Anna Grodzka

Anna Grodzka

Anna Grodzka (2014)
Data i miejsce urodzenia	16 marca 1954 Otwock
Zawód, zajęcie	polityk, przedsiębiorca, działaczka społeczna
Stanowisko	posłanka na Sejm VII kadencji (2011–2015)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Anna Grodzka (ur. 16 marca 1954 w Otwocku jako Krzysztof Bogdan Bęgowski) – polska działaczka społeczna, przedsiębiorca i polityk, współzałożycielka Fundacji Trans-Fuzja, posłanka na Sejm VII kadencji.

Anna Grodzka jest osobą transseksualną. Po urodzeniu jej płeć została określona jako męska, nosiła imiona Krzysztof Bogdan^{[1][2][3][4][5]} i nazwisko Bęgowski^[1][6]. W dzieciństwie została adoptowana^[5] przez Józefa i Kazimierę^[1], o czym dowiedziała się w 2007^[5].

Jako Krzysztof Bęgowski od końca lat 70. była w związku małżeńskim z kobietą^[7], od 2007 rozwiedziona^[3][5]. Na sądowe ustalenie płci i fizyczny proces jej zmiany zdecydowała się dopiero, gdy syn ze związku małżeńskiego^[3] był już dorosły. Operację przeszła w klinice w Bangkoku^[8]. Temu procesowi zmiany płci (formalnie zakończonemu w 2010^[5]) został poświęcony film dokumentalny Trans-akcja wyprodukowany w 2010 przez HBO^[9][10].

Ukończyła studia z zakresu psychologii klinicznej na Uniwersytecie Warszawskim^[11]. Uzyskała stopień wojskowy starszego sierżanta i tytuł podchorążego rezerwy^[7]. W okresie PRL działała w Zrzeszeniu Studentów Polskich (m.in. jako instruktor polityczny młodych kadr^[12]) i PZPR (m.in. zasiadając podczas stanu wojennego w egzekutywie podstawowej organizacji partyjnej na UW^[12]). Od 1980 była etatowym pracownikiem ZSP, od 1984 zatrudniona w przedsiębiorstwie Alma Press^[13], w 1986 objęła w nim stanowisko dyrektorskie^[12]. W połowie 1986 pełniła funkcję kierownika grupy podczas wyjazdu na Kubę w ramach Brygady Młodzieży Polskiej im. Karola Roloffa-Miałowskiego^[1].

Po 1989 prowadziła własną działalność gospodarczą, pracując w branży wydawniczej, reklamowej i poligraficznej, była producentem wykonawczym drugiego sezonu serialu Defekt z 2005^[14]. W latach 2003–2006 zasiadała w radzie nadzorczej rozgłośni Radio dla Ciebie^[15]. Działała w Socjaldemokracji RP, następnie do września 2011 była członkinią Sojuszu Lewicy Demokratycznej w Warszawie^[3]. Wstąpiła także do Stowarzyszenia „Ordynacka”^[16]. W wyborach samorządowych z 1998 bez powodzenia startowała do sejmiku mazowieckiego z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej^[17].

W 2011 kandydowała w wyborach do Sejmu RP. Na liście wyborczej Ruchu Palikota w okręgu krakowskim zajęła pierwsze miejsce (wskutek startu z ramienia tej partii została usunięta z SLD we wrześniu 2011^[3]). W wyniku głosowania z 9 października uzyskała mandat poselski, otrzymując 19 451 głosów^[18]. Została tym samym pierwszą w Polsce i pierwszą w Europie osobą publicznie ujawniającą swój transseksualizm, którą wybrano do parlamentu na szczeblu krajowym^[19][20][a].

W Sejmie VII kadencji została wiceprzewodniczącą klubu poselskiego Ruchu Palikota, a także wiceprzewodniczącą Komisji Kultury i Środków Przekazu, członkinią sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka^[21], a także wiceprzewodniczącą Parlamentarnej Grupy Kobiet^[22]. W trakcie kadencji wstąpiła do partii, a po jej przekształceniu w październiku 2013 została działaczką Twojego Ruchu. W czerwcu 2014 przeszła z Twojego Ruchu do Partii Zieloni, pozostając w klubie poselskim TR^[23]. 23 września tego samego roku poinformowała, że została wykluczona z klubu poselskiego TR^[24].

Anna Grodzka zarejestrowała swój komitet wyborczy w wyborach prezydenckich w 2015, nie zdołała jednak zebrać 100 tysięcy podpisów poparcia umożliwiających wystartowanie w tych wyborach^[25]. Po roku działalności w Partii Zieloni wystąpiła z tego ugrupowania^[26]. W 2015 nie ubiegała się o poselską reelekcję. Została uznana przez tygodnik „Polityka” za jednego z kilkunastu „najlepszych posłów” VII kadencji Sejmu^[27].

W 2008 brała udział w założeniu Fundacji Trans-Fuzja^[28]. Organizacja ta postawiła sobie za cel upowszechnianie wiedzy o transpłciowości, a także podejmowanie działań na rzecz wsparcia osób transseksualnych i transwestytycznych^[29]. Od 2009 do 2011 pełniła w niej funkcję prezesa^[30]. Później została przewodniczącą rady fundacji^[31]. Do końca 2011 była wiceprzewodniczącą Komisji Dialogu Społecznego ds. Równego Traktowania przy Prezydencie m.st. Warszawy^[32]. Została również członkinią rady Fundacji Dziennikarskiej Medium Publiczne^[33] oraz członkinią rady programowej stowarzyszenia Kongres Kobiet^[34]. W 2012 była wśród fundatorów Fundacji LGBT Bussiness Forum^[35]. Współtworzyła i została przewodniczącą Stowarzyszenia na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Społecznego „Społeczeństwo FAIR”^[31].

Wyróżniona nagrodą „Okulary Równości” Fundacji im. Izabeli Jarugi-Nowackiej (2012)^[36]. W 2013 napisała książkę autobiograficzną Mam na imię Ania^[37].