Jan Martyniak

Jan Martyniak

Jan Martyniak (2015)
Preswiataja Bohorodyce, spasy nas Najświętsza Bogurodzico, zbaw nas
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	20 czerwca 1939 Spas
Arcybiskup metropolita przemysko-warszawski
Okres sprawowania	1996–2015
Biskup przemysko-warszawski
Okres sprawowania	1991–1996
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	Kościół Greckokatolicki w Polsce
Prezbiterat	29 czerwca 1964
Nominacja biskupia	20 lipca 1989
Sakra biskupia	16 września 1989
Odznaczenia

Jan Martyniak (ur. 20 czerwca 1939 w Spasie) – arcybiskup obrządku greckokatolickiego. Biskup diecezji przemyskiej obrządku bizantyjsko-ukraińskiego w latach 1991–1996, arcybiskup metropolita przemysko-warszawski w latach 1996–2015, arcybiskup senior od 2015.

Urodzony w Spasie koło Starego Sambora w rodzinie rolniczej Wasyla i Marii z Zygmuntów. Ojciec był Ukraińcem, matka Polką. Zgodnie z wielowiekową tradycją, w małżeństwach mieszanych, synowie dziedziczyli obrządek po ojcach, córki po matkach. Chrzest i bierzmowanie otrzymał 24 czerwca 1939 w greckokatolickiej cerkwi w Terszowie. Lata dziecięce spędził w rodzinnym Spasie, gdzie na życie religijne mieszkańców dominujący wpływ miał monaster św. Onufrego ojców bazylianów w pobliskim Ławrowie. Ojciec przyszłego metropolity wcielony podczas II wojny światowej do armii sowieckiej, zginął w niemieckim obozie jenieckim koło Drezna.

W 1946 wraz z matką i braćmi zmuszony do opuszczenia rodzinnych stron w ramach akcji przesiedleńczej. Rodzinę osiedlono we wsi Nowy Waliszów w powiecie bystrzyckim na Dolnym Śląsku. Tam ukończył w 1954 szkołę podstawową, a następnie Liceum Ogólnokształcące w Bystrzycy Kłodzkiej, uzyskując w 1958 świadectwo dojrzałości.

Pragnąc poświęcić się stanowi duchownemu podjął studia teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu i ukończył je w 1964, otrzymując święcenia kapłańskie z rąk abpa Bolesława Kominka. Pracował jako wikariusz w parafii rzymskokatolickiej pw. Aniołów Stróżów w Wałbrzychu (1964). Po roku działalności duszpasterskiej skierowany na studia do Włoch, lecz władze państwowe odmówiły mu wydania paszportu. W tej sytuacji rozpoczął studia z zakresu apologetyki w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Następnie pogłębiał swą wiedzę w Prymasowskim Instytucie Życia Wewnętrznego.

W latach 1969–1970 asystent w Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu, a w 1973 podjął wykłady w gorzowskiej filii Akademii Teologii Katolickiej. W 1974 objął placówkę duszpasterską Kościoła greckokatolickiego w Legnicy. Wkrótce też został dziekanem.

22 grudnia 1981 prymas Polski Józef Glemp powierzył mu funkcję wikariusza generalnego wiernych obrządku bizantyjsko-ukraińskiego dla Wikariatu Południowego. 20 lipca 1989 mianowany biskupem tytularnym Vardimissa i biskupem pomocniczym prymasa Polski, wówczas ordynariusza dla wiernych obrządków wschodnich w Polsce przez papieża Jana Pawła II. 16 września 1989 otrzymał święcenia biskupie na Jasnej Górze.

16 stycznia 1991 naznaczony ordynariuszem reaktywowanej po 45 latach diecezji przemyskiej obrządku bizantyjsko-ukraińskiego przez Stolicę Apostolską.

31 maja 1996 mianowany arcybiskupem archieparchii przemysko-warszawskiej i jednocześnie metropolitą utworzonej greckokatolickiej metropolii przemysko-warszawskiej przez Jana Pawła II. Ingres do archikatedry św. Jana Chrzciciela w Przemyślu odbył 17 sierpnia 1996.

7 listopada 2015 papież Franciszek przyjął rezygnację abp Jana Martyniaka z funkcji arcybiskupa metropolity przemysko-warszawskiego obrządku greckokatolickiego^[1].

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2004)^[2]
• Ukraiński Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy (2007)^[3]

• Jan Martyniak [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-07-16]  (ang.).