Kamienica Maurycego Spokornego w Warszawie
 Kamienica (z wieżyczką, po prawej stronie) przed 1916 rokiem | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Aleje Ujazdowskie 19/róg ul. F. Chopina 1 |
| Typ budynku |
kamienica czynszowa |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy |
1903 |
| Ukończenie budowy |
1903 |
| Zniszczono |
1944 |
| Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°13′21,90″N 21°01′26,04″E/52,222750 21,023900
| |
Kamienica Maurycego Spokornego – kamienica, która znajdowała się w Warszawie, na rogu Alej Ujazdowskich i ul. Fryderyka Chopina. Była jednym z najpiękniejszych przykładów secesji w Warszawie[1].
Zniszczona podczas II wojny światowej, jej ruiny rozebrano ok. 1947 roku.
Historia i architektura
[edytuj | edytuj kod]Fundatorem narożnej kamienicy wzniesionej według projektu Dawida Lande był Maurycy Spokorny, dyrektor i akcjonariusz przedsiębiorstwa eksploatującego tramwaje warszawskie. Kamienica ta jako jedna z pierwszych w Warszawie została wyposażona w oświetlenie elektryczne, windy i ciepłą wodę bieżącą. Na dachu miała ogród[1]. Otrzymała secesyjno-modernistyczny wystrój z narożnikiem zwieńczonym wieżyczką (usuniętą w latach 20. XX w.). Jej elewację udekorowano wykuszami, balkonami, loggiai i secesyjnym detalem. Ostatnie piętra wykończono łukami. Elewację od strony Al. Ujazdowskich ozdobiły alegoryczne rzeźby „Sławy” i „Wiedzy” dłuta Stanisława Romana Lewandowskiego.
Od 1910 w kamienicy mieszkał architekt Czesław Przybylski, mający tu swoją pracownię. W czasie II wojny światowej kamienica została wypalona, ale jej mury pozostały prawie nie naruszone. Ruiny rozebrano ok. 1947 roku[2]. W jej miejscu wzniesiono budynek biurowy mieszczący Komitet Warszawski PZPR (tzw. mały Dom Partii)[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Tadeusz Stefan Jaroszewski. Pożegnania z zabytkami Warszawy. „Spotkania z Zabytkami”. Nr 2 (20). s. 14.
- ↑ Kamienica Maurycego Spokornego. [w:] warszawa1939.pl [on-line]. [dostęp 2023-07-29].
- ↑ Danuta Szmit-Zawierucha: O Warszawie inaczej (anegdoty, fakty, obserwacje). Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Anagram, 1996, s. 126 isbn = 83-86086-28-9.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Stefan Jaroszewski. Pożegnania z zabytkami Warszawy. „Spotkania z Zabytkami”. Nr 2 (20), s. 6–15, 1985. Warszawa: Ministerstwo Kultury i Sztuki, Ośrodek Dokumentacji Zabytków. ISSN 0137-222X.