ชัมเศทจี ตาตา
ชัมเศทจี นสรวานจี ตาตา | |
|---|---|
.jpg) ตาตาเมื่อปี 1910 | |
| เกิด | ชัมเศทจี นสรวานจี ตาตา 3 มีนาคม ค.ศ. 1839 นวสารี รัฐบอมเบย์ บริติชอินเดีย (ปัจจุบันอยู่ในรัฐคุชราต ประเทศอินเดีย) |
| เสียชีวิต | 19 พฤษภาคม ค.ศ. 1904 (65 ปี) บาทเนาไฮม์ ราชรัฐเฮสเซอ จักรวรรดิเยอรมัน (ปัจจุบันอยู่ในเฮสเซอ ประเทศเยอรมนี) |
| สุสาน | สุสานบรุ๊กวูด วัคคิง เซอร์รีย์ ประเทศอังกฤษ |
| ศิษย์เก่า | วิทยาลัยเอลฟินสโตส |
| อาชีพ | นักอุตสาหกรรม, ผู้ใจบุญ |
| มีชื่อเสียงจาก | ผู้ก่อตั้งตาตากรุ๊ป ผู้ก่อตั้งตาตาสตีล ผู้ก่อตั้งชัมเศทปุระ |
| คู่สมรส | หิรบาอี ดาบู |
| บุตร | 2 - โทรัพจี, รตันจี |
| ญาติ | ตระกูลตาตา |
เซอร์ ชัมเศทจี นสรวานจี ตาตา (คุชราต: જમશેદજી તાતા) หรือ ชัมเศทจี นสรวานจี ฏาฏา (เทวนาครี: जमशेदजी नसरवानजी टाटा) หรือนิยมเรียกว่า จัมเซตจี (อักษรโรมัน: Jamsetji, 3 มีนาคม 1839 – 19 พฤษภาคม 1904) เป็นนักอุตสาหกรรมและผู้ใจบุญชาวอินเดีย ผู้ก่อตั้งเครือทาทา บริษัทเครือที่ใหญ่ที่สุดของอินเดีย และผู้สถาปนานครชัมเศทปุระ[1][2]
ชัมเศทจีเกิดในครอบครัวชาวปาร์ซีที่นับถือศาสนาโซโรอัสเตอร์ซึ่งอพยพมาจากเปอร์เซีย และเป็นตระกูลนักบวช กระนั้นตาตาเป็นคนแรกที่ออกมาทำธุรกิจในตระกูล โดยการก่อตั้งบริษัทค้าขายในบอมเบย์ หลังทำงานในบริษัทค้าขายและส่งออก เขามองเห็นโอกาสในอุตสาหกรรมฝ้ายขณะเดินทางไปจีนเพื่อเจรจาธุรกิจ และก่อตั้งบริษัทผลิตผ้า เอ็มเปรสมิลล์ในนาคปุระ[3] หลังจากนั้นได้ซื้อโรงงานน้ำมันที่ล้มละลายในมุมไบและแปรสถาภพมาเป็นโรงงานทอฝ้าย ในฐานะนักอุตสาหกรรมและนักธุรกิจ ตาตาได้ก่อตั้งบริษัทในหลายตลาด ซึ่งรวมถึงโรงแรมตาชมหัลในมุมไบ ซึ่งเป็นโรงแรมแห่งแรกในอินเดียที่มีระบบไฟฟ้า และมีบทบาทอย่างมากต่อการสถาปนาสถาบันวิทยาศาสตร์อินเดีย, บริษัทตาตาสตีล และ บริษัทตาตาพาวเวอร์[4] เขามีอิทธิพลต่อวงการอุตสาหกรรมในอินเดียอย่างมาก ถึงขั้นที่อดีตนายกรัฐมนตรี ชวาหัรลาล เนห์รู เรียกขานตาตาว่าเป็น "คณะกรรมการวางแผนที่มีตัวเขาคนเดียว" (One-Man Planning Commission)[5]
ตาตาเป็นผู้ใจบุญและบริจาคเงินสนับสนุนในหลายสาขา โดยเฉพาะในด้านสุขภาพและการศึกษา สิ่งสืบเนื่องจากตาตา เช่น นครชัมเศทปุระซึ่งตั้งชื่อตามเขา ตาตาสมรสกับหิรบาอี ดาบู (Hirabai Daboo) มีบุตรด้วยกันสองคนคือ โทรัพจี ตาตา และ รตันจี ตาตา ซึ่งยังคงสืบทอดธุรกิจในเครือตาตา บทบาทของตาตาต่อสังคมอินเดียยังได้รับการยอมรับแม้หลังเขาเสียชีวิตไปแล้ว เช่น "รายชื่อผู้ใจบุญแห่งศตวรรษฮูรุน" (2021) ขึ้นชื่อตาตาอยู่อันดับหนึ่งด้วยเงินบริจาครวมกว่า 102,400 ล้านดอลล่าร์สหรัฐ (คำนวณตามอัตราเงินเฟ้อในปี 2021 เป็นเงินไทยประมาณ 3.3 ล้านล้านบาท) นับตั้งแต่การบริจาคเงินของเขาในปี 1892[6][7][8]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "Tata Central Archives". www.tatacentralarchives.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 May 2021. สืบค้นเมื่อ 12 May 2021.
- ↑ "webindia123-Indian personalities-Industrialists-Jamshedji Tata". webindia123.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 10 April 2019. สืบค้นเมื่อ 12 January 2008.
- ↑ "The giant who touched tomorrow - Jamsetji Tata profile". www.tatachemicals.com. สืบค้นเมื่อ 2024-10-20.
- ↑ Benjamin, N. (2004). "Jamsetji Nusserwanji Tata: A Centenary Tribute". Economic and Political Weekly. 39 (35): 3873–3875. ISSN 0012-9976. JSTOR 4415463.
- ↑ N, Benjamin (2004). "Jamsetji Nusserwanji Tata: A Centenary Tribune". Economic and Political Weekly. 39 (35): 3873–3875. JSTOR 4415463.
- ↑ "Hurun Report – Info – 2021 EdelGive Hurun Philanthropists of the Century". www.hurun.net. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 July 2021. สืบค้นเมื่อ 1 July 2021.
- ↑ Wadhwa, Puneet (23 June 2021). "Jamsetji Tata tops global list of top 10 philanthropists from last 100 yrs". Business Standard India. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 6 July 2021. สืบค้นเมื่อ 1 July 2021.
- ↑ Chakraborty, Chiranjivi. "Not the Gates, Jamsetji Tata is philanthropist of the century with $150 bn in donations". The Economic Times. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 23 June 2021. สืบค้นเมื่อ 1 July 2021.