Kamienica przy ulicy 3 Maja 6-8 w Katowicach
nr rej. A/1390/89 z 23 października 1989 roku | |
Fasada (2024) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. 3 Maja 6-8, |
Typ budynku |
kamienica mieszkalno-handlowa |
Styl architektoniczny |
secesja z elementami neogotyku i modernizmu |
Architekt | |
Kondygnacje |
5 |
Ukończenie budowy |
1903; 1907 |
Położenie na mapie Katowic | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
50°15′33,60″N 19°01′15,17″E/50,259333 19,020881 |
Kamienica przy ulicy 3 Maja 6-8 w Katowicach (zwana także „Kamienicą Pod Butem”[1][2][3]) – zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa, znajdująca się przy ulicy 3 Maja 6 i 8 w Katowicach, w dzielnicy Śródmieście. Nazywana jest także „Haus Kochmann” lub „Dom Kochmanna”, a swoją obecną nazwę wzięła od znajdującej się na tarczy herbowej płaskorzeźbie, przedstawiającej buta. Kamienica w obecnym kształcie została ukończona w 1907 roku w stylu secesyjnym z elementami neogotyckimi i modernistycznymi, a charakterystycznym jej elementem jest dekoracja fasady nawiązująca do dębu. Jest ona wpisana do rejestru zabytków (nr rej.: A/1390/89 z 23 października 1989 roku).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zanim powstała obecna kamienica, w budynku z 1860 roku[4] pod numerem 6 w 1862 roku założono Dom Obuwia, prowadzony przez Fritza Kochmana[5]. Na miejscu tego budynku powstała na początku XX wieku obecna kamienica[5]. Obiekt wzniesiono w latach 1903–1907 według projektu Hugo Grünfelda[1] (projekt był sygnowany jego podpisem)[6]. Jako pierwsza w 1903 roku powstała kamienica pod numerem 6, zaś w 1907 roku dom rozbudowano do rozmiarów dzisiejszych[4].
W nowej kamienicy od początku przewidziano zagospodarowanie parteru na działalność handlową. Mieściły się tam m.in. Dom Obuwia, sklep Textyl braci Wasserthell, Centrala Światła czy sklep Wedla[3].
W dniu 23 października 1989 roku kamienicę wpisano do rejestru zabytków[7]. Ze względu na zły stan techniczny budynku, kamienica w 2004 roku przeszła kompleksowy remont, natomiast w latach 2013–2014 prace sięgały wewnętrzny dziedziniec, który podniesiono o jeden poziom[8].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Kamienica przy ulicy 3 Maja 6-8 w Katowicach[7] stanowi połączone ze sobą kamienice połączone wspólnym dachem[4]. Lewą część zbudowano w 1903 roku w stylu secesyjno-neogotyckim, a prawą (z 1907 roku) w stylu secesyjno-modernistycznym[6][9]. Kamienica posiada 5 kondygnacji, a powierzchnia zabudowy budynku wynosi 393 m²[10].
Jest ona licowana czerwoną cegłą. Elewacja frontowa jest niesymetryczna; przebudowana w strefie parteru. Okna zostały zamknięte odcinkowym łukiem. Na osi centralnej zlokalizowano wsparty na konsolach trójboczny wykusz z loggią balkonową. Jej dekoracja przedstawia dęby. Kamienica posiada cztery kondygnacje, podpiwniczenie oraz poddasze. W partii centralnej elewacji umieszczono tarczę herbową z wyobrażeniem buta, od którego wzięła się nazwa budynku. Część zachodnia na pierwszej i drugiej kondygnacji jest dwuosiowa z dużymi oknami wystawowymi. Okna wyższych kondygnacji zamknięto łukiem odcinkowym. Na pierwszej osi zaznaczono wykusz dwuosiowy na planie wyciętego koła. Przylegają do niego balkony z metalowymi balustradami[4].
W budynku zachowała się oryginalna stolarka drzwi i okien, a w sieni – posadzka z płytek ceramicznych. Okładzina ceramiczna na ścianach posiada motywy stylizowanych liści. Dwubiegowe schody posiadają balustradę tralkową[4].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Kamienica w 2008 roku
-
Kamienica nocą
-
Konsola wspierająca balkon nad portalem wejściowym
-
Loggia
-
Szczyt kamienicy
-
Tabliczka informacyjna
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Bulsa 2018 ↓, s. 41.
- ↑ Moskal, Szewczyk i Gadomski 1993 ↓, s. 227.
- ↑ a b Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 84.
- ↑ a b c d e Klajmon 1997 ↓, s. 104.
- ↑ a b Abramski 2000 ↓, s. 30.
- ↑ a b Wieczorek 2005 ↓, s. 6.
- ↑ a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. Województwo śląskie. nid.pl. [dostęp 2021-12-21]. (pol.).
- ↑ Agata Mucha: Kamienica mieszczańska. zabytek.pl, 2014-10-28. [dostęp 2021-12-21]. (pol.).
- ↑ Śląsk dawniej i dziś. Katowice na starej pocztówce. slaskie.naszemiasto.pl, 2009-01-16. [dostęp 2021-12-21]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2021-12-21]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Abramski , Ulice Katowic, Zawiercie: Graf-Mar, 2000, ISBN 83-913341-0-4 (pol.).
- Michał Bulsa, Ulice i place Katowic, wyd. trzecie, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2018, ISBN 978-83-63780-28-9 (pol.).
- Michał Bulsa, Grzegorz Grzegorek, Beata Witaszczyk , Domy i gmachy Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2013, ISBN 978-83-63780-00-5 (pol.).
- Barbara Klajmon, Katowicka kamienica mieszczańska. 1840-1918. Śródmieście, wyd. 1., Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 1997, ISBN 83-85871-09-8 (pol.).
- Jerzy Moskal, Wilhelm Szewczyk, Stanisław Gadomski (red.), Bogucice, Załęże et nova villa Katowice: rozwój w czasie i przestrzeni, wyd. pierwsze, Katowice: Śląsk, 1993, ISBN 978-83-85831-35-8 .
- Edward Wieczorek , Najstarsza oś miejska, „Kronika Katowicka” (9/2005), 2005, ISSN 1733-2303 (pol.).