1 август

1 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның беренче көне. Ел ахырына кадәр 152 көн кала.

	Тарих порталы
	Вакыт порталы
	Бәйрәмнәр порталы

Дөнья тарихында бу көн:

• Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы — Бөтендөнья күкрәк сөте белән имезүне популярлаштыруга багышланган атналыгының беренче көне (фр. Première journée internationale de la Semaine mondiale de l’allaitement maternel).^[1]

• Ангилья, Барбадос, Бермуд утраулары, Гайана, Колумбияның Сан Андрес, Провиденсия һәм Санта Каталина архипелагы (es), Сент-Винсент һәм Гренадиннар, Сент-Люсия, Тёркс һәм Кайкос, Тринидад һәм Тобаго, Ямайка — эмансипация көне (ингл. Emancipation Day, исп. Día de la Emancipación) һәм бәйле котлаулар.
• Азәрбайҗан — азәрбайҗан теле һәм әлифбасы көне (әзери. Azərbaycan Dili və Əlifbası Günü).
• Бенин — бәйсезлек көне (фр. Fête Nationale/Journée de l'Indépendance).
• Польша — Варшава күтәрелешендә һәлак булганнарны искә алу көне (пол. Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego, рус. День памяти жертв Варшавского восстания).
• Россия — Беренче бөтендөнья сугышында һәлак булганнарны искә алу көне (рус. День памяти жертв Первой мировой войны).
• Швейцария — Милли бәйрәм көне (алман. Bundesfeiertag, фр. Fête nationale suisse, итал. Festa nazionale svizzera, романш. Di da la festa naziunala Svizra).

• Бөтендөнья скаут яулыгы көне (ингл. World Scout Scarf Day).
• Бөтендөнья шатлык көне (исп. Día Mundial de la Alegría).^[2]
• АКШ/ Колорадо штаты — Дәүләтчелек көне (ингл. Statehood Day).
• Бөекбритания / Йоркшир (en) — Йоркшир көне (ингл. Yorkshire Day).
• Бразилия:
  • Кордель әдәбияты шагырьләре көне (порт. Dia do Poeta de Literatura de Cordel).^[3]
  • Милли почта маркасы көне (порт. Dia Nacional do Selo).^[4]
• Конго Демократик Җөмһүрияте — Әти-әниләр һәм элекке буыннарны искә алу көне (фр. fête des parents / anciens).
• Кытай Халык Җөмһүрияте — Милли бәйрәм көне (кыт. 中国人民解放军建军纪念日, рус. День рождения Народно-Освободительной Армии Китая).
• Лөбнан — Хәрби көчләр көне (гарәп. عيد الجيش/‘Īd al-Jaysh‎, фр. Fête de l'armée/Jour des forces armées libanaises, ингл. Lebanese Armed Forces Day).
• Перу һәм Эквадор — Ана Җир көне (исп. Pachamama Raymi).
• Россия Федерациясе:
  • Адыгея Республикасы — Бабалар җиренә кайтканнар көне (рус. День репатриантов, төр. Anavatanına dönenler günü).^[5][6]
  • Инкассатор көне (рус. День инкассатора).
  • Россия Федерациясе Кораллы Көчләренең тылы көне (рус. День тыла вооружённых сил Российской Федерации).

• 1774 — Джозеф Пристли кислородны ача.
• 1876 — Колорадо штаты АКШна 38 нче штат буларак керә.
• 1914 — - Алман империясе Россия империясенә сугыш игълан итә.
• 1936 — Берлинда Җәйге Олимпия уеннары ачыла.
• 1943 — Япония Мьянмага бәйсезлек бирә.
• 1960 — Дагомея (хәзерге Бенин) бәйсезлеге игълан ителә.
• 1994 — Уфада «Тулпар» журналының беренче саны чыга.
• 1997 — «Күңел радиосы» эшли башлый.

Шулай ук карагыз: Төркем:1 август көнне туганнар

• 1818 — Илья Березин,
• 1819 — Иван Холмогоров,
• 1851 — Николай Загоскин,
• 1856 — Павел Хомутов,
• 1863 — Константин Котелов,
• 1863 — Мозаффар Мөштәри,
• 1873 — Христиан Раковский, совет дәүләт эшлеклесе, дипломат.
• 1880 — Мәҗит Гафури, татар язучысы.
• 1885 — Җөрҗ де Һөвеши,
• 1885 — Нури Сакаев, актер һәм режиссер.
• 1888 — Петр Войков,
• 1897 — Борис Гагаев,
• 1904 — Александр Жданов,
• 1908 — Николай Калабухов,
• 1909 — Мирза Таһиров, Татарстан АССР атказанган укытучысы.
• 1913 — Михаил Симонов, очучы, Советлар Берлеге каһарманы.
• 1914 — Григол Абашидзе,
• 1924 — Жорж Шарпак,
• 1925 — Олег Васильев,
• 1929 — Лейла Абашидзе,
• 1930 — Лоуренс Иглбөргер,
• 1930 — Фуат Ганиев, күренекле тел галиме, Татарстанның һәм Россия Федерациясенең атказанган фән эшлеклесе.
• 1931 — Илья Галайда,
• 1931 — Эра Байбәкова,
• 1932 — Еркегали Рәхмәдиев, казакъ композиторы.
• 1934 — Мөнәвир Галиев,
• 1938 — Хәдичә Фәхретдинова,
• 1939 — Владимир Захаров,
• 1941 — Румил Азнабаев,
• 1944 — Әхәт Вилданов,
• 1945 — Дуглас Ошерофф,
• 1945 — Флүр Яхин,
• 1946 — Рөстәм Аипов,
• 1947 — Шамил Шәйдуллин, рәссам.
• 1948 — Геннадий Климанов,
• 1948 — Ринат Закиров, Бөтендөнья татар конгрессы башкарма комитеты җитәкчесе.
• 1948 — Роберт Миңнуллин, татар шагыйре, сәясәтче.
• 1949 — Корманбәк Бакиев, Кыргызстан президенты.
• 1951 — Фаяз Хуҗин, археолог, тарих фәннәре докторы,
• 1956 — Нәфыйк Мәдияров,
• 1957 — Владимир Вафин, язучы, драматург, кино артисты.
• 1960 — Борис Чиндыков,
• 1961 — Илшат Гафуров,
• 1962 — Вәсилә Янбаева,
• 1963 — Евгений Коблик,
• 1970 — Айрат Хәйруллин,
• 1970 — Гамил Гыйбадуллин,
• 1972 — Вадим Милов,
• 1973 — Рамил Вәлиев,
• 1973 — Сергей Макаров,
• 1975 — Айрат Сафин,
• 1976 — Иван Дуке Маркес,
• 1981 — Михаил Сорокин,
• 1984 — Евгений Лапенков,

Шулай ук карагыз: Төркем:1 август көнне вафатлар

• 30 (б. э. к.) — Марк Антоний, Борынгы Рим сәясәтчесе, гаскәр башлыгы.
• 1823 — Иван Миллер, тарихчы, географ.
• 1913 — Леся Украинка,
• 1926 — Ян Каспрович, поляк шагыйре, драматург.
• 1937 — Мьеда Ндре,
• 1942 — Фәтхи Бурнаш, татар шагыйре, драматург, тәрҗемәче.
• 1943 — Лидия Литвяк,
• 1946 — Андрей Власов, совет гаскәр башлыгы.
• 1965 — Виталий Эделштейн,
• 1965 — Кәрим Җаманаклы, татар шагыйре.
• 1966 — Латыйф Җәләй, татар тел галиме.
• 1970 — Отто Һайнрих Варбург,
• 1973 — Вальтер Ульбрихт, АДҖ дәүләт эшлеклесе.
• 1975 — Борис Гагаев,
• 1976 — Евгений Боруцкий,
• 1982 — Гайфулла Вәлиев, башкорт язучысы.
• 1987 — Ян Винецкий, язучы.
• 1988 — Марк Седов,
• 1993 — Илмирә Гафарова, азәри һәм совет дәүләт эшлеклесе.
• 2002 — Анатолий Кукубаев,
• 2002 — Габдулла Гарифуллин, Советлар Берлеге Каһарманы.
• 2003 — Наум Орлов,
• 2011 — Милада Шубертова,
• 2015 — Анатолий Белозерцев,
• 2019 — Леван Алексидзе,
• 2021 — Марат Садыйков,

Викиҗыентыкта бу тема буенча

медиафайллар тупланмасы