Wyszczerek zwinny

Wyszczerek zwinny
	Notiophilus aestuans
	Dejean, 1826
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze drapieżne
Rodzina	biegaczowate
Podrodzina	Nebriinae
Plemię	Notiophilini
Rodzaj	Notiophilus
Gatunek	Notiophilus aestuans
Synonimy
	Notiophilus bigeminus C.G. Thomson, 1884; Notiophilus longipennis Putzeys, 1866; Notiophilus pusillus Waterhouse, 1833;
	Notiophilus bigeminus C.G. Thomson, 1884; Notiophilus longipennis Putzeys, 1866; Notiophilus pusillus Waterhouse, 1833;

Wyszczerek zwinny^[1] (Notiophilus aestuans) – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych, podrodziny Nebriinae i plemienia Notiophilini.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został w 1826 roku przez Pierre’a F.M.A. Dejeana^[2]^[3]^[4].

Opis

Ciało długości od 4,5 do 5,5 mm, wąskie^[5]. Drugi międzyrząd pokryw węższy od trzech kolejnych razem wziętych^[6], około dwukrotnie szerszy niż trzeci^[5]. Odnóża całkowicie czarne^[5]^[6]. Tylne skrzydła w pełni rozwinięte. Ostatni segment głaszczków wargowych u samców rozszerzony, toporowaty^[5].

Od podobnego N. aquaticus gatunek ten wyróżnia się obecnością dwóch dużych punktów przedwierzchołkowych (preapikalnych) na pokrywach (u N. aquaticus tylko wyjątkowo obecny jest szczątkowy punkt przedni). Ponadto N. aquaticus ma węższe ciało i bardziej płaskie pokrywy, na których zewnętrznych międzyrzędach obecne są płytkie, nieregularnie rozmieszczone mikrowgłębienia. Ma też delikatniejszą i gęstszą punktację przedplecza, a rzędy punktów na pokrywach sięgają u niego dalej ku wierzchołkowi^[5].

Biologia i ekologia

Gatunek raczej kserofilny^[5]. Występuje na stanowiskach otwartych, preferując słabo wilgotne gleby żwirowato-piaszczyste, niekiedy z domieszką gliny^[3]^[5]. Zasiedla lasy sosnowe, wrzosowiska, pola uprawne^[3], żwirownie oraz piaszczyste brzegi jezior w dużej odległości od wody. Najliczniej spotykany wiosną i latem^[5].

Rozprzestrzenienie

Wyszczerek o chorotypie europejskim, rozprzestrzeniony w większej części Europy i Azji Zachodniej^[7]. W Europie wykazany został z Albanii, Austrii, Belgii, Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, byłej Jugosławii, Liechtensteinu, Litwy, Luksemburgu, Łotwy, Mołdawii, Niemiec, Norwegii, Polski, Portugalii, Rosji, w tym obwodu królewieckiego, Sardynii, Słowacji, Słowenii, Szwecji, Szwajcarii, Sycylii, Ukrainy, Węgier, Wielkiej Brytanii i Włoch^[4]. W Azji zasiedla Armenię, Gruzję, Turcję i Syrię^[2]. W krajach skandynawskich należy do rzadko spotykanych chrząszczy^[5].

Przypisy

↑ Notiophilus aestuans – Wyszczerek zwinny. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2021-05-16].
↑ ^a ^b A. Anichtchenko et al.: Notiophilus aestuans. [w:] Carabidae of the World [on-line]. 2007-2014. [dostęp 2015-03-08].
↑ ^a ^b ^c Notiophilus aestuans. [w:] Coleoptera Poloniae [on-line]. [dostęp 2015-03-08].
↑ ^a ^b Notiophilus aestuans. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2015-03-08].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Carl Hildebrandt Lindroth, Frits Bangsholt: The Carabidae - Coleoptera - Of Fennoscandia and Denmark. 1985, s. 76-78, seria: Fauna Entomologica Scandinavica.
↑ ^a ^b Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987.
↑ Arvīds Barševskis. Biogeography of the genus Notiophilus Dumeril, 1806 (Coleoptera: Carabidae). „Baltic J. Coleopterol”. 7 (1), 2007. ISSN 1407-8619.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia wierzchołkowej części pokryw N. aquaticus i N. aestuans z zaznaczonymi punktami preapikalnymi

[insektarium-1] Notiophilus aestuans – Wyszczerek zwinny. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2021-05-16].

[cow-2] A. Anichtchenko et al.: Notiophilus aestuans. [w:] Carabidae of the World [on-line]. 2007-2014. [dostęp 2015-03-08].

[colpol-3] Notiophilus aestuans. [w:] Coleoptera Poloniae [on-line]. [dostęp 2015-03-08].

[fe-4] Notiophilus aestuans. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2015-03-08].

[cof-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Carl Hildebrandt Lindroth, Frits Bangsholt: The Carabidae - Coleoptera - Of Fennoscandia and Denmark. 1985, s. 76-78, seria: Fauna Entomologica Scandinavica.

[Trautner-6] Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987.

[Barsevskis-7] Arvīds Barševskis. Biogeography of the genus Notiophilus Dumeril, 1806 (Coleoptera: Carabidae). „Baltic J. Coleopterol”. 7 (1), 2007. ISSN 1407-8619.

[1]