Statuta synodalia episcoporum Wratislaviensium

Statuta synodalia episcoporum Wratislaviensium (łac. Statuty synodalne biskupów wrocławskich; potocznie Statuty Elyana) – uchwała dla diecezji wrocławskiej ze zjazdu biskupów oraz kleru z synodu wrocławskiego, który odbył się w roku 1446^[1], która została opublikowana w roku 1475 we Wrocławiu przez drukarnię Świętokrzyską^[2]. Zawiera pierwsze w historii teksty, jakie zostały wydrukowane w języku polskim^[3][4][5].

Statuty zostały wydrukowane 9 października 1475 roku^[6] we Wrocławiu przez polskiego^[7] drukarza oraz kanonika kapituły katedralnej Kaspra Elyana na zlecenie kapituły wrocławskiej^[8]. Księga jest zbiorem ustaw przyjętych przez synod diecezji wrocławskiej spisanych po łacinie. Oprócz szeregu zaleceń administracyjnych oraz religijnych dla duchowieństwa zawiera ona również teksty najważniejszych modlitw katolickich: Ojcze nasz, Zdrowaś Mario oraz wyznania wiary Wierzę w Boga w językach używanych przez wiernych na Śląsku, to jest w języku polskim oraz po niemiecku. Modlitwy te były oficjalnie zalecanymi wzorami poprawnego tekstu dla ludności polskiej na Śląsku^[9].

Jedyny kompletny egzemplarz znajduje się w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu, a drugi posiada Biblioteka Uniwersytetu w Pradze^[10].

• Franz Xaver Seppelt,"Die Breslauer Diözesansynode vom Jahre 1446", Franz Goerlich, Breslau 1912, str. 76-77 - tekst łaciński statutów w wersji zdigitalizowanej.
• Jan Łoś, "Początki piśmiennictwa polskiego : (przegląd zabytków językowych)", Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów 1922, str. 212-213.