Rakewet Jisra’el

Rakewet Jisra’el
רכבת ישראל
Państwo	Izrael
Siedziba	Tel Awiw
Data założenia	1948
brak współrzędnych
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Rakewet Jisra’el (רכבת ישראל) – izraelskie przedsiębiorstwo państwowe transportu publicznego. Obsługuje pociągi InterCity, podmiejską kolej pasażerską oraz transport towarowy na terenie całego państwa Izrael. W tym celu wykorzystuje tory o normalnej, standardowej szerokości 1435 mm.

Sieć kolejowa skupiona jest w gęsto zaludnionym obszarze nadmorskim Gusz Dan wokół miasta Tel Awiw, skąd linie kolejowe rozchodzą się promieniście w kilku kierunkach. W odróżnieniu od ruchu drogowego, izraelskie pociągi poruszają się lewym torowiskiem.

Historia

Pomysł zbudowania kolei w Palestynie podał w 1839 sir Moses Montefiore(inne języki). Jednak pomysł musiał czekać 51 lat na realizację. W 1890 rozpoczęto budowę pierwszej linii kolejowej z Jafy do Jerozolimy.

Pierwszy pociąg dotarł do Jerozolimy w 1892 (odległość 87 km pociąg pokonywał w czasie 3 godz. i 50 min.)^[1].

W 1904 nastąpiła inauguracja połączenia kolejowego z Hajfy do Bet Sze’an, gdzie przebiegała słynna Kolej Hidżaska, łącząca Damaszek z Medyną. W 1915 roku Turcy wybudowali wojskową linię kolejową z Afuli do Beer Szewy na pustyni Negew^[1].

Dalszy rozwój kolejnictwa nastąpił pod brytyjskim panowaniem nad Mandatem Palestyny. W 1919 uruchomiono połączenia z Petach Tikwa, wzrósł także ruch kolejowy w Dolinie Jezreel (pomiędzy Hajfą a Bet Sze’an, i dalej do Damaszku i Ammanu). Usługi kolejowe obejmowały wówczas także codzienny pociąg osobowy, który kursował pomiędzy Hajfą a Kairem^[1].

Po utworzeniu w 1948 niepodległego państwa Izrael, izraelski rząd przejął zarządzanie kolejami w Palestynie. Rozbudową i zarządzaniem koleją zajęło się państwowe przedsiębiorstwo Rakewet Jisra’el, które w 1950 uruchomiło pierwsze regularne połączenie osobowe pomiędzy Hajfą, Tel Awiwem i Jerozolimą (podróż trwała 4 godz.), a w 1965 uruchomiono linię Beer Szewa-Dimona dla pociągów towarowych.

Po wojnie sześciodniowej 1967 izraelskie linie kolejowe utrzymywały połączenia z miastami Al-Kantara i Port Fuad przy Kanale Sueskim. Sytuacja ta trwała aż do wojny Jom Kipur w 1973.

W 1988 podjęto decyzję rozbudowy sieci kolejowej w Izraelu. Równocześnie połączono Rakewet Jisra’el z Ports Authority (zarząd portów morskich), doprowadzając do powstania The Ports and Railways Authority. W konsekwencji podjęcia nowych prac budowlanych, w 1991 otworzono połączenie z Rechowot, a w 1993 z Netanja. W 1997 przybyło z Hiszpanii 37 nowoczesnych wagonów pasażerskich, a w 1998 21 lokomotyw spalinowych^[1].

Linie

Mapa obecnych i planowanych połączeń kolejowych Rakewet Jisra’el

Główną linią kolejową Izraela jest nadmorska linia biegnąca od Tel Awiwu na północ wzdłuż wybrzeża Morza Śródziemnego do Hajfy i Naharijji. Druga pod względem ważności linia kolejowa biegnie od Tel Awiwu na południe do Beer Szewy, z odgałęzieniem do Dimony. Są plany rozbudowy kolei do portu Ejlat nad Morzem Czerwonym. Inna linia odchodzi od Tel Awiwu na południe do Aszkelonu i Aszdod, z odgałęzieniem do Riszon le-Cijjon. W kierunku wschodnim od Tel Awiwu odchodzą dwie linie: do Kfar Saby i Jerozolimy.

Stacja (północ)	Stacje pośrednie	Stacja (południe)	Główne miasta
Naharijja	Akka – Kirjat Mockin – Kirjat Chajjim – Chucot ha-Mifrac – Lew ha-Mifrac – Hajfa Merkaz-ha-Szemona – Hajfa Bat Gallim – Hajfa Chof ha-Karmel – Atlit – Binjamina – Tel Awiw Uniwersytet – Tel Awiw Merkaz – Tel Awiw ha-Szalom – Tel Awiw ha-Hagana – Lod – Kirjat Gat – Lehawim – Beer Szewa North University	Beer Szewa	Naharijja – Akka – Kirjat Mockin – Hajfa – Atlit – Binjamina-Giwat Ada – Tel Awiw / Ramat Gan – Lod – Kirjat Gat – Lehawim / Rahat – Beer Szewa
Naharijja	Akka – Kirjat Mockin – Kirjat Chajjim – Chucot ha-Mifrac – Lew ha-Mifrac – Hajfa Merkaz-ha-Szemona – Hajfa Bat Gallim – Hajfa Chof ha-Karmel – Atlit – Binjamina – Tel Awiw Uniwersytet – Tel Awiw Merkaz – Tel Awiw ha-Szalom – Tel Awiw ha-Hagana – Ben-Gurion Airport – Paatei Modi’in	Modi’in Merkaz	Naharijja – Akka – Kirjat Mockin – Hajfa – Atlit – Binjamina-Giwat Ada – Tel Awiw / Ramat Gan – Modi’in-Makkabbim-Re’ut
Kirjat Mockin	Kirjat Chajjim – Chucot ha-Mifrac – Lew ha-Mifrac – Hajfa Merkaz-ha-Szemona – Hajfa Bat Gallim	Hajfa Chof ha-Karmel	Kirjat Mockin – Hajfa
Binjamina-Giwat Ada	Kesarja-Pardes Channa – Hadera Ma’araw – Netanja – Bet Jehoszua – Herclijja – Tel Awiw Uniwersytet – Tel Awiw Merkaz – Tel Awiw ha-Szalom – Tel Awiw ha-Hagana – Kefar Chabad – Lod – Be’er Ja’akow – Rechowot – Jawne – Aszdod	Aszkelon	Binjamina-Giwat Ada – Hadera – Netanja – Herclijja – Tel Awiw / Ramat Gan – Lod – Be’er Ja’akow – Rechowot – Jawne – Aszdod – Aszkelon
Kfar Saba	Hod ha-Szaron – Rosz ha-Ajin – Petach Tikwa Segula – Petach Tikwa Kirjat Arje – Bene Berak – Tel Awiw Uniwersytet – Tel Awiw Merkaz – Tel Awiw ha-Szalom – Tel Awiw ha-Hagana – Lod	Riszon le-Cijjon ha-Riszonim	Kfar Saba – Hod ha-Szaron – Rosz ha-Ajin – Petach Tikwa – Bene Berak – Tel Awiw / Ramat Gan – Lod – Riszon le-Cijjon ha-Riszonim
Tel Awiw Sawidor Merkaz	Tel Awiw ha-Szalom – Tel Awiw ha-Hagana – Lod – Kirjat Gat – Lehawim – Beer Szewa North University	Beer Szewa	Tel Awiw – Lod – Kirjat Gat – Lehawim / Rahat – Beer Szewa
Tel Awiw Sawidor Merkaz	Tel Awiw ha-Szalom – Tel Awiw ha-Hagana – Lod – Ramla – Beit Szemesz – Jerozolima Biblijne Zoo	Jerozolima Malha	Tel Awiw – Lod – Ramla – Beit Szemesz – Jerozolima
Beer Szewa North University		Dimona	Beer Szewa – Dimona

Ruch pasażerski

Rok	Liczba pasażerów (w milionach)	Najważniejsze wydarzenia^[2]
1996	5,5	Otwarcie stacji Tel Awiw ha-Szalom
1997	5,6
1998	6,4	Otwarcie stacji Kefar Chabad Zamknięcie linii z Tel Awiwu do Jerozolimy
1999	8,8	Otwarcie stacji Hajfa Chof ha-Karmel Otwarcie centrum handlowego Azrieli Center przy Tel Awiw ha-Szalom
2000	12,7	Otwarcie stacji Beer Szewa Otwarcie stacji Tel Awiw Uniwersytet, Bene Berak, Petach Tikwa Segula i Rosz ha-Ajin
2001	15,1^[3]	Otwarcie stacji Kesarja-Pardes Channa Otwarcie stacji Lew ha-Mifrac i Chucot ha-Mifrac
2002	17,5	Ponowne otwarcie stacji Akka Otwarcie stacji Tel Awiw ha-Hagana
2003	19,8	Ponowne otwarcie stacji Beit Szemesz Otwarcie stacji Ramla Otwarcie stacji Riszon le-Cijjon ha-Riszonim Otwarcie linii do Kfar Saby ze stacjami Kfar Saba, Hod ha-Szaron, Rosz ha-Ajin Otwarcie stacji Aszdod
2004	22,9	Otwarcie stacji Ben-Gurion Airport Otwarcie stacji Herclijja
2005	26,8	Otwarcie stacji Aszkelon Ponowne otwarcie linii do Jerozolimy ze stacjami Jerozolima Biblijne Zoo i Jerozolima Malha
2006	28,4
2007	31,8^[3]	Otwarcie stacji Paatei Modi’in
2008		Otwarcie stacji Modi’in Merkaz

Plany rozwoju

Izraelskie Linie Kolejowe przez wiele lat wykorzystywały linie kolejowe pochodzące jeszcze z czasów panowania tureckiego i brytyjskiego. Były one słabo rozbudowane i w opłakanym stanie technicznym. Jednakże w ostatnich latach rozpoczęto ambitny plan rozwoju kolei. W latach 2003–2011 na rozbudowę infrastruktury zostanie wydanych 6,5 mld USD. Zostaną one wydane na budowę nowych i modernizację starych torowisk, elektryfikację sieci, stworzenie zintegrowanego systemu komputerowego sterowania ruchem kolejowym oraz wymianę taboru kolejowego.

Do najważniejszych inwestycji należy budowa szybkiej kolei z Tel Awiwu do Jerozolimy (czas przejazdu będzie wynosił 28 min.), której otwarcie jest planowane na 2016 rok. Z innych inwestycji jest planowane odbudowanie linii kolejowej w Dolinie Jezreel, z jej przedłużeniem do Jordanii. W rejonie aglomeracji miejskiej Gusz Dan kolejka podmiejska obejmie kolejne dzielnice podmiejskie Tel Awiwu: Holon, Bat Jam i inne. Duże inwestycje są także realizowane na pustyni Negew. Przede wszystkim trwa rozbudowa zatłoczonej linii do Beer Szewy, natomiast w zachodniej części Negewu trwa budowa połączeń kolejowych z miastami Netiwot, Ofakim i Sederot. W latach 2008–2011 nastąpi również wymiana taboru kolejowego.

Plany na przyszłość

Następne plany rozwoju Rakewet Jisra’el (po 2012 roku) obejmują:

budowa linii kolejowej z Akki przez Karmiel do Kirjat Szemona;
budowa linii kolejowej z Beer Szewy przez Newatim i Chura do Arad. Linia ta ma być następnie przedłużona do Morza Martwego i Ejlatu.