Szymon Skoczylas
podpułkownik taborów | |
Data i miejsce urodzenia |
27 października 1894 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1940 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca dywizjonu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Szymon Skoczylas (ur. 27 października 1894 w Kozach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik taborów Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Kozach, w ówczesnym powiecie bialskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Józefa i Agnieszki ze Sztefków[1][2] . Uczył się w Szkole Powszechnej w Kozach, a następnie w Gimnazjum im. Marcina Wadowity w Wadowicach. Był członkiem Związku Strzeleckiego. W sierpniu 1914 roku wstąpił w szeregi II Brygady Legionów Polskich[2] .
1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w dowództwie taborów 2 Dywizji Legionów, a jego oddziałem macierzystym był 3 dywizjon taborów[3]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 39. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 10 dywizjon taborów w Przemyślu[4]. W 1923 roku nadal pełnił służbę w 10 dywizjonie taborów w Przemyślu[5]. 20 lipca został odkomenderowany, a w grudniu 1924 roku przydzielony do Oficerskiej Szkoły Wojsk Taborowych we Lwowie na stanowisko komendanta kursu doszkolenia dla zawodowych podoficerów i chorążych[6][7][8]. Do jesieni 1925 roku pełnił służbę w Szkole Podoficerów Taborowych, pozostając nadal oficerem nadetatowym 10 dywizjonu taborów. 1 października 1925 roku został wyznaczony na stanowisko pełniącego obowiązki kwatermistrza 10 szwadronu taborów w Przemyślu[9][10]. W styczniu 1928 roku został przesunięty na stanowisko tego szwadronu[11][12]. 18 lutego tego roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów taborowych[13]. W październiku 1930 roku został przeniesiony do Kadry 8 dywizjonu taborów w Toruniu na stanowisko komendanta kadry[14][15]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów taborowych[16][17]. W tym samym roku został przeniesiony do 5 dywizjonu taborów w Bochni na stanowisko dowódcy dywizjonu[18]. Na tym stanowisku pozostał do września 1939 roku[2] .
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku, po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej i przebywał w obozie w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[19]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 3104[1].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON[20] – mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[21][22]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[23][24][25].
17 kwietnia 2009 roku w ramach programu „Katyń... ocalić od zapomnienia” przy Publicznej Szkole Podstawowej im. Janusza Korczaka w Jasienicy posadzono Dąb Pamięci ku czci płk. Szymona Skoczylasa[2] .
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości – 9 listopada 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[26]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[27]
- Złoty Krzyż Zasługi – 18 marca 1932 „za zasługi na polu organizacji wojska”[28]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 489.
- ↑ a b c d Dąb Pamięci ↓.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 392, 871.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 282.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1037, 1040.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 48 z 18 lipca 1923 roku, s. 470.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 947, 950.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 133 z 21 grudnia 1924 roku, s. 753.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 585, 587.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926 roku, s. 231.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 20 stycznia 1928 roku, s. 10.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 517.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928 roku, s. 49.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 20.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 283, 789.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 469.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 275.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 831.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 8 [dostęp 2024-10-11] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 283.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 85.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Katyń... ocalić od zapomnienia. Publiczna Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Jasienicy. [dostęp 2018-08-24].
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Podpułkownicy taborów II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Urodzeni w 1894
- Zmarli w 1940
- Żołnierze II Brygady Legionów Polskich
- Ludzie związani z Kozami
- Oficerowie 5 Dywizjonu Taborów
- Oficerowie 8 Dywizjonu Taborów
- Oficerowie 10 Dywizjonu Taborów
- Pochowani na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie