Brojce (gmina)

Brojce
	gmina wiejska
	; Budynek Urzędu Gminy
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	gryficki
TERC	2405012
Wójt	Michał Zinowik; (od 2018)
Powierzchnia	117,97 km²
Populacja (31.12.2016); • liczba ludności	; 3801
• gęstość	32,2 os./km²
Nr kierunkowy	91
Tablice rejestracyjne	ZGY
	Adres urzędu:ul. Długa 48; 72-304 Brojce
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	11
Liczba miejscowości	20
	Położenie na mapie powiatu;
	53°57′24″N 15°22′02″E/53,956667 15,367222
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Brojce (dawniej gmina Broniszewo) – gmina wiejska w północno-zachodniej Polsce, w północnej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie gryfickim, położona na Pobrzeżu Szczecińskim. Siedzibą gminy jest wieś Brojce.

Według danych z 31 grudnia 2016 r. gmina miała 3801 mieszkańców^[1].

Miejsce w województwie (na 114 gmin):
powierzchnia 86., ludność 98.

Położenie

Gmina Brojce znajduje się w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, we wschodniej części powiatu gryfickiego.

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 117,97 km²^[2]. Gmina stanowi 11,6% powierzchni powiatu.

Sąsiednie gminy:

Gryfice, Płoty i Trzebiatów (powiat gryficki)
Rymań i Siemyśl (powiat kołobrzeski)

Do 31 grudnia 1998 r. wchodziła w skład województwa szczecińskiego.

Miejscowości i podział administracyjny

Gmina Brojce utworzyła 11 jednostek pomocniczych gminy, będących sołectwami.

Sołectwa	Miejscowości
Sołectwo Bielikowo	Bielikowo
Sołectwo Brojce	Brojce
Sołectwo Dargosław	Dargosław, Łatno, Uniestowo
Sołectwo Darżewo	Darżewo
Sołectwo Kiełpino	Kiełpino, Raciborów, Smokęcino
Sołectwo Mołstowo	Mołstowo, Cieszyce, Mołstówko
Sołectwo Pruszcz	Pruszcz
Sołectwo Przybiernowo	Przybiernowo
Sołectwo Strzykocin	Strzykocin, Grąd
Sołectwo Tąpadły	Tąpadły, Stołąż
Sołectwo Żukowo	Żukowo

Demografia

Według danych z 31 grudnia 2016 r. gmina miała 3801 mieszkańców. Gminę zamieszkuje 6,2% ludności powiatu gryfickiego^[1].

Dane z 31 grudnia 2016 r.^[1]

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	3801	100	1853	48,75	1948	51,25

Piramida wieku mieszkańców gminy Brojce w 2014 roku^[3].

Przyroda i turystyka

Gmina leży na Równinie Gryfickiej. Przez rzekę Mołstowę (dopływ Regi) prowadzi szlak kajakowy. Tereny leśne zajmują 19% powierzchni gminy, a użytki rolne 72%.

Na terenie Gminy Brojce jest budowany Rodzinny Park Rozrywki Hossoland.

Transport

Przez gminę prowadzi droga wojewódzka nr 105, łącząca Brojce z Gryficami (12 km) i ze skrzyżowaniem z Drogą Ekspresową S6 w Kiełpinie.

Obecnie na terenie gminy nie ma czynnej stacji kolejowej – najbliższe znajdują się w Gryficach, Trzebiatowie oraz w Gąbinie (2,5 km od Żukowa).

W gminie czynny jest jeden urząd pocztowy – w Brojcach (nr 72-304).

Historia kolei wąskotorowej

Gmina Brojce została objęta połączeniem Gryfickiej Kolei Wąskotorowej w 1898 r. po wybudowaniu wąskotorowej linii kolejowej z Gryfic Wąsk. przez Tąpadły do Dargosławia. W 1900 r. zmieniono szerokość toru z 750 na 1000 mm. W 1907 r. linię przedłużono do Trzebiatowa Wąsk., a do 1913 r. jeszcze do Niechorza. W 1899 r. połączono Tąpadły ze Skrzydłowem, a zarazem połączono Gryficką Kolej Wąskotorową z Kołobrzeską Koleją Wąskotorową. W 1961 r. przestały kursować pociągi do Kołobrzegu. Do 1962 r. kursowały pociągi pasażerskie na trasie Gryfice – Gościno, a do 1966 r. w skróconej relacji do Rymania. Na pozostałych liniach pozostał ruch towarowy, który przez długie lata, do 1990 r., odgrywał jeszcze dużą rolę. Później, do 1995 r., odbywały się coraz mniejsze przewozy na trasie Rymań – Tąpadły. W 1991 r. zamknięto odcinek Trzebiatów Wąsk. – Dargosław, a w 1996 r. z Dargosławia do Gryfic Wąsk. Odcinek Tąpadły – Skrzydłowo – Resko Płn. do 1996 r. służył do przewozu taboru na naprawy do Reska. Cała sieć straciła spójność w czerwcu 1999 r., gdy zdemontowano przęsła torów na przejazdach kolejowo–drogowych w ciągu szosy E28 w Wicimicach, Rymaniu i Ramlewie. W okolicach Gościna (układ torowy stacji, linia w kierunku Sławoborza i częściowo linia w kierunku Rymania) oraz tory na odcinku Skrzydłowo – Tąpadły zdemontowano na przełomie lat 2006/2007^[4].

Oświata

Na terenie gminy funkcjonuje Szkoła Podstawowa w Brojcach oraz Szkoła Podstawowa w Dargosławiu^[5].

Kultura i sport

Na terenie gminy funkcjonuje Gminna Biblioteka Publiczna w Brojcach. Życie społeczne i kulturalne w gminie skupia się głównie wokół szkół, Biblioteki Gminnej, drużyn OSP, Kół Gospodyń Wiejskich. W Brojcach znajduje się Izba Muzealna prowadzona przez Stowarzyszenie Historyczne "Pamięć i Tożsamość", w której gromadzone są artefakty związane z historią gminy Brojce.

W gminie Brojce działa klub piłkarski LKS Wicher Brojce (północna grupa szczecińskiej klasy okręgowej).

Religia

Teren gminy obejmuje parafia rzymskokatolicka pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Brojcach.

Bezpieczeństwo

Teren gminy patrolują dzielnicowi z Komendy Powiatowej Policji w Gryficach^[6].

Na terenie gminy działa 5 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej (Brojce, Dargosław, Kiełpino, Darżewo, Tąpadły), w tym jedna włączona w skład krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Brojce)^[7]. Akcje wspomaga Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Gryficach dysponująca specjalistycznym sprzętem.

Administracja

Wójtowie Gminy Brojce:

Jan Taras Michno (1990–1992)
Wiktor Iwaniec (1992–1997)
Stanisław Gnosowski (1997–2018)
Michał Zinowik (od 2018)

W 2016 r. wykonane wydatki budżetu gminy Brojce wynosiły 16,5 mln zł, a dochody budżetu 16,5 mln zł. Zobowiązania samorządu (dług publiczny) według stanu na koniec 2016 r. wynosiły 8,1 mln zł, co stanowiło 48,9% poziomu dochodów^[8].

Gmina Brojce jest obszarem właściwości Sądu Rejonowego w Gryficach i Sądu Okręgowego w Szczecinie^[9]. Gmina (właśc. powiat gryficki) jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie^[10].

Gmina Brojce należy do Unii Miast i Gmin Dorzecza Regi oraz Celowego Związku Gmin R-XXI.

Polityka

Jednomandatowe okręgi wyborcze (od 2014 r.) w wyborach do Rady Gminy Brojce^[11]
Nr okręgu	Granice okręgu	Liczba radnych
1	Bielikowo	1
2	część Brojc	1
3	część Brojc	1
4	część Brojc	1
5	część Brojc	1
6	część Brojc	1
7	Dargosław, Łatno	1
8	Darżewo, Uniestowo	1
9	Kiełpino, Raciborów	1
10	Mołstowo, Mołstówko, Cieszyce	1
11	Pruszcz	1
12	Przybiernowo	1
13	Strzykocin, Grąd, Smokęcino	1
14	Tąpadły, Stołąż	1
15	Żukowo	1
	Razem (Σ)	15

Mieszkańcy gminy Brojce razem z mieszkańcami gminy Płoty wybierają 4 radnych do Rady Powiatu Gryfickiego i radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 2. Posłów na Sejm wybierają z okręgu wyborczego nr 41, senatora z okręgu wyborczego nr 98, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2017-05-30. ISSN 2451-2087.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-08-20. ISSN 1505-5507.
↑ Gmina Brojce w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Przewodnik Rowerowy Po Nasypie Kolejki Wąskotorowej. Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty. [dostęp 2014-05-31].
↑ Jednostki budżetowe. BIP UG Brojce. [dostęp 2014-09-06].
↑ Wykaz dzielnicowych Komendy Powiatowej Policji w Gryficach. Komenda Powiatowa Policji w Gryficach. [dostęp 2014-09-07].
↑ Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w maju 2014 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie. [dostęp 2014-09-07].
↑ Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].
↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2012 r. ws. ustalenia siedzib i obszarów właściwości sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych (Dz.U. z 2012 r. poz. 1223)
↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. ws. obszarów właściwości miejscowej samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)
↑ PODZIAŁ GMINY BROJCE NA OKRĘGI WYBORCZE, USTALENIE ICH NUMERÓW I GRANIC ORAZ LICZBY RADNYCH WYBIERANYCH W KAŻDYM OKRĘGU. BIP UG Brojce. [dostęp 2014-09-06].

[GUS_populacja_2016-12-1] Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2017-05-30. ISSN 2451-2087.

[2] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-08-20. ISSN 1505-5507.

[populacja2016-3] Gmina Brojce w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[kolejka-4] Przewodnik Rowerowy Po Nasypie Kolejki Wąskotorowej. Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty. [dostęp 2014-05-31].

[oświata-5] Jednostki budżetowe. BIP UG Brojce. [dostęp 2014-09-06].

[6] Wykaz dzielnicowych Komendy Powiatowej Policji w Gryficach. Komenda Powiatowa Policji w Gryficach. [dostęp 2014-09-07].

[7] Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w maju 2014 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie. [dostęp 2014-09-07].

[8] Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].

[9] Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2012 r. ws. ustalenia siedzib i obszarów właściwości sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych (Dz.U. z 2012 r. poz. 1223)

[10] Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. ws. obszarów właściwości miejscowej samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)

[okregi-11] PODZIAŁ GMINY BROJCE NA OKRĘGI WYBORCZE, USTALENIE ICH NUMERÓW I GRANIC ORAZ LICZBY RADNYCH WYBIERANYCH W KAŻDYM OKRĘGU. BIP UG Brojce. [dostęp 2014-09-06].

[1]

Wsie	Bielikowo Brojce Darżewo Kiełpino Pruszcz Przybiernowo Smokęcino Tąpadły
Osady	Cieszyce Dargosław Grąd Kiełpinko Łatno Mołstówko Mołstowo Stołąż Strzykocin Uniestowo Żukowo
Integralne części wsi	Karwin Raciborów

Miasta	Gryfice Płoty Trzebiatów
Gminy miejsko-wiejskie	Gryfice Płoty Trzebiatów
Gminy wiejskie	Brojce Karnice Rewal

Przynależność wojewódzka	woj. szczecińskie
Miasta	Gryfice (Zagórze) Płoty (← od 1958) Trzebiatów
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Brojce (Broniszewo) Gołańcz Pomorska (Kościerzyna) (do 1954) Górzyca (Grusza) (do 1954) Gryfice (od 1973) Karnice Mrzeżyno (Głębokie) (do 1954) Płoty (od 1973) Przybiernówko (Strzelce) (do 1954) Rewal (od 1973) Sadlno (Ziętkowice) (do 1954) Trzebiatów (od 1973) Trzygłów (Trojanowo) (do 1954)
Gromady (1954–72)	Bielikowo (1954–56) Brojce (1954–72) Cerkwica (1954–72) Chomętowo (1954–59) Dargosław (1954–59) Gąbin (1956–59) Gołańcz Pomorska (1954–59) Gorzysław (1954–71) Górzyca (1954–72) Gryfice (1959–72) Jasiel (1954–72) Karnice (1954–72) Mechowo (← 1958–59) Modlimowo (← 1958–59) Płoty (← 1958–72) Przybiernówko (1954–71) Rogozina (1954–71) Rotnowo (1954–59) Rybokarty (1954–59) Sarbia (1954–57 →) Śliwin (1954–59) Trzebiatów (1959–72) Trzygłów (1954–59) Wicimice (← 1958–72)