Teofil Kucharski
pułkownik lekarz | |
Data i miejsce urodzenia |
6 lutego 1889 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
8 czerwca 1955 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1945 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
4 Pułk Piechoty |
Stanowiska |
lekarz batalionu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Teofil Kazimierz Kucharski (ur. 6 lutego 1889 w Jaszczwi, zm. 8 czerwca 1955 w Cieplicach Zdroju) – polski profesor medycyny, pułkownik lekarz Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Młodość i działalność niepodległościowa
[edytuj | edytuj kod]Teofil Kucharski urodził się 6 lutego 1889 roku w Jaszczwi, w rodzinie Józefa i Józefy z Braunów. Ukończył gimnazjum klasyczne w Jaśle[1]. Medycynę studiował na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie, Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium oraz Uniwersytecie w Lipsku. W 1907 zapisał się na Wydział Lekarski Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ukończył go w 1913. 12 września tego roku zawarł związek małżeński z Bogusławą z Nowaków (1892–1965), pediatrą i ftyzjatrą[2].
Był członkiem Związku Strzeleckiego w Nowym Sączu[1]. Od 1914 był oficerem służby stałej (służył m.in. w Siedmiogrodzie, a potem w Legionach Piłsudskiego). Od 16 sierpnia do 13 listopada 1914 roku był referentem sanitarnym w Powiatowym Komitecie Narodowym w Nowym Sączu, bez szarży wojskowego lekarza. Od 19 listopada 1914 roku do końca stycznia 1915 roku był lekarzem bez stopnia w stacji zbornej I Brygady Legionów Polskich w Jabłonkowie. Od lutego do końca kwietnia 1915 roku był urlopowany ze względów zdrowotnych. 16 maja 1915 roku został mianowany lekarzem batalionowym w randze XI (podporucznika) i przydzielony do 4 pułku piechoty. 15 grudnia 1915 roku awansował na lekarza batalionowego w randze X (porucznika). Od 20 maja 1916 roku do 10 kwietnia 1917 roku był lekarzem oddziałowym Oddziału dla Polskich Legionistów w c. i k. Domu Maruderów Obrony Krajowej w Nowym Sączu (niem. k.u.k. Landwehrmarodenhause in Neusandez), którego komendantem i lekarzem garnizonowym był lekarz sztabowy doktor Stanisław Sikorski[3]. Po kryzysie przysięgowym został wcielony do wojska austriackiego[1].
Służba w Wojsku Polskim
[edytuj | edytuj kod]Od 1918 w Wojsku Polskim. W latach 1921–1924 pełnił służbę w 2 pułku saperów kolejowych w Jabłonnie na stanowisku starszego lekarza pułku, pozostając oficerem nadetatowym 1 batalionu sanitarnego w Warszawie[4]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 46. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy[5]. 30 listopada został przeniesiony z Obozu Szkolnego Wojsk Łączności w Zegrzu do 7 Szpitala Okręgowego w Poznaniu na stanowisko starszego ordynatora[6]. 12 kwietnia 1927 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 12. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy[7]. 23 sierpnia 1929 roku został zatwierdzony na stanowisku komendanta 7 Szpitala Okręgowego w Poznaniu[8]. Funkcję komendanta sprawował do września 1939 roku[9]. 12 marca 1933 roku awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy[10].
W kampanii wrześniowej 1939 roku był szef sanitarnym Armii „Poznań”. Podczas okupacji hitlerowskiej pracował w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie. Wziął czynny udział w powstaniu warszawskim, w oddziale „Bakcyl”. Dzięki negocjacjom, które podjął razem z docentem Krotoskim, otrzymał od Niemców zgodę na ewakuację Szpitala Ujazdowskiego. Od 18 kwietnia do 13 grudnia 1945 roku był komendantem Szpitala Okręgowego nr 5 w Poznaniu.
Działalność naukowo-dydaktyczna
[edytuj | edytuj kod]W kierowanym przez niego 7 Szpitalu Okręgowym (zob. Okręg Korpusu Nr VII – Służby) została umieszczona Klinika Diagnostyczna Uniwersytetu Poznańskiego. W 1929 roku uzyskał habilitację na podstawie monografii Wpływ wyciągu z tylnej części przysadki mózgowej na ustrój ludzki. W latach 1930–1939 był wykładowcą w zakresie zasad leczenia dietetycznego oraz prowadził ćwiczenia z diagnostyki chorób wewnętrznych. W 1939 roku został mianowany profesorem tytularnym. W czasie okupacji praktykę lekarską w Szpitalu Ujazdowskim łączył z wykładami dla studentów medycyny Uniwersytetu Ziem Zachodnich. W latach 1945–1946 obowiązki komendanta Szpitala Wojskowego w Poznaniu łączył z funkcją kierownika Kliniki Diagnostycznej Uniwersytetu Poznańskiego. Z obu funkcji zrezygnował z uwagi na zły stan zdrowia. W 1948 roku był konsultantem sanatoriów w Ciechocinku. W 1954 roku, po przejściowej poprawie zdrowia, na krótki czas znowu podjął zajęcia ze studentami medycyny, a także kierował Sanatorium Reumatologicznym w Cieplicach Śląskich[2].
Opublikował 48 prac medycznych. Było wśród nich sześć przyczynków z zakresu epidemiologii i lecznictwa. Dotyczyły głównie przewodu pokarmowego, schorzeń serca i naczyń krwionośnych. W trzech pracach poświęcał się zagadnieniom dietetycznym. Inne dzieła dotyczyły gospodarki wodnej organizmu ludzkiego, wpływu węgla aktywnego na ustrój, leczenia hormonalnego, stosowania sulfonamidów. Opracował też jedno z pierwszych w Polsce sprawozdań na temat terapii anemii złośliwej. Był członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, pełniąc (1928–1934) funkcję zastępcy przewodniczącego Wydziału Lekarskiego. Działał także w Jacht Klubie Wielkopolskim (pełnił w nim funkcję komandora, a w uznaniu jego zasług dla żeglarstwa w Polsce otrzymał w 1948 roku tytuł komandora honorowego tego klubu jachtowego)[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6040
- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)[11]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[12]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[1]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie[13]: po raz pierwszy 24 maja 1929[14])
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę[13]
- Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia (1935)[15]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 392. [dostęp 2021-08-05].
- ↑ a b c 1944.pl
- ↑ Akta personalne por. dr. Teofila Kucharskiego, Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. I. 120.1.453, s. 266–288 [1].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 985, 1124, 1199. Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 1018, 1080.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 313.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 51 z 30 listopada 1926 roku, s. 421. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 710, 727.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 118.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 290.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 322, 872.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 14 marca 1933 roku, s. 45.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 162–163. [dostęp 2021-08-05].
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302 „za zasługi na polu lecznictwa w wojsku”.
- ↑ Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 12.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
- F. Łabendziński, Teofil Kucharski, [w:] Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, t. XIX, nr 1 (44/45)/1955, s. 362.
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Członkowie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Lekarze w powstaniu warszawskim
- Ludzie urodzeni w Jaszczwi
- Ludzie związani z Jasłem
- Odznaczeni dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia
- Odznaczeni Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 1 Batalionu Sanitarnego
- Oficerowie 2 Batalionu Mostów Kolejowych
- Oficerowie 4 Pułku Piechoty Legionów
- Oficerowie Centrum Wyszkolenia Łączności
- Oficerowie dowództwa Armii „Poznań”
- Oficerowie lekarze Legionów Polskich 1914–1918
- Pułkownicy lekarze II Rzeczypospolitej
- Pułkownicy ludowego Wojska Polskiego
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1889
- Wykładowcy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Zmarli w 1955