Przejdź do zawartości

Urszulanki Unii Rzymskiej: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja oczekująca na przejrzenie]
Usunięta treść Dodana treść
witaj
uzgodnienie liczby w opisie z liczbą w tabeli
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
 
(Nie pokazano 67 wersji utworzonych przez 55 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Zakon infobox
''Unia Rzymska Zakonu Świętej Urszuli'', ''Unio Romana Ordinis Sanctae Ursulae'' (OSU) - zakon żeński założony przez św. [[Aniela Merici|Anielę Merici]] w [[XVI wiek]]u w [[Brescia|Brescii]].
|nazwa = Urszulanki Unii Rzymskiej
Początkowo było to [[Towarzystwo św. Urszuli]], a na początku XVII wieku zostało we Francji przekształcone w [[zakon]]. Patronem jest [[św. Urszula]]-dziewica i męczennica żyjąca w IV w. Urszulanki prowadzą na całym świecie szkoły (najczęściej koedukacyjne). Zwierzchniczką Sióstr Urszulanek UR jest M. Colette. Zakon liczy około 3000 sióstr w tym bezmała 400 Polek.
|dewiza = Soli Deo Gloria
|herb =
|pełna nazwa = Unia Rzymska Zakonu Świętej Urszuli
|nazwa łacińska = Unio Romana Ordinis Sanctae Ursulae
|skrót zakonny = OSU
|wyznanie = [[Kościół katolicki|katolickie]]
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
|status kanoniczny = Prawo papieskie
|założyciel = [[Aniela Merici|św. Aniela Merici]]
|data założenia = 25 listopada 1535
|data zatwierdzenia = 1536
|przełożony = Susan Flood
|liczba członków = 1396 (2023)
|commons =
|www = https://ursulines-roman-union.org
}}
'''Urszulanki Unii Rzymskiej, Unia Rzymska Zakonu Świętej Urszuli''' (łac. ''Unio Romana Ordinis Sanctae Ursulae'') – międzynarodowy [[instytut zakonny]], któremu początek dała [[Aniela Merici|św. Aniela Merici]], zakładając w [[1535]] w [[Brescia|Brescii]] Towarzystwo św. Urszuli. Misją zakonu jest [[ewangelizacja]] przez wychowywanie i nauczanie, przede wszystkim dzieci i młodzieży<ref>{{Cytuj |tytuł = .:ILG:. - Czytelnia: 29 stycznia - św. Aniela Merici |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = brewiarz.pl |url = https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/01-29a.php3}}</ref>.


Początkowo było to [[Towarzystwo św. Urszuli]], a na początku XVII wieku zostało we Francji przekształcone w [[zakon]]. Patronem jest [[Urszula (święta brytyjska)|św. Urszula]] – dziewica i męczennica żyjąca w IV w. Urszulanki prowadzą na całym świecie szkoły (najczęściej koedukacyjne). Zwierzchniczką Sióstr Urszulanek UR jest Matka Generalna. Od 2019 funkcję tę pełni [[Australia|Australijka]], M. Susan Flood OSU<ref>{{Cytuj |tytuł = Australian elected Prioress General of the Ursulines of the Roman Union |data = 2019-10-10 |data dostępu = 2023-10-26 |opublikowany = Catholic Outlook |url = https://catholicoutlook.org/australian-elected-prioress-general-of-the-ursulines-of-the-roman-union/ |język = en-AU}}</ref>. Zakon liczy około 1400 sióstr. Najliczniejszą prowincją jest prowincja polska<ref>{{Cytuj |autor = Mk |tytuł = Urszulanki Unii Rzymskiej |data = 28 marca 2012 |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = Zakony i zgromadzenia zakonne na świecie |url = http://zakony-na-swiecie.blogspot.com/2012/03/urszulanki-unii-rzymskiej.html}}</ref>.
S. [[Klemensa Staszewska]], jedna z polskich urszulanek Unii Rzymskiej została beatyfikowana przez Jana Pawła II w gronie 108 męczenników II wojny światowej.


== Urszulanki w Polsce ==
==Linki zewnętrzne==
Na ziemie polskie urszulanki przybyły z [[Wrocław]]ia w [[1857]] roku, zakładając szkołę dla polskich dziewcząt w [[Poznań|Poznaniu]]. Podobne szkoły uruchomiły też w zaborze austriackim ([[Kraków]], [[Tarnów]], [[Lwów]], [[Iwano-Frankiwsk|Stanisławów]], [[Kołomyja]]) oraz przy parafii św. Katarzyny w [[Petersburg]]u<ref>{{Cytuj |tytuł = Urszulanki Unii Rzymskiej |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = osu.pl |url = https://www.osu.pl/Urszulanki_w_Polsce,56.html}}</ref>. W okresie międzywojennym rozszerzyły swoją działalność na cały kraj, zakładając szkoły m.in. w [[Lublin]]ie<ref>{{Cytuj |tytuł = Historia szkoły |data = 2023-08-29 |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = Urszulanki Lublin |url = https://www.urszulanki.lublin.eu/historia-szkoly |język = pl}}</ref>, [[Rybnik]]u<ref>{{Cytuj |tytuł = Historia naszej szkoły |data = 2023-08-21 |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = Liceum ogólnokształcące i szkoła podstawowa - Zespół Szkół Urszulańskich w Rybniku |url = https://www.urszulanki.rybnik.pl/historia-naszej-szkoly |język = pl}}</ref> i [[Gdynia|Gdyni]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Tablica Urszulanek |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia |url = https://www.gdynia.pl/mieszkaniec/1257-1057-2016-11-25-2016-12-01,6460/tablica-urszulanek,459418 |język = pl}}</ref>. W 1936 roku powołały do życia Unię Polską, która przyłączyła się do Unii Rzymskiej. W czasie II wojny światowej udzielały pomocy potrzebującym i biednym, w tym też Żydom, prowadząc m.in. bursę dla dziewcząt w Warszawie. 16 sióstr i 27 dziewczynek Niemcy po upadku [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] wywieźli do obozu w [[Bietigheim-Bissingen|Bietigheim]]. Powróciły one w 1945<ref>{{Cytuj |tytuł = Urszulanki Unii Rzymskiej |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = osu.pl |url = https://www.osu.pl/Warszawa,456.html}}</ref>


Po wojnie urszulanki w wyniku działań władz państwowych utraciły wszystkie szkoły, z wyjątkiem [[Liceum Ogólnokształcące Sióstr Urszulanek Unii Rzymskiej we Wrocławiu|liceum ogólnokształcącego we Wrocławiu]]. Po 1980 r. odzyskały część szkół. Obecnie polska prowincja liczy 390 sióstr i 21 wspólnot. Jej członkinie nazywane są popularnie urszulankami czarnymi, w odróżnieniu od urszulanek szarych ze [[Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego]]. Prowadzą [[przedszkole|przedszkola]], [[Szkoła (oświata)|szkoły]], a także zajęcia na [[uczelnia|uczelniach]], zajmują się katechizacją dzieci, młodzieży i dorosłych, prowadzą internaty szkolne, akademiki dla studentek i świetlicę środowiskową<ref>{{Cytuj |tytuł = Urszulanki - historia, charyzmat, działalność - opis |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = eszkola.pl |url = https://eszkola.pl/religia/zakon-urszulanek-6648.html}}</ref>. Podejmują również działalność misyjną w różnych krajach [[Ameryka Środkowa|Ameryki Środkowej]], [[Afryka|Afryki]] oraz [[Europa Wschodnia|Europy Wschodniej]], głównie na [[Ukraina|Ukrainie]] ([[Kijów]], Stanisławów, [[Czerniowce]], Kołomyja, [[Sumy]])<ref>{{Cytuj |autor = Weronika Dryl |tytuł = Unia Rzymska Zakonu Świętej Urszuli, w: Duchowość Klasztorów Polskich: Przekaz i Komunikacja |data = 2013 |isbn = 978-83-7438-328-8 |wolumin = VI |s = 280-282 |url = http://bc.upjp2.edu.pl/Content/1787/Aniela_Merici_info.pdf}}</ref>.
* [http://www.osu.pl/main.html Strona internetowa Prowincji Polskiej Unii Rzymskiej Zakonu Świętej Urszuli]


W 1999 r. siostra [[Maria Klemensa Staszewska]], jedna z polskich urszulanek Unii Rzymskiej, została beatyfikowana przez [[Jan Paweł II|Jana Pawła II]] w gronie [[108 błogosławionych męczenników|108 męczenników II wojny światowej]]<ref>{{Cytuj |tytuł = s. Maria Klemensa (Helena) Staszewska |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = dziedzictwo.ekai.pl |url = https://dziedzictwo.ekai.pl/@@klemensa_staszewska}}</ref>.
[[kategoria:zakony katolickie]]

W 2004 r. siostra urszulanka [[Ewa Jezierska]], [[Biblistyka|biblistka]], została pierwszą w Polsce kobietą z [[Tytuł profesora|tytułem profesora]] [[Teologia|nauk teologicznych]]<ref>{{Cytuj |autor = Redakcja portalu |tytuł = Zmarła s. Ewa Jezierska, pierwsza profesor teologii |data = 2018-06-01 |data dostępu = 2023-08-31 |opublikowany = Stacja7.pl |url = https://stacja7.pl/z-kraju/zmarla-s-ewa-jezierska-pierwsza-profesor-teologii/ |język = pl}}</ref>.

<gallery widths="200" hights="200">
Plik:2019 Klasztor Urszulanek Unii Rzymskiej w Bardzie 01.jpg|Klasztor urszulanek w [[Bardo (miasto)|Bardzie]]
Plik:Ursulines of the Roman Union Convent, 1893 design. Rajmund Meus and Bronisław Górski, 9 Starowiślna street, Kraków, Poland.jpg|[[Zespół klasztorny urszulanek w Krakowie|Konwent w Krakowie ul. Starowiślna 9]]
</gallery>

== Zobacz też ==
* [[Męczennice z Valenciennes]]
* [[Maria Guyart-Martin]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

==Linki zewnętrzne==
* [http://www.ursulines-ur.org/ Strona internetowa międzynarodowa Unii Rzymskiej Zakonu Świętej Urszuli]
* [http://www.osu.pl/ Strona internetowa Prowincji Polskiej Unii Rzymskiej Zakonu Świętej Urszuli]

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Urszulanki|Unii Rzymskiej]]

Aktualna wersja na dzień 18:53, 23 lis 2024

Urszulanki Unii Rzymskiej
Dewiza: Soli Deo Gloria
Pełna nazwa

Unia Rzymska Zakonu Świętej Urszuli

Nazwa łacińska

Unio Romana Ordinis Sanctae Ursulae

Skrót zakonny

OSU

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Status kanoniczny

Prawo papieskie

Założyciel

św. Aniela Merici

Data założenia

25 listopada 1535

Data zatwierdzenia

1536

Przełożony

Susan Flood

Liczba członków

1396 (2023)

Strona internetowa

Urszulanki Unii Rzymskiej, Unia Rzymska Zakonu Świętej Urszuli (łac. Unio Romana Ordinis Sanctae Ursulae) – międzynarodowy instytut zakonny, któremu początek dała św. Aniela Merici, zakładając w 1535 w Brescii Towarzystwo św. Urszuli. Misją zakonu jest ewangelizacja przez wychowywanie i nauczanie, przede wszystkim dzieci i młodzieży[1].

Początkowo było to Towarzystwo św. Urszuli, a na początku XVII wieku zostało we Francji przekształcone w zakon. Patronem jest św. Urszula – dziewica i męczennica żyjąca w IV w. Urszulanki prowadzą na całym świecie szkoły (najczęściej koedukacyjne). Zwierzchniczką Sióstr Urszulanek UR jest Matka Generalna. Od 2019 funkcję tę pełni Australijka, M. Susan Flood OSU[2]. Zakon liczy około 1400 sióstr. Najliczniejszą prowincją jest prowincja polska[3].

Urszulanki w Polsce

[edytuj | edytuj kod]

Na ziemie polskie urszulanki przybyły z Wrocławia w 1857 roku, zakładając szkołę dla polskich dziewcząt w Poznaniu. Podobne szkoły uruchomiły też w zaborze austriackim (Kraków, Tarnów, Lwów, Stanisławów, Kołomyja) oraz przy parafii św. Katarzyny w Petersburgu[4]. W okresie międzywojennym rozszerzyły swoją działalność na cały kraj, zakładając szkoły m.in. w Lublinie[5], Rybniku[6] i Gdyni[7]. W 1936 roku powołały do życia Unię Polską, która przyłączyła się do Unii Rzymskiej. W czasie II wojny światowej udzielały pomocy potrzebującym i biednym, w tym też Żydom, prowadząc m.in. bursę dla dziewcząt w Warszawie. 16 sióstr i 27 dziewczynek Niemcy po upadku powstania warszawskiego wywieźli do obozu w Bietigheim. Powróciły one w 1945[8]

Po wojnie urszulanki w wyniku działań władz państwowych utraciły wszystkie szkoły, z wyjątkiem liceum ogólnokształcącego we Wrocławiu. Po 1980 r. odzyskały część szkół. Obecnie polska prowincja liczy 390 sióstr i 21 wspólnot. Jej członkinie nazywane są popularnie urszulankami czarnymi, w odróżnieniu od urszulanek szarych ze Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego. Prowadzą przedszkola, szkoły, a także zajęcia na uczelniach, zajmują się katechizacją dzieci, młodzieży i dorosłych, prowadzą internaty szkolne, akademiki dla studentek i świetlicę środowiskową[9]. Podejmują również działalność misyjną w różnych krajach Ameryki Środkowej, Afryki oraz Europy Wschodniej, głównie na Ukrainie (Kijów, Stanisławów, Czerniowce, Kołomyja, Sumy)[10].

W 1999 r. siostra Maria Klemensa Staszewska, jedna z polskich urszulanek Unii Rzymskiej, została beatyfikowana przez Jana Pawła II w gronie 108 męczenników II wojny światowej[11].

W 2004 r. siostra urszulanka Ewa Jezierska, biblistka, została pierwszą w Polsce kobietą z tytułem profesora nauk teologicznych[12].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. .:ILG:. - Czytelnia: 29 stycznia - św. Aniela Merici [online], brewiarz.pl [dostęp 2023-08-31].
  2. Australian elected Prioress General of the Ursulines of the Roman Union [online], Catholic Outlook, 10 października 2019 [dostęp 2023-10-26] (ang.).
  3. Mk, Urszulanki Unii Rzymskiej [online], Zakony i zgromadzenia zakonne na świecie, 28 marca 2012 [dostęp 2023-08-31].
  4. Urszulanki Unii Rzymskiej [online], osu.pl [dostęp 2023-08-31].
  5. Historia szkoły [online], Urszulanki Lublin, 29 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-31] (pol.).
  6. Historia naszej szkoły [online], Liceum ogólnokształcące i szkoła podstawowa - Zespół Szkół Urszulańskich w Rybniku, 21 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-31] (pol.).
  7. Tablica Urszulanek [online], Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia [dostęp 2023-08-31] (pol.).
  8. Urszulanki Unii Rzymskiej [online], osu.pl [dostęp 2023-08-31].
  9. Urszulanki - historia, charyzmat, działalność - opis [online], eszkola.pl [dostęp 2023-08-31].
  10. Weronika Dryl, Unia Rzymska Zakonu Świętej Urszuli, w: Duchowość Klasztorów Polskich: Przekaz i Komunikacja, t. VI, 2013, s. 280-282, ISBN 978-83-7438-328-8.
  11. s. Maria Klemensa (Helena) Staszewska [online], dziedzictwo.ekai.pl [dostęp 2023-08-31].
  12. Redakcja, Zmarła s. Ewa Jezierska, pierwsza profesor teologii [online], Stacja7.pl, 1 czerwca 2018 [dostęp 2023-08-31] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]