Przejdź do zawartości

Gontyniec

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gontyniec
Ilustracja
Szczyt Gontyńca z dostrzegalnią.
Państwo

 Polska

Położenie

województwo wielkopolskie

Wysokość

192 m n.p.m.

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Gontyniec”
Ziemia52°58′35,9″N 16°50′59,9″E/52,976639 16,849972

Gontyniec (192 m n.p.m.) – kulminacja pasma wzgórz morenowych Wysoczyzny Chodzieskiej, położona 5 km na zachód od Chodzieży, będąca najwyższym punktem Pojezierza Wielkopolskiego[1].

Według podań ludowych nazwa wywodzi się z czasów przedchrześcijańskich, od słowa gontyna – czyli od słowiańskiej budowli sakralnej.

Od nazwy wzgórza zaczerpnął nazwę Browar Gontyniec, z siedzibą w Chodzieży, właściciel m.in. marki piwa Gniewosz.

Turystyka i obiekty

[edytuj | edytuj kod]

Na Gontyniec prowadzą urozmaicone szlaki turystyczne – czerwony i żółty z Chodzieży oraz żółty z Oleśnicy, dokąd dociera linia autobusowa nr 3 MPK Chodzież z chodzieskiego dworca. Na szczycie zlokalizowana jest metalowa przeciwpożarowa wieża obserwacyjna (tzw. dostrzegalnia) o wysokości 34 metrów (niedostępna dla turystów). Gestorem obiektu jest Nadleśnictwo Podanin. Obok czytelne są ślady po starej wieży triangulacyjnej.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Okolice Gontyńca charakteryzują się dużymi, jak na Wielkopolskę różnicami wysokości względnych, co przydaje szlakom i ścieżkom w okolicy podgórskiego charakteru. Od odległej o 7 km doliny Noteci Gontyniec jest wyższy o 150 m. Teren porastają lasy liściaste (w tym dąbrowy) i bory mieszane.

Badania archeologiczne

[edytuj | edytuj kod]

W 2017 roku na wzgórzu przeprowadzono sondażowe badania archeologiczne. W trzech wykopach sondażowych natrafiono między innymi na krzemienne zabytki z okresu mezolitu, fragment krzemiennego sztyletu z wczesnej epoki brązu i fragment czekana kamiennego także z wczesnej epoki brązu. W sondażu B natrafiano ponadto na przepaloną ceramikę z okresu wpływów rzymskich, liczne fragmenty polepy i cztery dołki posłupowe mogące świadczyć o istnieniu w tym miejscu budynku drewnianego. W sondażu C zarejestrowano fragment ceramik wczesnośredniowiecznej. Uchwycone fakty osadnicze można łączyć chronologicznie z:

Badania przeprowadzone były przez archeologów Piotra i Katarzynę Alagierskich, realizujących przy współpracy z Chodzieskim Domem Kultury projekt „Rozpoznanie Zasobów Dziedzictwa Kulturowego Ziemi Chodzieskiej”[2].

Na szczycie oraz okolicznych ścieżkach leśnych odbywa się szereg imprez sportowych, m.in.:

  • wyścigi MTB[3],
  • biegi górskie:
  • od 2021 roku Gontyniec Ultra Trail[4],
  • od 2023 roku Gontyniec Celtic Trail[5].

Na terenie Chodzieży działa stowarzyszenie Powiatowe Zrzeszenie Sportowe "GONTYNIEC"[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Gontyniec. [dostęp 2014-09-08]. (pol.).
  2. ANK, Powiat chodzieski: Miejsca odkryć archeologicznych połączy szlak turystyczny, „chodziez.naszemiasto.pl”, 9 lipca 2017 [dostęp 2018-07-11] (pol.).
  3. Marek Wolski, Kaczmarek Electric MTB, czyli górskie ściganie w Chodzieży [online], Chodzież Nasze Miasto, 6 czerwca 2022 [dostęp 2022-07-20] (pol.).
  4. Dominika, Gontyniec Ultra Trail 2022 [online], Dębowa Góra Run!, 10 maja 2022 [dostęp 2022-07-20] (pol.).
  5. BR W stronę Ultra, Gontyniec Celtic Trail [online], www.facebook.com, 19 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-19] (pol.).
  6. Powiatowe Zrzeszenie Sportowe "GONTYNIEC" [online], ngo.pl [dostęp 2022-07-20] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]