Janusz Wichowski
Pełne imię i nazwisko |
Janusz Wiktor Wichowski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pseudonim | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Data i miejsce urodzenia |
6 października 1935 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Data i miejsce śmierci |
31 stycznia 2013 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzrost |
196 cm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Masa ciała |
88 kg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aktywność |
1953–1981 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Janusz Wiktor Wichowski (ur. 6 października 1935 w Chełmie, zm. 31 stycznia 2013 w Valenciennes) – polski koszykarz. Wicemistrz Europy z 1963 roku i brązowy medalista mistrzostw w 1965 roku. Czterokrotny mistrz Polski, czterokrotny król strzelców ekstraklasy, reprezentant Polski podczas Igrzysk Olimpijskich w Rzymie 1960 oraz w Tokio 1964.
Kariera sportowa
[edytuj | edytuj kod]Kariera klubowa
[edytuj | edytuj kod]Jego pierwszym zespołem był klub Budowlani Jelenia Góra, w którym występował od 1949, a trenerem Marian Koczwara. Po ukończeniu szkoły średniej w 1953, został zawodnikiem drugoligowego Ogniwa Wrocław. Z wrocławską drużyną zajął w sezonie 1953/1954 pierwsze miejsce w grupie południowej II ligi, a następnie trzecie miejsce w turnieju finałowym o awans do ekstraklasy. W sezonie 1954/1955 zajął z drużyną drugie miejsce w grupie B II ligi. Od sezonu 1955/1956 był zawodnikiem pierwszoligowej Polonii Warszawa. W pierwszym sezonie w ekstraklasie zajął z drużyną piąte miejsce i zdobył tytuł króla strzelców ligi (417 pkt.). W 1957 zdobył z Polonią wicemistrzostwo, w 1959 mistrzostwo Polski i kolejny tytuł króla strzelców ligi (599 pkt.), w 1960 kolejne wicemistrzostwo Polski i trzeci tytuł króla strzelców ligi (563 pkt.). Od sezonu 1960/1961 był zawodnikiem Legii Warszawa. Z Legią zdobył mistrzostwo Polski w 1961, 1963 i 1966, wicemistrzostwo Polski w 1968, brązowy medal mistrzostw Polski w 1962, w sezonie 1963/1964 został czwarty raz w karierze najlepszym strzelcem ligi (593 pkt.).
Znajdował się w składzie Legii Warszawa, kiedy ta podejmowała gwiazdy NBA – 4 maja 1964[3]. W zespole All-Stars znajdowali się wtedy: Bill Russell, Bob Pettit, Oscar Robertson, Tom Heinsohn, Jerry Lucas, Tom Gola, Bob Cousy, K.C. Jones, czyli dziś sami członkowie Galerii Sław Koszykówki[3]. W spotkaniu tym zdobył 24 punkty, tyle samo co lider drużyny amerykańskiej – Tom Heinsohn, występując na parkiecie przez cały mecz wraz z Jerzym Puskunem, Andrzejem Pstrokońskim, Tadeuszem Suskim i Stanisławem Olejniczakiem[3]. Drużyna z Warszawy przegrała to spotkanie 76-96[3]. Różnica punktów okazała się najniższą spośród wszystkich pięciu drużyn, które rywalizowały z NBA All-Stars.
Po sezonie 1967/1968 odszedł z Legii i przez rok występował w belgijskiej drużynie II-ligowej z Brugge[4]. Następnie został zawodnikiem II-ligowej Skry Warszawa. Ze swoim klubem wywalczył w sezonie 1970/1971 awans do ekstraklasy. W 1971 wyjechał do Francji i występował tam jako grający trener w zespołach Marly i Escaudain, w niższych klasach rozgrywkowych[5]. W wieku 46 lat zakończył karierę sportową.
Kariera reprezentacyjna
[edytuj | edytuj kod]W reprezentacji Polski seniorów debiutował 13 lipca 1956 w towarzyskim spotkaniu meczu z Chinami i zdobył w nim 13 punktów. Jego największym sukcesem na arenie międzynarodowej było wicemistrzostwo Europy w 1963 oraz brązowy medal mistrzostw Europy w 1965. Nosił na koszulce numery 13 i 4.
Ponadto wystąpił dwukrotnie na Igrzyskach Olimpijskich (1960 – 7. miejsce, 1964 – 6. miejsce), mistrzostwach świata w 1967 (5. miejsce) oraz mistrzostwach Europy w latach 1957 (7 miejsce), 1959 (6 miejsce) i 1961 (9 miejsce). Był najskuteczniejszym strzelcem polskiej reprezentacji podczas ME w latach 1957, 1959 i 1961, a na Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie w 1960 zajął w klasyfikacji strzelców drugie miejsce z 166 punktami, ustępując tylko Radivojowi Koraciowi (192 pkt).
Występy w reprezentacji Polski zakończył w 1967. Ogółem w kadrze rozegrał 224 spotkania, zdobywając 2970 punktów.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Ukończył technikum ekonomiczne w Jeleniej Górze. Studiował również w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie. Od 1968 był żonaty z Iwoną Wichowską, byłą tancerką Zespołu Pieśni i Tańca "Mazowsze", z którą miał dwoje dzieci. Po zakończeniu kariery sportowej pracował jako trener i nauczyciel w-f. Mieszkał w Marly we Francji.
W 2005, obok Ludwika Miętty-Mikołajewicza, Bohdana Przywarskiego, Marka Paszuchy oraz Alojzego Chmiela, został jednym honorowych członków Polskiego Związku Koszykówki[6].
W styczniu 2013 doznał zawału serca. 31 stycznia 2013 zmarł w szpitalu w Valenciennes[7].
Osiągnięcia
[edytuj | edytuj kod]Drużynowe
[edytuj | edytuj kod]- 4-krotny mistrz Polski (1959, 1961, 1963, 1966)
- 3-krotny wicemistrz Polski (1957, 1960, 1968)
- Brązowy medalista mistrzostw Polski (1962)
- Zdobywca pucharu Polski (1968)
- Uczestnik międzynarodowych rozgrywek Pucharu Europy Mistrzów Krajowych (1959/1960 – final four, 1960–1962, 1963/1964 – TOP 8, 1966–1968 – II runda)
- Awans do I ligi ze Skrą Warszawa (1971)
Indywidualne
[edytuj | edytuj kod]- 6-krotny lider strzelców polskiej ligi (1956–1960, 1964)
- Powołany do reprezentacji gwiazd Europy (1964)[8]
Reprezentacja
[edytuj | edytuj kod]- Drużynowe
- Wicemistrz Europy (1963)
- Brązowy medalista mistrzostw Europy (1965)
- Zdobywca Pucharu Narodów (1966 – Francja)
- Uczestnik:
- Indywidualne
- Lider w skuteczności rzutów wolnych:
- igrzysk olimpijskich (1964 – 87,8%)[9]
- Eurobasketu (1963 – 85,3%)[10]
- 2. miejsce na liście najlepszych strzelców igrzysk olimpijskich (20,5 – 1960)[11]
Inne
[edytuj | edytuj kod]- Laureat odznaki honorowego członka Polskiego Związku Koszykówki (2005)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Trasa wspomnień. [dostęp 2011-07-01]. (pol.).
- ↑ Łukasz Cegliński "Janusz Wichowski-koszykarz z bohemy". [dostęp 2013-02-13]. (pol.).
- ↑ a b c d Historia: Jedną piątką przeciwko gwiazdom NBA. legionisci.com. [dostęp 2019-07-11]. (pol.).
- ↑ wywiad z Tadeuszem Suskim na stronie legionisci.com
- ↑ Un dernier adieu pour Janusz Wichowski, joueur emblématique !
- ↑ Druga kadencja Marka Pałusa. gp24.pl. [dostęp 2018-02-13].
- ↑ Zmarł wybitny koszykarz Janusz Wichowski.
- ↑ Andrzej Pstrokoński: Kosz Pełen Wrażeń. Warszawa: Fundacja na rzecz Historii Polskiego Sportu, 2017, s. 414. ISBN 978-83-942470-3-4.
- ↑ 1964 Olympic Games Tournament for Men – Free Throw % Statistics. fiba.com. [dostęp 2014-07-02]. (ang.).
- ↑ 1963 EuroBasket Statistics Leaders – Free Throw %. fiba.com. [dostęp 2020-06-03]. (ang.).
- ↑ 1960 Olympic Games Tournament for Men – Points Statistics. fiba.basketball. [dostęp 2020-05-27]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marek Cegliński, Łukasz Cegliński, Dariusz Pawłowski: Zieloni kanonierzy. Pruszków: MC Media Marek Cegliński, 2016, s. 172. ISBN 978-83-946433-0-0.
- Krzysztof Łaszkiewicz , Polska koszykówka męska 1928–2004, Inowrocław: Wydawnictwo Pozkal, 2004, ISBN 83-89390-20-5, OCLC 749833294 .
- Bogdan Tuszyński, Henryk Kurzyński, Od Chamonix i Paryża do Vancouver. Leksykon olimpijczyków polskich 1924-2010, wyd. Fundacja Dobrej Książki, str. 346
- Sportowcy ziemi jeleniogórskiej 1945 – 2010, wyd. Jeleniogórskie Centrum Informacji i Edukacji Regionalne – Książnica Karkonoska, Jelenia Góra 2012, str. 118-120
- sylwetka na stronie www.plkhistory.ugu.pl
- sylwetka na stronie archive.fiba.com
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Koszykarze na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1960
- Koszykarze na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1964
- Polscy koszykarze na igrzyskach olimpijskich
- Polscy olimpijczycy (Rzym 1960)
- Polscy olimpijczycy (Tokio 1964)
- Reprezentanci Polski w koszykówce mężczyzn
- Koszykarze Legii Warszawa
- Koszykarze Skry Warszawa
- Koszykarze Polonii Warszawa
- Urodzeni w 1935
- Zmarli w 2013
- Ludzie urodzeni w Chełmie