Sośnie (gmina)

Sośnie
	gmina wiejska
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	ostrowski
TERC	3017082
Siedziba	Sośnie
Wójt	Adam Harlak
Powierzchnia (2019)	187,72 km²
Populacja (2019); • liczba ludności	; 6579
• gęstość	35 os./km²
Nr kierunkowy	(+48) 62
Tablice rejestracyjne	POS
	Adres urzędu:ul. Wielkopolska 47; 63-435 Sośnie
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	17
Liczba miejscowości	27
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Sośnie
	Położenie na mapie Polski Sośnie
	51°28′N 17°37′E/51,466667 17,616667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Sośnie (do 1946 roku gmina Granowiec) – gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim z siedzibą we wsi Sośnie.

Według danych z 1 stycznia 2019 roku gmina liczyła 6579 mieszkańców^[1]. Najmniejsza pod względem liczby mieszkańców gmina powiatu ostrowskiego – ponad połowę terenu gminy (54,1%) zajmują tereny leśne^[2].

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2019 roku powierzchnia gminy Sośnie wynosiła 187,72 km²^[3].

Gmina położona jest południowo-zachodniej części województwa wielkopolskiego, na pograniczu Wielkopolski i Dolnego Śląska w Pradolinie Barucko-Głogowskiej, między pasmem Wału Trzebnickiego a Wysoczyzną Kaliską^[4]. Najniżej położony punkt na terenie gminy leży w miejscowości Bogdaj (115 m n.p.m.), a najwyżej położony punkt to Winna Góra (199 m n.p.m.)^[5].

Przynależność administracyjna

Gmina Sośnie
Okres	Jednostka administracyjna
1946–1975	województwo poznańskie	powiat ostrowski
1975–1998	województwo kaliskie
1999–	województwo wielkopolskie	powiat ostrowski

Samorząd

Od 2015 roku wójtem gminy Sośnie jest Stanisław Budzik (Komitet Wyborczy Wyborców Stanisława Budzika; 2018)^[6]^[7].

Historia

Położenie gminy na terenach leśnych o słabych glebach nie sprzyjało rozwojowi osadnictwa tego regionu^[8]^[9]. Od XVII wieku w wyniku dużego natężenia karczunków leśnych pozyskiwano tereny rolne i osadnicze^[9]. Etymologia coniektórych nazw miejscowości związana jest z działalnością leśną np. Chojnik, Sośnie czy Piła^[9].

W drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku tereny gminy były licznie zamieszkiwane przez społeczność niemiecką^[10].

Środowisko naturalne

Lasy

W 2017 roku powierzchnia lasów na terenie gminy wynosiła 10149 ha, co stanowi lesistość na poziomie 54,1%^[2]. Główne kompleksy leśne to: Las Moja Wola i Las Świeca.

Wody


Cieki wodne na terenie gminy Sośnie^[11]
Rodzaj	Nazwa
struga	Jeziorna
struga	Kobylarka
struga	Malinowa Woda
strumień	Meresznica
rzeka	Młyńska Woda
rzeka	Polska Woda
rów wodny	Młyński Rów
rzeka	Złotnica

Obszary chronione

Zachodnio–północna część gminy położona jest na terenie Parku Krajobrazowego „Dolina Baryczy”, a część południowo-wschodnia na obszarze chronionego krajobrazu Wzgórz Ostrzeszowskich i Kotliny Odolanowskiej^[8]. Licznie występującym zespołem roślinności tego terenu są bory sosnowe; w sąsiedztwie rzek, cieków wodnych i stawów występują w naturalny sposób olsy i lasy łęgowe^[8].

Pomniki przyrody na terenie gminy Sośnie to m.in.^[8]:

zespół parkowy w Mojej Woli – skupiska drzew pomnikowych tj. dębów szypułkowych, buków, a także jałowiec pospolity i żywotnik olbrzymi;
dąb „Jan” w Możdżanowie o obwodzie ponad 867 cm i wysokości około 28 m^[12];
aleja 145 dębów przy trasie ze Szklarki Śląskiej do Sośni.

Kompleks stawów możdżanowskich jest miejscem występowania zróżnicowanych gatunków fauny i flory w tym m.in.: grzybieńczyka wodnego, rzekotki drzewnej, żurawi, kormoranów, mew, kaczek oraz gęsi^[8].

Zabytki

Miejscowość	Nazwa	Wybudowany	Wpis do rejestru zabytków^[13]
Cieszyn	Kościół pw. św. Michała Archanioła	XVII w.	525 z 31.12.1990
Kałkowskie	Wiatrak paltrak	1900	263/Wlkp/A z 22.11.2005
Moja Wola	Pałac myśliwski	1825, 1907	1697/A z 4.04.1975
Moja Wola	Park	1 poł. XIX w.	1697/A z 4.04.1975
Sośnie	Kościół pw. Narodzenia NMP	1895^[14]	brak

Demografia

Ludność

Liczba mieszkańców gminy Sośnie wg GUS^[15]
Rok (stan na 1 stycznia)	Liczba ludności	Przyrost	Gęst. zaludnienia [os./km²]	Powierzchnia [km²]
2012	6572	–	35	187,72
2013	6563	9
2014	6578	15
2015	6582	4
2016	6608	26
2017	6606	2
2018	6582	24
2019	6579	3

Wskaźnik maskulinizacji

Wskaźnik maskulinizacji^[16] (stan na 1 stycznia 2018)
Opis	Ogółem		Kobiety	Mężczyźni
populacja	6582	100%	49,6%	50,4%

Miejscowości

Wsie sołeckie

Osady

Części wsi

Przysiółki

Gospodarka

Główne branże to: handel i usługi następnie budownictwo (27%), produkcja (14%), rolnictwo (5%) oraz gospodarka leśna (3%)^[17]. W 2017 roku na terenie gminy w rejestrze REGON zarejestrowanych było 429 podmiotów gospodarczych; dochód gminy na jednego mieszkańca wynosił 4270 zł^[2].

Według raportu Ministerstwa Finansów (po trzech kwartałach 2017 roku) gmina Sośnie, pozostaje jednym z 96 samorządów w Polsce, które nie posiadały zadłużenia^[18].

Transport

Transport drogowy

Droga krajowa

25 Ostrów Wielkopolski – Oleśnica

Transport kolejowy

355 Ostrów Wielkopolski ↔ Grabowno Wielkie

Stacje i przystanki kolejowe na terenie gminy

Na stacjach zatrzymują się pociągi osobowe Przewozów Regionalnych, które zapewniają dojazd m.in. do Kalisza, Łodzi, Ostrowa Wielkopolskiego i Wrocławia.

Transport publiczny

PKS Ostrów Wielkopolski: Ostrów Wielkopolski ↔ Sośnie
prywatni przewoźnicy

Sąsiednie gminy

Gmina	Powiat	Województwo
Kobyla Góra	ostrzeszowski	wielkopolskie
Krośnice	milicki	dolnośląskie
Międzybórz	oleśnicki
Milicz	milicki
Odolanów	ostrowski	wielkopolskie
Ostrzeszów	ostrzeszowski
Przygodzice	ostrowski
Twardogóra	oleśnicki	dolnośląskie

Przypisy

↑ ^a ^b GUS. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2019 roku. [dostęp 2019-08-11]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Urząd Statystyczny w Poznaniu – Statystyczne Vademecum Samorządowca [online], 2018 .
↑ GUS, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018 roku, „stat.gov.pl” [dostęp 2018-09-15] (pol.).
↑ Położenie [online], sosnie.pl [dostęp 2018-06-24] (pol.).
↑ Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Ostrowskiego na lata 2014–2017 z perspektywą na lata 2018–2021, Poznań 2014 .
↑ Wójt Sośni zaprzysiężony [online], ok24.tv, 2015 [dostęp 2019-01-18] .
↑ Stanisław Budzik – wójt kadencji 2018-2023 w Sośnie [online], portalsamorzadowy.pl [dostęp 2019-01-18] (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Przyroda [online], sosnie.pl [dostęp 2019-01-19] .
↑ ^a ^b ^c Historia [online], sosnie.pl [dostęp 2019-01-19] .
↑ Wycieczka terenowa po Gminie Sośnie – Powiat Ostrowski [online], powiat-ostrowski.pl [dostęp 2019-01-18] .
↑ Strategia Rozwoju Powiatu Ostrowskiego – Plan Rozwoju Lokalnego, Ostrów Wielkopolski 2004 .
↑ Możdżanów [online], sosnie.pl [dostęp 2019-01-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-20] (pol.).
↑ Rejestr zabytków województwa wielkopolskiego. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu. [dostęp 2018-06-29]. (pol.).
↑ Sośnie – neogotycki kościół parafialny [online], polskaniezwykla.pl [dostęp 2019-01-18] .
↑ GUS, Główny Urząd Statystyczny [online], stat.gov.pl [dostęp 2018-08-10] (pol.).
↑ Gmina Sośnie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-01-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Strategia Rozwoju Gminy na lata 2015–2022 [online], 2015 .
↑ Gmina Sośnie w elitarnym gronie [online], sosnie.pl [dostęp 2018-06-29] (pol.).

[Population_2019-1] GUS. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2019 roku. [dostęp 2019-08-11]. (pol.).

[:2-2] Urząd Statystyczny w Poznaniu – Statystyczne Vademecum Samorządowca [online], 2018 .

[:0-3] GUS, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018 roku, „stat.gov.pl” [dostęp 2018-09-15] (pol.).

[4] Położenie [online], sosnie.pl [dostęp 2018-06-24] (pol.).

[5] Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Ostrowskiego na lata 2014–2017 z perspektywą na lata 2018–2021, Poznań 2014 .

[6] Wójt Sośni zaprzysiężony [online], ok24.tv, 2015 [dostęp 2019-01-18] .

[7] Stanisław Budzik – wójt kadencji 2018-2023 w Sośnie [online], portalsamorzadowy.pl [dostęp 2019-01-18] (pol.).

[:3-8] Przyroda [online], sosnie.pl [dostęp 2019-01-19] .

[:4-9] Historia [online], sosnie.pl [dostęp 2019-01-19] .

[10] Wycieczka terenowa po Gminie Sośnie – Powiat Ostrowski [online], powiat-ostrowski.pl [dostęp 2019-01-18] .

[11] Strategia Rozwoju Powiatu Ostrowskiego – Plan Rozwoju Lokalnego, Ostrów Wielkopolski 2004 .

[12] Możdżanów [online], sosnie.pl [dostęp 2019-01-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-20] (pol.).

[13] Rejestr zabytków województwa wielkopolskiego. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu. [dostęp 2018-06-29]. (pol.).

[14] Sośnie – neogotycki kościół parafialny [online], polskaniezwykla.pl [dostęp 2019-01-18] .

[15] GUS, Główny Urząd Statystyczny [online], stat.gov.pl [dostęp 2018-08-10] (pol.).

[16] Gmina Sośnie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-01-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[:1-17] Strategia Rozwoju Gminy na lata 2015–2022 [online], 2015 .

[18] Gmina Sośnie w elitarnym gronie [online], sosnie.pl [dostęp 2018-06-29] (pol.).

[1]

Wsie	Bogdaj Chojnik Cieszyn Dobrzec Granowiec Janisławice Kałkowskie Kąty Śląskie Kocina Konradów Kuźnica Kącka Mariak Młynik Możdżanów Pawłów Sośnie Szklarka Śląska
Osady	Bronisławka Kopalina Krzyżne Łachów Moja Wola Niwki Książęce Piła Smugi Surmin Wrzesina
Części wsi	Czesławice Jarnostów Jerzówka Starza Wielbin
Nieofic. przys. wsi	Łomy Sobki Żabnik

Miasta	Nowe Skalmierzyce Odolanów Ostrów Wielkopolski Raszków
Gminy miejskie	Ostrów Wielkopolski
Gminy miejsko-wiejskie	Nowe Skalmierzyce Odolanów Raszków
Gminy wiejskie	Ostrów Wielkopolski Przygodzice Sieroszewice Sośnie

Przynależność wojewódzka	woj. poznańskie (II RP) (1919–39) woj. poznańskie (1945–75)
Miasta (1919–75)	Mikstat (← 1934–54 →) Nowe Skalmierzyce (od 1962) Odolanów (← od 1932) Ostrów (Wielkopolski) (do 1951 →) Raszków (← od 1932) Sulmierzyce (← 1932–34 →)
Osiedla (1954–72)	Skalmierzyce Nowe (1956–62)
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–54 i 1973–75)	Biniew (do 1946) Czarnylas (do 1954) Czekanów (do 1954) Daniszyn (do 1954) Granowiec (do 1946) Kamienice Nowe (1953–54) Mikstat (do 1954) Nowe Skalmierzyce* Odolanów Ostrów Wielkopolski (od 1973) Przygodzice Raszków Sieroszewice** Sobótka (1946–54) Sośnie (od 1946) Wysocko Wielkie (do 1953)
Gromady (1954–72)	Biniew (1954–72) Biskupice Ołoboczne (1954–61) Bogdaj (1954–61) Boników (1954–68) Chojnik (1954–71) Chynowa (1954–61) Cieszyn (1954–61) Czarnylas (1954–72) Daniszyn (1954–72) Gorzyce Wielkie (1954–72) Gostyczyna (1954–61) Grudzielec Nowy (1954–61) Kamienice Nowe (1954–72) Kotowiecko (1954–71) Lewków (1954–72) Ligota (← 1956–72) Mikstat (1954 →) Moszczanka (1954–59) Nabyszyce (1954–61) Ociąż (1954–59) Odolanów (1954–72) Ołobok (1954–61) Parczew (1954–61) Przybysławice (1954–59) Przygodzice (1954–72) Raczyce (1954–59) Radłów (1954–61) Raszków (1960–72) Sieroszewice (1954–72) Skalmierzyce (1954–72) Skalmierzyce Nowe (1954–55) Sobótka (1954–61) Sośnie (1954–72) Strzyżew (1954–71) Sulisław (1954–61) Szklarka Przygodzicka (1954–55 →) Tarchały Wielkie (1954–61) Topola Wielka (1954–59) Wielowieś (1954–72) Wysocko Wielkie (1954–68) Zamość (1954–61)
Legenda	* 1934–54: Skalmierzyce Nowe ** 1934–54: Sieroszewice Nowe