Przejdź do zawartości

brama

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
brama (1.1)
brama (1.1)
brama (1.2)
brama (1.3)
brama (1.4)
brama (1.5)
brama (1.9)
brama (1.10) na rękawach
wymowa:
IPA[ˈbrãma], AS[brãma], zjawiska fonetyczne: nazal. ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) archit. ruchome zamknięcie wejścia bądź wjazdu; zob. też brama w Wikipedii
(1.2) hist. wojsk. ufortyfikowany wjazd lub wejście do twierdzy lub miasta
(1.3) archit. budowla wznoszona na cześć zwycięskiego wodza dla triumfalnego wjazdu wojsk
(1.4) symboliczna budowla zaznaczająca wjazd do czegoś
(1.5) archit. rel. charakterystyczna japońska budowla o symbolicznym, mistycznym znaczeniu; zob. też Torii w Wikipedii
(1.6) geogr. kraina stanowiąca przejście między pasmami górskimi
(1.7) książk. coś, co daje w przyszłości możliwość osiągnięcia tego, co lepsze i bardziej pożądane[1]
(1.8) st.pol. ozdoba noszona przez kobiety na ręce lub nodze[2]
(1.9) icht. Brama brama[3], gatunek ryby z rodziny bramowatych; zob. też brama (rodzaj) w Wikipedii
(1.10) rzem. ozdobna futrzana obramówka sukna[4]
odmiana:
(1.1-10)
przykłady:
(1.1) Samochód-pułapka z półtonowym materiałem wybuchowym eksplodował przed bramą głównej siedziby władz koalicji[5].
składnia:
kolokacje:
(1.1) brama żelazna / cmentarna / wjazdowaotworzyć / zamknąć bramę
(1.2) brama miejska
(1.6) Brama MorawskaBrama LubawskaBrama Krakowska
(1.7) brama do kariery / do raju / do szczęścia / do wolności
synonimy:
(1.3) łuk triumfalny
(1.5) torii
(1.10) bram, bramowanie
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) wjazd
hiponimy:
(1.1) bramka, wrota
holonimy:
(1.1) ogrodzenie
meronimy:
(1.1) skrzydło
wyrazy pokrewne:
(1.1-7)
rzecz. bramkarz m, bramkarka ż
zdrobn. bramka ż
przym. bramowy, bramny
(1.9)
rzecz. bramowate nmos
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-4) od czes. brána[6], a to od prasł. *borna[7]
przejście zębowego n w wargowe m w wyniku upodobnienia do wargowego b
rodzimym odpowiednikiem jest pol. brona; zob. tamże
uwagi:
(1.1) zobacz też: publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „brama i klatka” w: Poradnia językowa PWN.
zobacz też: bramadrzwifurtafurtkawrota
zob. też brama (ujednoznacznienie) w Wikipedii
tłumaczenia:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „brama” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  2. Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 127.
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Brama brama” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  4. Jowita Żurawska-Chaszczewska „Słownictwo rzemiosł skórzanych w polszczyźnie historycznej”, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział filologii Polskiej i Klasycznej, Poznań 2010, s. 88
  5. Fakt, nr 01.19 (15), Warszawa, 2004 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  6. Hasło „brama” w: Witold Mańczak, Polski słownik etymologiczny, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2017, ISBN 978-83-7676-265-4, s. 11.
  7. Hasło „borna 2.” w: Słownik prasłowiański, red. Franciszek Sławski, t. I, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1974-2001, ISBN 83-04-00464-X, s. 324 i 325.
wymowa:
IPA[ˈbɾa.ma]
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) ryczenie, huczenie, wrzeszczenie
(1.2) cieczka, ruja (szczególnie łań)[1]

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) 3. os. lp (él, ella, usted) czasu teraźniejszego (presente) trybu oznajmującego (indicativo) od bramar
(2.2) 2. os. lp () trybu rozkazującego (imperativo) od bramar
odmiana:
(1) lm bramas
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) bramido
(1.2) berrea, celo
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. bramar
przym. bramante, bramador
rzecz. bramido m, bramadera ż, bramadero m, bramador m, bramadora ż, bramante m, bramuras ż lm
związki frazeologiczne:
etymologia:
hiszp. bramar
uwagi:
źródła:
  1. Stanisław Wawrzkowicz, Kazimierz Hiszpański, Podręczny słownik hiszpańsko-polski, Wiedza Powszechna, Warszawa 1993, ISBN 83-214-0925-3, s. 122.
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) hutn. kęsisko płaskie[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Słowacki - Fałszywi przyjaciele
źródła:
  1. Zofia Jurczak-Trojan, Halina Mieczkowska, Elżbieta Orwińska, Maryla Papierz, Słownik słowacko-polski, t. I, A-Ô, TAiWPN Universitas, Kraków 2005, ISBN 83-242-0569-1, s. 47.
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) żądza
(1.2) chęć, pragnienie

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) 3. os. lp, tryb oznajmujący czasu teraźniejszego (presente indicativo) od: bramare
(2.2) 2. os. lp, tryb rozkazujący (imperativo) od: bramare
odmiana:
(1) lp brama; lm brame
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.2) la brama di conoscerechęć poznania
synonimy:
(1.1) fame, frenesia, sete, smania, voglia; pot. fregola; rzad. bramosità
antonimy:
(1.1) disdegno, disgusto, disprezzo, ripugnanza
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. bramosia ż, bramosità ż
czas. bramare, disbramare
przym. bramabile, bramoso
przysł. bramosamente
związki frazeologiczne:
etymologia:
wł. bramare
uwagi:
źródła: