Oceannik żółtopłetwy
| Oceanites oceanicus[1] | |||
| (Kuhl, 1820) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
oceannik żółtopłetwy | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Oceannik żółtopłetwy[5], nawałnik żółtopłetwy, nawałnik Wilsona (Oceanites oceanicus) – gatunek niewielkiego ptaka oceanicznego z rodziny oceanników (Oceanitidae). Zamieszkuje on wody wokół Antarktydy. Zimuje w okolicach równika, pojawiając się wówczas na półkuli północnej. Do Polski zalatuje wyjątkowo[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd
- Brak dymorfizmu płciowego. Cały ptak ubarwiony jest ciemnobrązowo, na pokrywach skrzydłowych jaśniejsze plamy. Na kuprze biała plama, ogon półokrągły. Dziób ciemny, stopy żółte.
- Wymiary średnie[2]
- długość ciała 15–20 cm
- rozpiętość skrzydeł 34–42 cm
- masa ciała: 28–50 g
Podgatunki i zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Wyróżnia się trzy podgatunki O. oceanicus, które gnieżdżą się na następujących obszarach[7][2]:
- O. oceanicus oceanicus (Kuhl, 1820) – wyspy subantarktyczne
- O. oceanicus exasperatus Mathews, 1912 – wybrzeże Antarktydy, Szetlandy Południowe i Sandwich Południowy
- O. oceanicus chilensis Murphy, 1936 – Ziemia Ognista
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]- Biotop
- Otwarte morza i oceany.
- Gniazdo
- Gnieździ się kolonijnie. Gniazdo zakłada w skalnej szczelinie lub, jeśli to możliwe, w wygrzebanej przez siebie norze.
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając jedno jajo.
- Pożywienie
- Skorupiaki i ryby.
Status i ochrona
[edytuj | edytuj kod]W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody oceannik żółtopłetwy nieprzerwanie od 1988 roku zaliczany jest do kategorii najmniejszej troski (LC, Least Concern). W 2004 roku szacowano liczebność światowej populacji na 4–10 milionów par lęgowych. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako prawdopodobnie stabilny[4].
W Polsce oceannik żółtopłetwy podlega ścisłej ochronie gatunkowej[8].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Oceanites oceanicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c C. Carboneras, F. Jutglar, G.M. Kirwan: Wilson’s Storm-petrel (Oceanites oceanicus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2019. [dostęp 2019-09-02]. (ang.).
- ↑ a b c d D. Lepage: Wilson's Storm-Petrel Oceanites oceanicus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-02]. (ang.).
- ↑ a b Oceanites oceanicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Oceanitidae Forbes, 1882 - oceanniki - Austral Storm-Petrels (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-05-19].
- ↑ Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2021. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2023-02-02].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Petrels, albatrosses. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-05-19]. (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).