ดูต้นฉบับสำหรับ ยุคควอเทอร์นารี

คุณไม่มีสิทธิแก้ไขหน้านี้ ด้วยเหตุต่อไปนี้:

ที่อยู่ไอพีของคุณอยู่ในช่วงไอพีที่ถูกบล็อกในทุกวิกิของมูลนิธิวิกิมีเดีย

ถูกบล็อกโดย ‪EPIC‬ เหตุผลที่ระบุคือ Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected

เวลาเริ่มต้นของการบล็อก: 15:48, 2 กรกฎาคม 2567
เวลาสิ้นสุดของการบล็อก: 15:48, 2 กรกฎาคม 2568

ที่อยู่ไอพีปัจจุบันของคุณคือ 206.189.44.186 ช่วงที่ถูกบล็อกคือ 206.189.32.0/20

โปรดรวมรายละเอียดด้านบนทั้งหมดในการสื่อสารใด ๆ เกี่ยวกับการบล็อกนี้ของคุณ

หากคุณเชื่อว่าคุณถูกบล็อกโดยไม่ถูกต้อง คุณสามารถดูสารสนเทศอื่นเพิ่มเติมและขั้นตอนได้ที่นโยบายข้ามโครงการอย่าใช้พร็อกซีเปิด หรืออภิปรายเกี่ยวกับการบล็อกนี้ได้โดยเขียนที่การร้องขอการตรวจสอบบนเมทาวิกิ You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

คุณสามารถดูหรือคัดลอกโค้ดของหน้านี้:

{{กล่องข้อมูล ช่วงเวลาทางธรณีวิทยา
| ชื่อ = ยุคควอเทอร์นารี
| สี = ยุคควอเทอร์นารี
| top_bar = 
| time_start = 2.588
| time_end = 0
| ภาพแผนที่ = File:Mollweide projection SW.jpg
| คำอธิบายภาพแผนที่ = แผนที่แบบ[[การฉายแบบมอลไวเดอ]]ของแผนที่โลกปัจจุบัน
<!--Chronology-->  
| เส้นเวลา = เส้นเวลาของยุคควอเทอร์นารี
<!--Etymology-->
| ความเป็นทางการของชื่อ = ทางการ
| ชื่อลำลอง = 
<!--Usage Information--> 
| เทห์วัตถุ = โลก
| การใช้ = ทั่วโลก ([[คณะกรรมมาธิการการลำดับชั้นหินสากล|ICS]])
| การใช้ช่วงเวลา = ธรณีกาลของ ICS
<!--Definition-->
| หน่วยลำดับเวลา = ยุค
| หน่วยชั้นหิน = หินยุค
| เสนอครั้งแรกโดย =
| ความเป็นทางการของช่วงกาล = ทางการ
| คำนิยามขอบล่าง = 
* อิงกับสภาพขั้วแม่เหล็กหินรุ่น C2r (มาสึยามะ)
* การสูญพันธุ์ของพวก[[แฮปโตไฟต์]] ''[[ดิสโคสเตอร์|ดิสโคสเตอร์เพนตาราดีเอตัส]]'' และ ''[[ดิสโคสเตอร์|ดิสโคสเตอร์เซอร์คูลัส]]''
| ตำแหน่งขอบล่าง_GSSP = แหล่งมองเตซานนีโกลา เมือง[[เจลา]] [[แคว้นซิซิลี]] [[ประเทศอิตาลี]]
| พิกัดขอบล่าง_GSSP = {{Coord|37.1469|N|14.2035|E|display=inline}}
| วันที่ยอมรับขอบล่าง_GSSP = 2552 (เป็นฐานของยุคควอเทอร์นารีและสมัยไพลสโตซีน)<ref>{{cite journal |last1=Gibbard |first1=Philip |last2=Head |first2=Martin |title=The newly-ratified definition of the Quaternary System/Period and redefinition of the Pleistocene Series/Epoch, and comparison of proposals advanced prior to formal ratification |journal=Episodes |date=September 2010 |volume=33 |pages=152–158 |url=https://stratigraphy.org/gssps/files/quaternary-pleistocene.pdf |access-date=8 December 2020}}</ref>
| คำนิยามขอบบน = ปัจจุบัน
| ตำแหน่งขอบบน_GSSP = N/A
| วันที่ยอมรับขอบบน_GSSP = N/A
<!--Atmospheric and Climatic Data-->
| o2 = 20.8 
| co2 = 250 
| temp = 14 
| ระดับน้ำทะเล =
}}

'''ยุคควอเทอร์นารี''' ({{langx|en|Quaternary}}) เป็น[[ยุค (ธรณีวิทยา)|ยุค]]ปัจจุบันและใหม่ที่สุดในบรรดายุคทั้งสามของ[[มหายุคซีโนโซอิก]]ใน[[ธรณีกาล]]<ref name="ICS2013">{{cite web |last1=Cohen |first1=K.M. |last2=Finney |first2=S.C. |last3=Gibbard |first3=P.L. |last4=Fan |first4=J.-X. |title=International Chronostratigraphic Chart 2013 |url=http://www.stratigraphy.org/icschart/chronostratchart2013-01.pdf |website=stratigraphy.org |publisher=ICS |access-date=15 June 2014 |ref=ICS2013}}</ref> เป็นยุคถัดจาก[[ยุคนีโอจีน]] กินเวลาตั้งแต่ 2.588 ± 0.005 ล้านปีก่อนจนถึงปัจจุบัน<ref name=ICS2013 /> แบ่งออกเป็นสองสมัย ได้แก่ [[สมัยไพลสโตซีน]] (2.588 ล้านปีถึง 1.17 หมื่นปีก่อน) และ [[สมัยโฮโลซีน]] (1.17 หมื่นปีก่อนถึงปัจจุบัน แม้ว่าจะมีการเสนอสมัยที่สาม หรือ [[แอนโทรโปซีน]] ขึ้นแล้วแต่ยังไม่ได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการโดย ICS)<ref name=ICS2013 /> 

ยุคควอเทอร์นารีมักถูกนิยามโดยวัฏจักรการเจริญเติบโตและการสลายตัวของทวีป[[พืดน้ำแข็ง]] ที่มีควา��เกี่ยวข้องกับ[[วัฏจักรมิลานโควิช]]และการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้องที่เกิดขึ้น<ref name="Denton2010">{{cite journal |last1=Denton |first1=G.H. |last2=Anderson |first2=R.F. |last3=Toggweiler |first3=J.R. |last4=Edwards |first4=R.L. |last5=Schaefer |first5=J.M. |last6=Putnam |first6=A.E. |title=The Last Glacial Termination |journal=Science |date=2010 |volume=328 |issue=5986 |pages=1652–1656 |doi=10.1126/science.1184119 |pmid=20576882 |bibcode=2010Sci...328.1652D |ref=Denton2010|citeseerx=10.1.1.1018.5454 |s2cid=27485445 }}</ref><ref>{{cite book |last1=Lowe |first1=J.J. |last2=Walker |first2=M.J.C. |title=Reconstructing Quaternary Environments |url=https://archive.org/details/reconstructingqu0000lowe |date=1997 |publisher=Routledge |isbn=978-0582101661}}</ref>

==ประวัติการวิจัย==
ในปี ค.ศ. 1759 [[โจวันนี อาร์ดุยโน]] เสนอว่าชั้นหินทางธรณีวิทยาในภาคเหนือของ[[ประเทศอิตาลี]]สามารถแบ่งออกได้เป็นหมวดหินหรือ "ลำดับ" ที่ต่อเนื่องกันสี่ชั้น ({{langx|it|quattro ordini}})<ref>See:
* {{cite journal |last1=Arduino |first1=Giovanni |title=Lettera Segonda di Giovanni Arduino … sopra varie sue osservazioni fatte in diverse parti del territorio di Vicenza, ed altrove, apparenenti alla Teoria terrestre, ed alla Mineralogia |journal=Nuova Raccolta d'Opuscoli Scientifici e Filologici [New collection of scientific and philogical pamphlets] |date=1760 |volume=6 |pages=133 (cxxxiii)–180(clxxx) |trans-title=Second letter of Giovani Arduino … on his various observations made in different parts of the territory of Vincenza, and elsewhere, concerning the theory of the earth and mineralogy |language=it}}  Available at: [https://bibdig.museogalileo.it/Teca/Viewer;jsessionid=3160EE486323866602B9590459D7111B?an=323812_6 Museo Galileo (Florence (Firenze), Italy)]  From p. 158 (clviii):  ''"Per quanto ho potuto sinora osservavare, la serie di questi strati, che compongono la corteccia visibile della terra, mi pare distinta in quattro ordini generali, e successivi, senza considerarvi il mare."'' (As far as I have been able to observe, the series of these layers that compose the visible crust of the earth seems to me distinct in four general orders, and successive, not considering the sea.)
* English translation:  {{cite journal |last1=Ell |first1=Theodore |title=Two letters of Signor Giovanni Arduino, concerning his natural observations: first full English translation. Part 2. |journal=Earth Sciences History |date=2012 |volume=31 |issue=2 |pages=168–192|doi=10.17704/eshi.31.2.c2q4076006wn7751 }}</ref> คำว่า "ควอเทอร์นารี" ถูกนำมาใช้โดย[[จูล เดนวยเย]]ในปี ค.ศ. 1829 สำหรับตะกอนแอ่ง[[แม่น้ำแซน]]ใน[[ประเทศฝรั่งเศส]] ซึ่งอายุน้อยกว่า[[หิน]][[ยุคเทอร์เทียรี]]อย่างชัดเจน<ref>{{cite journal |last1=Desnoyers |first1=J. |title=Observations sur un ensemble de dépôts marins plus récents que les terrains tertiaires du bassin de la Seine, et constituant une formation géologique distincte; précédées d'un aperçu de la nonsimultanéité des bassins tertiares |journal=Annales des Sciences Naturelles |date=1829 |volume=16 |pages=171–214, 402–491 |url=https://www.biodiversitylibrary.org/item/29350#page/177/mode/1up |trans-title=Observations on a set of marine deposits [that are] more recent than the tertiary terrains of the Seine basin and [that] constitute a distinct geological formation; preceded by an outline of the non-simultaneity of tertiary basins |language=fr}} [https://www.biodiversitylibrary.org/item/29350#page/199/mode/1up From p. 193:]  ''"Ce que je désirerais … dont il faut également les distinguer."'' (What I would desire to prove above all is that the series of tertiary deposits continued – and even began in the more recent basins – for a long time, perhaps after that of the Seine had been completely filled, and that these later formations – ''Quaternary'' (1), so to say – should not retain the name of alluvial deposits any more than the true and ancient tertiary deposits, from which they must also be distinguished.)  However, on the very same page, Desnoyers abandoned the use of the term "quaternary" because the distinction between quaternary and tertiary deposits wasn't clear.  From p. 193:  ''"La crainte de voir mal comprise … que ceux du bassin de la Seine."'' (The fear of seeing my opinion in this regard be misunderstood or exaggerated, has made me abandon the word "quaternary", which at first I had wanted to apply to all deposits more recent than those of the Seine basin.)</ref><ref>{{Cite web|url=http://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/77123/8/08_chapter%201.pdf|title=Late Quaternary Fluvial and Coastal Sequences Chapter 1: Introduction|access-date=March 26, 2017}}</ref><ref>{{Citation|last=Wiz Science™|title=Quaternary - Video Learning - WizScience.com|date=2015-09-28|url=https://www.youtube.com/watch?v=Io7vhansU1o| archive-url=https://web.archive.org/web/20170407105401/https://www.youtube.com/watch?v=Io7vhansU1o| archive-date=2017-04-07 | url-status=dead|access-date=2017-03-26}}</ref>

ยุคควอเทอร์นารีเป็นยุคถัดมาจาก[[ยุคนีโอจีน]]และดำเนินมาต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน ครอบคลุมช่วงเวลาของ[[ธารน้ำแข็ง|ยุคธารน้ำแข็ง]]ซึ่งถูกจัดเป็น[[สมัยไพลสโตซีน]]และช่วงเวลาคั่นยุคน้ำแข็งในปัจจุบันนั่นคือ[[สมัยโฮโลซีน]]

จุดเริ่มต้นของยุคควอเทอร์นารีเริ่มต้นขึ้นในยุคธารน้ำแข็งใน[[ซีกโลกเหนือ]]เมื่อประมาณ 2.6 ล้านปีก่อน ในช่วงก่อนปี ค.ศ. 2009 สมัยไพลสโตซีนถูกกำหนดอายุไว้ที่ 1.805 ล้านปีก่อนจนถึงปัจจุบัน ดังนั้น ก่อนปี ค.ศ. 2009 สมัยไพลสโตซีนจึงหมายรวมเอาส่วนหนึ่งของช่วงเวลาที่ถูกจัดเป็น[[สมัยไพลโอซีน]]ในปัจจุบันนี้ด้วย 

นักลำดับชั้นหินยุคควอเทอร์นารีมักทำงานร่วมกับส่วนงานย่อยในภูมิภาคต่าง ๆ กระทั่งในช่วงปี ค.ศ. 1970 [[คณะกรรมาธิการการลำดับชั้นหินสากล]] (ICS) พยายามสร้างธรณีกาลมาตรฐานหนึ่งเดียวขึ้นโดยใช้การอ้างอิงกับ[[จุดและแหล่งชั้นหินแบบฉบับขอบทั่วโลก]] (GSSP) ซึ่งทำให้สามารถใช้ในระดับสากลได้ การแบ่งย่อยของควอเทอร์นารีถูกอิงตาม[[การลำดับชั้นหินตามชีวภาพ]]แทนที่[[ภูมิอากาศบรรพกาล]]

สิ่งนี้ทำให้เกิดปัญหากับฐานอ้างอิงของสมัยไพลสโตซีนที่ถูกเสนอว่า 1.805 ล้านปีก่อน ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ยาวนานหลังจากการเริ่มต้นของยุคธารน้ำแข็งใหญ่ในซีกโลกเหนือ จากนั้นคณะกรรมาธิการการลำดับชั้นหินสากลจึงเสนอให้ยกเลิกการใช้ชื่อควอเทอร์นารีไปอย่างสิ้นเชิง แต่ไม่เป็นที่ยอมรับใน[[สหภาพเพื่อการวิจัยควอเทอร์นารีสากล]] (International Union for Quaternary Research หรือ INQUA)

ในปี ค.ศ. 2009 มีการตัดสินให้ยุคควอเทอร์นารีเป็นยุคที่ใหม่ที่สุดของ[[มหายุคซีโนโซอิก]] โดยมีฐานอ้างอิงที่ 2.588 ล้านปีก่อนและควบรวมไปถึงหินช่วงอายุ[[ช่วงอายุเจลาเซียน|เจลาเซียน]] ซึ่งเดิมถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของสมัยไพลโอซีน ยุคนีโอจีนเข้าไว้ด้วย<ref name="ICS2009">{{cite web| url = http://www.quaternary.stratigraphy.org.uk/correlation/GSAchron09.jpg| title = See the 2009 version of the ICS geologic time scale}}</ref>

[[แอนโทรโปซีน]]ถูกเสนอให้เป็นยุคที่สามในฐานะหมุดหมายของผลกระทบที่เกิดจากมนุษย์ต่อสิ่งแวดล้อมโลก โดยเริ่มต้นจาก[[การปฏิวัติอุตสาหกรรม]]หรือประมาณ 200 ปีก่อน<ref name="Zalasiewicz2011">{{cite journal |last1=Zalasiewicz |first1=J. |last2=Williams |first2=M. |last3=Haywood |first3=A. |last4=Ellis |first4=M. |title=The Anthropocene: a new epoch of geological time? |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society A |date=2011 |volume=369 |issue=1938 |pages=835–841 |doi=10.1098/rsta.2010.0339 |ref=Zalasiewicz2011 |pmid=21282149|bibcode=2011RSPTA.369..835Z |s2cid=2624037 |url=http://nora.nerc.ac.uk/id/eprint/14867/1/Anthropocene_overview.pdf |doi-access=free }}</ref> แอนโทรโปซีนยังไม่ได้ถูกนิยามอย่างเป็นทางการโดยคณะกรรมาธิการการลำดับชั้นหินสากล แต่กำลังมีการทำงานเกี่ยวกับการเสนอเพื่อการสร้างสมัยหรือกึ่งยุค<ref name="Anthrogroup">{{cite web |title=Working Group on the 'Anthropocene'|url=http://quaternary.stratigraphy.org/workinggroups/anthropocene/|website=Subcomission on Quaternary Stratigraphy|access-date=16 June 2014|ref=Anthrogroup}}</ref>

==ธรณีวิทยา==
ช่วงเวลา 2.6 ล้านปีของยุคควอเทอร์นารีแสดงถึงเวลาที่ยอมรับว่ามนุษย์ปรากฏตัวขึ้น<ref name="autogenerated1">{{cite news |last=Ghosh |first=Pallab |author-link=Pallab Ghosh |date=March 4, 2015 |title='First human' discovered in Ethiopia |url=https://www.bbc.com/news/science-environment-31718336 |work=BBC News |location=London |access-date=2015-04-19}}</ref> ในช่วงเวลาทางธรณีวิทยาสั้น ๆ นี้ การกระจายตัวของทวีปมีการเปลี่ยนแปลงค่อนข้างน้อยเนื่องจาก[[การแปรสัณฐานแผ่นธรณีภาค]] ทำให้บันทึกทางธรณีวิทยาของยุคควอเทอร์นารีได้รับการเก็บรักษาไว้อย่างละเอียดกว่าในช่วงก่อนหน้านั้น

การเปลี่ยนแปลงทางภูมิศาสตร์ที่สำคัญในยุคนี้ ได้แก่ การเกิดช่องแคบ[[ช่องแคบบอสพอรัส|บอสพอรัส]]และ[[ช่องแคบสกาเกร์รัก|สกาเกร์รัก]]ในช่วงยุคน้ำแข็ง ทำให้[[ทะเลดำ]]และ[[ทะเลบอลติก]]กลายเป็นทะเลสาบน้ำจืด ตามด้วยการเกิดน้ำท่วม (และกลายเป็นทะเลน้ำเค็มอีกครั้ง) จากการเพิ่มสูงขึ้นของระดับน้ำทะเล<ref>{{cite journal |last1=Ryan |first1=William B.F. |last2=Pitman |first2=Walter C. |last3=Major |first3=Candace O. |last4=Shimkus |first4=Kazimieras |last5=Moskalenko |first5=Vladamir |last6=Jones |first6=Glenn A. |last7=Dimitrov |first7=Petko |last8=Gorür |first8=Naci |last9=Sakinç |first9=Mehmet |last10=Yüce |first10=Hüseyin |title=An abrupt drowning of the Black Sea shelf |journal=Marine Geology |date=April 1997 |volume=138 |issue=1–2 |pages=119–126 |doi=10.1016/s0025-3227(97)00007-8|bibcode=1997MGeol.138..119R }}</ref> การเกิดน้ำบ่าใน[[ช่องแคบอังกฤษ]]เป็นครั้งคราวเกิดเป็นสะพานแผ่นดินเชื่อมระหว่างบริเตนและยุโรปแผ่นดินใหญ่ การหายไปเป็นครั้งคราวของ[[ช่องแคบเบริง]]ทำให้เกิด[[เบริงเจีย|สะพานแผ่นดินระหว่างทวีปเอเชียและทวีปอเมริกาเหนือ]] และเกิดน้ำท่วมฉับพลันเป็นครั้งคราวใน[[แชนแนลสแกบแลนด์|สแกบแลนด์]]ทางตะวันตกเฉียงเหนือของอเมริกาโดยน้ำจากธารน้ำแข็ง<ref name="Balbas2017a">Balbas, A.M., Barth, A.M., Clark, P.U., Clark, J., Caffee, M., O'Connor, J., Baker, V.R., Konrad, K. and Bjornstad, B., 2017. [https://pubs.geoscienceworld.org/gsa/geology/article-abstract/45/7/583/207857/10be-dating-of-late-pleistocene-megafloods-and ''10Be dating of late Pleistocene megafloods and Cordilleran Ice Sheet retreat in the northwestern United States.''] ''Geology,'' 45(7), pp. 583-586.</ref>

การขยายขนาดของ[[อ่าวฮัดสัน]] [[เกรตเลกส์]] และทะเลสาบใหญ่อื่นของทวีปอเมริกาเหนือเป็นผลจากการจัดโครงสร้างใหม่ของ[[หินฐานทวีปแคนาดา]]ตั้งแต่ยุคน้ำแข็งครั้งสุดท้าย แนวชายฝั่งต่าง ๆ ที่แตกต่างกันปรากฏขึ้นมาตามเวลาของยุคควอเทอร์นารี<ref>{{cite journal |last1=Dyke |first1=Arthur S. |title=An outline of North American deglaciation with emphasis on central and northern Canada |journal=Developments in Quaternary Sciences |date=2004 |volume=2 |pages=373–424 |doi=10.1016/S1571-0866(04)80209-4|isbn=9780444515926 }}</ref>

==ภูมิอากาศ==
[[ภูมิอากาศ]]เป็นหนึ่งในการเปลี่ยนสภาพโดยธารน้ำแข็งเป็นครั้งคราวกับการเคลื่อนของมวลแผ่นธารน้ำแข็งไปไกลจากขั้วโลกจนถึง[[ละติจูด]] 40 องศา เกิดการสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ขึ้นในพื้นที่ตอนเหนือในช่วงสิ้นสุดสมัยไพลสโตซีน สัตว์ต่าง ๆ เช่น [[นักล่าเขี้ยวดาบ|แมวเขี้ยวดาบ]] [[ช้างแมมมอธ]] [[แมสโตดอน]] [[กลิปโตดอนท์]] ฯลฯ ได้[[การสูญพันธุ์|สูญพันธุ์]]ทั่วโลก ส่วนสัตว์อื่น เช่น [[ม้า]] [[แคเมลอป|อูฐ]] และ[[เสือชีตาห์อเมริกา]]ได้สูญพันธุ์ไปจาก[[ทวีปอเมริกาเหนือ]]<ref>{{Cite web|url =http://www.unr.edu/cla/anthro/people/faculty/haynes/download%20Haynes+StanfordCamelops.pdf|title =Stanford Camelops|last =Haynes|url-status =dead|archive-url =https://web.archive.org/web/20140309104319/http://www.unr.edu/cla/anthro/people/faculty/haynes/download%20Haynes+StanfordCamelops.pdf|archive-date =2014-03-09}}</ref><ref>{{Cite web|title = Extinct American Cheetah Fact Sheet|url = http://library.sandiegozoo.org/factsheets/_extinct/cheetah1_american/cheetah1_american.html|website = library.sandiegozoo.org|access-date = 2015-12-10|archive-url = https://web.archive.org/web/20160304023142/http://library.sandiegozoo.org/factsheets/_extinct/cheetah1_american/cheetah1_american.html|archive-date = 2016-03-04|url-status = dead}}</ref>

===การเปลี่ยนสภาพโดยธารน้ำแข็งยุคควอเทอร์นารี===
{{Main|การเปลี่ยนสภาพโดยธารน้ำแข็งยุคควอเทอร์นารี}}
การเปลี่ยนสภาพโดยธารน้ำแข็งเกิดขึ้นอย่างซ้ำ ๆ ในระหว่าง[[ยุคน้ำแข็ง]]ควอเทอร์นารี โดยคำว่ายุคน้ำแข็งควอเทอร์นารีเป็นคำที่บัญญัติขึ้นโดยชิมเปอร์ในปี ค.ศ. 1839 ซึ่งเริ่มต้นพร้อมกับการเริ่มต้นของยุคควอเทอร์นารีเมื่อประมาณ 2.58 ล้านปีก่อนและต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน

====ยุคน้ำแข็งสุดท้าย====
[[ไฟล์:IceAgeEarth.jpg|thumb|ภาพในจินตนาการศิลปินของโลกในช่วง[[ธารน้ำแข็งสูงสุดสุดท้าย]]]]
{{main|ยุคน้ำแข็งสุดท้าย}}
ในปี ค.ศ. 1821 [[อิกนาซ เวเนตซ์]] วิศวกรชาว[[ประเทศสวิตเซอร์แลนด์|สวิส]]นำเสนอบทความซึ่งเขาชี้ว่ามีร่องรอยของธารน้ำแข็งในบริเวณที่ห่างจากเทือกเขาแอลป์พอสมควร ความคิดนี้ได้รับการโต้แย้งจาก[[ลุยส์ แอเกสซิส]] นักวิทยาศาสตร์ชาวสวิสอีกคน แต่เมื่อพยายามที่จะพิสูจน์และหักล้างข้อเสนอดังกล่าว กลับลงเอยด้วยการยืนยันสมมติฐานดังกล่าวของเวเนตซ์ซึ่งเป็นเพื่อนร่วมสถาบันของเขา ปีต่อมาแอเกสซิสยกสมมติฐานยุคธารน้ำแข็งใหญ่ที่ส่งผลกระทบในระยะยาวขึ้น แนวคิดนี้ทำให้เขามีชื่อเสียงในระดับนานาชาติและนำไปสู่การตั้งทฤษฎีธารน้ำแข็งขึ้น

ต้องขอบคุณความละเอียดของธรณีวิทยา ซึ่งปรากฏให้เห็นแล้วว่ามีการเคลื่อนตัวและถอยกลับของธารน้ำแข็งอยู่หลายช่วง และอุณหภูมิโลกในอดีตก็แตกต่างจากปัจจุบันมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง[[วัฏจักรมิลานโควิช]]ของ[[มิลูทิน มิลานโควิช]]ซึ่งอิงกับหลักฐานที่แสดงว่าความแปรผันของ[[ความรับอาบรังสีดวงอาทิตย์|การแผ่รังสีที่มาจากดวงอาทิตย์]]เป็นปัจจัยพื้นฐานที่ควบคุมภูมิอากาศของโลก

ในช่วงเวลานี้ ธารน้ำแข็งจำนวนมากได้รุกและถอยออกไปจากพื้นที่ส่วนใหญ่ของทวีปอเมริกาเหนือและทวีปยุโรป บางส่วนของทวีปอเมริกาใต้และเอเชีย และทั้งหมดของทวีปแอนตาร์กติกา ทะเลสาบ[[เกรตเลกส์]]ก่อตัวขึ้นและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่เจริญขึ้นในส่วนต่าง ๆ ของทวีปอเมริกาเหนือและทวีปยูเรเซียที่ไม่ถูกปกคลุมด้วยน้ำแข็ง แต่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเหล่านี้สูญพันธุ์ไปหมดแล้วตอนสิ้นสุดยุคน้ำแข็งเมื่อประมาณ 11,700 ปีก่อน [[มนุษย์]]ยุคใหม่วิวัฒนาการขึ้นเมื่อประมาณ 315,000 ปีก่อน ซึ่งในระหว่างยุคควอเทอร์นารี สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม พืชดอก และแมลงเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีอิทธิพลบนแผ่นดิน{{Citation needed|date=September 2009}}

== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}

{{บรมยุคฟาเนอโรโซอิก}}
{{ตารางธรณีกาล}}
[[หมวดหมู่:มหายุคซีโนโซอิก]]
[[หมวดหมู่:ยุคควอเทอร์นารี]]

แม่แบบที่ใช้ในหน้านี้:

แม่แบบ:Category handler (ดูต้นฉบับ) (กึ่งล็อก)
แม่แบบ:Chem/atom (แก้ไข)
แม่แบบ:Chem/link (แก้ไข)
แม่แบบ:Citation (แก้ไข)
แม่แบบ:Citation needed (แก้ไข)
แม่แบบ:Cite book (แก้ไข)
แม่แบบ:Cite journal (แก้ไข)
แม่แบบ:Cite news (แก้ไข)
แม่แบบ:Cite web (ดูต้นฉบับ) (กึ่งล็อก)
แม่แบบ:Coord (แก้ไข)
แม่แบบ:Delink (แก้ไข)
แม่แบบ:Fix (ดูต้นฉบับ) (กึ่งล็อก)
แม่แบบ:Fix/category (แก้ไข)
แม่แบบ:Fossil range/bar (แก้ไข)
แม่แบบ:Fossil range/marker (แก้ไข)
แม่แบบ:Geological range (แก้ไข)
แม่แบบ:Graphical timeline (แก้ไข)
แม่แบบ:Hlist/styles.css (แก้ไข)
แม่แบบ:Infobox (แก้ไข)
แม่แบบ:Langx (แก้ไข)
แม่แบบ:Main (แก้ไข)
แม่แบบ:Main other (แก้ไข)
แม่แบบ:Navbox (ดูต้นฉบับ) (กึ่งล็อก)
แม่แบบ:Next period (แก้ไข)
แม่แบบ:Nobold (แก้ไข)
แม่แบบ:Period color (แก้ไข)
แม่แบบ:Period end (แก้ไข)
แม่แบบ:Period id (แก้ไข)
แม่แบบ:Period start (แก้ไข)
แม่แบบ:Phanerozoic 220px (แก้ไข)
แม่แบบ:Su (แก้ไข)
แม่แบบ:Template other (แก้ไข)
แม่แบบ:กล่องข้อมูล (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
แม่แบบ:กล่องข้อมูล ช่วงเวลาทางธรณีวิทยา (แก้ไข)
แม่แบบ:ตารางธรณีกาล (แก้ไข)
แม่แบบ:ต้องการอ้างอิงเฉพาะส่วน (แก้ไข)
แม่แบบ:บรมยุคฟาเนอโรโซอิก (แก้ไข)
แม่แบบ:รายการอ้างอิง (ดูต้นฉบับ) (กึ่งล็อก)
แม่แบบ:หลัก (ดูต้นฉบับ) (กึ่งล็อก)
แม่แบบ:เคมี (แก้ไข)
แม่แบบ:เส้นเวลากราฟิก (แก้ไข)
แม่แบบ:เส้นเวลาของยุคควอเทอร์นารี (แก้ไข)
มอดูล:Arguments (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Category handler (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Category handler/blacklist (แก้ไข)
มอดูล:Category handler/config (แก้ไข)
มอดูล:Category handler/data (แก้ไข)
มอดูล:Category handler/shared (แก้ไข)
มอดูล:Check for unknown parameters (แก้ไข)
มอดูล:Citation/CS1 (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Citation/CS1/COinS (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Citation/CS1/Configuration (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Citation/CS1/Date validation (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Citation/CS1/Identifiers (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Citation/CS1/Utilities (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Citation/CS1/Whitelist (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Citation/CS1/styles.css (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Coordinates (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Coordinates/styles.css (แก้ไข)
มอดูล:Delink (แก้ไข)
มอดูล:Format link (แก้ไข)
มอดูล:Graphical timeline (แก้ไข)
มอดูล:Hatnote (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Hatnote/styles.css (แก้ไข)
มอดูล:Hatnote list (แก้ไข)
มอดูล:Infobox (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:InfoboxImage (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Labelled list hatnote (แก้ไข)
มอดูล:Lang (แก้ไข)
มอดูล:Lang/ISO 639 synonyms (แก้ไข)
มอดูล:Lang/data (แก้ไข)
มอดูล:Lang/data/iana languages (แก้ไข)
มอดูล:Lang/data/iana regions (แก้ไข)
มอดูล:Lang/data/iana scripts (แก้ไข)
มอดูล:Lang/data/iana suppressed scripts (แก้ไข)
มอดูล:Lang/data/iana variants (แก้ไข)
มอดูล:Lang/langx (แก้ไข)
มอดูล:Math (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:MultiReplace (แก้ไข)
มอดูล:Namespace detect/config (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Namespace detect/data (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Navbar (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Navbar/configuration (แก้ไข)
มอดูล:Navbar/styles.css (แก้ไข)
มอดูล:Navbox (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Navbox/configuration (แก้ไข)
มอดูล:Navbox/styles.css (แก้ไข)
มอดูล:No globals (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:String (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Su (แก้ไข)
มอดูล:TableTools (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Unicode data (แก้ไข)
มอดูล:Unsubst (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:Yesno (ดูต้นฉบับ) (ถูกป้องกัน)
มอดูล:ตรวจสอบพารามิเตอร์ที่ไม่รู้จัก (แก้ไข)

กลับไปที่หน้า ยุคควอเทอร์นารี

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/ยุคควอเทอร์นารี"