Kochanów (województwo dolnośląskie)
wieś | |
Zabytkowy kościół filialny pw. św. Mateusza w Kochanowie. | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
500-545 m n.p.m. |
Liczba ludności (III 2011) |
203[2] |
Strefa numeracyjna |
75 |
Kod pocztowy |
58-400[3] |
Tablice rejestracyjne |
DKA |
SIMC |
0189902 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kamienna Góra | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu kamiennogórskiego | |
50°41′51″N 16°08′50″E/50,697500 16,147222[1] |
Kochanów (przed 1945 niem. Trautliebersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kamiennogórskim, w gminie Kamienna Góra.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Leży w Kotlinie Kamiennogórskiej (Kotlinie Krzeszowskiej). Niewielka wieś łańcuchowa położona w Sudetach Środkowych, u podnóża północno-zachodniej części Zaworów, nad potokiem Kochanówka, na wschodnim krańcu gminy. Wieś rolnicza o rozrzedzonym układzie zabudowań z kilkoma interesującymi zabytkami.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś wzmiankowana w roku 1292 jako miejscowość przekazana Cystersom z Krzeszowa, która należała do zakonu do czasu kasacji zakonu w roku 1810. W roku 1835 funkcjonowały we wsi liczne kamieniołomy i 11 wapienników.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[4]:
- kościół filialny pw. św. Mateusza z 1636 r., który powstał na miejscu starszego wzmiankowanego już w 1364 r., przebudowany w połowie XVIII w. Murowany, jednonawowy, z kwadratowym prezbiterium i wieżą od zachodu. Wnętrze nakryte sklepieniem kolebkowym z lunetami. Kościół i cmentarz otoczone kamiennym murem z barokową bramą
- barokowa plebania z 1 poł. XVIII w., obecnie dom mieszkalny nr 95
- kuźnia, z XVIII w.
inne zabytki:
- kapliczka, poniżej kościoła murowana z połowy XIX w.
- liczne figury i krzyże na terenie[5]
- kamienny krzyż monolitowy nieznanego wieku i przyczyny fundacji; pojawiająca się hipoteza, że jest to tzw. krzyż pokutny nie opiera się na żadnych dowodach lecz jest wynikiem nieuprawnionego założenia, że wszystkie kamienne monolitowe krzyże, nieznanego wieku i pochodzenia, są krzyżami pokutnymi[6]
- zespół dworski w dolnej części wsi, złożony z murowanego dworu zbudowanego na przełomie XVIII/XIX w. o nieregularnym, urozmaiconym rzucie, dwukondygnacyjny nakryty wysokim dachem łamanym z facjatkami
- oficyna mieszkalna pobliżu dworu z pierwszego ćwierćwiecza XIX w.
- kamienny stół sędziowski, prawie kompletny, z siedliskami, który znajduje się pod wzniesieniem na północ od dworu, jest to unikatowy obiekt nie tylko w skali kraju ale i Europy związany z dawnym wymiarem sprawiedliwości.
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Przez wieś przechodzi zielony szlak turystyczny z Krzeszowa do Mieroszowa.
Około 250 metrów na północ od stołu sądowego znajduje się nieczynny kamieniołom, w którym zlokalizowanych jest kilkanaście pseudokrasowych jaskiń (m.in. druga pod względem długości jaskinia w Sudetach - Jaskinia z Filarami)[7][8].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55291
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 493 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 54. [dostęp 2012-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas , Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 278 .
- ↑ Arkadiusz Dobrzyniecki. Krzyże i kapliczki pokutne ziemi złotoryjskiej - historia pewnego mitu. „Pomniki Dawnego Prawa”. 11-12 (wrzesień-grudzień 2010), s. 32-37, 2010.
- ↑ Wojciech Rogala , Jaskinie Kochanowskie - system krasowy w Sudetach o długości powyżej 1 km?, „Jaskinie”, 40 (3), 2015, s. 24-25, ISSN 1234-4345 .
- ↑ Andrzej Wojtoń , Jaskinie Sudetów w liczbach, „Jaskinie”, 73 (4), 2013, s. 7, ISSN 1234-4345 .