Michał Gnoiński (prawnik)

Michał Józef Gnoiński

Data i miejsce urodzenia	6 maja 1806 Przeorsk
Data i miejsce śmierci	27 lipca 1885 Lwów
poseł do Sejmu Krajowego Galicji
Okres	od 1867 do 1869
Prezydent Lwowa
Okres	od 14 października 1848 do 23 listopada 1848
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Michał Józef Gnoiński herbu Warnia (ur. 6 maja 1806^[a] w Przeorsku, zm. 27 lipca 1885 we Lwowie) – prezydent Lwowa, adwokat, właściciel dóbr, poseł do Sejmu Krajowego Galicji i austriackiej Rady Państwa

Ukończył szkołę trywialną w Uhnowie i Akademickie Gimnazjum Wyższe we Lwowie^[1] a następnie studia prawnicze na uniwersytecie we Lwowie (1831)^[2]. W 1834 uzyskał doktorat z prawa i otworzył kancelarię adwokacką we Lwowie^[2][3]. W czasie Wiosny Ludów 1848 roku został wybrany burmistrzem^[4]. Urząd pełnił krótko od 14 października do 23 listopada, na skutek rozwiązania Wydziału Miejskiego miasta przez władze austriackie^[5]. Wkrótce potem wziął udział w deputacji wiernopoddańczej do Wiednia, Od maja 1849 członek Wydziału Gminnego magistratu lwowskiego zajmował się głównie sprawami finansów, a następnie statutowo-prawnymi. Walnie przyczynił się do wprowadzenia w życie projektu statutu m. Lwowa przez Radę Miejską i Sejm w 1866^[2][6].

Zwolennik pracy organicznej i przeciwnik powstania styczniowego. Był syndykiem Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowe Ziemskiego w latach 1849-1888^[2][7], a także latach 1864-1881 prezesem lwowskiej Izby Adwokackiej^[5]. Był również dłuższy czas dyrektorem Miejskiej Kasy Oszczędności we Lwowie (1850-1861)^[2][8]. Od 25 lutego 1851 był członkiem (1851-1870) Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego^[9] pełnił także funkcję zastępca członka Komitetu GTG (1856-1861)^[10] oraz prezesa oddziału lwowskiego (1870)^[11]. Radny miasta Lwowa (1862-1869)^[12]. W dobie autonomicznej jako trzeci z rzędu pełnił urząd prezydenta miasta Lwowa (11 marca 1880 - 28 marca 1883)^[13]. Po złożeniu urzędu prezydenta miasta skoncentrował się na gospodarowaniu własnym majątkiem ziemskim w pow. złoczowskim i prowadzeniu kancelarii adwokackiej^[5]. Był także dyrektorem chrześcijańskiej ochronki dla małych dzieci we Lwowie.

Poseł do Sejmu Krajowego II kadencji (1866–1869), wybrany w kurii I (wielkiej własności) z obwodu Złoczów, w okręgu wyborczym Złoczów^[14][15][16]. Był także posłem do austriackiej Rady Państwa II kadencji (25 września 1868 - 27 września 1868), wybranym przez Sejm w kurii I (wielkiej własności) jako delegat w kurii I jako delegat z kurii wirylistów i większej własności^[17]. W parlamencie austriackim był członkiem Koła Polskiego, Po jego rezygnacji Sejm wybrał w jego miejsce Karola Hubickiego^[18].

Zmarł po dwutygodniowej chorobie, pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim^[19][20].

Pochodził z rodziny ziemiańskiej, mieszkającej w na terenie Lubelszczyzny i zapisanej w 1844 w Aktach Heroldii Królestwa Polskiego^[21]. Urodził się jako syn Teodora i Urszuli z Woźnickich^[2]. Jego bratem był Aleksander Gnoiński (powstaniec listopadowy, zm. 1887 we Lwowie)^[22][21] Ożenił się w 1830 z Emilią z Lewakowskich, mieli córkę Ksawerę^[18].

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Franciszka Józefa oraz Orderem Żelaznej Korony III klasy. 17 czerwca 1869 otrzymał honorowe obywatelstwo Lwowa.

• Marian Tyrowicz: Gnoiński Michał (1805–1885). W: Polski Słownik Biograficzny. T. VIII. Wrocław – Kraków – Warszawa: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1959–1960, s. 156–157.