Candida auris
Kolonie na szalce Petriego | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
Candida auris |
Nazwa systematyczna | |
Candida auris Satoh & Makimura Microbiology and Immunology 53(1): 43 (2009) |
Candida auris Satoh & Makimura – gatunek grzybów z klasy Saccharomycetes[1], zaliczany do drożdży. Grzyb chorobotwórczy wywołujący groźne choroby ludzi[2].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Candida, Incertae sedis, Saccharomycetales, Saccharomycetidae, Saccharomycetes, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy wyizolowali go w 2009 r. Kazuo Satoh i Koichi Makimura w Japonii z wydzieliny z ucha u ludzi[1].
Morfologia i genetyka
[edytuj | edytuj kod]Rośnie w formie drożdżowej. Na podłożu hodowlanym tworzy gładkie, błyszczące, białoszare, lepkie kolonie zbudowane z elipsoidalnych komórek[3].
Genom C. auris ma 12,3–12,5 miliona par zasad, w tym par glutamina – cytozyna 44,5–44,8%. Koduje kilka genów rodziny transporterów ABC, co pomaga wyjaśnić jego wielolekooporność. Koduje także rodziny genów związanych z wirulencją, takie jak lipazy, transportery oligopeptydów, transferazy mannozylowe i czynniki transkrypcyjne, które ułatwiają kolonizację, inwazję i pozyskiwanie żelaza. Innym czynnikiem przyczyniającym się do oporności na środki przeciwgrzybicze jest obecność zestawu genów, o których wiadomo, że biorą udział w tworzeniu biofilmu[4].
Chorobotwórczość
[edytuj | edytuj kod]Patogen ten został po raz pierwszy wykryty u chorej kobiety w szpitalu w Japonii, ale w 2011 roku pojawiły się kolejne przypadki zakażenia tym grzybem w Korei Południowej, później rozprzestrzenił się po Azji i Europie, w 2013 r. pojawił się w USA. Odnotowano również przypadki choroby wywołanej tym patogenem w Polsce, do 2019 r. tylko pojedyncze, ale ilość infekcji tym patogenem na świecie stale rośnie[2].
Candida auris, podobnie jaki inne gatunki z rodzaju Candida, wywołuje chorobę zwaną kandydozą. Objawami chorobami wywołanymi przez C. auris są: gorączka, ból gardła lub ucha, po kilku dniach mogą pojawić się dodatkowe objawy: ból podczas oddawania moczu, zapalenie płuc, pieczenie lub świąd miejsc intymnych, zmatowienie płytki paznokcia lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Choroba leczona jest antybiotykami, jednak C. auris jest bardzo odporny na dostępne leki, z tego powodu stanowi on poważny problem medyczny. Zakażenie nim może spowodować poważne powikłania zdrowotne, a nawet śmierć[2]. Według prac opublikowanych w latach 2011–2016 śmiertelność osób chorych na zakażenie krwi C. auris wynosiła od 30 do 60%, ale wiele z tych osób cierpiało na inne poważne choroby współistniejące, które zwiększały ryzyko śmierci[5].
SzczepyC. auris są filogenetycznie spokrewnione z gatunkami Candida krusei, Candida lusitaniae, Candida haemulonii, które charakteryzują się naturalną lub nabytą opornością na flukonazol i/lub amfoterycynę B. Niektóre szczepy C. auris wykazują jeszcze większą od nich odporność na te leki[2]. W warunkach in vitro ponad 90% izolatów C. auris jest opornych na flukonazol, a od 3 do 73% izolatów na worykonazol, jednak większość izolatów jest wrażliwa na echinokandyny[2].
Najbardziej zagrożeni są pacjenci poddawani długotrwałej hospitalizacji, zwłaszcza na oddziałach zabiegowych i intensywnej terapii. Potencjalne źródła infekcji stanowią łóżka szpitalne, ciśnieniomierze, termometry i inny sprzęt wielokrotnego użytku, patogen ten bowiem może przetrwać na różnych powierzchniach nawet kilka tygodni. Z tego powodu higiena w placówkach medycznych jest najważniejszym elementem przeciwdziałania rozprzestrzeniania się tego grzyba[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-05] .
- ↑ a b c d e f Agnieszka Bogut , Candida auris: Co wiemy na temat najbardziej enigmatycznego patogenu XX wieku?, „Advantcements of microbiology”, 62 (1), 2023, s. 27–46, DOI: 10.2478/am-2023-0003 .
- ↑ K. Satoh i inni, Candida auris sp. nov., a novel ascomycetous yeast isolated from the external ear canal of an inpatient in a Japanese hospital, „Microbiology and Immunology”, 53 (1), 2009, s. 41–44, DOI: 10.1111/j.1348-0421.2008.00083.x, PMID: 19161556 PMID 19161556 .
- ↑ S. Chatterjee i inni, Draft genome of a commonly misdiagnosed multidrug resistant pathogen Candida auris, „BMC Genomics”, 16 (1), 2015, s. 686, DOI: 10.1186/s12864-015-1863-z, PMID: 26346253, PMCID: PMC4562351 .
- ↑ E.S. Spivak , K.E. Hanson , Candida auris: An Emerging Fungal Pathogen, C.S. Kraft (red.), „Journal of Clinical Microbiology”, 56 (2), 2018, s. 1588–17, DOI: 10.1128/JCM.01588-17, PMID: 29167291, PMCID: PMC5786713 .