Łagier

Łagier lub łagr, również (oficjalnie do 1930) koncłagier (ros. лагерь, концлагерь) – obóz koncentracyjny^[1], obóz pracy przymusowej w Rosji bolszewickiej (1918–1922) i w ZSRR (1922–1987), w którym więźniów zmuszano do ciężkich prac powodujących często wyniszczenie i śmierć. Od 1930 obozy koncentracyjne w ZSRR były zorganizowane w system Gułagu, ich liczba i liczebność więźniów skokowo wzrosła, a niewolnicza praca przymusowa więźniów stała się ważnym elementem gospodarki ZSRR.

Zobacz też kategorię: Więźniowie radzieckich łagrów.

Współcześnie wyłącznie w języku potocznym bądź żargonie dziennikarskim – nieformalne określenie na obóz pracy przymusowej (kolonię karną) w Chinach, Korei Północnej, Rosji i na Białorusi.

Do radzieckich obozów trafiali wszyscy bez względu na wiek, rasę, stanowisko, światopogląd i płeć^[2].

Liczba więźniów sowieckich łagrów w latach 1934–1953 (do śmierci Stalina), wedle stanu na 1 stycznia danego roku^[3]^[4]:

Rok	Liczba wszystkich więźniów w łagrach	Liczba więźniów politycznych (osadzonych z powodu tzw. działalności kontrrewolucyjnej)	Procent więźniów politycznych w liczbie wszystkich osadzonych
1934	510 307	135 190	26,5
1935	725 483	118 256	16,3
1936	839 406	105 849	12,6
1937	820 881	104 826	12,8
1938	996 367	185 324	18,6
1939	1 317 195	454 432	34,5
1940	1 344 408	444 999	33,1
1941	1 500 524	420 293	28,0
1942	1 415 596	407 988	28,8
1943	983 974	345 397	35,1
1944	663 594	268 861	40,5
1945	715 505	289 351	40,4
1946	746 871	333 883	44,7
1947	808 839	427 653	52,9
1948	1 108 057	416 156	37,6
1949	1 216 361	420 696	34,6
1950	1 416 300	578 912	40,9
1951	1 533 767	475 976	31,0
1952	1 711 202	480 766	28,1
1953	1 727 970	465 256	26,9

Zobacz też

specposiołek

Przypisy

↑ Członkowie komisji Jansona w publicznych przemówieniach przestali się na przykład posługiwać zwrotem „koncłagier” (obóz koncentracyjny). Od 7 kwietnia 1930 wszystkie oficjalne dokumenty odnosiły się do sowieckich obozów koncentracyjnych jako do „isprawitielno-trudowych łagieriej” (ITŁ), czyli obozów pracy poprawczej – w późniejszych czasach nie używano już żadnego innego terminu. Anne Applebaum: Gułag, s. 83, Warszawa 2005, Wydawnictwo Świat Książki, ISBN 83-7391-304-1.
↑ Wydawnictwo „Lech”, Łagry : rosyjska rzeczywistość, Busko-Zdrój: Wydawnictwo Lech, 2018, ISBN 978-83-940947-0-6, OCLC 1084520661 [dostęp 2019-07-29] .
↑ В.Н.В.Н. Земсков В.Н.В.Н., ГУЛаг (историко-социологический аспект), „Социологические исследования” (6–7), 1991 .
↑ ГУЛАГ (историко-социологический аспект) :: Федеральный образовательный портал - ЭКОНОМИКА, СОЦИОЛОГИЯ, МЕНЕДЖМЕНТ [online], ecsocman.hse.ru [dostęp 2021-05-02] .

Bibliografia, literatura

Anne Applebaum: Gulag. A History, New York 2003, ISBN 0-7679-0056-1, wydanie polskie Gułag, Warszawa 2005, ISBN 83-7391-304-1.
Stanisław Ciesielski: GUŁag. Radzieckie obozy koncentracyjne 1918-1953, Warszawa 2010, Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, ISBN 978-83-7629-203-8.
Robert Conquest: The Great Terror (1968), wydanie uzupełnione: The Great Terror: A Reassessment (1990) ISBN 0-19-505580-2; wydanie polskie: Wielki Terror (1997), ISBN 83-902063-9-0.
Anatol Krakowiecki: Książka o Kołymie, wydanie 2, London 1987, Wydawnictwo Veritas, ISBN 0-948202-05-X.
Aleksandr Sołżenicyn: Archipelag Gułag 1918-1956, wydanie polskie Warszawa 1990, ISBN 83-85135-00-6, Poznań 2008, ISBN 978-83-7510-343 (tomy 1-3).

[1] Członkowie komisji Jansona w publicznych przemówieniach przestali się na przykład posługiwać zwrotem „koncłagier” (obóz koncentracyjny). Od 7 kwietnia 1930 wszystkie oficjalne dokumenty odnosiły się do sowieckich obozów koncentracyjnych jako do „isprawitielno-trudowych łagieriej” (ITŁ), czyli obozów pracy poprawczej – w późniejszych czasach nie używano już żadnego innego terminu. Anne Applebaum: Gułag, s. 83, Warszawa 2005, Wydawnictwo Świat Książki, ISBN 83-7391-304-1.

[2] Wydawnictwo „Lech”, Łagry : rosyjska rzeczywistość, Busko-Zdrój: Wydawnictwo Lech, 2018, ISBN 978-83-940947-0-6, OCLC 1084520661 [dostęp 2019-07-29] .

[3] В.Н.В.Н. Земсков В.Н.В.Н., ГУЛаг (историко-социологический аспект), „Социологические исследования” (6–7), 1991 .

[4] ГУЛАГ (историко-социологический аспект) :: Федеральный образовательный портал - ЭКОНОМИКА, СОЦИОЛОГИЯ, МЕНЕДЖМЕНТ [online], ecsocman.hse.ru [dostęp 2021-05-02] .

[1]