Portret Paula Nauena
 Portret Paula Nauena (1859–1932) | |
| Autor | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Data powstania | |
| Medium | |
| Wymiary |
121 × 91 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Portret Paula Nauena, Portret artysty (Nauena), Portret artysty, Portret Pawła Nauena – obraz olejny autorstwa polskiej malarki Olgi Boznańskiej z 1893, przechowywany w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie[1]. Portret uważany jest za przełomowy w karierze Olgi Boznańskiej[1]. Przedstawia zaprzyjaźnionego z Boznańską niemieckiego malarza Paula Nauena (1859–1932)[1]. Sygnowany i datowany w prawym górnym rogu: Boznańska 93[1].
Historia obrazu
Obraz został namalowany w 1893 w Monachium i jest przykładem modernistycznego malarstwa portretowego[1]. Był kilka razy nagradzany: srebrnym medalem na Powszechnej Wystawie Krajowej we Lwowie (1894), złotym medalem w Wiedniu (1894) oraz zdobył drugą nagrodę wystawy Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie (1895)[1]. W 1896 został zakupiony przez Muzeum Narodowe w Krakowie – był to pierwszy obraz Olgi Boznańskiej pozyskany do zbiorów narodowych[1]. Obraz nosi nr inwentarzowy MNK II-b-7[1].
Obraz był doceniany za wykonanie, ale wywołał falę krytyki skierowaną wobec modela[2]. W „Kurierze Bawarskim” padło nawet określenie „cywilizacyjna kaleka”. Skończyło się głośnym procesem, w którym obraz Boznańskiej został dowodem rzeczowym. Ostatecznie krytyka skazano za znieważenie Nauena, a redakcja gazety musiała zapłacić karę i przeprosić publicznie modela.
Opis obrazu
Portret Paula Nauena zdominowany jest przez ciemną plamę ubrania modela, harmonijnie wtopioną w jaśniejsze tło, ze starannie upozowanymi dłońmi i twarzą malarza[1]. Przestrzeń kompozycji zbudowana jest z umieszczonej na pierwszym planie martwej natury – tacki z filiżanką i łyżeczką[1].
Obraz oddaje psychikę modela – jego pewność siebie, poczucie własnej wartości i urody artysty, który w swobodnej, niewymuszonej pozie zasiadł na kanapie w kwiaty[1].