ไนเตรต

บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด กรุณาช่วยปรับปรุงบทความนี้ โดยเพิ่มการอ้างอิงแหล่งที่มาที่น่าเชื่อถือ เนื้อความที่ไม่มีแหล่งที่มาอาจถูกคัดค้านหรือลบออก (เรียนรู้ว่าจะนำสารแม่แบบนี้ออกได้อย่างไรและเมื่อไร)

ไนเตรต

ชื่อ
Systematic IUPAC name Nitrate
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	14797-55-8 Y
3D model (JSmol)	รูปภาพแบบโต้ตอบ
ChEBI	CHEBI:17632
เคมสไปเดอร์	918
ผับเคม CID	943
UNII	T93E9Y2844 Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID5024217
InChI InChI=1S/NO3/c2-1(3)4/q-1 Key: NHNBFGGVMKEFGY-UHFFFAOYSA-N InChI=1/NO3/c2-1(3)4/q-1 Key: NHNBFGGVMKEFGY-UHFFFAOYAI
SMILES [N+](=O)([O-])[O-]
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	NO− 3
มวลโมเลกุล	62.004 g·mol−1
กรด	Nitric acid
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

ไนเตรต ในทางอนินทรีย์เคมีเป็นเกลือของกรดไนตริก ไนเตรตไอออน เป็น พอลิอะตอมิกไอออน (polyatomic ion) ซึ่งมีสูตรเอมไพริกัล ดังนี้ NO₃⁻ และมีน้ำหนักโมเลกุลเท่ากับ 62.01 ดัลตัน (daltons) มันเป็นด่างร่วม (conjugate) ของกรดไนตริก ไนเตรตไอออนมีโครงสร้างเป็นสามเหลี่ยมแบนราบ (trigonal planar-โดยแต่ละออร์บิทัลทำมุมกัน 120 องศา) และสามารถแทนด้วยลูกผสม (hybrid) ดังรูปข้างล่างนี้

เกลือไนเตรตเกิดเมื่อไอออนประจุไฟฟ้าบวกเข้าเชื่อมต่อกับอะตอมของออกซิเจน ประจุไฟฟ้าลบตัวหนึ่งของไนเตรตไอออน

ไนเตรต เช่น โพแทสเซียมไนเตรต (ซอลต์ปีเตอร์) และ แอมโมเนียมไนเตรต (ammonium nitrate) เป็นแหล่งสำคัญของ ไนโตรเจน ใน ปุ๋ย ไนเตรตจะต้องถูกใช้อย่างรวดเร็วโดยพืชเพราะมันจะสูญเสียง่ายจากการซึมชะละลาย (leaching) หรือกระบวนการเปลี่ยนไนเตรตเป็นไนโตรเจน (denitrification) โดยแบคทีเรียมลพิษของไนเตรตได้กลายไปเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อม (environmentalism issue) ในแม่น้ำและ มหาสมุทร ตัวอย่างแม่น้ำที่มีระดับไนเตรตสูงติดอันดับโลกได้แก่

• เคาน์ตีแบล็กฮอก (Black Hawk County) ในรัฐไอโอวา กรีนพาร์ตี (Green Party)
• แม่น้ำซีดาร์ (รัฐไอโอวา)

ไนเตรตเป็นออกซิไดซิ่งเอเจนต์ที่ดี เมื่อผสมกับไฮโดรคาร์บอน หรือคาร์โบไฮเดรต ไนเตรตสามารถทำให้ส่วนผสมเกิดเปลวไฟหรือระเบิดได้ ตัวอย่างเช่นโพแทสเซียมไนเตรตเป็นออกซิไดซิ่งในดินปืน

ในทางการแพทย์ไนเตรตอินทรีย์ เช่น ไนโตรกลีเซอรีน (nitroglycerin) ไอโซซอร์ไบด์โมโนไนเตรต (ISMN) และ ไอโซซอร์ไบด์ไดไนเตรต (ISDN) ใช้ประโยชน์เฉพาะในการป้องกันและรักษาอาการปวดเค้นหัวใจ (angina pectoris) แต่อย่างไรก็ดีมันก็อาจเกิดปฏิกิริยาผลข้างเคียงได้หากรับประทานหลังใช้ยาซิลเดนาฟิลซิเตรต (sildenafil citrate-Viagra) หรือยาประเภทเดียวกันในระยะเวลา 24 ชั่วโมง

• Case Studies in Environmental Medicine - Nitrate/Nitrite Toxicity เก็บถาวร 2006-01-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Computational Chemistry Wiki เก็บถาวร 2006-10-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

บทความเคมีนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

• ด
• ค
• ก