), Маякский (90), [[Миҙиәк]] (90), Мәтәле? (Метелево) (96), Мурино (89), Түбәнге Ҡарасы (56), [[Яңы Ҡорман]] (93), Яңы Мейәс (70), [[Яңы Субыл]] (95), [[Нөркә (Силәбе өлкәһе)|Нөркә]] (100), [[Ноғман (Силәбе өлкәһе)|Ноғман]] (94), Первомайка (59), Прибрежный (66), Пригородный (58), [[Сәйет (Арғаяш районы)|Сәйет]] (97), Һары (73), [[Һарыкүлмәк]] (93), [[Сәләй]] (96), [[Селән (ауыл)|Селән]] (54), [[Сәркәй]] (98), [[Смольное (Силәбе өлкәһе)|Смольное]] (54), [[Иҫке Субыл]] (98), [[Һолтай]] (93), [[Суфый (ауыл)|Суфый]] (98), [[Һырғайҙы]] (87), Сосновка (71), [[Солтанай (Силәбе өлкәһе)|Солтанай]] (98), [[Солтан (Силәбе өлкәһе)|Солтан]] (93), [[Сураҡ]] (95), Тауҡай (88), [[Туғыҙбай]] (97), [[Туҡтыбай]] (95), [[Ураҙбай (Арғаяш районы)|Ураҙбай]] (96), [[Хәлит (Арғаяш районы)|Хәлит]] (92), Чапаевка (67), [[Себәкүл]] (91), Чекурово (Сәкүр?) (93), Шишмә (85), [[Субар]] (86), Шимаковка (51), [[Этимгән]] (91), [[Юлдаш (Ҡоншаҡ районы)|Юлдаш]] (93), [[Яҡуп (Силәбе өлкәһе)|Яҡуп]] (84), [[Ялтыр]] (99), Ямантай (97), [[Яратҡол]] (94) һәм башҡа башҡорт ауылдары.

{{шуҡ|:Категория:Силәбе өлкәһенең башҡорт ауылдары}}

== Мәҙәни һәм ижтимағи ойошмалар ==
Силәбе өлкәһендә бер нисә башҡорт милли-мәҙәни ижтимағи берләшмә<font style="background-color: rgb(254, 252, 224);">эшләй. Ш</font>улар араһында:
* [[Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы]] бүлексәһе — [[Силәбе өлкәһе башҡорттары ҡоролтайы|«Башҡорт ҡоролтайы» Силәбе өлкә йәмәғәт ойошмаһы]] һәм уның район һәм ҡала бүлексәләре (штаб-фатиры — Силәбе ҡалаһында);
* [[Башҡорт йәштәре иттифағы]] региональ йәмәғәт ойошмаһы — (РОО, Силәбе, 2006 йылдан);
* «Башҡорт халыҡ үҙәге» Силәбе өлкә йәмәғәт ойошмаһы (Силәбе ҡалаһы, 1991 йылдан) һәм башҡалар.
Силәбе өлкәһендә «Арғужа», «Мираҫ» һәм [[Уралым (гәзит)|«Уралым»]] гәзиттәре баҫылып сыға. 1989 йылдан Арғаяш ауылында [[Арғаяш башҡорт халыҡ театры]] эшләй.

== Билдәле вәкилдәре ==
* [[Әбделҡадир Инан]] (1889—1976) — ғалим, яҙыусы, башҡорт милли-азатлыҡ хәрәкәте ҡатнашыусыһы.
* [[Баҙарғол Юнаев]] — Иҫәт провинцияһының Бәкәтин улусы башҡорт старшинаһы, 1773—1775 йылдарҙағы Крәҫтиәндәр һуғышы етәкселәренең һәм Уложенная комиссияһына һайланған башҡорт депутаттарының (1767—1769) береһе.
* [[Баймырҙин Ғаяз Исламетдин улы]] (1913—1948) — Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан, алыҫ действиелы 13-сө гвардия авиация полкы эскадрилья командирының урынбаҫары, гвардия майоры. Советтар Союзы Геройы, 220 хәрби осош яһаған.
* [[Солтанов Барый Муллағәли улы]] (1907—1945) — совет хәрбийе, Советтар Союзы Геройы, өлкән сержант, 1264-се уҡсылар полкының пулемётсылар отделениеһы командиры, Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан.
* [[Бикбулатов Наил Вәли улы]] (1931—1996) — башҡорт этнографы.
* [[Вәлиев Дамир Жәүәт улы]] (1940—2002) — совет, рәсәй ғалимы, философ, культуролог.
* [[Ғәлимов Сәләм Ғәлим улы]] (1911—1939) — башҡорт шағиры, публицист.
* [[Ихсанов Зәйнулла Әмин улы]] (1906—1997) — физиолог, медицина фәндәре докторы (1958), профессор (1964). Заслуженный деятель науки Башҡорт АССР-ы атҡаҙанған фән эшмәкәре (1966).
* [[Йосопов Харис Монасип улы]]<ref>[http://www.mediazavod.ru/articles/94655 Челябинский рабочий — Башкиры] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131102050806/http://www.mediazavod.ru/articles/94655 |date=2013-11-02 }}</ref><ref>[http://www.vatandash.ru/pics/pdf/1125.pdf Харис Батыр] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304123356/http://www.vatandash.ru/pics/pdf/1125.pdf |date=2016-03-04 }}</ref> — РСФСР-ҙың һәм СССР-ҙың атҡаҙанған тренеры, Силәбелә дзюдо буйынса урал мәктәбенә нигеҙ һалыусы, көрәш буйынса РСФСР-ҙың тәүге чемпионы.
* [[Кинйәбулатова Кәтибә Кәрим ҡыҙы]] (1920—2012) — башҡорт совет шағиры, Рәсәй Яҙыусылар союзы ағзаһы.
* [[Көсөков Раил Фазыл улы]] (1952 йылда тыуған) — рәсәй опера йырсыһы (баритон), Башҡорт дәүләт опера һәм балет театры солисы, Рәсәйҙең атҡаҙанған артисы (2009), Башҡортостан Республикаһының Халыҡ артисы (2000).
* [[Ҡадир Даян]] (1910—1975) — башҡорт драматургы, яҙыусы һәм шағир. Башҡорт АССР-ы атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре.
* [[Ҡорбанғәлиев Ғәбиҙулла Ғәбделхәким улы]] (1859—1920) — башҡорт дин, сәйәсәт һәм йәмәғәт эшмәкәре.
* [[Ҡорбанғәлиев Мөхәмәтғәбделхәй Ғәбиҙулла улы]] (1889—1972) — башҡорт мәғрифәтсеһе, XX быуаттың беренсе яртыһында йәшәгән күренекле дин, сәйәсәт һәм йәмәғәт эшмәкәре.
* [[Ҡушаев Хафиз Ҡушай улы]] (1888—1937) — дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәре, председатель Башҡорт Үҙәк Башҡарма Комитеты рәйесе (1922—1929).
* [[Ниғмәтуллин Эльбрус Хәмит улы]] — рәсәй спортсыһы, 1991 йылдан хәҙерге көнгә саҡлы спорттың көс талап иткән төрҙәре менән шөғөлләнә.
* [[Һары Мәргән]] (? — 1663 йыл башы) — [[Башҡорт ихтилалы (1662—1664)]] етәкселәренең береһе. Себер даруғаһы башҡорто.
* [[Сөләймәнов Хәбир Ғибәҙәт улы]] — профессиональ боксёр, WBO NABO фаразы буйынса чемпион титулына эйә, кикбоксинг<ref>[http://www.sovsport.ru/news/text-item/612483 Челябинский метеорит помог профессиональному боксеру стать чемпионом] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140728114514/http://www.sovsport.ru/news/text-item/612483 |date=2014-07-28 }}</ref> буйынса донъя чемпионы.
* Сөләймәнов Сабир Ғибәҙәт улы — профессиональ боксёр, кикбоксинг<ref>[http://chelyabinsk.ru/text/weekend/565405.html Братский спарринг: от Аргаяша до Голливуда] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170111023328/http://chelyabinsk.ru/text/weekend/565405.html |date=2017-01-11 }}</ref> буйынса донъя чемпионаты бронза призёры.
* [[Таһиров Нуриәғзәм Таһир улы]] (1888—1937) —Башҡорт милли хәрәкәтенең әүҙем ҡатнашыусыһы, Башҡорт Хөкүмәте ағзаһы, йәмәғәт һәм дәүләт эшмәкәре, юрист, башҡорт тел белгесе.
* [[Таймаҫ Шәһимов]] — Себе�� даруғаһы Өфө өйәҙе Ҡаратабын улусы башҡорт старшинаһы, тархан.
* [[Шафиҡов Денис Фуат улы]] — беренсе ярым урта ауырлыҡтағы рәсәй боксёры.
* [[Юламан Ҡушаев]] (1729 йыл тирәһе—?) — генерал чинында 1773—1775 йй. Крәҫтиән һуғышында ҡатнашҡан.

== Мәҙәниәт, милли кейем һәм йолалар ==
Силәбе башҡорттары йәшәгән территорияларҙа [[Табын|табын]], [[Әйле|әйле]] ырыуҙары башҡорттары йәшәй. Башҡорт ҡатын-ҡыҙының традицион баш кейеме, ҡатындарҙың башынан алып бөтә һынын ҡаплаған биҙәүестәр менән биҙәлгән япма йәки [[Ҡушъяулыҡ|ҡушъяулыҡ]] унда киң таралған<ref> [http://bashenc.online/ru/articles/87634/ КУШЪЯУЛЫК, женский головной убор]</ref>.

== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
{{дерево статей|Башҡорттарҙың таралып ултырыуы}}

== Иҫкәрмәләр ==
{{примечания}}

== Әҙәбиәт ==
* {{Мәҡәлә|автор=Валеев Г.|заглавие=Демографические проблемы башкир Челябинской области|ссылка=http://vatandash.ru/index.php?article=99|издание=[[Ватандаш]]|год=2000|номер=12|issn=1683-3554}}
* {{Мәҡәлә|автор=[[Вәлиев Дамир Жәүәт улы|Валеев Д. Ж.]]|заглавие=Аргаяшские башкиры и их исторические корни|издание=[[Ватандаш]]|год=1999|номер=12|issn=1683-3554}}
* ''Кузбеков Ф. Т.'' История культуры башкир. — Уфа: Китап, 1997. — 128 с.
* ''[[Мәжитов Нияз Абдулхаҡ улы|Мажитов Н. А.]], Султанова А. Н.'' История Башкортостана. Древность. Средневековье. — Уфа: Китап, 2010. — 496 с.
* ''Макаров Д. В., Моргунов К. А., Старостин А. Н.'' Башкиры на Урале.// Ислам на Урале: энциклопедический словарь. / Коллект. автор. Сост. и отв. редактор — Д. З. Хайретдинов. — М.: Издательский дом «Медина», 2009. — 404 с. — С. 56—58.
* ''[[Руденко Сергей Иванович|Руденко С. И.]]'' Башкиры: Историко-этнографические очерки. — Уфа: Китап, 2006.
* ''Шитова С. Н.'' Башкирская народная одежда. — Уфа: Китап, 1995.
* История башкирского народа: в 7 т./ гл. ред. [[Ҡолшәрипов Марат Мәхмүт улы|М. М. Кульшарипов]]; Ин-т истории, языка и литературы УНЦ РАН. — Уфа: Гилем, 2010. — Т. V. — 468 с. — С. 389—394.

{{башҡорттар}}
[[Категория:Силәбе өлкәһе башҡорттары]]
[[Категория:Башҡорттарҙың таралып ултырыуы]]
Был биттә ҡулланылған ҡалыптар:
Силәбе башҡорттары битенә ҡайтыу.
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Силәбе_башҡорттары» битенән алынған