Mrównik (rodzaj)

Mrównik
	Orycteropus
	É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796
	; Przedstawiciel rodzaju – mrównik afrykański (Orycteropus afer)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	rurkozębne
Rodzina	mrównikowate
Rodzaj	mrównik
	Typ nomenklatoryczny
	Myrmecophaga capensis J.F. Gmelin, 1788 (= Myrmecophaga afra Pallas, 1766)
Gatunki
	3 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	3 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mrównik^[2] (Orycteropus) – rodzaj ssaków z rodziny mrównikowatych (Orycteropodidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w Afryce^[3]^[4].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 94–142 cm, długość ogona 44–63 cm; masa ciała 40–65 kg^[5]^[6].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1796 roku francuski zoolog Étienne Geoffroy Saint-Hilaire na łamach Bulletin de la Société Philomathique, à ses Correspondans^[1]. Na gatunek typowy wyznaczono mrównika afrykańskiego (O. afer).

Etymologia

Orycteropus: gr. ορυκτηρ oruktēr, ορυκτηρος oruktēros ‘górnik, kopacz’, od ορυσσω orussō ‘kopać’; πους pous, ποδος podos ‘stopa’^[7].

Podział systematyczny

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek^[8]^[6]^[3]^[2]:

Orycteropus afer (Pallas, 1766) – mrównik afrykański

Opisano również gatunki wymarłe:

Orycteropus crassidens MacInnes, 1956^[9] (Kenia; plejstocen)
Orycteropus djourabensis Lehmann, Vignaud, Mackaye & Brunet, 2004^[10] (Czad; pliocen).

Przypisy

↑ ^a ^b É. Geoffroy Saint-Hilaire. Extrait d’un mémoire sur le Mymecophaga capensis. Gme.. „Bulletin de la Société Philomathique, à ses Correspondans”. 50, s. 1, 1796. (fr.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 22. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 116. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Orycteropus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2023-01-03].
↑ W.A. Taylor: Family Orycteropodidae (Aardvark). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 24–25. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 75. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 484, 1904. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-20]. (ang.).
↑ D.G.D.G. MacInnes D.G.D.G., A new pleistocene species of Orycteropus, [w:] Fossil Tubulidentata from East Africa, „Fossil Mammals of Africa”, 10, 1956, s. 28 (ang.).
↑ T. Lehmann, P. Vignaud, H.T. Mackaye & M. Brunet. A fossil aardvark (Mammalia, Tubulidentata) from the lower Pliocene of Chad. „Journal of African Earth Sciences”. 40 (5), s. 202, 2004. DOI: 10.1016/j.jafrearsci.2005.01.001. (ang.).

[geo-1] É. Geoffroy Saint-Hilaire. Extrait d’un mémoire sur le Mymecophaga capensis. Gme.. „Bulletin de la Société Philomathique, à ses Correspondans”. 50, s. 1, 1796. (fr.).

[miiz-2] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 22. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[icmw-3] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 116. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[msw-4] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Orycteropus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2023-01-03].

[hmw-5] W.A. Taylor: Family Orycteropodidae (Aardvark). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 24–25. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).

[amw-6] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 75. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[pal-7] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 484, 1904. (ang.).

[mdd-8] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-20]. (ang.).

[mac-9] D.G.D.G. MacInnes D.G.D.G., A new pleistocene species of Orycteropus, [w:] Fossil Tubulidentata from East Africa, „Fossil Mammals of Africa”, 10, 1956, s. 28 (ang.).

[leh&inni-10] T. Lehmann, P. Vignaud, H.T. Mackaye & M. Brunet. A fossil aardvark (Mammalia, Tubulidentata) from the lower Pliocene of Chad. „Journal of African Earth Sciences”. 40 (5), s. 202, 2004. DOI: 10.1016/j.jafrearsci.2005.01.001. (ang.).

[1]