Urszulanki Unii Rzymskiej

Urszulanki Unii Rzymskiej, Unia Rzymska Zakonu Świętej Urszuli (łac. Unio Romana Ordinis Sanctae Ursulae) – międzynarodowy instytut zakonny, któremu początek dała św. Aniela Merici, zakładając w 1535 w Brescii Towarzystwo św. Urszuli. Misją zakonu jest ewangelizacja przez wychowywanie i nauczanie, przede wszystkim dzieci i młodzieży^[1].

Początkowo było to Towarzystwo św. Urszuli, a na początku XVII wieku zostało we Francji przekształcone w zakon. Patronem jest św. Urszula – dziewica i męczennica żyjąca w IV w. Urszulanki prowadzą na całym świecie szkoły (najczęściej koedukacyjne). Zwierzchniczką Sióstr Urszulanek UR jest Matka Generalna. Od 2019 funkcję tę pełni Australijka, M. Susan Flood OSU^[2]. Zakon liczy około 3000 sióstr. Najliczniejszą prowincją jest prowincja polska^[3].

Na ziemie polskie urszulanki przybyły z Wrocławia w 1857 roku, zakładając szkołę dla polskich dziewcząt w Poznaniu. Podobne szkoły uruchomiły też w zaborze austriackim (Kraków, Tarnów, Lwów, Stanisławów, Kołomyja) oraz przy parafii św. Katarzyny w Petersburgu^[4]. W okresie międzywojennym rozszerzyły swoją działalność na cały kraj, zakładając szkoły m.in. w Lublinie^[5], Rybniku^[6] i Gdyni^[7]. W 1936 roku powołały do życia Unię Polską, która przyłączyła się do Unii Rzymskiej. W czasie II wojny światowej udzielały pomocy potrzebującym i biednym, w tym też Żydom, prowadząc m.in. bursę dla dziewcząt w Warszawie. 16 sióstr i 27 dziewczynek Niemcy po upadku powstania warszawskiego wywieźli do obozu w Bietigheim. Powróciły one w 1945^[8]

Po wojnie urszulanki w wyniku działań władz państwowych utraciły wszystkie szkoły, z wyjątkiem liceum ogólnokształcącego we Wrocławiu. Po 1980 r. odzyskały część szkół. Obecnie polska prowincja liczy 390 sióstr i 21 wspólnot. Jej członkinie nazywane są popularnie urszulankami czarnymi, w odróżnieniu od urszulanek szarych ze Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego. Prowadzą przedszkola, szkoły, a także zajęcia na uczelniach, zajmują się katechizacją dzieci, młodzieży i dorosłych, prowadzą internaty szkolne, akademiki dla studentek i świetlicę środowiskową^[9]. Podejmują również działalność misyjną w różnych krajach Ameryki Środkowej, Afryki oraz Europy Wschodniej, głównie na Ukrainie (Kijów, Stanisławów, Czerniowce, Kołomyja, Sumy)^[10].

W 1999 r. siostra Maria Klemensa Staszewska, jedna z polskich urszulanek Unii Rzymskiej, została beatyfikowana przez Jana Pawła II w gronie 108 męczenników II wojny światowej^[11].

W 2004 r. siostra urszulanka Ewa Jezierska, biblistka, została pierwszą w Polsce kobietą z tytułem profesora nauk teologicznych^[12].

• 
  Klasztor urszulanek w Bardzie
• 
  Konwent w Krakowie ul. Starowiślna 9

• Męczennice z Valenciennes
• Maria Guyart-Martin

• Strona internetowa międzynarodowa Unii Rzymskiej Zakonu Świętej Urszuli
• Strona internetowa Prowincji Polskiej Unii Rzymskiej Zakonu Świętej Urszuli