Zabůjstwo Jamesa Bulgera
Zabůjstwo Jamesa Bulgera – zaszlachtowańy Jamesa Bulgera uod dwůch wuůnczas 10 lot starych synkůw Roberta Thompsona a Jona Venablesa, kerego dokonali 12 lutego 1993 we Walton wele Liverpoolu.
James Bulger
[edytuj | edytuj zdrzōdło]James Bulger bůł rodzůny 16 marca 1990 we Fazakerley Hospital[1] we Liverpoolu a půmjyszkowoł we Kirkby. Bůł uůn jedźinym wuůnczas bajtlym uod Ralpha Stephena Bulgera a Denise Bulger (terozki Fergus). Po prowdźe pjyrszo rodźůła śe uůnego szwea śostra, nale urodźůła śe mortwo, bezco Jamesowa mama bůła dů ńego naduopjykůńczo.
James bůł uokozym zdrowjo, wulkanym radośći a szpasu[2]. Uobyczńe śmoł śe a rod rozbowjoł ludźi, a kej ino můg lotać, to lotoł, a ńy szoł. Ze muzyki nojbarźi rod mjoł Michaela Jacksona a průbowoł tańcować choby uůn[3]. Uůnego ulubjůno śpjywka, Heal the World, bůła grano na pogrzebje Jamesa a terozki je używano uod fundacyje, co ja kludźi Denise Fergus, na co mo uůna zgoda uod Jacksona. James rod suchoł tyż Bruno Marsa[4]. James uwjelbjoł wszijstko, co mjoło co spůlnego ze cugůma.
Mjoł blůnd kudły a modre ślypja, ze brůnzowům plamům we prawym. Mjoł już wszyjske mlyczne zymby[5]. Znoł już buchsztaby a cifry[6].
Zdarzyńa ze 12 lutego 1993
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Przed porwańym
[edytuj | edytuj zdrzōdło]12 lutego 1993 Denise Bulger wźůna synka do Cyntrům Handlowego we Bootle, kaj polazła ze śwagerkům, Nicolům Bailey. Nicola pedźała ńyskorzi, co James mjoł zwyk coby citać a lotać sům, a uobyczńe bestůż Denise trzimoła go we wůzyku, nale skiż tego co zakupy planowoły ino na godźina, uůnego dńa wůzyka ńy wźyny[7].
Uostatńi roz Denise widźoła Jamesa żywego wele masorza, kaj uostowiła go pode dźwjyrzůma. Ńy wźyna go rajn, bo prawje ńy bůło raje. Nale rychtowańy jei zamůwjyńo a płacyńe szło dużyj kej myśloła. Kej wylozła, Jamesa pode dźwjyrzůma ńy bůło[7].
We tyn sům dźyń Robert Thompson a Jon Venables citli ze szule na baje. Polyźli do cyntrům handlowego we Bootle, kaj krodli m.in. maszkety, figurki trolli, batyryje a modro forba[8].
Uba bajtle bůły już wuůnczas znůme rojbry. Cuzamyn krodli, ćepali kamjyńami we uokna starych babůw a lotali ludźům po zygrodach. Drynczyli tyż zwjyrzynta, ćepali kamjyńami do ptokůw a torturowali koty[9]. We uůn dźyń postanowili, co porwjům a zaszlachtujům jakigo bajtla.
Porwańy
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Pjyrw průbowali porwać inkszego bajtla, nale uůnego mama przilozła po ńego, ńim s ńymi uodlozł[10].
Jamesa zobejrzeli wele masorza uo 15:40. Jon pedźoł do ńego "Come on, boy!" ("Půdź, synek!"). Z anfanga James poloz ś ńymi rod. Wylyźli ś ńim na ulica a polyźli we strona Leeds Liverpool Canal. Na mośće kozali mu, coby uklynknůł i wejzdrzoł na swoje uodbiće we wodźe, bo chćeli go do ńij wćepać. Jak pedźoł "ńy", chyćyli go za szłapy, uobrůćyli gowům na důł a ćepli uo zol. Wuůnczas James zaczůn jejim ućykać, nale go pora razůw chyćyli zaś. James ńy chćoł jejich suchać, skuli czego go bjyli rynkami a nogami[8].
Po drodze widźoło to mocka ludźi (policjo znodła 38 śwjodkůw), nale żodyn ńy powstrzimoł porywoczy. Myśleli, co synki uopjekujům śe modszym braćikem[11].
Zabůjstwo
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Na kůńec przikludźili Jamesa na banowo sztreka, coby zobejrzeć, kej cug po ńym przejedźe. Nale James ńy chćoł lygać na glajzach i durś ś nich stowoł. Robert a Jon skiż tego nakropjyli mu modryj forby do lewego ślypja, sztartli ćepać we ńego herckami a prać kůnskym ajzowego prynta. Śćůngli mu galoty a dolno tajla ćoła uostawjyli sago. James mjoł śůłům śćůngńůny napletek. Nale ńyma udowodńůne, co we tym szlachtowańu bůł jaki seksualny motyw. Ńy idźe tyż pedźeć, coby wrażowali Jamesowi bateryje do rzići (nale wrażowali mu uůne do gymby). Chopcy skokali Jamesowi po łebje a cołkim ćele, na kůńec ćepli mu na łeb na przez 11 kilo ćynżki kůnsek ajzy. Ńyżywego uostawjyli na glajzach, coby cug przejechoł uůnego ćało, co podug nich mjało zamozać slady. James Bugler mjoł 42 roztomajte uobrażyńa, we tym 22 na łebje. Policyjo znodła 27 herckůw ze śladůma krwje. Podug patologa po tym, kej przestali go katować, ńy żył dugszyj jak pora minut, a ńy idźe pedźeć, uod kerego uobrażyńo kojfnył[12].
Śledztwo
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Kej Denise wylozła uod masorza a ńy znodła Jamesa, sztartła za ńym sznupać, ńyskorzij poinformjyrowała sklepowo uochrona, a kej ta go ńy znodła, swrůćůła śe uo půmoc do policyje. Cyntrům zawarto na noc, uochrůna a policyjo sztartły przeglůndać zapisy ze kamer CCTV. Uodkryli, iże kej Denise sznupała za synkem na parterze a na placu, uůn bůł na pjyrszym sztoku a wyloz inkszym wyjśćym wroz ze porywaczůma[13]. Poszukowańy sztartło po cołkim Liverpoolu, po kanale, ńyużytkach a banowych sztrekach. Po mjeśće jeźdźyły autoki, ze kerych bůło pytano uo Jamesa bez megafůny. We telewizyji puszczali nagrańy ze kame CCTV.
Ćoło Jamesa znodli 14 lutego na banowyj sztrece[13]. Jedna baba uozpoznała na filmje ze CCTV Jona Venablesa, uo kerym wjedźała, co planowoł na tyn dźyń baje, i pedźała uo tym policyji[14]. Venablesa a Thompsona zawarto bůło 18 lutego 1993 a zaczło śe przesuchowańy. Dźepjyro kej pokozali jim dowody, prziznali śe do porwańo, a ńyskorzij zaszlachtowańo Jamesa Bulgera[15].
Proces
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Proces sztartnůł 24 listopada 1993. Małowjela co by doszło do linczu, policyjo muśała uosłańać uobskarżůnych. Dowodůw ńy szło uodeprzić - krew na strzewikach, modro farba na uoblyczce, śwjodki, nagrańa kamerůw a inksze[16]. Gerycht uznoł uobu synkůw za winnych, nale doł wyrok "uoddańo do dyspozycyje Krůlowyj", co uoznoczo, iże ńyma gynau pedźane, kedy wylyzům ze cuchthauzu. Skirz tego, co je to ńy do zgody ze prawym Ojropejskij Uńije, prawńiki mordyrzůw słożůły apelacyjo. Ńyskorzij wyrok bůło smjyńůno na "do połnoletńośći", potym na 15 lot, nale po nastympnyj apelacyji uoba wylyźli 23 czyrwńa 2001 a uobadwa dostali blank nowe, fikcyjne tożsamośći, coby ńy byli uofjarůma samosůndu[17].
Matka Jamesa pedźała, co to ńyma podug ńij do zgody ze sprawjedliwośćům a bydźe uů ńa do skutku wojować, uostrzegła tyż, że Venables je ńybezpjeczny a uůnego uwolńyńe bůło felerym[18].
Jon Venables bůł zawjyrany nazod już dwa razy, we tym za pornografijo ze bajtlůma, a dostoł juz sztworto tożsamość skiż tego, co ńy poradźi trzimać we sekreće, fto uůn po prowdźe je[19]. Uo Roberće Thompsońe ńyma żodnych nowin, uodkůnd wyloz.
Dalsze losy familije
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Mjeśůnc po porwańu a zaszlachtowańu Jamesa Denise zaszła we ćůnża, 9 mjeśůncůw ńyskorzij urodźůł śe synek, Michael. Kej mjoł myńi kej rok, Denise a Ralph śe szajdli. Ńy poradźyli ze sobům strzimać. Ralph uobskarżoł ja, co puśćyła Jamesowa rynka, a kej by uůnyj ńy puśćyła, żůł by uůn dalij. Nale prziznowoł tyż, co we tyn dźyń, 12 lutego 1993, rano Denise prośůła go, coby wźůn Jamesa do swojigo śwagra. Pedźoł, co zauobycz to robjůł, nale prawje we tyn dźyń mjeli kupa bajstlowańo a mocka werkcojgu, skirz czego boł śe ,co moge śe co synkowi stać bez ńyuwoga. Ńy wjedźoł śe dać rady z tym, co kej by go wuůnczas wźůn, tyn by żůł. Sztartnůł skirz tego słepać whisky, nale pedźoł, co to ńic ńy dowało, bo ńy můg ańi śe uopić, ańi ńy mjoł ulgi we swojim bůlu. We 2013 roku przeprośůł bůło żůna a pedźoł, co je go gańba, iże jům uobwińoł[20].
Ńyskorzi Denise poznała Stuarta Fergusa, ze kerym mo jeszcze dwůch synkůw: Thomasa a Leona; a je uůnego babům[21]. Ralph tyż je już nazod żyńaty, ze Natalie (z důma McDermott) a mo ś ńům cera[22].
Denise kludźi dźolalność społeczno a charytatywno pode mjanym James Bulger Memorial Trust a tryjtuje to kej żywy monůmynt lo Jamesa[23]. Ralph uopisoł swoje przeżyća we kśůnżce My James[24].
Przipisy
- ↑ Artikel we Daily Mail
- ↑ Crimeandinvestigation.co.uk
- ↑ Artikel we Liverpool Echo
- ↑ The Man in THE MIRROR (THE SUN, THE DAILY MAIL…)
- ↑ Artikel we The Guardian
- ↑ James Bulger’s mother Denise Fergus on 21st anniversary of murder
- ↑ 7,0 7,1 The James Bulger investigation: Ten days that stunned Merseyside – and the world.
- ↑ 8,0 8,1 The Hurricane Port: A Social History of Liverpool, Andrew Lees
- ↑ Artikel we Daily Mail
- ↑ Artikel we Dailylife.com
- ↑ Artikel we "The Independent"
- ↑ Artikel we Independent
- ↑ 13,0 13,1 crimeandinvestigation.co.uk
- ↑ Famous crimes solved by cctv
- ↑ Timeline of events following abduction of James Bulger
- ↑ murderuk.com
- ↑ James Bulger killing: the case history of Jon Venables and Robert Thompson
- ↑ James Bulger's mum wants 'justice' 20 years after murder
- ↑ Fury as Venables gets FOURTH new identity as he is set for early release from child porn sentence
- ↑ express.co.uk
- ↑ Artikel we Daily Mail
- ↑ Artikel we Huffingtonpost
- ↑ Neczajta For James.org
- ↑ Artikel we express.co.uk