Pumunta sa nilalaman

Muroidea

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Muroidea
Temporal na saklaw: Gitnang Eoseno – kasalukuyan
Karaniwang vole (Microtus arvalis)
Klasipikasyong pang-agham e
Dominyo: Eukaryota
Kaharian: Animalia
Kalapian: Chordata
Hati: Mammalia
Orden: Rodentia
Suborden: Myomorpha
Superpamilya: Muroidea
Illiger, 1811
Mga pamilya

Platacanthomyidae
Spalacidae
Calomyscidae
Nesomyidae
Cricetidae
Muridae

kapatid: Dipodoidea

Ang Muroidea ay isang malaking superpamilya ng mga rodentia, kabilang ang mga bubuwit, daga, vole, hamster, leming, gerbil, at maraming pang ibang kamag-anak. Bagaman, nagmula ang Muroidea sa Eurasya,[1] sinasakop nila ang malawak na iba't ibang panirahan sa bawat lupalop maliban sa Antartika. Nilagay ng ilang awtoridad ang lahat ng kasapi ng grupo na ito sa isang nag-iisang pamilya, ang Muridae, dahil sa kahirapan sa pagtukoy sa mga subpamilya na may kaugnayan sa isa't isa. Marami sa mga pamilya sa loob ng subpamilyang Muroidea ay mayroong mas maraming baryasyon sa pagitan ng iba't ibang klado.[2] Isang posibleng eksplanasyon para sa mga baryasyon sa mga rodentia ay dahil sa lokasyon ng mga rodensyang ito; ang mga pagbabago na ito ay maaring dahil sa radyasyon[3] o ang kabuuang kapaligiran na nilapatan o pinagmulan[4] nila. Binatay ang sumunod na taksonomiya sa kamakailang lubos na sinuportang pilohenyang molekular.[5]

Inuuri ang mga muroid sa anim na pamilya, 19 subpamilya, at mga 280 henera, at hindi bababa sa 1,750 espesye.

Kinikilala ang limang pangunahing klado nina Jansa & Weksler (2004).[6]

Magkasama, binubuo ng Muroidea at ang kapatid na pangkat nitong Dipodoidea ang suborden na Myomorpha.

Ang sumunod na pilohenya ng higit sa 70 Muroidea na henera, batay sa pilohenetikng molekular na pagsusuri ng heneng Interphotoreceptor Retinoid Binding Protein (IRBP), ay mula kina Jansa & Weksler (2004: 264).[6] Bagaman hindi sinuri ang Platacanthomyidae nina Jansa & Weksler (2004), isang pag-aaral nina Fabre et al. noong 2012[7] ang minungkahi na ito ang pinakasaligang angkan ng Muroidea.

Muroidea 

Platacanthomyidae[7]



Spalacidae 
Spalacinae 

Spalax



Myospalacinae 

Myospalax


Rhizomyinae 

Tachyoryctes



Rhizomys





Eumuroida 
Calomyscidae 

Calomyscus




Nesomyidae 


Hypogeomys




Nesomys



Brachyuromys







Monticolomys



Macrotarsomys





Brachytarsomys




Gymnuromys




Voalavo



Eliurus








Petromyscinae 

Petromyscus


Mystromyinae 

Mystromys






Cricetomys



Beamys





Saccostomus




Steatomys



Dendromus







Muridae 

Lophiomyinae 

Lophiomys



Gerbillinae 

Tatera



Meriones



Acomyinae 

Lophuromys




Deomys



Acomys






Murinae 

Phloeomys





Micromys




Maxomys




Niviventer




Sundamys



Rattus








Rhynchomys




Otomys




Aethomys




Rhabdomys



Grammomys







Tokudaia




Mus




Mastomys




Praomys



Hylomyscus











Cricetidae 
Cricetinae 

Cricetulus




Phodopus



Mesocricetus





Tylomyinae 

Tylomys



Nyctomys



Neotominae 

Neotoma




Scotinomys



Peromyscus





Arvicolinae 

Microtus




Eothenomys



Clethrionomys




Sigmodontinae 


Sigmodon



Rheomys






Scapteromys



Akodon





Reithrodon




Thomasomys



Rhipidomys






Zygodontomys



Scolomys




Oryzomys




Oligoryzomys



Nectomys








Delomys




Phyllotis



Calomys







Juliomys



Irenomys





Wiedomys




Notiomys



Abrothrix
















Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. D'elía, G.; González, E.M.; Pardiñas, U.F.J. (2003). "Phylogenetic analysis of sigmodontine rodents (Muroidea), with special reference to the akodont genus Deltamys". Mammalian Biology (sa wikang Ingles). 68 (6): 351–364. doi:10.1078/1616-5047-00104. hdl:11336/102889.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Alhajeri, Bader H.; Steppan, Scott J. (Setyembre 2018). "Disparity and Evolutionary Rate Do Not Explain Diversity Patterns in Muroid Rodents (Rodentia: Muroidea)". Evolutionary Biology (sa wikang Ingles). 45 (3): 324–344. doi:10.1007/s11692-018-9453-z. ISSN 0071-3260. S2CID 255342087.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Jansa, Sharon A.; Giarla, Thomas C.; Lim, Burton K. (2009-10-15). "The Phylogenetic Position of the Rodent Genus Typhlomys and the Geographic Origin of Muroidea". Journal of Mammalogy (sa wikang Ingles). 90 (5): 1083–1094. doi:10.1644/08-MAMM-A-318.1. ISSN 0022-2372.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. Jansa, Sharon A.; Giarla, Thomas C.; Lim, Burton K. (2009-10-15). "The Phylogenetic Position of the Rodent Genus Typhlomys and the Geographic Origin of Muroidea". Journal of Mammalogy (sa wikang Ingles). 90 (5): 1083–1094. doi:10.1644/08-MAMM-A-318.1. ISSN 0022-2372.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. Steppan, S.; Adkins, R.; Anderson, J. (2004). "Phylogeny and Divergence-Date Estimates of Rapid Radiations in Muroid Rodents Based on Multiple Nuclear Genes". Systematic Biology (sa wikang Ingles). 53 (4): 533–553. doi:10.1080/10635150490468701. PMID 15371245.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. 6.0 6.1 Jansa, S.A.; Weksler, M. (2004). "Phylogeny of muroid rodents: relationships within and among major lineages as determined by IRBP gene sequences". Molecular Phylogenetics and Evolution (sa wikang Ingles). 31 (1): 256–276. doi:10.1016/j.ympev.2003.07.002. PMID 15019624.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. 7.0 7.1 Fabre; atbp. (2012). "A glimpse on the pattern of rodent diversification: a phylogenetic approach". BMC Evolutionary Biology (sa wikang Ingles). 12: 88. doi:10.1186/1471-2148-12-88. PMC 3532383. PMID 22697210.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)