Faeton czerwonosterny
| Phaethon rubricauda[1] | |||
| Boddaert, 1783 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
faeton czerwonosterny | ||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Faeton czerwonosterny[3] (Phaethon rubricauda) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny faetonów (Phaethontidae), zamieszkujący tropikalne i subtropikalne okolice zachodniej i środkowej części Pacyfiku, Oceanu Indyjskiego i Indonezji. Nie jest zagrożony.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd
- Obie płci ubarwione podobnie. Upierzenie białe (w okresie godowym przybiera zabarwienie lekko różowe). Obecne dwie szczególnie wydłużone, czerwone sterówki (stąd nazwa gatunku), które występują tylko u dojrzałych osobników. Dziób czerwony, gruby i zakrzywiony, ma ząbkowaną krawędź do przytrzymywania ryb. Nogi stosunkowo krótkie. Między palcami wyrasta błona pławna.
- Wymiary średnie
- długość ciała wraz z wydłużonymi sterówkami: 95–104 cm, w tym długość ogona ok. 40 cm; rozpiętość skrzydeł 111–119 cm, długość skrzydła 249–353 mm; długość skoku 31–37 mm; długość dzioba 66–70 mm; masa ciała 800 g[4].
Podgatunki i zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia cztery podgatunki P. rubricauda[5]:
- P. r. rubricauda Boddaert, 1783 – zachodni Ocean Indyjski
- P. r. westralis Mathews, 1912 – wschodni Ocean Indyjski
- P. r. roseotinctus (Mathews, 1926) – południowo-zachodni Pacyfik
- P. r. melanorhynchos J. F. Gmelin, 1789 – zachodni, środkowy i południowy Pacyfik
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Środowisko życia stanowi ocean, w sezonie lęgowym wyspy. Większość czasu spędza na otwartym morzu, spotyka się go nawet bardzo daleko od lądu. Preferuje obszary o temperaturze wody 24–30 °C[4]. Porusza się lekko falistym, podobnym do gołębiego, lotem.
Faeton czerwonosterny żywi się rybami i kałamarnicami, potrafi nurkować. Odnotowano podążanie za statkami przez krótkie okresy[4].
Lęgi
[edytuj | edytuj kod]
Okres lęgowy trwa od października do kwietnia. Przed dobraniem się w pary wykonywane są w powietrzu popisy. Gniazda mogą być rozmieszczone zarówno pojedynczo, jak i w małych koloniach. Stanowią je wydrapane dołki w ziemi, otoczone kamieniami lub materiałem roślinnym[4].
Zniesienie liczy jedno jajo. Inkubacja trwa 41–51 dni, wysiadują oba ptaki z pary. Młode przez około 3 miesiące jest strzeżone i karmione przez dorosłe, po tym czasie opierza się i staje się niezależne. Nie jest znany wiek osiągania dojrzałości płciowej[4].
Status
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje faetona czerwonosternego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2019 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność światowej populacji na około 70 tysięcy dorosłych osobników, a jej trend oceniała jako nieznacznie spadkowy[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Phaethon rubricauda, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Phaethon rubricauda, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Phaethontidae von Brandt, 1840 - faetony - Tropicbirds (wersja: 2016-11-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-09].
- ↑ a b c d e Red-tailed Tropicbird. Office of Environment & Heritage, Australia, wersja z dnia 27 stycznia 2011.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-09]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).