Śródmieście (Sosnowiec)

Śródmieście

Dzielnica Sosnowca
Plac Stulecia
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miasto	Sosnowiec
W granicach Sosnowca	1902
SIMC	943428
Powierzchnia	3,7 km²
Populacja (2014) • liczba ludności	29 009
• gęstość	ok. 7840 os./km²
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	41-200
Tablice rejestracyjne	SO
Położenie na mapie Sosnowca Śródmieście
Położenie na mapie Polski Śródmieście
Położenie na mapie województwa śląskiego Śródmieście
50°16′41″N 19°07′38″E/50,278056 19,127222
Multimedia w Wikimedia Commons

Śródmieście – centralna, historyczna dzielnica Sosnowca, wyznaczająca obręb ścisłego centrum miasta. Znajduje się tu Urząd Miejski w Sosnowcu, katedra diecezji sosnowieckiej oraz wiele innych ważnych urzędów i instytucji, a także organizacji i podmiotów obsługujących codziennie tysiące mieszkańców. Tutaj też koncentruje się życie kulturalne i towarzyskie oraz znajduje się największy w mieście węzeł transportu pasażerskiego. Ostatnimi laty, wskutek ekspansji hipermarketów, na dalszy plan schodzi rola handlowa Śródmieścia, a jego nierozwiązanym problemem pozostaje brak bazy noclegowej, niezagospodarowane atrakcyjne tereny oraz zjawiska patologiczne wśród mieszkańców, które wpływają na bezpieczeństwo tej wciąż pełnej kontrastów dzielnicy.

Od północy styka się z Pogonią, następnie graniczy od północnego wschodu z Sielcem (wzdłuż rzeki Czarna Przemsza), od południowego wschodu z Dębową Górą i Radochą (właściwie z historyczną Ostrą Górką), od południa fragmentami z Katowicami i Mysłowicami (z którymi granicę wyznacza rzeka Brynica), a od zachodu ze Starym Sosnowcem, wzdłuż torowiska historycznej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, ze stacją graniczną Sosnowiec Główny. Ich uruchomienie w 1859 r. stało się bezpośrednią przyczyną dynamicznego rozwoju osady, będącej wkrótce w wyniku dużego napływu ludności „największą wsią w Europie”^[1]. W latach 60. XIX wieku na obszarze dzisiejszego Śródmieścia istniały huta cynku „Romania”, kopalnia odkrywkowa węgla kamiennego „Pogonia”, a później „Feliks”, fabryka bieli cynkowej i walcownia blachy cynkowej „Emma”^[2]. Dzięki osiedlającym się w rejonie przydworcowym Żydom rozwijał się handel i rzemiosło^[3]. Pomimo ograniczeń wynikających z carskiego zakazu budowy i naprawy domów w pasie przygranicznym, który obejmował około 1574 metry, w miejscu wyciętego lasu powstawały pierwsze budynki^[4]. Pojawiły się zalążki dzisiejszej ulicy 3 Maja i Modrzejowskiej, a kształt linii kolejowej poprowadzonej z obszaru stacyjnego do okolicznych kopalni węglowych wyznaczył przebieg ulicy Warszawskiej^[5]. Ze składek pracowników kolei i okolicznych mieszkańców w 1862 r. zbudowano w rejonie dworca kościół kolejowy, a w 1879 r. uruchomiono hutę szkła^[6]. Od 1887 r. południową częścią dzielnicy przebiegał historyczny szlak szerokotorowej Kolei Iwangorodzko-Dąbrowskiej, ze stacją Sosnowiec Południowy, który również odegrał istotną rolę w rozwoju gospodarczym najpierw osady, a później od 1902 r. miasta^[4]. Śródmieście ukształtowało się na obszarze wsi Sosnowice (Stary Sosnowiec), która współtworzyła osadę Sosnowiec^[7]. Oddzieliło się od niej umownie jako dzielnica dla podkreślenia jego miejskiego i centralnego charakteru. W 2014 r. dzielnicę zamieszkiwało ponad 29 tys. osób^[8].

W dzielnicy wyodrębnia się:

• osiedle Naftowa

• Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu
• Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
• Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny
• Budynek Teatru Zagłębia

• Sala Widowiskowo - Koncertowa „MUZA”
• Zagłębiowska Mediateka
• Kino Helios
• Kino Cinema City
• Teatr Zagłębia

• Pomnik Jana Kiepury
• Plac Stulecia
• Sosnowiecki Szpital Miejski^[10]
• Centrum handlowe Plaza
• Budynek Urzędu Miejskiego przy Alei Zwycięstwa^[11]
• Dworzec autobusowy przy ulicy Ignacego Mościckiego
• Dworzec kolejowy Sosnowiec Południowy

• Ulica Stanisława Małachowskiego w Sosnowcu
• Placówka Straży Granicznej im. insp. Mariana Skibińskiego w Sosnowcu
• II Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Plater w Sosnowcu
• Zagłębie Dąbrowskie

• Śródmieście w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego