Desmosomy

Desmosomy (ang. macula adherens, łac. maculae adherentes) – połączenie międzykomórkowe ściśle łączące sąsiednie komórki ze sobą na zasadzie zatrzasków za pośrednictwem filamentów pośrednich. W połączeniu tym uczestniczą białka adhezyjne należące do kadheryn (desmogleiny i desmokoliny), cytoplazmatyczna płytka łącząca (desmoplakina) oraz filamenty pośrednie^[1]. Odległość pomiędzy błonami komórkowymi sąsiednich komórek w obrębie desmosomu może wynosić od ok. 20 nm^[2] do ok. 50 nm^[3]. Są szczególnie liczne w tkankach poddawanych stresowi mechanicznemu jak mięsień sercowy (występują tu filamenty desminowe) i tkanki nabłonkowe (filamenty keratynowe, tzw. tonofilamenty)^[1]^[4].

W przypadku pęcherzycy zwykłej, autoimmunologicznej choroby, organizm wytwarza przeciwciała skierowane przeciw jednej z desmoglein w desmosomach, co skutkuje utratą właściwości przylegania komórki do komórki, wyciekiem płynu do rozluźnonego nabłonka i pojawianiem się pęcherzy na skórze^[5].

Półdesmosomy (hemidesmosomy), przypominające połowę desmosomu (choć jej nie stanowią^[6]^[7]), łączą komórki z błoną podstawną.

Przypisy

↑ ^a ^b Gerald Karp: Cell and Molecular Biology. Concepts and Experiments. Wiley, 2010. ISBN 978-0-470-48337-4.
↑ David Garrod, Martyn Chidgey. Desmosome structure, composition and function. „Biochimica et Biophysica Acta”. 1778 (3), s. 572–587, 2008. Elsevier. DOI: 10.1016/j.bbamem.2007.07.014.
↑ Wojciech Sawicki: Histologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 101. ISBN 83-200-3127-3.
↑ Bruce Alberts: Molecular Biology of the Cell. 2015, s. 1046. ISBN 978-0-8153-4432-2.
↑ Harvey Lodish, Arnold Berk, Paul Matsudaira, Chris A. Kaiser, Monty Krieger, Matthew P. Scott, Lawrence Zipursky, James Darnell: Molecular Cell Biology. New York: W. H. Freeman, 2003, s. 206. ISBN 978-0716743668.
↑ Benjamin Lewin, Lynne Cassimeris, Vishwanath R. Lingappa, George Plopper: Cells. Jones and Bartlett Publishers, 2007, s. 686. ISBN 978-0-7637-3905-8.
↑ J. C. Jones, K. M. Yokoo, R. D. Goldman. Is the hemidesmosome a half desmosome? An immunological comparison of mammalian desmosomes and hemidesmosomes. „Cell Motility and the Cytoskeleton”. 6 (6), s. 560–569, 1986.

[p1-1] Gerald Karp: Cell and Molecular Biology. Concepts and Experiments. Wiley, 2010. ISBN 978-0-470-48337-4.

[2] David Garrod, Martyn Chidgey. Desmosome structure, composition and function. „Biochimica et Biophysica Acta”. 1778 (3), s. 572–587, 2008. Elsevier. DOI: 10.1016/j.bbamem.2007.07.014.

[3] Wojciech Sawicki: Histologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 101. ISBN 83-200-3127-3.

[4] Bruce Alberts: Molecular Biology of the Cell. 2015, s. 1046. ISBN 978-0-8153-4432-2.

[5] Harvey Lodish, Arnold Berk, Paul Matsudaira, Chris A. Kaiser, Monty Krieger, Matthew P. Scott, Lawrence Zipursky, James Darnell: Molecular Cell Biology. New York: W. H. Freeman, 2003, s. 206. ISBN 978-0716743668.

[6] Benjamin Lewin, Lynne Cassimeris, Vishwanath R. Lingappa, George Plopper: Cells. Jones and Bartlett Publishers, 2007, s. 686. ISBN 978-0-7637-3905-8.

[7] J. C. Jones, K. M. Yokoo, R. D. Goldman. Is the hemidesmosome a half desmosome? An immunological comparison of mammalian desmosomes and hemidesmosomes. „Cell Motility and the Cytoskeleton”. 6 (6), s. 560–569, 1986.

[1]