Төньяк Македония географиясе

Төньяк Македония— Европаның көньяк-көнчыгышында Балкан ярымутравында урнашкан ил. Координатлар: 41 50' Төньяк киңлеккә, 22 00' Көнчыгыш озынлыкка.°

Македониянең географик өлкәсе өч ил арасында бүленгән: аның көньяк өлеше, бөтен территориянең яртысыннан артыгы—Эгей Македония, Греция составына керә; Көнчыгыш җирләре — Пиринская Македония — Болгариягә карый, ә Төньяк Македония-Төньяк һәм көнбатышка, Вардар елгасы үзәнендә урнашкан.

Төньяк Македония 35,8 % тәшкил итә (52,4% хәзерге Греция территориясендә урнашкан). Аның гомуми мәйданы-25 333 км2;

Чикнең гомуми озынлыгы-748 км, Албания белән чикләрнең озынлыгы — 151 км, Болгар дәүләте белән — 148 км, Греция белән — 228 км, Сербия белән — 221 км.

Территориянең күпчелек өлешендә урта таулы, тау системаларының сыртлары-Црна-Тау, Пинд, Шар-Планин урнашкан. Иң югары ноктасы-Биек Тау казаннары белән бүленгән кораблар тавы (2764 м) һәм Пирин. Бер-берсеннән тау сыртлары Вардар һәм бөтен ил аша ага торган елгалар үзәннәрен аерып тора. Көньяк-көнбатышта Төньяк Македониянең Охрид һәм Преспа эре күлләре урнашкан, ә көньяк-көнчыгышында — эре Дойран күле . Иң түбән ноктасы — Вардар елгасы (50 м).

Төбәк сейсмик актив , җир тетрәү мөмкинлеге шактый көчле. 1963 елда булган соңгы вакыйга нәтиҗәсендә шәһәр нык җимерелә.

Македония хромит, асбест, көмеш, күкерт, лигнит ятмаларына бай. Гостивар һәм Кичево районында тимер руда ятмалары бар. Әмма Икенче бөтендөнья сугышыннан соң гына да әлеге файдалы казылмалар ятмаларын эшкәртү буенча җитди эшләр башкарыла.

Төньяк Македониянең хайваннар дөньясына бай түгел. Эре имезүчеләрдән соры аю, селәүсен, кабан, кыр кәҗәсе, төлке, бүре очрый. Орнитофаунга бай. Аның иң эре вәкилләре — орлы, тилгәннәр, көртлекләр. Охрид күлендә дистәләгән төр балыклар яши , шул исәптән 13 карп төре,Европа угорьлары, Эндемичный Охрид сөләйман балыгы һәм форель .

Төньяк Македония территориясендә берничә милли парк урнашкан: Галичица, Маврово, Пелистер һ. б.

Төньяк Македония башкаласы һәм аның иң эре шәһәре-Скопье(600 мең халкы). Башка эре шәһәрләр — Битол, Куманово, Прилеп һәм Тетово (50-100 мең халкы)..

• http://kruzo.com.ua/voksvet/makedoniy.htm