Âşık Ummani
Âşık Ummani, doğum adıyla Kurşun Saraç (1933, Sarıçiçek, Posof; 1984, Adapazarı) Türk halk ozanı.
1933 yılında Posof’un Sarıçiçek mahallesinde doğdu.[1] Babası Selimoğullarından Molla Osmanoğlu Ali Ağa, annesi Urubiye Hanım'dır. İlkokulu doğduğu köyün yakınındaki Şulgavur (Kayınlı) mahallesinde okudu.[2]
Bir gün okuldan evine dönerken yolda dinlenmek için oturduğu sırada uyuyakaldı. Bu sırada gördüğü rüyada dervişlerle namaz kılar, sonrasında bu dervişler kendisine şerbet ikram eder. Ayrıca âşığın okuması için de iki tane kitap getirirler. Bu kitapları okuyan âşık, rüyasında sevgilisi olan Melahat adlı bir kızı da görür. Bu kız elma soyarak kendisine yedirir. Bundan sonra da "umman" adlı bir denizin üstünde yürüdüğünü görür. Bu rüyadan sonra "Ummani" mahlasıyla gözüne güzel her şeyle ilgili şiir söylemeye başladı. 1960'a kadar Posof'ta yaşayan âşık daha sonra Kars'ın Selim ilçesine yerleşti. 14 yıl burada yaşadıktan sonra Bursa'ya taşınarak Kestel'e bağlı Burhaniye mahallesine yerleşti.[3]
İlk ustası Posoflu Müdami Baba'dır. Kendisinden saz ve edebiyat dersleri almıştır. Askerlik yıllarında Zülali Baba'dan ders almış, sonrasında ise yaklaşık dört yıl Âşık Efkari ile birlikte çalışmıştır. Çeşitli yarışma ve etkinliklere katılarak Türkiye'nin farklı yerlerini görme fırsatı yakalamıştır. Birçok âşıkla beraber çalışmış ve atışmalarda bulunmuştur. İstanbul ve Ankara radyolarında çeşitli programlar yapmıştır.[3]
Konya Aşıklar Bayramı'na ve yöredeki çeşitli etkinliklere katılan âşığın sazı ve sözü ile beğenildiği belirtilmiştir.[4] 1984'te Adapazarı'nda Âşık Deryami ile yaptığı bir atışma sırasında fenalaştı ve hastanede hayatını kaybetti. Yaşadığı Burhaniye mahallesinde toprağa verildi.[5] Kabri Konya Kültür Turizm Derneği tarafından yaptırıldı.[3]
Okur yazar olan âşık, evli ve yedi çocuk babasıydı.[3][5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Özhan, Mevlüt (1992). Yaşayan halk ozanları antolojisi. Kültür Bakanlığı, Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme. s. 275. ISBN 9789751711243. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
- ^ Türk folkloru araştırmaları. Kültür Bakanlığı Millı̂ Folklor Araştırma Dairesi. 1985. s. 137. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
- ^ a b c d Sarı, Emre (2016). Aşıklarımız. noktaekitap. ss. 89-91. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
- ^ Doğumunun 110. yıldönümü dolayısıyle âşıklardan yüce Atatürk'e deyişler. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. 1992. s. 223. ISBN 9789751604477. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
- ^ a b Yıldızdağ, Gülay (9 Haziran 2019). "UMMANÎ, Kurşun Saraç". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ahmet Yesevi Üniversitesi. 12 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- TEİS profili 12 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.