Vulva

qadının xarici genitaliya cinsi orqanlarının ümumi adıdır

Vulva (lat. vulva — örtük, qın), qadınlarda xarici cinsiyyət orqanlarının hamısını əhatə edən bir termindir.[1] Vulva, cinsi funksiya və reproduksiyada mühüm rol oynayan bir çox hissədən ibarətdir.

Kiçik cinsiyyət dodaqlarının uzunluğu qadınlar arasında əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir: bəzi qadınlarda böyük cinsi dodaqlar kiçik cinsiyyət dodaqlarını tamamilə əhatə etdiyi halda (üst sıra), digər qadınlarda isə dik vəziyyətdə (aşağı cərgədə) çıxır və aydın görünür.
Açılışa qədər kiçik məsafədə olan glans klitor

Anatomiya

redaktə

Vulva aşağıdakı hissələrdən ibarətdir:

Mons pubis (Venera təpəciyi): Qasıq sümüyünün önündə yerləşən, yağ toxumasından ibarət olan bir yüksəklikdir. Bu bölgə, yetkinlik dövründə tüklə örtülür.[2]

Labia majora (Böyük dodaqlar): Mons pubisin altında yerləşən, yağ toxuması və dəri ilə örtülü olan iki böyük qırışıqdır. Bu dodaqlar, vulvanın daxili hissələrini qoruyur və cinsi stimullaşdırma zamanı şişir.[1]

Labia minora (Kiçik dodaqlar): Böyük dodaqların içində yerləşən, daha nazik və həssas olan iki kiçik qırışıqdır. Kiçik dodaqlar, klitoru əhatə edir və cinsi stimullaşdırma zamanı rəngi dəyişə bilər.[3]

Klitor: Vulvanın ön hissəsində yerləşən, cinsi stimullaşdırma və həzz üçün nəzərdə tutulmuş erektil bir orqandır. Klitor, kişilərdəki penisinin homoloqudur.[4]

Vestibulum (Giriş): Kiçik dodaqların içində yerləşən bir boşluqdur. Bu bölgədə, üretra (sidik kanalı) və vagina (uşaqlıq yolu) açıqları yerləşir.[1]

Bartolin vəziləri: Vestibulumun yan tərəflərində yerləşən və cinsi stimullaşdırma zamanı kayganlaşdırıcı maye ifraz edən iki kiçik vəzidir.[2]

Funksiyaları

redaktə

Vulva, bir neçə vacib funksiyanı yerinə yetirir:

Cinsi həzz: Klitor və vulvanın digər hissələri, cinsi stimullaşdırma zamanı həzz hissi yaradır.[4]

Reproduksiya: Vulva, vaginanın girişini ehtiva edir və spermanın bədənə daxil olmasına imkan verir, bu da mayalanma və hamiləlik üçün vacibdir.[2]

Müdafiə: Vulva, daxili cinsiyyət orqanlarını infeksiyalardan qoruyur.[1]

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 Gray, H. Anatomy of the Human Body (20th). Philadelphia: Lea & Febiger. 1918. ISBN 978-1587341021.
  2. 1 2 3 Moore, K.L.; Dalley, A.F.; Agur, A.M.R. Clinically Oriented Anatomy (8th). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 2018. ISBN 978-1496347213.
  3. O'Connell, H.E.; Sanjeevan, K.V.; Hutson, J.M. "Anatomy of the clitoris". The Journal of Urology. 174 (4 Pt 1). 2005: 1189–1195. doi:10.1097/01.ju.0000173856.84628.f6. PMID 16145429.
  4. 1 2 Lloyd, E.A. The Case of the Female Orgasm: Bias in the Science of Evolution. Harvard University Press. 2005. ISBN 978-0674017066.