Bogusław Litwiniec
Data i miejsce urodzenia |
1 listopada 1931 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 grudnia 2022 |
Zawód, zajęcie |
reżyser teatralny, działacz kulturalny, polityk |
Alma Mater | |
Stanowisko |
senator IV i V kadencji (2001–2005) |
Odznaczenia | |
Bogusław Litwiniec (ur. 1 listopada 1931 w Ostrogu, zm. 25 grudnia 2022 we Wrocławiu[1][2]) – polski reżyser teatralny, działacz kulturalny, polityk, senator IV i V kadencji, poseł do Parlamentu Europejskiego V kadencji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego ojciec pracował jako leśnik; po II wojnie światowej wraz z rodziną osiadł na Dolnym Śląsku. Bogusław Litwiniec ukończył szkołę średnią w Kłodzku, a w 1955 studia z fizyki teoretycznej na Uniwersytecie Warszawskim. Pracował następnie na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Wrocławskiego jako asystent. Jednocześnie działał jako dramaturg i publicysta kulturalny (m.in. redagował wrocławski dwutygodnik studencki „Poglądy”); w 1957 założył i został kierownikiem, reżyserem, aktorem i autorem w studenckim Teatrze „Kalambur” we Wrocławiu. W 1966 ukończył studium z teatru i dramaturgii w Nancy.
W latach 1967–1993 organizował Międzynarodowy Festiwal Teatru Otwartego we Wrocławiu (do 1975 pod nazwą Festiwal Teatrów Studenckich). W 1975 ogłosił manifest 21 przekonań sztuki otwartej, stanowiący próbę syntezy ideałów kontrkultury. Był zaangażowany także w szereg innych inicjatyw kulturalnych, m.in. w latach 1979–1992 kierował Ośrodkiem Teatru Otwartego „Kalambur”[3], był dyrektorem artystycznym Festiwalu Polskiej Sztuki Współczesnej we Wrocławiu, współtworzył i redagował miesięcznik „Śmiech Europy”, należał do założycieli Stowarzyszenia Europejskich Więzi we Wrocławiu. Działał w Związku Artystów Scen Polskich.
Z zespołem Teatru „Kalambur” występował w różnych państwach europejskich, a także w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Wśród widowisk wystawianych przez ten zespół znalazły się jego autorskie przedstawienia (Po ulicach miasta chodzi moja miłość z 1959, Amatorzy z 1968), a także przedstawienia reżyserowane na podstawie twórczości Aleksandra Błoka (Dwunastu z 1960), Witolda Wirpszy (Cieniom z 1961), Urszuli Kozioł (W rytmie słońca z 1970, Biała skrzynia z 1977, Król malowany z 1979), Wiesława Myśliwskiego (Kamień na kamieniu z 1984). Był także autorem licznych publikacji na tematy kulturalne, wybrane szkice ukazały się w zbiorze Teatr młody – teatr otwarty (1978).
Od 1953 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (od 1980 wchodził w skład zespołu do spraw teatru przy Komitecie Centralnym PZPR). Później związał się z Sojuszem Lewicy Demokratycznej. W latach 1994–2001 był radnym Wrocławia. W styczniu 2001 wygrał wybory uzupełniające do Senatu IV kadencji, rozpisane po wygaśnięciu mandatu Leona Kieresa. Pracował w Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. W wyborach z września 2001 uzyskał mandat na kolejną kadencję w nowo utworzonym okręgu wrocławskim. Od maja do lipca 2004 sprawował mandat posła do Parlamentu Europejskiego. W 2004 bez powodzenia kandydował do PE.
W 2005 dołączył do Polskiej Partii Socjalistycznej. Nie ubiegał się o reelekcję w wyborach parlamentarnych w tym samym roku.
Został pochowany na cmentarzu Grabiszyńskim[4].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Syn Michała i Anny[1]. Był żonaty z Haliną (nauczycielką i aktorką), miał syna Michała.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Komandorskim (2000)[5] Orderu Odrodzenia Polski.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Bogusław Litwiniec. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2023-04-23].
- ↑ Zmarł Bogusław Litwiniec, założyciel, reżyser i dyrektor Teatru Kalambur. tvp.pl, 26 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-26].
- ↑ Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 486. ISBN 83-7384-561-5.
- ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych we Wrocławiu. cui.wroclaw.pl. [dostęp 2023-04-23].
- ↑ M.P. z 2000 r. nr 17, poz. 369
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna (red.). Wyd. III. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1993. ISBN 83-223-2644-0.
- Absolwenci Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego
- Działacze PZPR
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Politycy Polskiej Partii Socjalistycznej (III Rzeczpospolita)
- Politycy SdRP i SLD
- Polscy posłowie do Parlamentu Europejskiego
- Polscy reżyserzy teatralni
- Radni Rady Miejskiej Wrocławia
- Senatorowie z województwa dolnośląskiego (od 2001)
- Wykładowcy Uniwersytetu Wrocławskiego
- Ludzie urodzeni w Ostrogu
- Ludzie związani z Kłodzkiem
- Pochowani na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu
- Urodzeni w 1931
- Zmarli w 2022