Myszyniec

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Myszeniec

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Myszyniec (ujednoznacznienie).

Myszyniec

miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Bazylika kolegiacka Trójcy Przenajświętszej w 2024 roku.
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	ostrołęcki
Gmina	Myszyniec
Data założenia	przed 1650
Prawa miejskie	Około 1798
Burmistrz	Sławomir Ceberek
Powierzchnia	10,74 km²
Populacja (2016-12-31) • liczba ludności • gęstość	3397[1] 301,2 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 29
Kod pocztowy	07-430[2]
Tablice rejestracyjne	WOS
Położenie na mapie Polski Myszyniec
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Myszyniec
Położenie na mapie powiatu ostrołęckiego Myszyniec
Położenie na mapie gminy Myszyniec Myszyniec
53°23′04″N 21°20′26″E/53,384444 21,340556
TERC (TERYT)	1415084
SIMC	0514928[3]
Urząd miejski pl. Wolności 60 07-430 Myszyniec
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Myszyniec – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim^[3][4]. Leży nad Rozogą. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Myszyniec.

Miasto leży na Mazowszu, w historycznej ziemi łomżyńskiej^[5]. Myszyniec uzyskał lokację miejską około 1798 roku, zdegradowany został 1 czerwca 1869 roku^[6], ponowne nadanie praw miejskich w 1993 roku^[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do woj. ostrołęckiego. Myszyniec przez wielu uznawany jest za stolicę Kurpi^{[potrzebny przypis]}.

• 1651 – osada założona przez jezuitów, którym król Jan Kazimierz na podstawie przywileju do „rządu duszami”^[8] pozwolił wybudować kaplicę i przeciwdziałać rozwijającemu się w okolicy protestantyzmowi.
• 1708 – zniszczony w wyniku walk Kurpiów ze Szwedami podczas bitwy pod Kopańskim Mostem (22/23 stycznia 1708), na czele Kurpiów stał Stach Konwa^[9].
• 1774 – połączenie dwóch osad, w wyniku czego powstaje Nowy Myszyniec.
• 1791 – nadanie praw miejskich^[10].
• 9 marca 1863 – bitwa oddziałów kurpiowskich pod dowództwem Z. Padlewskiego z oddziałami armii rosyjskiej zakończona zwycięstwem Polaków.
• 1869 – odebranie praw miejskich Myszyńcowi, miejscowość stała się wówczas osadą miejską i największą miejscowością w powiecie ostrołęckim zaraz po Ostrołęce, stolicy powiatu^[11].
• 1909–1922 – budowa kościoła pw. Św. Trójcy – proj. Adolf Schimmelpfennig.
• 1914 - ludność Myszyńca ucieka bądź zostaje zmuszona do ewakuacji przez Rosjan z powodu działań wojennych. Mieszkańcy wsi udali się wówczas do lewobrzeżnych od rzeki Narew gmin powiatu ostrołęckiego^[12]
• 1914-1918 - w wyniku działań wojennych spłonęły 234 budynki, a jedynie 104 ocalało^[12]
• 1920 – zwycięska dla strony polskiej bitwa pod Myszyńcem podczas wojny polsko-bolszewickiej.
• 1928 – powstanie Placówki Straży Granicznej II linii „Myszyniec”. Placówka była jednym z pięciu komisariatów podlegających pod obwód Straży Granicznej w Przasnyszu na pograniczu z Prusami Wschodnimi^[11].
• 1939 – bitwa pod Myszyńcem podczas kampanii wrześniowej w wyniku agresji Niemiec na Polskę. Miejscowość została wówczas zaatakowana przez 1. Brygadę Kawalerii 3 Armii Wehrmachtu. Niemiecki meldunek służb tyłowych informował, że w walkach brały udział dwie polskie kompanie i część ludności cywilnej, która powróciła do miasta. Szczegółowe raporty z potyczki nie wspominają jednak o udziale polskich cywili. Jochen Böhler stwierdził, że w rzeczywistości wojska niemieckie zostały ostrzelane z broni maszynowej przez dwie polskie kompanie, które czekały na nich spędzając noc w lesie. Niemiecki 1. Pułk Kawalerii odpowiedział na atak ogniem z karabinów maszynowych z samochodu pancernego, co zmusiło polskie kompanie do wycofania się z Myszyńca. Na skutek tego starcia śmierć ponosiło 53 polskich żołnierzy i jeden niemiecki^[13]. Polegli polscy żołnierzy zostali pochowani i upamiętnieni pomnikiem na cmentarzu w Myszyńcu^[14].
• 24 stycznia 1945 – do miejscowości wkracza Armia Czerwona^[11].
• 1993 – przywrócenie praw miejskich Myszyńcowi.
• 1999 – podniesienie świątyni w Myszyńcu do godności kolegiaty.
• 2013 – nadanie kościołowi pw. Św. Trójcy godności bazyliki mniejszej^{[potrzebny przypis]}.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku ówczesną osadę miejską zamieszkiwały 1.872 osoby: 934 było wyznania rzymskokatolickiego, 4 prawosławnego, 21 ewangelickiego a 912 mojżeszowego. Jednocześnie 1.151 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową a 721 żydowską. Było tu 212 budynków mieszkalnych^[15].

• Piramida wieku mieszkańców Myszyńca w 2014 roku^[1].

III Rzeczpospolita

1. Andrzej Niedźwiecki – I, II, III kadencja (1990–2002)
2. Bogdan Glinka – IV, V, VI, VII kadencja (2002–2018)
3. Elżbieta Abramczyk – VIII kadencja (2018–2023)
4. Sławomir Ceberek – IX kadencja (2024-2029)^{[potrzebny przypis]}

Myszyniec ma połączenia drogowe do innych miast poprzez przebiegające drogi:

• krajowe
  • 53 Olsztyn – Szczytno – Rozogi – Myszyniec – Kadzidło – Ostrołęka.
• wojewódzkie
  • 614 Chorzele – Myszyniec.
  • 645 Myszyniec – Łyse – Nowogród – Łomża.

W Myszyńcu była również wąskotorowa stacja kolejowa.

Ta sekcja od 2023-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Największą i jednocześnie najstarszą imprezą odbywającą się w Myszyńcu jest Miodobranie Kurpiowskie. Impreza odbywa się co roku w ostatnią niedzielę sierpnia, a organizatorem jest Regionalne Centrum Kultury Kurpiowskiej im. ks. Władysława Skierkowskiego w Myszyńcu. Po raz pierwszy odbyła się w 1976 r. przy szkole podstawowej, w 1977 roku została przeniesiona na polanę w Zawodziu k. Myszyńca, a od 2015 roku Miodobranie odbywa się w Kurpiowskiej Krainie w miejscowości Wykrot. Na polanie w Zawodziu podczas 34 lat wystąpiło wiele znanych zespołów m.in. Big Cyc, Enej, Volver, Ewa Farna, Krzysztof Krawczyk, Raz, Dwa, Trzy, Red Lips, Czerwone Gitary. Od 2011 r. poprzedza ją Miodobraniowa Noc Kabaretowa odbywająca się w ostatnią sobotę sierpnia na scenie Regionalnego Centrum Kultury Kurpiowskiej, naprzeciwko Publicznego Gimnazjum. Miodobranie jest jedną z największych imprez północno-wschodniego Mazowsza, co roku bawi się na nim ok. 15 tys. ludzi.

Innymi imprezami, które odbywają się na terenie Myszyńca są również Noc Sobótkowa (w czerwcu) oraz Jarmark Kurpiowski czy Spotkania na Kopańskim Moście.

Przy RCKK w Myszyńcu działa siedem zespołów folklorystycznych, które promują kulturę i twórczość ludową. Są to:

• Zespół Folklorystyczny "Kurpiowszczyzna",
• Zespół Młodzieżowy "Kurpiaki",
• Zespół Senioralny "Kurpiowszczyzna Senior",
• Zespół Senioralny "Regionalny Myszyniec",
• Zespół Senioralny "Seniorzy Myszyniec",
• Zespół Senioralny "Łorginy",
• Zespół Senioralny "Wrzos".

2 grudnia 2012 r. w budynku Regionalnego Centrum Kultury Kurpiowskiej zostało otwarte zamiejscowe studio Radia Nadzieja nadającego na częstotliwości 103,6 MHz^{[potrzebny przypis]}.

Miejscowość jest siedzibą parafii Trójcy Przenajświętszej. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Myszyniec^{[potrzebny przypis]}.

W miejscowości działa, założony w 1995 roku, klub piłkarski ALDO Bartnik Myszyniec. W sezonie 2024/2025 klub ten występuje w ciechanowsko-ostrołęckiej A-klasie^[16]. Znajduje się tu Miejski Stadion Piłkarski, a także boisko tartanowe do gry w piłkę nożną, siatkową, koszykową oraz kort tenisowy (na terenie Publicznego Gimnazjum przy drodze krajowej nr 53)^{[potrzebny przypis]}.

• 
  Widok na Myszyniec w kierunku południowo-wschodnim z wieży kościelnej
• 
  Droga wojewódzka nr 645 prowadząca do Myszyńca (widok od wschodu)
• 
  Mural Żołnierzy Wyklętych w Myszyńcu powstały w 2019 r.
• 
  Pomnik wzniesiony w miejscu dawnego kirkutu przy ul. Kopański Most
• 
  Karczma „Marysieńka” w miejscu, gdzie stała synagoga
• 
  Kapliczka św. Floriana przy remizie OSP
• 
  Widok na Myszyniec z wieży Bazyliki
• 
  Widok na Myszyniec z wieży Bazyliki
• 
  Pomnik pamięci pomordowanym żołnierzom AK
• 
  Regionalne Centrum Kultury Kurpiowskiej im. ks. Wł. Skierkowskiego
• 
  Dworzec autobusowy
• 
  Wycinanka kurpiowska na dworcu autobusowym

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Myszyńcem‎.

• Cmentarz żydowski w Myszyńcu

• Myszeniec Nowy (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 839 .