Krzywa Wieża w Ząbkowicach Śląskich
 nr rej. 41/A/00 z 1.12.2000[1]
| |
 Widok od wschodu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Wysokość całkowita |
34 m |
Położenie na mapie Ząbkowic Śląskich  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ząbkowickiego  | |
Położenie na mapie gminy Ząbkowice Śląskie  | |
 50°35′19,8″N 16°48′35,3″E/50,588833 16,809806
| |
| Strona internetowa | |
Krzywa Wieża w Ząbkowicach Śląskich – średniowieczna krzywa wieża w Ząbkowicach Śląskich, która jest jedną z ciekawostek turystycznych Dolnego Śląska. Nazywana jest „śląską Pizą”. Jest to najwyższa krzywa wieża w Polsce – ma 34 m wysokości, a jej obecne odchylenie od pionu wynosi 2,14 m[2]. Na jej szczyt wiedzie 139 schodów. Swoje święto obchodzi co roku w drugi weekend lipca (piątek – sobota) podczas „Dni i Nocy Krzywej Wieży”[2][3] – kulturalno-rekreacyjnego wydarzenia, które ściąga turystów i gości na występy gwiazd polskiej muzyki, happeningi, wystawy, pokazy i inne atrakcje. Podczas imprezy Krzywą Wieżę można zwiedzać aż do godz. 00.00[2][4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początki krzywej wieży nie są dziś znane z powodu braku źródeł pisanych. Kilku niemieckich badaczy twierdziło, że wieża jest pozostałością przedlokacyjnego zamku (tzw. (niem.) Bergfried, (pol.) stołp). Zamek ten miał zostać wzniesiony przez książąt świdnickich, a zniszczony przez wojska walczące z czeskim królem Jerzym z Podiebradów[potrzebny przypis]. O wiarygodności tej hipotezy świadczy to, że dolne partie murów (do wysokości 10 m) zbudowane są z kamienia i zaprawy wapiennej[2].
Niezwykle duża, przekraczająca 4 metry, grubość murów tej części wieży także zdaje się wskazywać na jej pierwotnie obronny charakter. Potwierdzają to także badania archeologiczne przeprowadzone w 1999 i 2000, w wyniku których przy ul. Długiej, na wysokości Krzywej Wieży, odsłonięto fragmenty muru kamienno-ceglanego.
Po przesunięciu murów miejskich, w XIV wieku powiększył się obszar zabudowany miasta. Z dawnej baszty postanowiono zrobić dzwonnicę kościoła parafialnego pw. św. Anny. Zakończenie budowy nastąpiło prawdopodobnie w 1413 roku. 24 sierpnia 1598 wieża przechyliła się o 1,5 m. Prawdopodobnie miały na to wpływ ruchy tektoniczne w pobliskim Bardzie lub też zwiększony ciężar nadbudowanej wieży. W 1858, kiedy całe miasto objął wielki pożar, wieża uległa znacznemu zniszczeniu, szczególnie w części szczytowej, i władze pruskie zamierzały ją rozebrać. Władze miejskie były jednak innego zdania i po długotrwałych zabiegach obiekt odbudowano. Dawne zwieńczenie w postaci blaszanego hełmu zastąpiono attyką w kształcie jaskółczych ogonów. W grudniu 2007 zakończył się gruntowny remont zewnętrznych ścian wieży.
W 2000 budowla została wpisana do rejestru zabytków[1].
We wrześniu 2018 została wyłączona z użytkowania ze względu na zły stan obiektu[5] i pojawiające się spękania murów[6]. 6 kwietnia 2019 roku ponownie otwarta dla ruchu turystycznego po, trwającym blisko trzy miesiące, remoncie.[7] Wieża jest otwarta codziennie w godz. 9:30 do 17:30[8].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 30 czerwca 2020 r. Woj. dolnoślaskie. [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 28. [dostęp 2020-09-27].
- ↑ a b c d Warto zobaczyć - Krzywa Wieża. zabkowiceslaskie.pl. [dostęp 2012-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-19)]. (pol.).
- ↑ Miasto Krzywej Wieży: Relacja z Dni i Nocy Krzywej Wieży 2013. zabkowiceslaskie.pl, 2012-07-15. [dostęp 2012-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-24)]. (pol.).
- ↑ Miasto Krzywej Wieży: Nocne zwiedzanie Krzywej Wieży. youtube.com, 2012-05-19. [dostęp 2012-05-19]. (pol.).
- ↑ Krzywa Wieża wyłączona z użytkowania aż do odwołania. Powód? Zły stan techniczny obiektu. zabkowice.express-miejski.pl. [dostęp 2018-10-21]. (pol.).
- ↑ Agnieszka Dobkiewicz: Najwyższa krzywa wieża w Polsce została zamknięta dla turystów. Zauważono na niej pęknięcia. 2019-01-22. [dostęp 2019-01-24].
- ↑ Prace remontowe zakończone – zapraszamy do zwiedzania Krzywej Wieży! - Portal informacyjny Gminy Ząbkowice Śląskie [online], zabkowiceslaskie.pl [dostęp 2019-04-18].
- ↑ Izba Pamiątek Regionalnych [online], www.krzywawieza.eu [dostęp 2019-04-23].