Andy Griffith

Andy Griffith

Andy Griffith (2005)
Imię i nazwisko	Andy Samuel Griffith
Data i miejsce urodzenia	1 czerwca 1926 Mount Airy
Data i miejsce śmierci	3 lipca 2012 Manteo
Zawód	aktor
Lata aktywności	1955–2012
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Andy Samuel Griffith (ur. 1 czerwca 1926 w Mount Airy, zm. 3 lipca 2012 w Manteo) – amerykański aktor. Odtwórca roli szeryfa Andy’ego Taylora w sitcomie CBS The Andy Griffith Show (1960–1968) i prawnika Bena Matlocka w serialu NBC / ABC Matlock (1986–1995)^[1].

21 kwietnia 1976 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6418 Hollywood Boulevard^[2][3].

Urodził się w Mount Airy w stanie Karolina Północna jako syn Genevy (z domu Nunn) i Carla Lee Griffitha^[4]. Jego rodzina była pochodzenia angielskiego, a także miała korzenie irlandzkie, niemieckie, francuskie, szkockie i walijskie^[5]. Uczęszczał do Mount Airy High School^[6]. W 1949 ukończył studia muzyczne na Uniwersytecie Karoliny Północnej w Chapel Hill^[6].

Był utalentowanym muzykiem, który wcześnie aspirował do roli śpiewaka operowego^[7]. Ale zamiast tego zyskał sławę jego monolog, który został wydany jako singiel „What it Was, Was Football” (1953) przez wytwórnię Colonial Records i stał się hitem, osiągając dziewiąte miejsce na listach przebojów w 1954 i jednym z najpopularniejszych nagranych monologów wszech czasów^[8]. W 1955 zadebiutował na Broadwayu w roli poborowego w siłach powietrznych Willa Stockdale’a w komedii Nie ma czasu dla sierżantów^[9], za którą otrzymał nagrodę Theatre World i nominację do nagrody Tony^[10]. W kinowym dramacie Elii Kazana Twarz w tłumie (A Face in the Crowd, 1957) zagrał żądnego władzy „chłopaka ze wsi”, włóczęgę, który zostaje gospodarzem telewizyjnym i wykorzystał swój program jako bramę do władzy politycznej^[11].

W 1960 zdobył nominację do Tony Award za broadwayowską rolę Toma Destry w musicalu Destry znowu w siodle opartym na powieści Maxa Branda. W 1976 otrzymał swoją gwiazdę na Hollywoodzkiej Alei Gwiazd. Za kreację Asha Robinsona, bogatego członka społeczności Houston w dramacie NBC Morderstwo w Teksasie (Murder in Texas, 1981) opartym na faktach u boku Katharine Ross, Sama Elliotta i Farrah Fawcett był nominowany do nagrody Emmy dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu lub filmie limitowanym lub w antologii^[10]. W 1997 powrócił do swojej pierwszej miłości do muzyki i wygrał nagrodę Grammy za album gospel I Love to Tell the Story: 25 Timeless Hymns^[12]. W 2005 został odznaczony Prezydenckim Medalem Wolności.

Był trzykrotnie żonaty. 26 sierpnia 1949 poślubił Barbarę Bray Edwards, z którą miał dwoje adoptowanych dzieci – Andy’ego Samuela (ur. 8 grudnia 1958), który zmarł 17 stycznia 1996 na alkoholizm w wieku 37 lat i Dixie^[13]. 16 października 1972 doszło do rozwodu. 11 czerwca 1975 ożenił się z Solicą Casuto, z którą się rozwiódł w 1981. 2 kwietnia 1983 poślubił Cindi Knight^[14].

9 maja 2000 przeszedł czterokrotne pomostowanie aortalno-wieńcowe^[15].

Zmarł 3 lipca 2012 na atak serca w wieku 86 lat w swoim domu w Manteo^[16].

• Andy Griffith w bazie IMDb (ang.)
• Andy Griffith w bazie Filmweb
• Andy Griffith w bazie Notable Names Database (ang.)
• Andy Griffith w bazie Discogs.com (ang.)