Filharmonia Śląska im. Henryka Mikołaja Góreckiego

Filharmonia Śląska im. Henryka Mikołaja Góreckiego
	; Budynek filharmonii (2024)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Data założenia	1945
Dziedzina	muzyka
dyrektor	Adam Wesołowski
Adres	Katowice, ul. Sokolska 2
	Położenie na mapie Katowic Filharmonia Śląska im. Henryka Mikołaja Góreckiego
	Położenie na mapie Polski Filharmonia Śląska im. Henryka Mikołaja Góreckiego
	Położenie na mapie województwa śląskiego Filharmonia Śląska im. Henryka Mikołaja Góreckiego
	50°15′38,6618″N 19°00′49,7916″E/50,260739 19,013831
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 22 cze 2024, była oparta na tej wersji.

Filharmonia Śląska im. Henryka Mikołaja Góreckiego – instytucja kulturalna działająca w Katowicach, założona w 1945 roku.

Historia

Filharmonia Śląska, w której pierwszy koncert odbył się 26 maja 1945, od pierwszych dni istnienia działała bardzo intensywnie na rzecz upowszechnienia muzyki, organizując wiele koncertów, także poza swą siedzibą.

Z czasem jej orkiestra osiągnęła bardzo wysoki poziom artystyczny. Grali z nią najwybitniejsi soliści (m.in. Witold Małcużyński, Igor Ojstrach, Swiatosław Richter, Adam Taubitz, Wojciech Waleczek), dyrygowali świetni dyrygenci. Sala przy ulicy Sokolskiej jest od dziesięcioleci jednym z najważniejszych przybytków życia kulturalnego na Śląsku.

W 2011 r. nadano jej imię Henryka Mikołaja Góreckiego^[1].

Dyrektorzy

Pierwszym dyrektorem artystycznym filharmonii był Anatol Zarubin, trzecim z kolei (w latach 1949−1953) Stanisław Skrowaczewski. Wiele lat dyrektorem FŚ i jej dyrygentem był prof. Karol Stryja, który był inicjatorem Międzynarodowego Konkursu Dyrygenckiego im. Grzegorza Fitelberga, prowadzonego przez Filharmonię Śląską. W latach 2001–2013 dyrektorem naczelnym Filharmonii Śląskiej była Grażyna Szymborska. Od 3 grudnia 2013 do 8 listopada 2018 roku dyrektorem Filharmonii Śląskiej im. Henryka Mikołaja Góreckiego był prof. Mirosław Jacek Błaszczyk. Obecnie funkcję dyrektora pełni Adam Wesołowski^[2].

Działalność i projekty

Od 2008 roku Filharmonia Śląska pod przewodnictwem Orchestre de Picardie(inne języki) (Amiens, Francja) oraz Jenaer Philharmonie(inne języki) (Jena, Niemcy), Štátny komorný orchester Žilina(inne języki) (Żylina, Słowacja), Simfonični orkester RTV Slovenija(inne języki) (Lublana, Słowenia) i Filharmonie Bohuslava Martinů(inne języki) (Zlin, Czechy) współdziałają w ramach europejskiego projektu An Orchestra Network for Europe – ONE step further. W 2011 roku Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (EACEA) ogłosiła listę nowych projektów wybranych do finansowania przez UE. Akceptację zyskał nowy projekt An Orchestra Network for Europe – ONE goes places. Do projektu dołączyła holenderska Het Brabant Orkest, a partnerem stowarzyszonym została New Syphony Orchestra z Sofii. Nazwa ONE – an Orchestra Network for Europe została zastrzeżona prawnie i jest znakiem handlowym przypisanym projektowi. Od 2013 realizowany jest ze Stowarzyszeniem Pro Bono Musicae pierwszy polski projekt mistrzowskiej edukacji muzycznej w historii unijnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.

Filharmonia Śląska jest też wydawcą kilku książek i albumów oraz współproducentem filmu Karol Stryja. Ślązak, który zdobył świat (reż. Violetta Rotter-Kozera).

W latach 2010–2013 przeprowadzono remont siedziby filharmonii przy ulicy Sokolskiej.

Siedziba Filharmonii Śląskiej

Budynek, w którym mieści się Filharmonia Śląska, powstał w 1873 przy ówczesnej Karlsstraße 2 (obecnie Sokolska). Budynek sąsiadował z obiektami browaru, którego pierwotnymi właścicielami byli von Thiele-Winkler, a następnie A. Bettmann. Browar działał do 1918 roku. Budynek został wzniesiony w stylu neoklasycyzmu. Poza mieszkaniami w budynku mieściła się sala o nazwie Reichshalle, a później też restauracja. Sala ta służyła życiu towarzyskiemu i kulturalnemu Katowic. W sali tej występował chór Oskara Meisnera. W sali koncertowali liczni artyści. 27 października 1901 r. koncertował Ignacy Paderewski. Przemawiał tu też Wojciech Korfanty. W latach 1922–1937 budynek był siedzibą Związku Powstańców Ślaskich. W czasie drugiej wojny światowej, w 1943 r., następuje przebudowa obiektu. Dobudowano balkon z prawej strony, przebudowano scenę i podscenię, przebudowano całkowicie frontową klatkę schodową. Budynek został przeznaczony na filharmonię. Kolejny remont przeprowadzono w 1979 roku. W 1992 budynek został wpisany do rejestru zabytków klasy A pod numerem A/1460/92. Kolejny remont powiązany z rozbudową obiektu został przeprowadzony w latach 2010 do 2014. Po rozbudowie powierzchnia użytkowa wzrosła z 3186 m² do 5252 m². Sala wzbogaciła się o 36 głosowe organy firmy Karl Schuke Berliner Orgelbauwerkstatt GmbH^[3], poprzedni 40-głosowy instrument firmy Berschdorf przekazany został Salezjańskiej Szkole Organistowskiej w Zabrzu^[4].

Galeria

Wnętrze Filharmonii Śląskiej w Katowicach podczas VIII Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga (2007)
Wnętrze (2007)
Karol Stryja – rzeźba w Filharmonii Śląskiej
Henryk Mikołaj Górecki – rzeźba w Filharmonii Śląskiej