122-mm obüs M1910/30 sayfasının kaynağını görüntüle

←122-mm obüs M1910/30

Aşağıdaki nedenden dolayı bu sayfayı değiştirmeye izniniz yok:

IP adresiniz tüm Wikimedia Vakfı vikilerinde engellenen bir aralıkta.

Engellemeyi yapan ‪EPIC‬. Verilen gerekçe Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Engel başlangıcı: 08.48, 2 Temmuz 2024
Engelin sonlanması: 08.48, 2 Temmuz 2025

Geçerli IP adresiniz 206.189.44.186. Engellenen aralık 206.189.32.0/20.

Lütfen yapacağınız sorgulara yukarıdaki bütün ayrıntıları ekleyin. Yanlışlıkla engellendiğinizi düşünüyorsanız, ek bilgileri ve talimatları Açık vekil sunuculara izin verilmez küresel ilkesinde bulabilirsiniz.

Aksi takdirde, engellemeyi tartışmak için lütfen Meta-Wiki'de bir inceleme isteği gönderin. Ayrıca, yukarıdaki tüm ayrıntıları içeren bir e-postayı kahyalar VRT sırasına stewards@wikimedia.org adresinden gönderebilirsiniz.

Bu sayfanın kaynağını görebilir ve kopyalayabilirsiniz.

{{Ateşli silah bilgi kutusu
| adı                     = 122-mm obüs M1910/30
| resim                   = [[Dosya:122mm model 10 30 helsinki 1.jpg|250px]]
| başlık                  = 
| uyruğu                  = {{bayraksimge|SSCB|1923}} [[Sovyetler Birliği|SSCB]]
| çeşidi                  = Obüs
| is_artillery            = yes
| hizmet                  = 
| kullanıcılar            = 
| kullanıldığı savaşlar   = [[II. Dünya Savaşı]]
| tasarımcı               = 
| tasarlandığı tarih      = 
| üretici                 = 
| birim maliyeti          = 
| üretildiği tarih        = 1930-1941
| üretim adedi            = 5,900+
| çeşitleri               =
| ağırlık                 = 1,466 kg <br /> taşınma: 2,510 kg
| uzunluk                 = 
| namlu uzunluğu          = 1,535 mm / 12.6 kalibre <br /> tümü: 1,560 mm / 12.8 kalibre
| genişlik                = 
| yüksekliK               = 1.841 m
| namlu çapı              = 121.92 mm
| personel                = 7
| mühimmat                = 
| mühimmat ağırlığı       = 
| kalibre                 = 
| namlu                   = 
| etki                    = 
| atış hızı               = 5- 6 mermi/dakika
| etkili menzil           = 
| azami menzil            = 
| dolum                   = 
| nişangah                =  
| çalışma mekanizması     = 
| taşıma                  = 
| yükseklik               = -3° ile 45° arası
| yiv-set                 = 
}}
'''122-mm obüs M1910/30''' ([[Rusça]] 122-мм гаубица образца 1910/30 годов) [[Sovyetler Birliği|SSCB]] tarafından [[I. Dünya Savaşı]] sırasında kullanılan [[122-mm obüs M1910]] model topun [[II. Dünya Savaşı]] sırasında modernize edilen 121.92&nbsp;mm (4.8 [[inç]]) çapında [[obüs]] topudur. Bu silah [[Büyük Vatanseverlik Savaşı]] sırasında ordu servisine girmiş ve tüm savaş boyunca kullanılmıştır.

== Geliştirilmesi ve üretim tarihi ==
M1910/30 tipik kısa namlulu bir [[obüs]] türüydü. +20° ila +45° lik bir yükselme açısına sahipti. Başlıklar altı adet fırlatıcı ile (1den 5e kadar dolu) ateşleniyordu. Ancak +20° lik açı altındaki atışlarda geriye devrilme riskinden dolayı tamamıyla dolu ateşlenemiyordu Top kundağı yatay sürmeliydi. Namlunun altında [[hidrolik geri tepme mekanizması]], [[hidrolik]] [[geri tepme]]si ve bunu bağlı yaylı geri getirici sistemi bulunuyordu Taşıma sehpasının tek ayağı vardı ve yaysız ahşap tekerlekleri vardı. 1936 yılında tekerlekleri çelik ve lastik kaplı hale getirildi ve yanal dönüş açısı eklendi.

Aslında top Fransız yapımı [[122-mm obüs M1910]] modelinin geliştirilmiş bir üst modeliydi. İlk üreticisi Fransız [[Schneider Elektrik]] firmasıydı. [[Rus İmparatorluğu]] Ordusu tarafından [[I. Dünya Savaşı]]nda kullanılan M1910 obüsü [[Ekim Devrimi]] sonrasında da kullanıldı.

1920 yıllarda [[Kızıl Ordu]] M1910 modelini geliştirmeye karar verdi. Geliştirilme işi ''[[Perm]] Fabrikası'' tarafından 1930 yılında yapıldı. Başlıca değişiklikler şunlardı:
* Namlunun uzunluğu bir kalibre uzatıldı
* Yeni nişangah takıldı
* Taşıma sehpası güçlendirildi
* Yükseltme mekanizması sağlanlaştırıldı
* Geri tepme mekanizmasında ufak değişiklikler yapıldı

Ortaya çıkan topa '''122-mm obüs M1910/30''' adı verildi. Elimizde sadece 1937 ile 1941 yıları arasındaki üretim adetleri vardır. Perm Fabrikası tarafından 3,395 adet üretildi. 762 adet eski M1910 topu geliştrilerek M1910/30 standartlarına getirildi.

== Organizasyon ve kullanımı ==
[[Dosya:122mm model 10 30 helsinki 3.jpg|sağ|küçükresim|M1910/30 Askeri Müze, Helsinki]]
[[Dosya:122mm model 10 30 hameenlinna 5.jpg|sağ|küçükresim|M1910/30 Hämeenlinna Askeri Müzesi.]]
[[Dosya:122mm model 10 30 hameenlinna 6.jpg|sağ|küçükresim|M1910/30 ait mühimmat Hämeenlinna Askeri Müzesi]]
=== Kızıl Ordu ===
M1909/37 [[tümen]] seviyesinde kullanılan bir obüstü. 1939 yılındaki ordu organizasyonunda her topçu tümeni iki topçu [[alay]]ı - hafif topçu alayı (bir 76 mmlik topçu [[tabur]]u ve iki karışık topçu tabur (biri 76 mmlik diğeri 122 mmlik obüs [[Bölük|bölüğü]]) ve obüs alayından (122 mmlik tabur ve 152 mmlik tabur) oluşuyordu. Her tümenin 28 adet 122 mmlik obüsü bulunuyordu. Haziran 1940 bir tane daha 122&nbsp;mm lik obüs taburu alaya eklendi. Toplam sayı 32 ye ulaştı. Haziran 1941'de bu kez obüs alayı çıkartıldı ve sayı 16 ya düştü. Bu organizasyon Rusya Koruyucuları birlikleri harriç diğer tüm birliklerde bütün savaş boyunca sürdü. Aralık 1944 tarihinde birliklere 5 bölük ve 20 adet obüsten oluşan alaylar eklendi. Haziran 1945 topçu tümenleri yeniden düzenlendi.

1939-1940 yılları arasında dağ topçu tümenleri bünyesinde birer adet 122 mmlik obüs taburu bulunuyordu. (Tabur 9 toptan oluşan 3 bölükten oluşuyordu) 1941 yılında bir topçu alayı yerine 24 adet obüs ilave edildi. 1942 yılının ilk aylarında geriye 2 bölük ve 8 obüsten oluşan bir tabur kaldı. 1944 yılında dağ topçu tümenlerindeki tüm obüsler kaldırıldı.

Motorize tümenler bünyesinde iki karışık tabur bulunuyordu. Her tabur bir adet 76&nbsp;mm lik bölük ve iki adet 122 mmlik obüs bölüğünden ibaretti. Toplamda 12 adet obüs bulunuyordu. Tank tümenleri bünyesinde ise 12 adet obüsten oluşan bir tabur bulunuyordu. Süvari tümenlerinde ise Ağustos 1941 tarihine kadar toplamda 8 obüsten oluşan iki adet 122&nbsp;mm lik obüs bölüğü vardı. Bu tarihten sonra bunlarda kaldırıldı.

1941 yılına kadar topçu [[tabur]]ları 4 adet 122 mmlik obüs blüğünden oluşuyordu.

122 mmlik obüsler bunların dışında obüs tugayları içerisinde Genelkurmay Yedek Kuvvetleri bünyesinde kullanıldı (toplamda 72 ila 84 obüs)

1930 yılında M1910/30 modeli M1910 toplarının yerini almaya başladı. 1936 yılında sadece 44 adet M1910 ordu servisinde bulunuyordu ve bunlardan sadece iki tanesi cephe birlikleri bünyesindeydi. Obüs [[II. Dünya Savaşı]] sında neredeyse [[Sovyetler Birliği|SSCB]] topraklarındaki tüm cephelerde özellikle de [[Kış Savaşı]] sırasında kullanıldı. 1940 yılında M1910/30 modeli yerini [[M-30 122 mm obüs]]e bırakmaya başladı. Ama 1941 yılında [[Kızıl Ordu|RKKA]] emrinde hatırı sayılır miktarda obüs bulunuyordu. 1 Haziran 1941 tarihinde 5,500<ref>Isaev e göre 5,578, http://www.soldat.ru/doc/mobilization/mob/table17.html {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110709172709/http://www.soldat.ru/doc/mobilization/mob/table17.html |tarih=9 Temmuz 2011 }} adresinde 5,680 adet,Ivanov a göre 5,900 adet</ref> adet obüse karşılık 1,667 adet M-30 bulunuyordu. Yüksek adette obüs [[II. Dünya Savaşı]] boyunca kullanıldı. Ancak 1942 yılına gelindiğinde yüksek kayıplar ve M-30 modelinin çok sayıda üretiminden ötürü
 
M1910/30 lar ayrıca [[T-26]] hafif [[tank]] üzerine eklenerek [[T-26#Variants|SU-5]] model [[Kundağı Motorlu Obüs|kundağı motorlu obüs]] üretildi. U toptan 1 Haziran 1941 tarihinde [[Kızıl Ordu]]nun elinde toplam 28 adet bulunuyordu.

=== Diğer kullanıcıları ===
1941 ve 1942 yıllarında yüzlerce M1910/30 obüs [[Nazi Almanyası]] ordusu [[Wehrmacht]]ın eline geçti. Bu topa '''12,2&nbsp;cm le.F.H.388(r)''' adı verildi ve Kızıl Ordu ya karşı kullanıldı. Almanlar bu obüs için büyük miktarlarda 122-mmlik obüs mermisi üretti. 1943 yılında 424,000, 1944 yılında 696,700 ve 1945 yılında 133,000 adet mermi üretildi.

[[Finlandiya]] Ordusu [[Kış Savaşı]] sırasında 30 ve [[Uzatma Savaşı]] sırasında ise 145 adet topu ganimet aldı. 1944 yılında 72 adet top ise Almanlardan satın alındı. Finler bu topa '''122 H/10-30''' adını verdi. Finlandiya kayıtlarına göre çatışmalar sırasında bu toplar toplamda 369,744 adet mer mi kullandı. 20 adet top çatışmalar sırasında kaybedildi. Savaştan sonra bazı obüsler ordu servisinde kaldı. Mürettebatı tarafından çok sevilmesine rağmen geri tepme mekanizması çok zayıftı. Finler ayrıca yine Sovyet yapımı 40 adet M1910 obüsünü geliştirerek '''122 H/10-40''' adını verdi. Uzatma savaşı sırasında kullanılan toplardan birkaçı kaybedildi.

== Özet ==
M1910/30 üzerinde yapılan ufak değişiklikler sınırlı kaldığından obüs yeterli etkiyi sağlayamadı.
* Yaysız tekerleklerden ötürü çekme hızı sınırlı kalıyordu
* Yükselme ve yanal atış açıları snırlıydı

Kısa namlusunda ötürü 8.9 kmlik kısa menzile sahip olan obüsün Alman yapımı [[10.5 cm leFH 16]] rakibi ise 10,7&nbsp;km menzile sahipti. Düşük namlu çıkış hızı ve yanal açısından dolayı düşman zırhlı araçlarına karşı hiçbir yardımı yaktu. Buna rağmen 1943 tarihinde geliştirilen [[HEAT]] mermileri ile ince zırha sahip düşük hızlı düşman araçlarına karşı bir şansı vardı.

Diğer yandan M1910/30 lar sağlam ve güvenilirdi. Ayrıca yeni M-30 ve Alman 10.5&nbsp;cm le.F.H.16 göre daha hafifti. 30-40 saniye içerisinde atışa hazır hale getirilebiliyordu. Bu obüs ile Sovyet yapımı [[122-mm howitzer M1909/37/M1910/37]] obüs atış hızı haricinde benzer özellikler sergiliyordu.

Belirtmek gerekirse 1937 yılında [[Sovyetler Birliği|SSCB]] nin elinde seri üretebileceği gelişmiş bir 122-mmlik obüs tasarımı bulunmuyordu ve eski modellerin yenilenip kullanılması mantıklıydı.

== Mühimmat ==
{| border=0 cellspacing=0 cellpadding=2 style="margin:0 0 .5em 1em; width:95%; background:#fff; border-collapse:collapse; border:1px solid #996; line-height:1.5; font-size:95%"
|- style="vertical-align:top; text-align:center; border:1px solid #996; background-color:#996; color:#fff"
| colspan="6" | '''Muhimmat tablosu'''
|- style="vertical-align:top; text-align:center; border:1px solid #996;"
| width="30%" style="border:1px solid #996" | Türü
| width="20%" style="border:1px solid #996" | Modeli
| width="20%" style="border:1px solid #996" | Ağırlığı, kg
| width="20%" style="border:1px solid #996" | YP ağırlığı, g
| width="30%" style="border:1px solid #996" | Namlu çıkış hızı, m/dk 
| width="20%" style="border:1px solid #996" | Menzili, m
|- style="vertical-align:top; text-align:center; border:1px solid #996; background-color:#ddb;"
| colspan="6" | '''Zırh delici'''
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | [[HEAT]] (Mayıs  1943)
| style="border:1px solid #996" | BP-460A
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
|- style="vertical-align:top; text-align:center; border:1px solid #996; background-color:#ddb;"
| colspan="6" | '''Yüksek patlayıcılı ve parçalı'''
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | YP-Parçalı, çelik(1,000 adet parça 30 metre çapında canlılara karşı etkiliydi)
| style="border:1px solid #996" | OF-462
| style="border:1px solid #996" | 21,76
| style="border:1px solid #996" | 3,67
| style="border:1px solid #996" | 364
| style="border:1px solid #996" | 8,910
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Parçalı, demir çelik
| style="border:1px solid #996" | O-462A
| style="border:1px solid #996" | 21,7
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 364
| style="border:1px solid #996" | 8,910
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Parçalı, demir çelik
| style="border:1px solid #996" | О-460А
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | YP, eski
| style="border:1px solid #996" | F-460
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 344
| style="border:1px solid #996" | 7,550
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | YP, eski
| style="border:1px solid #996" | F-460N
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 344
| style="border:1px solid #996" | 7,550
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | YP, eski
| style="border:1px solid #996" | F-460U
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 344
| style="border:1px solid #996" | 7,550
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | YP, eski
| style="border:1px solid #996" | F-460K
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 344
| style="border:1px solid #996" | 7,550
|- style="vertical-align:top; text-align:center; border:1px solid #996; background-color:#ddb;"
| colspan="6" | '''Şarapnel mermileri'''
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Şarapnel 45 sn tüplü
| style="border:1px solid #996" | Sh-460
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 343
| style="border:1px solid #996" | 7,230
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Şarapnel T-6 tüplü
| style="border:1px solid #996" | Sh-460T
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 342
| style="border:1px solid #996" | 7,240
|- style="vertical-align:top; text-align:center; border:1px solid #996; background-color:#ddb;"
| colspan="6" | '''Kimyasal mermiler'''
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Parçalı- Kimyasal
| style="border:1px solid #996" | OH-462
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 364
| style="border:1px solid #996" | 8,950
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Kimyasal
| style="border:1px solid #996" | H-462
| style="border:1px solid #996" | 21,8
| style="border:1px solid #996" | -
| style="border:1px solid #996" | 366
| style="border:1px solid #996" | 8,477
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Kimyasal
| style="border:1px solid #996" | H-460
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | -
| style="border:1px solid #996" | 358
| style="border:1px solid #996" | 7,700
|- style="vertical-align:top; text-align:center; border:1px solid #996; background-color:#ddb;"
| colspan="6" | '''Diğer mermiler'''
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Aydınlatma
| style="border:1px solid #996" | S-462
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | -
| style="border:1px solid #996" | 340
| style="border:1px solid #996" | 6,800
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Propaganda
| style="border:1px solid #996" | A-462
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | -
| style="border:1px solid #996" | 364
| style="border:1px solid #996" | 7,000
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Sis, çelik
| style="border:1px solid #996" | D-462
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 364
| style="border:1px solid #996" | 8,910
|- style="vertical-align:top; text-align:center;"
| style="border:1px solid #996; text-align:left" | Sis, demir çelik
| style="border:1px solid #996" | D-462A
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
| style="border:1px solid #996" | 
|}

== Notlar ==
{{Kaynakça}}

== Kaynakça ==
* Shirokorad A. B. - ''Encyclopedia of the Soviet Artillery'' - Mn. Harvest, 2000 (Широкорад А. Б. Энциклопедия отечественной артиллерии. — Мн.: Харвест, 2000., ISBN 985-433-703-0)
* Shirokorad A. B. - ''The God of War of The Third Reich'' - M. AST, 2002 (Широкорад А. Б. Бог войны Третьего рейха. — М.,ООО Издательство АСТ, 2002., ISBN 5-17-015302-3)
* Ivanov A. - ''Artillery of the USSR in Second World War'' - SPb Neva, 2003 (Иванов А. Артиллерия СССР во Второй Мировой войне. — СПб., Издательский дом Нева, 2003., ISBN 5-7654-2731-6)
* Shunkov V. N. - ''The Weapons of the Red Army'' - Mn. Harvest, 1999 (Шунков В. Н. - Оружие Красной Армии. — Мн.: Харвест, 1999., ISBN 985-433-469-4
* Isaev A. - ''Antisuvorov'' - 2004 (Исаев A. - Антисуворов - 2004)
* http://www.soldat.ru/doc/mobilization/mob/table17.html{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110709172709/http://www.soldat.ru/doc/mobilization/mob/table17.html |tarih=9 Temmuz 2011 }}

== Dış bağlantılar ==
{{Commons|122 mm howitzer M1910/30}}
* [http://www.landships.freeservers.com/122mm_m10_info.htm Russian 122mm Howitzer m/10 at Landships]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20071022205226/http://landships.freeservers.com/122mm_m10_info.htm |tarih=22 Ekim 2007 }}
* [http://www.jaegerplatoon.net/ARTILLERY5.htm Light howitzers of the Finnish Army 1918-45 at Jaegerplatoon.net]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20101221111924/http://www.jaegerplatoon.net/ARTILLERY5.htm |tarih=21 Aralık 2010 }}

{{SSCBII.DSTop}}

[[Kategori:Çekili obüs]]
[[Kategori:II. Dünya Savaşı'nda Sovyetler Birliği'nin topları]]

Bu sayfada kullanılan şablonlar:

Şablon:Ana diğer (değiştir)
Şablon:Ateşli silah bilgi kutusu (değiştir)
Şablon:Bayraksimge (kaynağı gör) (koruma)
Şablon:Bayraksimge/core (kaynağı gör) (koruma)
Şablon:Commons (kaynağı gör) (yarı koruma)
Şablon:Kardeş proje (kaynağı gör) (yarı koruma)
Şablon:Kardeş proje/styles.css (değiştir)
Şablon:Kaynakça (kaynağı gör) (koruma)
Şablon:Kaynakça/styles.css (kaynağı gör) (yarı koruma)
Şablon:Plainlist/styles.css (değiştir)
Şablon:SSCBII.DSTop (değiştir)
Şablon:Silah bilgi kutusu (değiştir)
Şablon:WPMILHIST Infobox style (değiştir)
Şablon:Webarşiv (değiştir)
Şablon:Yan kutu (kaynağı gör) (yarı koruma)
Şablon:Ülke veri SSCB (değiştir)
Şablon:Ülke veri Sovyetler Birliği (değiştir)
Modül:Evethayır (kaynağı gör) (koruma)
Modül:Tanımlanmayan parametre denetimi (değiştir)
Modül:Veri (değiştir)
Modül:WPMILHIST Infobox style (değiştir)
Modül:Webarşiv (değiştir)
Modül:Yan kutu (değiştir)
Modül:Yan kutu/styles.css (değiştir)
Modül:Yesno (değiştir)

122-mm obüs M1910/30 sayfasına geri dön.

"https://tr.wikipedia.org/wiki/122-mm_obüs_M1910/30" sayfasından alınmıştır