Pređi na sadržaj

Edvard Vajt

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
(preusmereno sa Ед Вајт)
Edvard Vajt
Vajt kao astronaut NASA
Lični podaci
Puno imeEdvard Higins Vajt II
Datum rođenja(1930-11-14)14. novembar 1930.
Mesto rođenjaSan Antonio, Teksas, SAD,
Datum smrti27. januar 1967.(1967-01-27) (36 god.)
Mesto smrtiKejp Kanaveral, Florida, SAD
GrobGroblje Vest Point
DržavljanstvoSAD
NacionalnostAmerikanac
ObrazovanjeAVA (BS, 1952)
UM (MS, 1959)
Zanimanjeastronaut
opitni pilot
vazduhoplovni inženjer
Karijera
TipAstronaut NASA
Statuspoginuo na vežbi
Čin Potpukovnik (ARV)
Vreme u svemiru4 dana 1 sat 56 minuta
Svemirske šetnje1 (36 minuta)
SelekcijaNasina grupa 2 iz 1962.
MisijeDžemini 4, Apolo 1
Logo misija
Odlikovanja

Edvard Higins "Ed" Vajt II (engl. Edward Higgins "Ed" White II; San Antonio, 14. novembar 1930 — Kejp Kanaveral, 27. januar 1967) bio je američki pilot, inženjer, astronaut. Izabran je za astronauta 1962. godine. Posthumno je odlikovan Kongresnom svemirskom medaljom časti.

Pre nego što je izabran za astronauta, leteo je kao borbeni i test pilot u Američkom ratnom vazduhoplovstvu. Nakon završene letačke obuke 1953, leteo je kao borbeni pilot u Zapadnoj Nemačkoj. Studirao je na master studijama Univerziteta Mičigen vazduhoplovnu tehniku i posle sticanja diplome master inženjera, upućen je u elitnu školu za probne pilote ARV u vazduhoplovnoj bazi Edvards, Kalifornija, odakle izlazi kao test pilot i uskoro biva angažovan od strane NASA. Od devet izabranih astronauta, Vajt je bio najmlađi. Leteo je jednom u svemir i prvi je američki astronaut koji je izveo svemirsku šetnju, na misiji Džemini 4, juna 1965. godine. Nakon toga je bio rezerva za let Džemini 7, ali je ubrzo prekomandovan u Apolo program. U vreme smrti 27. januara 1967. bio je stariji pilot na letu Apolo 1, imao je 36 godina i čin potpukovnika. Iza sebe je ostavio suprugu i dvoje dece.[1] Njegovo ime se našlo na plaketi Pali astronaut koju su astronauti Apola 15 ostavili na Mesečevoj površini 1971. godine u znak sećanja na kolege koji su položili svoje živote u ime osvajanja kosmičkih prostranstava. Sahranjen je na groblju Vest Point, dok su Grisom i Čafi sahranjeni na Nacionalnom groblju Arlington.

Tokom karijere je zabeležio preko 3.000 časova leta, od toga 2.200 na mlaznjacima. U svemiru je proveo četiri dana.

Po završetku srednje škole 1948. godine, upisao se na Vojnu akademiju SAD u Vest Pointu, na kojem je diplomirao 1952. godine, a magistrirao je vazduhoplovnu tehniku na Univerzitetu Mičigen 1959. godine. Vajt je u mladosti bio član Mladih izviđača SAD, imao čin Second Class Scout[2], a takođe je bio i dobar atletičar. Vajtov otac, Edvard Higins Vajt stariji (1901—1978) bio je visoki oficir u Ratnom vazduhoplovstvu SAD, dok mu je mlađi brat Džejms (1942—1969) bio pilot, koji je poginuo pri padu aviona u Laosu, tokom Vijetnamskog rata.[3] Član je nekoliko kuća slavnih i nosilac brojnih društvenih priznanja, civilnih i vojnih odlikovanja, od kojih je većinu počasti zavredeo posthumno.

Galerija

[uredi | uredi izvor]
  • Vajt kao astronaut NASA, 1963. godine
    Vajt kao astronaut NASA, 1963. godine
  • Vajt i Džim Makdivit sa planom Džemini 4 misije, 1965. godine
    Vajt i Džim Makdivit sa planom Džemini 4 misije, 1965. godine
  • Vajt u otvorenom kosmosu, 1965. godine
    Vajt u otvorenom kosmosu, 1965. godine
  • Vajt tokom leta Džemini 4, 1965. godine
    Vajt tokom leta Džemini 4, 1965. godine
  • Vajt tokom istorijske svemirske šetnje, 1965. godine
    Vajt tokom istorijske svemirske šetnje, 1965. godine
  • Vajt u vojnoj uniformi, 1966. godine
    Vajt u vojnoj uniformi, 1966. godine
  • Vajt u sredini, zajedno sa kolegama Apola 1, Gasom Grisomom (levo) i Rodžerom Čafijem (desno), 1967. godine
    Vajt u sredini, zajedno sa kolegama Apola 1, Gasom Grisomom (levo) i Rodžerom Čafijem (desno), 1967. godine
  • Ime Edvarda Vajta (drugi otpozadi) na plaketi uz figuricu Palog astronauta na Mesecu
    Ime Edvarda Vajta (drugi otpozadi) na plaketi uz figuricu Palog astronauta na Mesecu
  • Imena Vajta, Grisoma i Čafija na Svemirskom memorijalnom ogledalu
    Imena Vajta, Grisoma i Čafija na Svemirskom memorijalnom ogledalu
  • Vajtov sin dodiruje ime svog oca ugraviranog na Svemirskom memorijalnom ogledalu, 2007. godine
    Vajtov sin dodiruje ime svog oca ugraviranog na Svemirskom memorijalnom ogledalu, 2007. godine

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ „Detailed Biographies of Apollo I Crew - Ed White”. NASA. 
  2. ^ „Astronauts and the BSA” (PDF). Boy Scouts of America. Arhivirano iz originala (PDF) 13. 11. 2018. g. Pristupljeno 20. 12. 2018. 
  3. ^ „Edward White bio”. NASA. Arhivirano iz originala 23. 10. 2017. g. Pristupljeno 29. 10. 2017. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Ikona za klice

Ovaj biografski članak je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti.

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Едвард_Вајт&oldid=28576438”