Jump to content

faqir

From Vikilug‘at

Oʻzbekcha (uz)

[edit]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[edit]

fa-qir

Aytilishi

[edit]

Etimologiyasi

[edit]

arab. – qambagʻal, muhtoj;

Maʼnoviy xususiyatlari

[edit]

Maʼnosi

[edit]

1. Moddiy jihatdan nochor, kambagʻal, muhtoj. ◆ Faqir odam. ◆ Amirning oshidan faqirning mushti yaxshi. Maqol ◆ Birovning mol-dunyosi oshib-toshib yotsa-yu, faqirga koʻz olaytirsa, haqiqat bormi axir, ey falak! J. Sharipov, „Xorazm.“ ◆ Javob ololmadi hech kim ham zotan: Na sulton, na gado, na shoh, na faqir. A. Oripov, „Yillar armoni.“

2. esk. Birinchi shaxs oʻrnida yoki "men", "biz" olmoshlari bilan birlikda ishlatilib, soʻzlovchining kamtarlik qilayotganini ifodalaydi. ◆ Tabibiy entikdi: Faqiringiz vijdonim buyurgan gapni aytdim. S. Siyoyev, „Yorugʻlik.“ ◆ Faqir u zotning suhbatlaridan bahramand boʻlgan paytlarimni eslasam, yuragim ezilur! P. Qodirov, „Yulduzli tunlar.“ ◆ Sizdek muhtaram zot taklif etadi-yu, bizdek faqir bosh tortadimi? S. Siyoyev, „Avaz.“

3. koʻchma Nochor, bechora, chorasiz. Kichik, xarob, faqir bir uy. ◆ Kampir va yosh bir xotin joʻxori tozalar edi. Oybek, „Nur qidirib.“ ◆ Faqir yuragim orqamga tortib, peshonamni sovuq ter bosdi. "Fan va turmush".

Bola faqir Achinarli, qiyin ahvolga tushgan yosh bola; bechora bola. ◆ Bola faqirga qiyin boʻldi, — dedi Jonuzoq oqsoqol. — Issiq-sovugʻiga qaraydigani yoʻq. Yolgʻiz. S. Anorboyev, „Oqsoy.“ ◆ Bola faqirning qilgan mehnatiga hali bu hosilalar ham oz, taqsir! A. Qodiriy, „Obid ketmon.“

Sinonimlari

[edit]

Antonimlari

[edit]

FAQIR. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[edit]

faqir

faqir
1 bednыy, neimuщiy; // niщiy; bednyak; ◆ ~ odam bednыy (nujdayuщiysya) chelovek; ◆ bola ~ razg. bednыy malьchik, bednyaga, bednyajka;
2 ust. samounichijitelьnoe vыrajenie, upotreblyavsheesya pri obraщenii k starshimili pri upominanii o starshix v smыsle: ya ubogiy; ya prezrennыy bednyak; ◆ ~ning kulbasiga tashrif etsalar vы bы posetili xijinu bednyaka (t. e. moyu xijinu); ◆ ~u fano (prav. faqru fano) sm. faqr.