Moldova Hava Kuvvetleri
Moldova Hava Kuvvetleri | |
---|---|
Rumence: Forțele Aeriene ale Republicii Moldova | |
Kuruluş | 1991 | )
Ülke | Moldova |
Tipi | Hava kuvvetleri |
Görevi | Hava savaşı |
Büyüklük | 710 kişi (2019) |
Parçası | Moldova Ulusal Ordusu |
Savaşları | Transdinyester Savaşı |
Komutanlar | |
Başkomutan | Maia Sandu (Moldova Cumhurbaşkanı) |
Nişanlar | |
Uçak amblemi | |
Hava Araçları | |
Helikopter | Mil Mi-8 |
Çok maksatlı helikopter | Antonov An-26, Antonov An-2 |
Moldova Hava Kuvvetleri (Rumence: Forțele Aeriene ale Republicii Moldova) veya resmi adıyla Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Moldova'nın hava kuvvetleridir. Moldova Hava Kuvvetleri, Moldova'nın Ağustos 1991'de Sovyetler Birliği'nden kopmasıyla kurulmuştur ve Moldova Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı Ulusal Ordu'nun bir parçasıdır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]18 Mart 1992'de, Sovyetler Birliği'nin 60. Hava Savunma Kolordusu'na bağlı ve Kişinev'de garnizonlu, karadan havaya füzelere sahip 275. Muhafız Uçaksavar Roket Tugayı, Moldova Hava Kuvvetleri'nin parçası olmuştur. Tugayın bazı bölükleri, Transdinyester Savaşı sırasında hava savunma birlikleri olarak görev yapmıştır.[1]
Nisan 1992'de Moldova Hava Kuvvetleri, Mărculești Hava Üssü'nde bulunan Mikoyan MiG-29 uçaklarına sahip 86. Muhafız Avcı Uçak Alayı'nı Karadeniz Filosu Hava Kuvvetleri'nden kendi bünyesine almıştır.[2] Pilotlarının tamamı ve komutanı dahil olmak üzere alayın Moldovalı olmayan personelinin çoğu, alayın el değiştirmesinin ardından kendi ülkelerine döndü.[3] Bu personelin yerini Sovyet Silahlı Kuvvetleri'nden terhis olan, çoğunluğu pilot olmayan ve az sayıdaki pilotun büyük kısmı MiG-29 uçuramayan Moldovalı personel aldı. Transdinyester Savaşı sırasında, 22 Haziran 1992'de iki MiG-29, Bender ve Parcani kasabalarını bağlayan Dinyester üzerindeki bir köprüyü bombaladı. Bombaların hiçbiri köprüyü doğrudan vurmadı ve 14. Muhafız Ordusu bombaların sivil kayıplarına sebep olduğunu ve uçaksavar ateşinin uçaklardan bir tanesini düşürdüğünü iddia etse de, Moldova bu iddiaları reddetmiş ve Moldova Hava Kuvvetleri'ne ait raporlar iki MiG-29'un ikisinin de görevin ardından üsse geri döndüğünü göstermiştir.[4]
3 Eylül 1993'te 275. Tugay, Dimitri Kantemiroğlu Uçaksavar Roket Tugayı olarak yeniden düzenlenmiştir.[1]
2007'de Hava Kuvvetleri'nin personeli bir helikopter filosu ve bir füze tümeninde görev yapan 1.040 kişiye düşmüştü. Hava Kuvvetleri ayrıca Ukrayna'da yükseltilmiş ve Mărculeşti Hava Üssü'nde konuşlu altı MiG-29S uçağa, sekiz Mi-8 helikoptere, 5 nakliye uçağına (bir Antonov An-72 dahil) ve 12 SA-3 karadan havaya füzeye sahipti.[kaynak belirtilmeli]
23 Aralık 1999'da, 1990'ların sonlarında 86. Alay'dan kurulan karışık havacılık tugayı Decebal Hava Üssü olarak yeniden organize edildi.[2][4]
2002'de Hava Kuvvetleri, 1.400 kişilik personele sahipti.[5]
2006'da Yemen hükûmeti, 1994'te Moldova'dan aldıkları MiG-29'ları ödedikleri para ve anlaşmanın geçersizliğini kabul etme karşılığında geri vermeye hazır olduklarını söyledi.[6]
1994'te Moldova Hava Kuvvetleri bir avcı uçak alayı, bir helikopter filosu ve bir füze tugayından oluşuyordu ve 1.300 kişilik bir personele sahipti. Envanterlerinde 31 MiG-29 uçağı, 8 Mi-8 helikopteri, 5 nakliye uçağı (bir Antonov An-72 dahil) ve 25 SA-3/SA-5 karadan havaya füze sistemi vardı.[7]
Mart 2010'da Moldova Hava Kuvvetleri, Romanya Hava Kuvvetleri ile sınır yakınlarındaki askeri uçakların uçuşları hakkındaki bilgilerin ve radar verilerinin karşılıklı paylaşımına, yardıma ihtiyaç duyan askeri uçaklara ve gelecekteki ortak operasyonlara karşılıklı destek konusunda bir anlaşma imzaladı.[8] 2011 itibarıyla Dimitri Kantemiroğlu Tugayı bir alay olarak yeniden düzenlenmişti.[9]
Şubat 2012'de Moldova Savunma Bakanlığı, sekiz uçak ve sekiz askeri nakliye helikopterinin 240 milyon dolarlık bir fiyata satın alınacağını açıkladı.[10]
Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ilk günlerinde Ukrayna, Moldova'nın kalan altı MiG-29S uçağını satın almak istedi, ancak Moldova Rusya ile olan ilişkilerini bozmamak adına uçakları satmayı reddetti.[11][12]
Yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hava Kuvvetleri Ana Karargahı
- Dimitri Kantemiroğlu Uçaksavar Füze Alayı - Durleşti, Kişinev
- Decebal Hava Üssü - Mărculeşti, Floreşti Rayonu
- Decebal Hava Alayı[13]
- Mărculești Hava Üssü - Mărculeşti, Floreşti Rayonu
Envanter
[değiştir | kaynağı değiştir]Mevcut
[değiştir | kaynağı değiştir]Uçak | Menşei | Tür | Sayı |
---|---|---|---|
Nakliye | |||
Antonov An-2 | Sovyetler Birliği | Nakliye | 2[14] |
Antonov An-26 | Sovyetler Birliği | Nakliye | 1[15] |
Helikopterler | |||
Mil Mi-8 | Sovyetler Birliği | Nakliye/genel maksat | 6[14] |
Hizmetten çekilen uçaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]1991'de Sovyetler Birliği'nin çökmesinin ardından Moldova, yaklaşık 34 MiG-39'u kendi bünyesine aldı. Uçakların bakımı çok pahalı olduğundan, bu uçaklar Eritre, Yemen ve ABD'ye satıldı.[16] Depolara kaldırılan diğer bakım yapılamayacak uçaklar An-2, Tu-134 ve birkaç An-24 idi.[17]
10 Ekim 1997'de imzalanan bir antlaşma ile Amerika Birleşik Devletleri, yetkililerin bildirdiğine göre nükleer silah taşıma kapasitesine sahip olan 14 MiG 29C aldı. ABD ayrıca altı MiG-29A, bir MiG-29B, 500 havadan havaya füze ve uçakların bulunduğu hava üssündeki bütün yedek parça ve muayene teçhizatını satın aldı. Bunun karşılığında Moldova yaklaşık 40 milyon dolarlık insani yardım ve kamyonlar gibi ölümcül olmayan askeri ekipman aldı.[18] Bu anlaşma, Moldova içinde muhalefete yol açtı ve o zamanın Savunma Bakanı Valeriu Pasat, daha sonra uçakları ABD'ye yasadışı bir şekilde satmakla suçlandı.[19] ABD'nin satın aldığı MiG-29'ların tamamı, yaklaşık iki haftalık bir süreç boyunca C-17 nakliye uçakları ile Moldova'dan Dayton, Ohio yakınlarındaki Wright-Patterson Hava Üssü'nde bulunan Ulusal Hava İstihbarat Merkezi'ne taşındı.[20]
Nisan 2022'de, 1997'de ABD tarafından satın alınan bu MiG-29'lardan bazıları iddiaya göre Rusya'nın işgali sırasında yaşanan avcı uçağı kayıplarını telafi etmek için bir yedek parça kaynağı olarak Ukrayna Hava Kuvvetleri'ne bağışlandı.[21]
Sergilenen Moldova MiG-29'ları
[değiştir | kaynağı değiştir]- San Angelo, Teksas'taki Goodfellow Hava Üssü.[22]
- Fallon Donanma Hava Üssü Hava Parkı.
- Wright-Patterson Hava Üssü, Ohio'daki Ulusal Hava İstihbarat Merkezi. İki koltuklu bir MiG-29UB sergilenmektedir.[23]
- Nellis Hava Üssü'nde iki MiG-29 sergilenmektedir. Biri Tehdit Eğitim Tesisi'nin önünde, daha iyi durumda olan diğeri ise bir MiG-23 ile birlikte bir hangarın içindedir.[24]
- Dayton, Ohio yakınlarındaki Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri Ulusal Müzesi'nde bir MiG-29 sergilenmektedir. Haziran 2007 itibarıyla, uçak müzenin Soğuk Savaş sergisindedir ve sergi halindeyken küçük yükseltmeler almıştır.[25][26]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Admin. "275-я гвардейская зенитная ракетная бригада (в/ч 34403)" [275. Muhafız Uçaksavar Füze Tugayı (askeri birlik 34403)]. 8oapvo.net (Rusça). 24 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
- ^ a b Vad777. "Вооруженные силы Молдовы" [Moldova Silahlı Kuvvetleri] (Rusça). 2 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
- ^ Pavlov, Anton (15 Ağustos 2014). "86 гвардейский Краснознаменный истребительный ордена Суворова III степени Борисовский авиационный полк" [86. Muhafız Kızıl Sancak 3. Sınıf Suvorov Nişanı Borisov Avcı Uçak Alayı]. airforce.ru (Rusça). 1 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
- ^ a b Pavlov, Anton (10 Eylül 2015). "Авиационная база "Дечебал"" [Decebal Hava Üssü]. airforce.ru (Rusça). 30 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
- ^ "Show Indicator Information" (İngilizce). 1 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007.
- ^ "Yemen ready to return MiG-29 fighters to Moldova" [Yemen MiG-29 avcı uçaklarını Moldova'ya geri vermeye hazır]. defencetalk.com (İngilizce). 30 Haziran 2006. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ "Moldova – The Armed Forces" [Moldova – Silahlı Kuvvetler]. country-data.com (İngilizce). 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007.
- ^ "Protocol de colaborare între forţele aeriene militare ale României şi ale R. Moldova" [Romanya ve Moldova Cumhuriyeti askeri hava kuvvetleri arasında işbirliği protokolü]. Mediafax.ro (Rumence). 9 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2011.
- ^ "Teren de joacă pentru copiii militarilor moldoveni" [Moldova ordusunun çocukları için oyun alanı]. www.army.md (Rumence). 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
- ^ "Defense Ministry to buy eight planes and eight military helicopters", allmoldova, 17 Şubat 2012. Erişim tarihi: 17 Şubat 2012 28 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [Savunma Bakanlığı sekiz uçak ve sekiz askeri helikopter satın alacak] (İngilizce) Webarşiv şablonunda hata:
|url=
value. Boş. - ^ "Молдова відмовилася продавати Україні свої винищувачі – джерела" [Moldova savaş uçaklarını Ukrayna'ya satmayı reddetti - kaynaklar]. eurointegration.com.ua (Ukraynaca). 17 Nisan 2022. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ "Moldova got scared to sell Ukraine the MiG-29s" [Moldova MiG-29'ları Ukrayna'ya satmaktan korktu]. mil.in.ua (İngilizce). 18 Nisan 2022. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ "Ministry of Defense of Republic of Moldova". 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ a b Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (Şubat 2022). The Military Balance 2022 [Askeri Denge 2022] (İngilizce). Abingdon, Oxon: Routledge. s. 192. ISBN 9781032279008.
- ^ "World Air Forces 2023" [Dünya Hava Kuvvetleri 2023]. Flight Global (İngilizce). Flightglobal Insight. 2023. 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ "Exposed: America Purchased 21 Lethal Russian Mig-29 Fighters" [İfşa: Amerika 21 Ölümcül Rus Mig-29 Avcı Uçağı Satın Aldı] (İngilizce). 13 Şubat 2018. 13 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2018.
- ^ "World Air Forces 2004" [Dünya Hava Kuvvetleri 2004] (İngilizce). flightglobal.com. s. 75. 27 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2015.
- ^ "U.S. Buys Moldovan Aircraft to Prevent Acquisition by Iran – Arms Control Association" [ABD İran Tarafından Alınmalarını Engellemek İçin Moldova Uçaklarını Satın Aldı - Silah Kontrol Derneği]. armscontrol.org (İngilizce). 10 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007.
- ^ John Pike. "Moldova – Air Forces Command" [Moldova – Hava Kuvvetleri Komutanlığı]. globalsecurity.org (İngilizce). 21 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2015.
- ^ "DoD News Briefing: Cooperative Threat Reduction Initiative" [Savunma Bakanlığı Haber Brifingi: İşbirlikçi Tehdit Azaltma İnsiyatifi] (İngilizce). DefenseLink. 4 Kasım 1997. 2 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
- ^ "U.S. to send MiG-29 aircraft to Ukraine, but as a source of spare parts" [ABD Ukrayna'ya MiG-29 uçakları gönderecek, ama bir yedek parça kaynağı olarak]. aviacionline.com (İngilizce). 19 Nisan 2022. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ "Arşivli kopya" (İngilizce). 23 Eylül 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007.
- ^ "The Truth About the MiG-29" [MiG-29 Hakkındaki Gerçek] (İngilizce). airspacemag.com. 27 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2015.
- ^ "Nellis Air Force Base Threat Training Facility Aircraft" [Nellis Hava Üssü Tehdit Eğitim Tesisi Uçakları]. richard-seaman.com (İngilizce). 30 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007.
- ^ "Arşivli kopya" (İngilizce). 28 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007.
- ^ "Arşivli kopya" (İngilizce). 28 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Wikimedia Commons'ta Moldova Hava Kuvvetleri ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- 2000 yılı giderleri (İngilizce)
- Moldova Hava Kuvvetleri'nin yapısı (Rusça)