Tekst źródłowy strony Gdańsk

Nie masz uprawnień do edytowania tej strony z następującego powodu:
Twój adres IP znajduje się w zakresie adresów, który został zablokowany na wszystkich wiki Wikimedia Foundation.
Blokada została nałożona przez ‪EPIC‬. Podany powód to Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Początek blokady: 09:48, 2 lip 2024
Zakończenie blokady: 09:48, 2 lip 2025
Twój obecny adres IP to 206.189.44.186. Zablokowany zakres to 206.189.32.0/20.
Prosimy o uwzględnienie wszystkich powyższych informacji we wszelkich zapytaniach. Jeśli uważasz, że zostałeś zablokowany przez pomyłkę, możesz znaleźć dodatkowe informacje i instrukcje w globalnej polityce No open proxies.
Aby zakwestionować lub omówić blokadę, proszę wysłać prośbę o jej weryfikację na Meta-Wiki. Możesz również wysłać e-mail do kolejki VRT stewardów na adres stewards@wikimedia.org, podając wszystkie powyższe szczegóły.
Tekst źródłowy strony można podejrzeć i skopiować.
{{Inne znaczenia|miasta|przekierowanie=Danzig|inne przekierowania=[[Danzig (ujednoznacznienie)|inne znaczenia]]}}
{{Polskie miasto infobox
 |nazwa                     = Gdańsk
 |dopełniacz nazwy          = Gdańska
 |zdjęcie                   = Collage of views of Gdansk.jpg
 |opis zdjęcia              = Widok na: [[Główne Miasto]], Kamienice przy [[Długi Targ|Długim Targu]], [[Most im. Jana Pawła II w Gdańsku|Most im. Jana Pawła II]]
 |herb                      = POL Gdańsk COA (grand).svg
 |flaga                     = Gdansk flag.svg
 |dewiza                    = {{łac.|{{link-interwiki |Nec temere, nec timide |Q=Q3874117}}}}<br />(''Ani zuchwale, ani bojaźliwie'')
 |województwo               = pomorskie
 |powiat                    = 
 |gmina                     = 
 |aglomeracja               = trójmiejska
 |data założenia            = VII wiek<ref group="uwaga">Istnieją ślady, z których wynika, że już w VII stuleciu na terenie dzisiejszego miasta istniała osada bałtycka [http://www.mygdansk.com.pl/historia-miasta-gdanska.php].</ref><br />930<ref group="uwaga">W piwnicach budynku odkryto drewnianą konstrukcję obronną datowaną na lata 30. X wieku [https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Gdansk-jest-starszy-niz-sadzono-Sensacyjne-odkrycie-w-Ratuszu-n173814.html].</ref>
 |prawa miejskie            = 1457 (Gdańsk)<ref group="uwaga">15 maja 1457 przywilejem króla polskiego Kazimierza IV Jagiellończyka (w czasie wojny trzynastoletniej) zlikwidowano rozbicie aglomeracji gdańskiej, podporządkowując władzom Głównego Miasta także miasta: – Stare Miasto, – Osiek – Młode Miasto. Od tego momentu burmistrzowie Głównego Miasta stali się burmistrzami Gdańska jako całości. [https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=BURMISTRZOWIE_MIAST_GDA%C5%83SKICH#][https://pomorskie.eu/-/krolewska-zyczliwosc-i-laska-dla-gdanska-rocznica-wielkiego-przywileju] [http://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,wydarzenia,275,kazimierz_jagiellonczyk_w_gdansku_wielki_przywilej.html].</ref><br />1380 ([[Młode Miasto]])<br />1374/77 ([[Stare Miasto (Gdańsk)|Stare Miasto]])<ref>{{Cytuj |autor = Michał Najgrakowski |tytuł = Miasta Polski do początku XXI wieku. Podstawowe informacje o datach założenia i likwidacji |wydawca = [[Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego Polskiej Akademii Nauk|Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN]] |url = http://rcin.org.pl/igipz/dlibra/docmetadata?id=2097&from=publication |data = 2009}}</ref><br />1343 ([[Główne Miasto]])<br />1312 ([[Osiek (Gdańsk)|Osiek]])<ref group="uwaga">W 1312 otrzymało prawo polskie. Jednocześnie posiadało samorząd i ratusz [https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=OSIEK][http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35612,20073089,liczymy-gdanskie-ratusze-felieton.html] [https://radiogdansk.pl/audycje-rg/inne-audycje/item/41716-prof-januszajtis-mamy-w-gdansku-wiecej-ratuszy-niz-w-jakimkolwiek-innym-miescie/41716-prof-januszajtis-mamy-w-gdansku-wiecej-ratuszy-niz-w-jakimkolwiek-innym-miescie].</ref><br />XIII wiek (pierwsze miasto gdańskie, o bliżej nieznanej lokalizacji)<ref>{{Cytuj |autor = Wiesław Długokęcki |tytuł = Zmiany w przestrzeni gdańskiego miejskiego zespołu osadniczego pod panowaniem zakonu krzyżackiego a problem lokalizacji miasta samorządowego w Gdańsku w XIII w. |url = http://rcin.org.pl/dlibra/docmetadata?id=59255&from=publication |wydawca = [[Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk|Instytut Archeologii i Etnologii PAN]] |data = 2015 |inni = Izabela Szymańska}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Kazimierz Jasiński |tytuł = Początki gminy miejskiej w Gdańsku. Na marginesie badań nad dokumentem Świętopełka dla dominikanów gdańskich z 1227 r. |url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=164566&from=publication |data = 1996}}</ref>
 |stanowisko zarządzającego = prezydent
 |zarządzający              = [[Aleksandra Dulkiewicz]]
 |powierzchnia              = 683<ref>{{Cytuj stronę |url = https://tvn24.pl/biznes/z-kraju/gdansk-wyprzedzil-warszawe-najwieksze-miasta-w-polsce-pod-wzgledem-powierzchni-zmiany-w-przepisach-7264170 |tytuł = Największe miasta w Polsce. Warszawa wyprzedzona, jest nowy lider |data = 27 lipca 2023 |opublikowany = [[TVN24]] |data dostępu = 2023-08-31}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2023-roku,7,20.html |tytuł = Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku |data = 20 lipca 2023 |opublikowany = [[Główny Urząd Statystyczny]] |data dostępu = 2023-08-31}}</ref>
 |wysokość                  = do 180,1
 |rok                       = 30.06.2024
 |liczba ludności           = 487 834<ref name="Populacja2024" />
 |gęstość zaludnienia       = 714,25
 |strefa numeracyjna        = 58
 |kod pocztowy              = 80-008 do 80-958
 |tablice rejestracyjne     = GD, XD
 |plan miasta               = 
 |kod mapy                  = Polska # pomorskie
 |wariant mapy              = 
 |współrzędne               = 54°20′51″N 18°38′43″E
 |TERYT                     = 2261011
 |SIMC                      = 0933016
 |hasło promocyjne          = Morze możliwości
 |adres urzędu miasta       = ul. [[Nowe Ogrody]] 8/12<br />80-803 Gdańsk
 |commons                   = Category:Gdańsk
 |wikinews                  = Kategoria:Gdańsk
 |wikicytaty                = Gdańsk
 |wikisłownik               = Gdańsk
 |www                       = https://www.gdansk.pl
 |bip                       = https://bip.gdansk.pl/
}}
[[Plik:Krainy-historyczne-Polski.png|mały|Gdańsk, [[Pomorze Wschodnie]] i inne krainy historyczne Polski na tle współczesnych granic administracyjnych]]
'''Gdańsk''' ({{w języku|csb|Gduńsk}}<ref>[[Witold Bobrowski]] i Katarzyna Kwiatkowska ''Kaszëbsczé abecadło. Twój pierszi elemeńtôrz'', Gdańsk 2002, {{ISBN|83-87650-06-4}} (s. 102), [[Stefan Ramułt]] ''Słownik języka pomorskiego, czyli kaszubskiego'', Kraków 1893, Gdańsk 2003, {{ISBN|83-87408-64-6}}.</ref>; {{niem.|Danzig}}; {{łac.|Gedanum, Dantiscum}}<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Grässe |imię = Johann Georg Theodor |tytuł = Orbis latinus oder Verzeichniss der lateinischen Benennungen der bekanntesten Städte etc., Meere, Seen, Berge und Flüsse in allen Theilen der Erde nebst einem deutsch-lateinischen Register derselben |url = http://books.google.com/books?id=pTgLAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=Orbis+latinus&cd=3#v=onepage&q=&f=false |wydawca = G. Schönfeld’s Buchhandlung (C. A.Werner) |miejsce = Dresden |data = 1861 |strony = 71, 237 |tytuł tomu = Ein Supplement zu jedem lateinischen und geographischen Wörterbuche |data dostępu = 2010-01-10}}</ref>; {{nid.|Danswĳk}}<ref>{{Cytuj |tytuł = Gdy Gdańsk był holenderskim Danswijck |data dostępu = 2020-11-25 |opublikowany = wiatrak.nl |url = https://www.wiatrak.nl/18807/gdy-gdansk-byl-holenderskim-danswijck |język = pl}}</ref>) – [[miasto na prawach powiatu]] w północnej [[Polska|Polsce]] w województwie [[Województwo pomorskie|pomorskim]], położone nad [[Morze Bałtyckie|Morzem Bałtyckim]] u ujścia [[Motława|Motławy]] do [[Wisła|Wisły]] nad [[Zatoka Gdańska|Zatoką Gdańską]], największe pod względem powierzchni [[miasto]] w kraju. Centrum kulturalne, naukowe i gospodarcze oraz węzeł komunikacyjny północnej Polski, stolica [[województwo pomorskie|województwa pomorskiego]]. Ośrodek gospodarki morskiej z drugim co do wielkości [[Port morski Gdańsk|portem handlowym]] [[Morze Bałtyckie|Morza Bałtyckiego]]<ref>{{Cytuj |autor = Gdańskie Centrum Multimedialne |tytuł = Port w Gdańsku na drugim miejscu w przeładunkach na Bałtyku po pierwszym kwartale |data dostępu = 2023-07-03 |opublikowany = Gdańsk - oficjalny portal miasta |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Port-w-Gdansku-na-2-miejscu-na-Baltyku-po-I-kwartale,a,218479 |język = pl}}</ref>.

Gdańsk z 487 834 mieszkańcami<ref name="Populacja2024" /> zajmuje szóste miejsce w Polsce pod względem [[Dane statystyczne o miastach w Polsce|liczby ludności]], a pierwsze miejsce pod względem [[Dane statystyczne o miastach w Polsce|powierzchni]] – 683 km²<ref>{{Cytuj |autor = Adrian Kasprzycki |tytuł = Gdańsk jest największym miastem w Polsce. Jego powierzchnia wzrosła o 417 km kwadratowych |data = 2023-07-28 |data dostępu = 2023-07-29 |opublikowany = Radio Gdańsk |url = https://radiogdansk.pl/wiadomosci/region/trojmiasto/2023/07/28/gdansk-jest-najwiekszym-miastem-w-polsce-jego-powierzchnia-wzrosla-o-417-km-kwadratowych/ |język = pl}}</ref>. Ośrodek [[Aglomeracja trójmiejska|aglomeracji trójmiejskiej]], nazywanej też gdańską, wraz z [[Gdynia|Gdynią]] i [[Sopot]]em tworzy [[Trójmiasto]].

Jest to miasto o ponadtysiącletniej historii, którego tożsamość na przestrzeni wieków kształtowała się pod wpływem różnych kultur. Gdańsk był również największym miastem [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]], [[miasto królewskie|miastem królewskim]] i [[Hanza|hanzeatyckim]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.hanse.org/de/die-hanse-heute/aktuell/meldung/praesentation-der-hansestaedte.php |tytuł = DIE HANSE – Hanse.org |opublikowany = hanse.org |archiwum = https://web.archive.org/web/20160401181630/http://www.hanse.org/de/die-hanse-heute/aktuell/meldung/praesentation-der-hansestaedte.php |zarchiwizowano = 2016-04-01}}</ref>, posiadał prawo do czynnego uczestnictwa w akcie [[wolna elekcja|wyboru króla]]<ref>Polska Encyklopedia Szlachecka, t. I, Warszawa 1935, s. 42.</ref>, w XVI w. był najbogatszym w [[I Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]]<ref>{{cytuj stronę |url = https://web.archive.org/web/20161227165926/http://www.gdgz.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=52&Itemid=56&lang=pl |tytuł = Gdańsk i Zboża |opublikowany = gdgz.pl |data dostępu = 2012-08-03}}</ref>. Obywatelstwo Gdańska dawało przywilej do posiadania ziemi<ref>Henryk Wisner, Rzeczpospolita Wazów. Czasy Zygmunta III i Władysława IV, t. 1, Warszawa 2002, s. 48.</ref>. Należał do niezależnego terytorium miasta Gdańska, położony był w drugiej połowie XVI wieku w [[województwo pomorskie (I Rzeczpospolita)|województwie pomorskim]]<ref>Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 127.</ref>. Miasto było też ważnym ośrodkiem kulturalnym. W latach 1920–1939 istniało autonomiczne [[miasto-państwo]] [[Wolne Miasto Gdańsk]], pod ochroną [[Liga Narodów|Ligi Narodów]]. Gdańsk uznawany jest za symboliczne miejsce wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] oraz początku upadku komunizmu w [[Europa Środkowa|Europie Środkowej]]. W mieście działa wiele instytucji i placówek kulturalnych.

W Gdańsku odbywają się największe na świecie międzynarodowe targi bursztynu i wyrobów bursztynowych [[Amberif]]<ref>Zbieralska A., Adamska G., Pytlos R.: Skarby Gdańska. Bursztyn. Wyd. Biuro Prezydenta ds. Miasta, Urząd Miejski w Gdańsku.</ref><ref>Sontag E., Szadziewski R.: Bursztyn bałtycki. Odkryjmy wymarły świat. Wydz. Biologii Uniw. Gdański.</ref>.

<gallery mode="packed">
Plik:Gdańsk, Długi Targ (HB1).jpg|[[Długi Targ]] i [[Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku|Ratusz]]
Plik:Długie Pobrzeże Street in Main Town of Gdańsk on the Motława River.jpg|[[Długie Pobrzeże]]
Plik:GdanskShipyard2009.jpg|[[Stocznia Gdańska]]
Plik:Gdansk plaza Brzezno 1.jpg|Plaża w Brzeźnie
Plik:Danzig-Artushof.jpg|[[Dwór Artusa w Gdańsku|Dwór Artusa]]
Plik:Puerta Alta, Gdansk, Polonia, 2013-05-20, DD 02.jpg|[[Brama Wyżynna w Gdańsku|Brama Wyżynna]]
</gallery>

== Geografia ==
=== Warunki naturalne ===
Miasto jest położone nad [[Zatoka Gdańska|Zatoką Gdańską]], u ujścia [[Motława|Motławy]] do [[Wisła|Wisły]]. Gdańsk leży na [[Żuławy Wiślane|Żuławach Wiślanych]], nadbrzeżna jego cześć na [[Mierzeja Wiślana|Mierzei Wiślanej]], a zachodnie jego krańce na [[Pobrzeże Kaszubskie|Pobrzeżu Kaszubskim]] i [[Pojezierze Kaszubskie|Pojezierzu Kaszubskim]]. Położenie Gdańska w obrębie czterech odmiennych jednostek fizycznogeograficznych powoduje duże zróżnicowanie przestrzenne warunków środowiska przyrodniczego na jego terenie<ref name="studium33">{{Cytuj |rozdział = 3.1 Środowisko przyrodnicze |tytuł = Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Gdańska |data = 2007 |s = 33 |opublikowany = Biuro Rozwoju Gdańska |url = https://www.brg.gda.pl/attachments/article/114/tekst_studium_-_zalacznik_1.pdf}}</ref>. Na ukształtowanie terenu, układ hydrograficzny i parametry klimatyczne wpływa ponadto położenie miasta w strefie nadmorskiej, charakteryzującej się specyficznym oddziaływaniem morza na środowisko przyrodnicze lądu.

Rozciągłość południkowa miasta wynosi 19,1 kilometra, a równoleżnikowa 33,9 kilometra<ref>GUS – [http://gdansk.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gdansk/ASSETS_07m01_01.pdf Gdańsk].</ref>.

=== Klimat ===
Klimat w rejonie Gdańska uzależniony jest od morza, które działa jak [[Pompa ciepła|pompa cieplna]] – latem odbiera ciepło, a zimą je oddaje. Skutkiem tego wiosna zaczyna się stosunkowo późno (w maju), temperatury powietrza latem są niższe od średniej krajowej (odczuwaną temperaturę dodatkowo obniża [[bryza|bryza morska]]) choć słońce mocno nagrzewa wodę w [[Zatoka Gdańska|Zatoce Gdańskiej]] (do 24&nbsp;°C). Jesień ciepła i pełna słońca trwa do października, zimy natomiast są raczej łagodne (w niektóre zimowe miesiące nie ma ani dnia mrozu, a znaczniejszy opad śniegu nie utrzymuje się zwykle na gruncie dużo dłużej niż przez dwa tygodnie w roku). Wiatry wieją z różnych stron zależnie od pory roku. W lecie najczęściej z zachodu i północnego zachodu, zimą od lądu. Charakterystyczne dla wybrzeża są też [[sztorm|wiatry sztormowe]], które zasadniczo wieją zimą i osiągają zawrotne prędkości.
{| class="wikitable" style="font-size:90%; width:60%; text-align:center; line-height:120%;"
!style="background: #FFFFFF; color: #000080" height="17"| Miesiąc
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| I
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| II
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| III
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| IV
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| V
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| VI
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| VII
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| VIII
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| IX
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| X
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| XI
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| XII
|-
!style="background: #99CCCC; color:#000080;"| Średnia najwyższa temperatura dzienna (°C)
|style="background: #FFFFFF; color:#000000;"| +1,4
|style="background: #FFFFFF; color:#000000;"| +2,1
|style="background: #FFFFCC; color:#000000;"| +5,5
|style="background: #FFCC66; color:#000000;"| +10,1
|style="background: #FFCC66; color:#000000;"| +15,6
|style="background: #FF8000; color:#000000;"| +19,0
|style="background: #FF8000; color:#000000;"| +21,0
|style="background: #FF8000; color:#000000;"| +21,4
|style="background: #FFCC66; color:#000000;"| +16,9
|style="background: #FFCC66; color:#000000;"| +12,0
|style="background: #FFFFCC; color:#000000;"| +6,0
|style="background: #FFFFFF; color:#000000;"| +2,9
|-
!height="16" style="background: #99CCCC; color:#000080;"| Średnia najniższa temperatura dzienna (°C)
|style="background: #4169E1; color: black;"| -3,4
|style="background: #87CEEB; color: black;"| -3,0
|style="background: #87CEEB; color: black;"| -0,5
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| +2,7
|style="background: #FFFFCC; color: black;"| +7,4
|style="background: #FFCC66; color: black;"| +11,0
|style="background: #FFCC66; color: black;"| +13,3
|style="background: #FFCC66; color: black;"| +13,1
|style="background: #FFFFCC; color: black;"| +9,7
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| +5,8
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| +1,5
|style="background: #87CEEB; color: black;"| -1,6
|-
!height="16" style="background: #99CCCC; color:#000080;"| Opady atmosferyczne (mm)
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 24,6
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 17,9
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 22,4
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 29,5
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 48,9
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 63,5
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 66,7
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 55,8
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 54,9
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 47,4
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 42,3
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 33,7
|-
!height="16" style="background: #99CCCC; color:#000080;"| Liczba dni deszczowych
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 15
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 13
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 13
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 11
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 12
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 13
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 13
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 12
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 14
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 14
|style="background: #FFFFFF; color: black;"| 16
| 16
|-
|colspan=14 style="text-align:center; font-size:90%;"| <small>'''Źródło''': [http://www.worldweather.org/009/c00025.htm Światowa Organizacja Meteorologiczna]</small>
|}

<center>
{| class="wikitable"
|+ Średnia dobowa temperatura morza (°C)<ref>[https://www.seatemperature.org/europe/poland/gdask.htm Gdańsk Sea Temperature Average, Poland Water Temperatures] – seatemperature.org.</ref>
|-
!Sty
!Lut
!Mar
!Kwi
!Maj
!Cze
!Lip
!Sie
!Wrz
!Paź
!Lis
!Gru
!Rok
|-
|style="background: #3cf; color: black;"| 3,3
|style="background: #3cf; color: black;"| 2,8
|style="background: #3cf; color: black;"| 2,4
|style="background: #3cf; color: black;"| 4,8
|style="background: #CCFF99; color: black;"| 10,1
|style="background: #FFFF99; color: black;"| 15,1
|style="background: #FFFF66; color: black;"| 18,5
|style="background: #FFFF66; color: black;"| 19,2
|style="background: #FFFF99; color: black;"| 17,4
|style="background: #CCFF99; color: black;"| 13,3
|style="background: #9ff; color: black;"| 9,7
|style="background: #9ff; color: black;"| 6,1
|style="background: #CCFF99; color: black;"| 10,2
|}
</center>

=== Struktura użytkowania terenu ===
<div class="wikiflex shrink-grow">
{| class="wikitable" style="font-size: 90%; text-align:right;"
|+ Struktura użytkowania gruntów (2008)<ref name="gdansk.pl">{{Cytuj stronę |url = http://www.gdansk.pl/plik,29253.html |tytuł = Gdańsk Raport o stanie miasta 2008 |opublikowany = Urząd Miasta Gdańska |archiwum = https://web.archive.org/web/20131102003259/http://www.gdansk.pl/plik,29253.html |zarchiwizowano = 2013-11-02 |data dostępu = 2013-09-21}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20131102090725/http://www.stat.gov.pl/gdansk/69_553_PLK_HTML.htm |tytuł = Rolnictwo, leśnictwo, środowisko – dane wojewódzkie |opublikowany = Urząd statystyczny w Gdańsku |data dostępu = 2013-09-21}}</ref>
|-
! Rodzaj !! Powierzchnia !! %
|-
|bgcolor="#ffebcd"| Użytki rolne
| 9498 ha
|36,9%
|-
|bgcolor="#ffebcd"| Lasy i grunty leśne
| 4869 ha
| 21,5%
|-
|bgcolor="#ffebcd"| Pozostałe grunty i nieużytki
| 11 800 ha
| 41,6%
|-
| Razem (Σ)
| 26 168 ha
| 100%
|}

{| class="wikitable" style="font-size: 90%; float:left; margin: 0 0 1em 1em; text-align:right;"
|+ Użytki rolne w mieście (2008)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.gdansk.pl/plik,22958.html |tytuł = Gdańsk Tereny rolne |archiwum = https://web.archive.org/web/20130921055829/http://www.gdansk.pl/plik,22958.html |zarchiwizowano = 2013-09-21 |data dostępu = 2013-09-21}}</ref>
|-
! Rodzaj !! Powierzchnia !! %
|-
|bgcolor="#eeffaa"| [[Grunty orne]]
| 7175 ha
| 74,93%
|-
|bgcolor="#eeffaa"| [[łąka|Łąki]]
| 667 ha
| 6,97%
|-
|bgcolor="#eeffaa"| [[pastwisko|Pastwiska]]
| 947 ha
| 9,89%
|-
|bgcolor="#eeffaa"| [[Sad]]y
| 111 ha
| 1,16%
|-
|bgcolor="#eeffaa"| Pozostałe
| 675 ha
| 7,05%
|-
| [[Użytki rolne]] (Σ)
| 10 345 ha
| 100%
|}
</div>

=== Zieleń miejska ===
[[Plik:Parque Adam Mickiewicz, Oliwa, Gdansk, Polonia, 2013-05-21, DD 01.jpg|mały|[[Park Oliwski]]]]
[[Plik:Kościół św. Katarzyny w Gdańsku, Kanał Raduni zimą.jpg|mały|[[Kanał Raduni]], w tle [[Muzeum Bursztynu w Gdańsku|Muzeum Bursztynu]] oraz [[Kościół św. Katarzyny w Gdańsku|Kościół Św. Katarzyny]]]]
Do zasobów przyrodniczych miasta należy duża powierzchnia zieleni. Tereny lasów i zieleni<ref group="uwaga">Uwzględniono parki, zieleńce, cmentarze, ogrody działkowe, zoo i rezerwat Ptasi Raj.</ref> zajmują w Gdańsku łącznie 24% powierzchni całkowitej miasta<ref name="studium33" />. Do terenów zieleni zalicza się tereny leśne (4589 ha), zieleń miejską (592 ha) i ogrody działkowe (957 ha)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.gdansk.pl/srodowisko,1240,659.html |tytuł = System przyrodniczy miasta |archiwum = https://web.archive.org/web/20130921053657/http://www.gdansk.pl/srodowisko,1240,659.html |zarchiwizowano = 2013-09-21 |data dostępu = 2013-09-21}}</ref>. Z terenów zieleni urządzonej największe znaczenie mają duże obszary parkowe. Na obszarze miasta znajduje się 21 miejskich, ogólnodostępnych parków, zajmujących łącznie powierzchnię ponad 180 ha. Największymi są: [[Park im. Ronalda Reagana]] (62 ha), [[Park im. Jana Pawła II (Gdańsk)|Park im. Jana Pawła II]] (25 ha), [[Park Oruński]] (19 ha), [[Park Steffensa]] (13,6 ha), [[Park Oliwski]] (11,3 ha), [[Park Ferberów]] (11 ha), [[Park nad Opływem Motławy]] (11 ha), [[Park Brzeźnieński im. Haffnera|Park Brzeźnieński]] (ok. 10 ha)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.zdiz.gda.pl/zdizgdansk/chapter_76055.asp |tytuł = Parki |opublikowany = zdiz.gda.pl |data = |archiwum = https://web.archive.org/web/20110817114414/http://www.zdiz.gda.pl/zdizgdansk/chapter_76055.asp |zarchiwizowano = 2011-08-17 |data dostępu =}}</ref> oraz m.in. [[Park Jelitkowski]] i tereny o charakterze parkowym wzdłuż al. Grunwaldzkiej we Wrzeszczu.

=== Obszary i obiekty przyrodnicze chronione ===
[[Plik:Pachołek hill view 5.jpg|mały|[[Lasy Oliwskie]]]]
[[Plik:Gdansk Mierzeja Messynska.jpg|mały|Mierzeja Messyńska na [[Wyspa Sobieszewska|Wyspie Sobieszewskiej]]]]

W Gdańsku znajdują się duże połacie lasu, rosnącego na obszarach o urozmaiconej rzeźbie terenu, obfitujących w liczne wzniesienia ([[Morena|wyniosłości morenowe]]) i doliny. Taka rzeźba terenu sprzyja występowaniu unikatowych dla tego regionu, podgórskich gatunków flory. W północno-zachodniej części miasta lasy te sąsiadują bezpośrednio z terenami mieszkalnymi i głównymi ośrodkami miejskimi. Obszary o dużym znaczeniu przyrodniczym i krajobrazowym znajdujące się na terenie Gdańska (w 2008 roku było to w sumie 6005 ha, czyli 22,9% powierzchni miasta<ref name="gdansk.pl" />) objęte są ochroną prawną w czterech [[obszar chronionego krajobrazu|obszarach chronionego krajobrazu]] (z których największe znaczenie ma południowa część [[Trójmiejski Park Krajobrazowy|Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego]] i znajdujące się na jego terenie [[Lasy Oliwskie]]), pięciu [[rezerwat przyrody|rezerwatach przyrody]] (położonych w obrębie wyżej wymienionych obszarów chronionych), dwóch [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy|zespołach przyrodniczo–krajobrazowych]] oraz w obrębie trzynastu [[użytek ekologiczny|użytków ekologicznych]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.gdansk.pl/download/2013_08/47842_big.jpg |tytuł = Gdańsk. Ochrona Przyrody (mapa) |opublikowany = Biuro Rozwoju Gdańska. Zespół Ochrony Środowiska |archiwum = https://web.archive.org/web/20130927102637/http://www.gdansk.pl/download/2013_08/47842_big.jpg |zarchiwizowano = 2013-09-27 |data dostępu = 2013-09-21}}</ref>.

W granicach administracyjnych miasta znajdują się 193 [[Pomnik przyrody|pomniki przyrody]], w tym 150 to pojedyncze drzewa, 29 to grupy drzew, 2 aleje, 11 głazów narzutowych i 1 pomnik powierzchniowy – co plasuje Gdańsk w czołówce polskich miast pod względem ich liczby. Wśród drzew uznanych za pomniki przyrody najwięcej jest buków i dębów. Pomniki te miejscami skupione są blisko siebie, między innymi w rejonie starego Wrzeszcza, w parku Steffensa i w rejonie starej Oliwy<ref>{{cytuj stronę |url = https://www.gdansk.pl/download/2010-07/32317.pdf |tytuł = Program Ochrony Środowiska dla Miasta Gdańska 2011 z perspektywą na lata 2012–2014, s. 136–152 |data dostępu = 2014-05-31}}</ref>.

{{osobny artykuł|Pomniki przyrody w Gdańsku}}

{| class="wikitable"
! Nazwa obszaru chronionego
! Powierzchnia
! Przedmiot ochrony i lokalizacja
|- style="font-size: 11px"
| [[Trójmiejski Park Krajobrazowy]]
|align=center| 2450 ha
| ochrona specyficznego krajobrazu i szaty roślinnej w granicach miasta
|- style="font-size: 11px"
| Obszar Chronionego Krajobrazu [[Wyspa Sobieszewska|Wyspy Sobieszewskiej]]
|align=center| 1228 ha
| ochrona ptaków wodnych na fragmencie [[Mierzeja Wiślana|Mierzei Wiślanej]]
|- style="font-size: 11px"
| [[Otomin|Otomiński]] Obszar Chronionego Krajobrazu
|align=center| 1762 ha
| ochrona specyficznego krajobrazu i szaty roślinnej w okolicy lasów smęgorzyńskich
|- style="font-size: 11px"
| Obszar Chronionego Krajobrazu [[Żuławy Gdańskie|Żuław Gdańskich]]
|align=center| 1051 ha
| ochrona specyficznego krajobrazu kulturowego w delcie ujścia [[Wisła|Wisły]]
|}

{| class="wikitable"
! Nazwa rezerwatu
! Powierzchnia
! Przedmiot ochrony
|- style="font-size: 11px"
| [[Rezerwat przyrody Źródliska w Dolinie Ewy]]
|align=center| 11,08 ha
| ochrona naturalnych [[Las łęgowy|zbiorowisk łęgowych]] i ziołoroślowo-[[szuwar]]owych
|- style="font-size: 11px"
| [[Rezerwat przyrody Wąwóz Huzarów]]
|align=center| 2,8 ha
| ochrona rzadkich i chronionych roślin
|- style="font-size: 11px"
| [[Rezerwat przyrody Dolina Strzyży]]
|align=center| 38,52 ha
| ochrona [[Las łęgowy|zbiorowisk łęgowych]] i [[grąd]]owych oraz stanowisk roślin chronionych i rzadkich
|- style="font-size: 11px"
| [[Rezerwat przyrody Ptasi Raj]]
|align=center| 188,80 ha
| rezerwat faunistyczny (ochrona ostoi ptactwa wodnego i błotnego)
|- style="font-size: 11px"
| [[Rezerwat przyrody Mewia Łacha]]
|align=center| 35,40 ha
| ochrona kolonii [[lęg]]owych [[Mewy|rybitw]] oraz miejsc bytowania [[Sieweczkowate|ptaków siewkowatych]], [[Blaszkodziobe|blaszkodziobych]] (w okresach ich wędrówek)
|}

=== Ochrona środowiska ===
Położenie miasta w bliskim sąsiedztwie morza i znacznych połaci lasu sprzyja [[Zanieczyszczenie środowiska|czystości środowiska]]. W przeglądach większych aglomeracji Gdańsk plasuje się w Polsce jako najczystsze miasto zarówno pod względem [[Zanieczyszczenie powietrza|czystości powietrza]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.gdansk.pl/urzad/mobile,512,19882.html |tytuł = Raport WHO: Gdańsk najczystszym miastem w Polsce! |archiwum = https://web.archive.org/web/20160126052731/http://www.gdansk.pl/urzad/mobile,512,19882.html |zarchiwizowano = 2016-01-26 |data dostępu = 2016-01-03}}</ref><ref>{{cytuj |url = https://web.archive.org/web/20151107055617/http://wiadomosci.onet.pl/trojmiasto/gdansk-najczystszym-miastem-w-polsce/274xfz |autor = Katarzyna Kołodziejska |tytuł = Gdańsk najczystszym miastem w Polsce |opublikowany = Onet.pl |data = 2015-11-05 |data dostępu = 2016-01-03}}</ref>, jak i [[Zanieczyszczenia wody|czystości wody]] dostarczanej przez sieć wodno-kanalizacyjną<ref>{{cytuj stronę |url = https://web.archive.org/web/20160308083711/http://trojmiasto.wyborcza.pl:80/trojmiasto/1,89917,10581813,W_Gdansku_woda_z_kranu_jest_lepsza_niz_ta_w_butelkach.html?disableRedirects=true |tytuł = W Gdańsku woda z kranu jest lepsza niż ta w butelkach |data dostępu = 2016-01-03}}</ref><ref>{{cytuj stronę |url = http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Odkrec-sie-na-kraNOWKE-Nowa-jakosc-wody-w-Gdansku-n73546.html |tytuł = Odkręć się na kraNÓWKĘ. Nowa jakość wody w Gdańsku |data dostępu = 2016-01-03}}</ref>.

== Historia ==
{{Osobny artykuł|Historia Gdańska}}

=== Nazwa ===
[[Plik:Johannes Canaparius (Jan Kanapariusz) Gyddanyzc Gdańsk Danzig.jpg|mały|Fragment strony 69v rękopisu „Vita sancti Adalberti”, zawierający wzmiankę odnoszącą się do Gdańska]]
[[Plik:Gdańsk, Brama Mariacka (WLZ14).jpg|mały|Gotycka [[Brama Mariacka]]]]
[[Plik:Pieczęć miasta Gdańska z XV wieku.JPG|mały|Pieczęć miasta Gdańska z XV wieku]]
[[Plik:Dantzigk.jpg|mały|Gdańsk, 1575]]
[[Plik:Mapa Gdańska 1687.jpg|mały|Gdańsk w XVII wieku otoczony pierścieniem [[Nowożytność|nowożytnych]] [[Gdańskie fortyfikacje|fortyfikacji miejskich]]]]
[[Plik:Gdansk 2018 spring -028 (41641864284).jpg|mały|[[Izaak van den Blocke]], ''Alegoria handlu gdańskiego'', 1608]]
[[Plik:Wojciech Gerson - Gdańsk in the XVII century.jpg|mały|[[Wojciech Gerson]], ''Gdańsk w XVII wieku'', 1865]]
[[Plik:Senate of the Free City of Danzig.JPG|mały|Siedziba [[Senat Wolnego Miasta Gdańska|Senatu Wolnego Miasta Gdańska]] przed 1939 rokiem. Obecnie na jego miejscu znajduje się gdański Urząd Miejski]]
[[Plik:Polscy pocztowcy po kapitulacji Gdańsk 1.09.1939.jpg|mały|[[Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku|Obrońcy Poczty Polskiej w Gdańsku]]]]
[[Plik:Szűz Mária-templom az ulica Świetego Ducha felől nézve. Fortepan 62406.jpg|mały|Zrujnowane [[Główne Miasto]] (1957)]]
[[Plik:Strajk sierpniowy w Stoczni Gdańskiej im. Lenina.jpg|mały|[[Sierpień 1980|Strajk sierpniowy]] w Stoczni Gdańskiej im. Lenina (1980)]]
[[Plik:Stocznia Gdańska - zabytkowe dźwigi stoczniowe (15416281326).jpg|mały|[[Stocznia Gdańska]]]]
[[Plik:Monument to the fallen Shipyard workers of 1970.JPG|mały|upright|[[Pomnik Poległych Stoczniowców 1970]] (2013)]]
{{Osobny artykuł|-sk|-ski (formant)}}
Pierwsza wzmianka o Gdańsku pochodzi ze spisanego po [[Łacina|łacinie]] w 999 roku ''[[Żywot pierwszy św. Wojciecha|Żywotu świętego Wojciecha]]''. Opisuje on wizytę [[Wojciech Sławnikowic|biskupa Wojciecha]] na tym terenie wiosną 997 i tę datę często przyjmuje się umownie jako początek dziejów miasta, chociaż już w VII wieku była tu osada rybacka<ref group="uwaga">Jedna z wersji Żywota [[Wojciech Sławnikowic|św. Wojciecha]] podaje, że w czasie wyprawy chrystianizacyjnej do Prusów przybył on do miasta leżącego na skraju państwa i nad brzegiem morza. Miasto to jest identyfikowane z Gdańskiem. Patrz: P. Czaplewski, ''Historyczny Gdańsk z końca X wieku'', „Rocznik Gdański”, 15/16 (1956/1957), s. 5–50. Patrz też: akapit 27. oraz przypis 116. tłumaczenia Żywota św. Wojciecha {{cytuj stronę |url = http://archidiecezja.lodz.pl/czytelni/woj26_30.html |tytuł = Żywot św. Wojciecha |opublikowany = strona wwww Archidiecezji Łódzkiej |data dostępu = 2009-09-25}}</ref>. W dokumencie tym [[Jan Kanapariusz]] nazwę Gdańska zapisał w zlatynizowanej formie ''urbe Gyddanyzc''{{odn|Rymut|1999|s=110–111}}{{odn|Praca zbiorowa|1964|s=87}}<ref name="nazwy_miast">{{cytuj książkę |autor = Kazimierz Rymut |tytuł = Nazwy Miast Polski |strony = 72 |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich |miejsce = Wrocław |rok = 1987 |isbn = 83-04-02436-5}}</ref><ref>Jan Kanapariusz: „Świętego Wojciecha żywot pierwszy”, tekst łaciński Jadwiga Karasińska, przełożył Kazimierz Abgarowicz, komentarze Jadwiga Karasińska, Biblioteka Gdańska 2009, {{ISBN|978-83-7453-869-5}}.</ref>{{#tag:ref|Decyzją radnych Gdańska z 25.04.2019 „Gyddanzc” to nowa nazwa skweru, którego patronem był wcześniej prałat [[Henryk Jankowski (duchowny)|Jankowski]] i na którym stał [[Pomnik Księdza Prałata Henryka Jankowskiego|jego pomnik]], usunięty w marcu 2019<ref name="onet">{{Cytuj stronę |url = https://trojmiasto.onet.pl/gdansk-gyddanyzc-nowa-nazwa-dla-skweru-im-ks-jankowskiego/rqz64vp |tytuł = Kiedyś skwer im. ks. Jankowskiego, teraz „Gyddanyzc”. Radni zagłosowali za nową nazwą |nazwisko = Olejarczyk |imię = Piotr |data = 2019-04-25 |opublikowany = onet Trójmiasto |data dostępu = 2019-04-25}}</ref><ref name="Sandecki">{{Cytuj stronę |url = http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/7,35612,24698135,dawny-skwer-ksiedza-jankowskiego-nosi-od-dzis-nazwe-gyddanyzc.html |tytuł = Dawny skwer ks. Jankowskiego nosi od dziś nową nazwę. „Ten dziwoląg ma wartość edukacyjną” |nazwisko = Sandecki |imię = Maciej |data = 2019-04-25 |opublikowany = wyborcza.pl Trójmiasto |data dostępu = 2019-04-25}}</ref>|group="uwaga"}}. Miejscowość pod zlatynizowaną nazwą ''Gdanczk'' wymieniona jest w [[Łacina|łacińskim]] dokumencie wydanym w [[Lubiń (powiat kościański)|Lubiniu]] w 1281 roku sygnowanym przez księcia pomorskiego [[Mściwoj II|Mściwoja II]]<ref>„Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski”, tom I, Biblioteka Kórnicka, Poznań 1877, s. 469–470.</ref>.

W historycznych dokumentach nazwę miasta wzmiankowano w różnych językach oraz formach: ''Kdansk'' (1148), ''Gdansk'' (1173-86), ''Gdanzc'' (1178), ''Gdantz'' (1198), ''Danzk, Danzc'' (1209), ''Gdanizc'' (1220), ''Dancek, Danczk'' (1224), ''Gdancz'' (1235), ''Gdanzc'' (1238), ''in Danzeke'' (1248), ''Gdanzke'' (1267), ''Gdansk'' (1268), ''Danczk'' (1279), ''de Dancezc'' (1281), ''Gdanchek, Gdanchez'' (1283), ''Dantzig'' (1292), ''Gdantzik'' (1295), ''Gedani'' (1303), ''in civitate Gdansco'' (1310), ''Danzich'' (1310), ''Gdantczk'' (1325), ''Danzk'' (1342), ''Danczc, Gdanczk, Gdanczc'' (1342), ''Dantzigke, Dantzke'' (1357), ''Gdanczk'' (1434), ''Gdansk'' (1435), ''Gdansko'' (1457), ''Dantzigk'' (1471), ''Gdanysk'' (1483), ''in Gdanum'' (1510-29), ''Gdańsk, do Gdańska'' (1565), ''Gedanum civitas'' (1570), ''do Gdańska, pode Gdańskiem'' (1615), ''in civitate Gedanensi'' (1624), ''do Gdańska'' (1664), ''Danzig'' (1796-1802), ''Gdańsk, Danzig'' (1881){{odn|Rymut|1999|s=110–111}}.

Nazwa doczekała się kilku teorii na temat jej pochodzenia. Według najszerzej przyjętej ([[Aleksander Brückner|Brückner]], [[Stanisław Rospond (językoznawca)|Rospond]], [[Mikołaj Rudnicki|Rudnicki]]) pochodzi od rozlewiska w ujściu [[Wisła|Wisły]] i ma [[Słowianie|słowiańskie]] pochodzenie. Utworzono ją poprzez dodanie [[Przyrostek|sufiksu]] ''-ьsk-'' do [[język prasłowiański|prasłowiańskiego]] rdzenia ''*-gъd'' oznaczającego ''mokry, wilgotny''. Według innej teorii nazwa ma się wywodzić od niezachowanej nazwy pobliskiej rzeki (prawdopodobnie [[Motława|Motławy]]), która dziś brzmiałaby ''Gdania'' (nazwa ''Motława'' pochodzi z [[język pruski|języka pruskiego]], przeniesionego w okolice [[Pruszcz Gdański|Pruszcza Gdańskiego]] zza Wisły w drugiej połowie XIII wieku). Formant ''[[-sk]]'' w jęz. polskim (także innych słowiańskich) był produktywny w nazwach [[Topografia (geografia)|topograficznych]] i [[Sufiks dzierżawczy|dzierżawczych]] i stanowi cechę charakterystyczną polskich nazw miejscowych i przestrzennych{{odn|Klemensiewicz|1981|s=213–227}}. Oboczności tego formantu (''-sk[o]'', ''-ck[o]'') charakterystyczne są dla bardzo dawnych nazw miejscowych nadawanych miejscowościom na terenie Polski, jak np. ''[[Busk|Bużesk]]'', ''[[Łańsk]]'', ''[[Płońsk]]'', ''[[Płock]]'', ''[[Wąchock]]'', ''[[Rajsko (Kraków)|Rajsko]]'', ''[[Bielsko]]'', ''[[Kłodzko]]'', ''[[Radomsko]]'', ''[[Sławsko (grodzisko)|Sławsko]]'', ''[[Słupsk]]'' itp.{{odn|Klemensiewicz|1981|s=213–227}} ''Gdania'' mogła być również dzisiejszym [[Potok Siedlecki|Potokiem Siedleckim]]<ref>[https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=POTOK_SIEDLECKI Gedanopedia – Potok Siedlecki.]</ref>.

Taki sposób tworzenia nazw grodów od rzek był w słowiańszczyźnie powszechny (por. ''[[Puck]]'' od ''[[Płutnica|Putnica]]'', ''[[Mińsk Mazowiecki|Mieńsk]]'' od ''[[Mienia (dopływ Świdra)|Mienia]]'', ''[[Pińsk]]'' od ''[[Pina (rzeka)|Pina]]'' i wiele innych). Jeśli zaś chodzi o nazwę ''Gdania'', rdzeń ''gъd-'' oznaczał teren wilgotny, podmokły (por. ''Gdynia'', ''[[Gacka]]'' ← gъdьska, ''[[Gdinj]]'' itp.), zaś szereg sufiksów ''-Vnьja'' jest dla nazw rzek i strumieni na Pomorzu typowy (por. ''[[Gdynia]]'', ''[[Radunia (rzeka)|Radunia]]'', ''[[Potok Oruński|Orania]]'')<ref>''Nazwy miast Pomorza Gdańskiego'' (red. H. Górnowicz i Z. Brocki), wyd. II (red. E. Breza i J. Treder), s. 73–79, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1999.</ref>.

Slawiści [[Aleksander Brückner]], [[Friedrich Lorentz]], [[Witold Taszycki]] podają również równoległą teorię pochodzenia nazwy ''Gdańsk'' od bałtyckiej nazwy ''*gud'' oznaczającej ''las'' i spokrewnioną z pruskim ''gudde'' – ''las''. Stąd przez dodanie sufiksu ''-isk'' do rdzenia ''*gudan'' oznaczającej ''leśnych ludzi'' znaczenie nazwy brzmiałoby ''osada leśna, osada leśnych ludzi''{{odn|Praca zbiorowa|1964|s=87}}{{odn|Rymut|1999|s=110–111}}.

=== Przynależność państwowa ===
Przez ponad tysiąc lat swojej historii miasto Gdańsk było częścią:
* &nbsp;&nbsp;997–1227: [[Plik:POL Przemysł II 1295 COA.svg|22px]] [[Polska wczesnopiastowska|Księstwa/Królestwa Polskiego]]
* 1227–1294: [[Plik:POL województwo pomorskie COA.svg|22px]] [[Pomorze Gdańskie|Księstwa Pomorskiego]]
* 1294–1308: [[Plik:POL Przemysł II 1295 COA.svg|22px]] [[Polska w okresie rozbicia dzielnicowego|Księstwa/Królestwa Polskiego]]
* 1308–1454: [[Plik:Insignia Germany Order Teutonic.svg|22px]] [[Zakon krzyżacki|Zakonu krzyżackiego]]
* 1454–1466: [[wojna trzynastoletnia|ziem spornych podczas wojny trzynastoletniej]]
* 1466–1569: [[Plik:Kingdom of Poland-flag.svg|22px]] [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]
* 1569–1793: [[Plik:Chorągiew królewska króla Zygmunta III Wazy.svg|22px]] [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]]
* 1793–1807: {{Flaga|Prusy|1750}} [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]]
* 1807–1814: [[Plik:Libre Ville Dantzig.gif|22px]] [[Wolne Miasto Gdańsk (1807–1814)|Wolnego Miasta Gdańsk]] (zależnego od [[Plik:Flag of France (7x10).svg|22px]] [[I Cesarstwo Francuskie|Cesarstwa Francuskiego]])
* 1815–1871: {{Flaga|Prusy|1803}} [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]]
* 1871–1918: {{Flaga|DEU|1871}} [[Cesarstwo Niemieckie|Cesarstwa Niemieckiego]]
* 1918–1920: [[Plik:Flag of Germany.svg|22px]] [[Republika Weimarska|Republiki Weimarskiej]] (w sporze między Polską a Niemcami)
* 1920–1939: {{Flaga|Wolne Miasto Gdańsk}} [[Wolne Miasto Gdańsk|Wolnego Miasta Gdańsk]] (pod protektoratem [[Liga Narodów|Ligi Narodów]])
* 1939–1945: {{Flaga|III Rzesza}} [[Gdańsk-Prusy Zachodnie|Niemiec nazistowskich (Gdańsk-Prusy Zachodnie)]]
* 1945–1989 {{Flaga|POL|PRL}} [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] (1952–1989 [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej]])
* 1989–obecnie: {{Flaga|POL}} [[Rzeczpospolita Polska|Rzeczypospolitej Polskiej]].

=== Średniowiecze ===
Nie wiadomo gdzie istniała pierwsza umocniona osada zbudowana przez [[Piastowie|Piastów]], ponieważ [[gród]] w widłach [[Motława|Motławy]] i [[Wisła|Wisły]] zbudowano dopiero w latach 50.-60. XI wieku<ref>Sławomir Wadyl, ''Pomorze Wschodnie w X wieku. Uwagi na marginesie pracy Błażeja Śliwińskiego'', Początki Gdańska: Dzieje ziem nad zachodnim brzegiem Zatoki Gdańskiej w I połowie X wieku, „Pomorania Antiqua”, tom XXIV, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, Gdańsk 2015, s. 557, PL ISSN 0556-0691.</ref>. Zajmował on przestrzeń około 2,27 ha z szacowaną przez archeologów liczbą ok. 250 domów z 1000 mieszkańców{{odn|Praca zbiorowa|1964|s=87}}. W 997 roku w mieście przebywał w drodze do [[Prusy (państwo)|Prus]] [[Wojciech Sławnikowic|Święty Wojciech]]. W latach 60. XI wieku powstał u ujścia Motławy do Wisły [[gród|gród obronny]]<ref>Sławomir Maździoch, „Grody wczesnopiastowskie w świetle wyników tzw. badań „milenialnych” oraz efektów najnowszych prac wykopaliskowych”, s. 448, [https://www.academia.edu/5022663/Grody_wczesnopiastowskie_w_%C5%9Bwietle_wynik%C3%B3w_tzw._bada%C5%84_milenialnych_oraz_efekt%C3%B3w_najnowszych_prac_wykopaliskowych].</ref>. Po zwycięskiej wojnie z [[Pomorzanie|Pomorzanami]] [[Bolesław III Krzywousty]] odzyskał dla Polski całe [[Pomorze Zachodnie]] i zdobył [[Pomorze Przednie]]. W latach 1217 i 1227 miały miejsce wyprawy pomorskie [[Leszek Biały|Leszka Białego]] i ustanowiono zwierzchność Polski nad Pomorzem Gdańskim. Po objęciu rządów na Pomorzu Gdańskim przez [[Świętopełk II Wielki|Świętopełka II]], nastąpił okres uniezależnienia się regionu. W 1263 miasto otrzymało prawa miejskie wzorowane na [[prawo lubeckie|prawie lubeckim]]. W roku 1271 [[Marchia Brandenburska|Brandenburczycy]] zajęli miasto. [[Mściwoj II]] dzięki pomocy [[Bolesław Pobożny|Bolesława Pobożnego]] odzyskał miasto szturmem w 1272 roku. 15 lutego 1282 w wyniku [[Układ w Kępnie|układu w Kępnie]] władca Wielkopolski, [[Przemysł II]], uzyskał zwierzchnictwo nad Pomorzem Gdańskim.

W sierpniu 1308 Brandenburczycy opanowali miasto bez grodu, obronionego przez sędziego [[Bogusza (sędzia pomorski)|Boguszę]]. Krzyżacy wezwani przez Łokietka do pomocy przy usunięciu Brandenburczyków zajęli już w październiku część grodu i po nadejściu posiłków zaatakowali miasto. 13 listopada 1308, po wycofaniu się Brandenburczyków, Krzyżacy dokonali [[Rzeź gdańska|rzezi mieszkańców]]. W roku 1343, w wyniku pokoju kaliskiego, Polska traci Pomorze. Król [[Kazimierz III Wielki]] zrzekł się Pomorza, chociaż nie wysłał dokumentów pokojowych zawartych między nim i Zakonem Krzyżackim, do zatwierdzenia papieżowi. W tym samym roku prawa miejskie otrzymało [[Główne Miasto]]. 31 lipca 1346 wielki mistrz krzyżacki [[Heinrich Dusemer von Arfberg|Heinrich IV Dusemer von Arfberg]] wydał dokument, który zlikwidował resztki działania [[prawo lubeckie|prawa miejskiego według wzoru lubeckiego]] i zastąpił je [[prawo chełmińskie|prawem chełmińskim]]. W 1361 Gdańsk dołączył do Związku Miast Hanzeatyckich. W 1361, 1378, 1411 i 1416 wybuchały powstania antykrzyżackie, krwawo tłumione.

W 1410, po klęsce zakonu krzyżackiego w [[Bitwa pod Grunwaldem|bitwie pod Grunwaldem]], biedota miejska wszczęła rozruchy, w których wymordowano gości zakonu i [[wojsko zaciężne|zaciężnych]], których rannych przywieziono po bitwie<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Kuczyński |imię = Stefan |tytuł = Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409–1411 |wydawca = MON |miejsce = Warszawa |rok = 1955 |strony = 78 |isbn =}}</ref>. Gdańska rada postanowiła uznać władzę [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełły]], za co miasto uzyskało liczne przywileje. Rok później Jagiełło w wyniku [[pokój toruński (1411)|traktatu w Toruniu]] uwolnił Gdańsk od złożonej mu przysięgi. Gdańsk dotknęły represje ze strony Krzyżaków.

14 marca 1440 Gdańsk przystąpił do [[Związek Pruski|Związku Pruskiego]]. 11 lutego 1454, po 146 latach, zakończył się okres panowania Krzyżaków w Gdańsku. 6 marca tego roku król [[Kazimierz IV Jagiellończyk]] na wniosek poselstwa Związku Pruskiego, wcielił Gdańsk do Polski, udzielając mu jednocześnie przywileju bicia własnej monety. Gdańsk został zwolniony z prawa nabrzeżnego, a także dopuszczono przedstawicieli ziem pruskich do elekcji króla Polski. Gdańsk przystąpił do [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]] w 1455; gdańszczanie złożyli hołd Kazimierzowi Jagiellończykowi, a 25 maja 1457 miasto otrzymało Wielki Przywilej, zapewniający swobodny przewóz towarów Wisłą z Polski, [[Litwa|Litwy]] i Rusi bez konieczności kontroli oraz inne przywileje, które miały wynagrodzić miastu wkład w wojnę.

Zawarcie w 1466 [[pokój toruński (1466)|pokoju toruńskiego]] zagwarantowało Pomorzu Gdańskiemu oraz [[Warmia|Warmii]] pozostanie przy Polsce. Utworzone zostało [[województwo pomorskie (I Rzeczpospolita)|województwo pomorskie]].

=== Dzieje nowożytne (XVI–XIX wiek) ===
W czasie [[wojna polsko-krzyżacka (1519–1521)|wojny polsko-krzyżackiej]] (1519–1521), w dniach 8–10 listopada 1520 posiłkujący Krzyżaków niemieccy [[landsknecht|landsknechci]] ostrzelali Gdańsk z [[Biskupia Górka|Biskupiej Górki]]. W 1525 miał miejsce [[Tumult gdański 1525–1526|tumult gdański]] – wystąpienie [[luteranizm|luterańskiego]] [[pospólstwo|pospólstwa]] i [[Plebs (średniowiecze i nowożytność)|plebsu]] przeciwko burmistrzowi [[Eberhard Ferber|Eberhardowi Ferberowi]], które obaliło stary magistrat. 17 kwietnia 1526 [[Zygmunt I Stary|król Zygmunt]] wraz z [[książęta pomorscy|księciem pomorskim]] [[Jerzy I pomorski|Jerzym I]] wkroczyli do Gdańska na czele ośmiotysięcznego wojska. Z królewskiego rozkazu buntownicy zostali ścięci i rozszerzono uprawnienia burgrabiego. 5 stycznia 1556 roku kasztelanem Gdańska został Jan Kostka<ref>Jerzy Antoni Kostka, ''Kostkowie herbu Dąbrowa''. Wyd. Z.P. Polimer Koszalin 2010, {{ISBN|978-83-89976-40-6}}, s. 79, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97.</ref>, który był nim do kwietnia 1574. Król Zygmunt August specjalnym dekretem tolerancyjnym dla Gdańska z 1557 uspokoił nastroje społeczne i położył kres walkom religijnym w mieście. W roku 1568 Zygmunt August postawił Jana Kostkę na czele świeżo powołanej Komisji Morskiej. Dnia 20 czerwca 1570 [[Sejm walny I Rzeczypospolitej|sejm]] zatwierdził tzw. [[Statuty Karnkowskiego|Konstytucje Gdańskie]]<ref>„Słownik historii Polski”, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973, s. 157, hasło „Karnkowskiego statuty”.</ref>, które precyzowały zwierzchnie prawa [[Król Polski|króla polskiego]] i Rzeczypospolitej w Gdańsku oraz na morzu. 16 grudnia 1577 [[Stefan Batory]] po zakończeniu [[Wojna Rzeczypospolitej z Gdańskiem|Wojny Rzeczypospolitej z Gdańskiem]] zakończonej porozumieniem obu stron na skutek dotkliwych strat wojsk gdańskich i niemożnością zdobycia miasta przez armie królewskie potwierdził przywileje miasta i rozszerzył tolerancję religijną na inne wyznania. Gdańsk stał się schronieniem dla obcokrajowców prześladowanych w swoich krajach za przekonania religijne, wśród których były osoby wybitne i uzdolnione{{fakt|data=2013-09}}.

28 listopada 1627 na [[reda (akwen)|redzie]] gdańskiej rozegrała się morska [[bitwa pod Oliwą]]. 3 maja 1660 zawarcie [[pokój oliwski|pokoju oliwskiego]] zakończyło okres [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]].

Gdańsk był głównym punktem oporu zwolenników [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]] w czasie [[wojna o sukcesję polską|wojny o sukcesję polską]]. Od lutego do września 1734, był oblegany przez Rosjan i częściowo zniszczony przez ostrzał artyleryjski. [[Królestwo Prus]] zajęło w 1772 niektóre majątki Gdańska oraz [[Nowy Port]]. 23 stycznia 1793 Prusy dokonały zaboru Gdańska.

26 maja 1807 wojska napoleońskie zdobyły miasto. 9 lipca 1807 na mocy postanowień [[Pokój w Tylży|traktatu w Tylży]], utworzono pierwsze [[Wolne Miasto Gdańsk (1807–1814)|Wolne Miasto Gdańsk]]. Od lutego 1814 Gdańsk ponownie znalazł się pod panowaniem Prus, co zostało potwierdzone na [[Kongres wiedeński|kongresie wiedeńskim]] w 1815. W tym samym roku miasto weszło w skład prowincji [[Prusy Zachodnie]], w rejencji [[Rejencja gdańska (1815–1920)|gdańskiej]] jako powiat miejski (''Stadtkreis''). W 1829 r. miała miejsce największa w historii tego miasta [[Powódź w Gdańsku (1829)|powódź]], która zatopiła 3/4 ówczesnej powierzchni Gdańska<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Wielka-powodz-z-1829-roku-w-Gdansku-n103675.html |tytuł = Wielka powódź z 1829 roku w Gdańsku 16 lipca 2016 |nazwisko = Borowski |imię = Rafał |data = 2016-07-16 |opublikowany = trojmiasto.pl |data dostępu = 2017-08-06}}</ref>. Do połowy XIX wieku nastąpił ogólny upadek miasta. Po 1850, gdy utworzono połączenia kolejowe z [[Bydgoszcz]]ą, [[Szczecin]]em i [[Berlin]]em, a następnie z [[Warszawa|Warszawą]] – stopniowo sytuacja miasta się poprawiała.

=== Historia najnowsza (XX–XXI wiek) ===
[[Plik:Sennefriedhof, Vertriebenenmahnmal, re. Wappenmauer-01.jpg|thumb|300px|Cmentarz w [[Bielefeld]]. Herby ziem utraconych przez Niemcy po II wojnie światowej. Na rzecz Polski i ZSRR: [[Prusy Wschodnie]], na rzecz Polski: [[Gdańsk]], [[Prusy Zachodnie]], [[Pomorze]], [[Brandenburgia|Brandenburgia Wschodnia]], [[Dolny Śląsk]], [[Górny Śląsk]] i na rzecz Czechosłowacji: [[Kraj Sudetów]]]]
W 1920 na mocy [[Traktat wersalski|traktatu wersalskiego]] Gdańsk ponownie stał się [[Wolne Miasto Gdańsk|wolnym miastem]]. Polska odpowiadała za politykę zagraniczną i obronną miasta, koleje, pocztę, miała także składnicę wojskową na Westerplatte, prawo swobodnego używania portu gdańskiego, a samo miasto było w unii celnej z Polską. W 1923 roku w Gdańsku mieszkało 7896 osób polskojęzycznych, co stanowiło 2,35% ogółu<ref>{{Cytuj książkę |autor = John Brown Mason |tytuł = The Danzig Dilemma. A Study in Peacemaking by Compromise |wydawca = Stanford University Press |miejsce = Stanford |data = 1946 |isbn = 978-0-8047-2444-9}}</ref>, choć według późniejszych szacunków ludność polska mogła stanowić nawet 15% mieszkańców miasta<ref>Edmund Cieślak i Czesław Biernat: ''Dzieje Gdańska'', Wyd. Morskie, Gdańsk 1975, s. 141.</ref>, a w 1939 – ok. 10%<ref name="wspomnieniazodbudowy2">{{Cytuj książkę |tytuł = Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta |inni = Izabella Greczanik-Filipp (red.) |wydawca = Marpress |tom = 2 |miejsce = Gdańsk |rok = 1997 |isbn = 83-87291-23-4}}</ref>. W 1925 na terenie Wolnego Miasta została utworzona [[archidiecezja gdańska]]. W 1933, po dojściu [[narodowy socjalizm (nazizm)|nazistów]] do władzy i utworzeniu [[III Rzesza|III Rzeszy]], rozpoczęły się prowokacje antypolskie oraz prześladowania polskich działaczy i organizacji przez miejscowych Niemców.

1 września 1939 salwa z okrętu „[[Schleswig-Holstein (1906)|Schleswig-Holstein]]” na [[Westerplatte]] była drugim tuż po bombardowaniu [[Wieluń|Wielunia]] atakiem na Polskę rozpoczynającym [[II wojna światowa|II wojnę światową]]. Na początku II wojny światowej Gdańsk stanowił silny ośrodek polskiej konspiracji, ale wielu konspiratorów zginęło na skutek denuncjacji gdańskich Niemców<ref>{{Cytuj |autor = Teresa Grzybkowska |tytuł = Gdańsk |data = 2000 |isbn = 83-7023-770-3 |miejsce = Wrocław |wydawca = Wyd. Dolnośląskie |s = 175 |oclc = 177308785}}</ref>.

Pod koniec marca 1945 wojska radzieckie i polskie wchodzące w skład [[2 Front Białoruski|II Frontu Białoruskiego]] przystąpiły do szturmu na miasto. 30 marca 1945 miasto zostało zdobyte i w znacznej części zniszczone. Zniszczeniu uległo m.in. 90% zabytkowego [[Śródmieście (Gdańsk)|śródmieścia]], przy czym szacuje się, że ok. połowa zniszczeń powstała w rezultacie nalotów lotniczych w trakcie wojny bądź ostrzału artyleryjskiego podczas walk, zaś drugą połowę stanowiło burzenie miasta przez wojska sowieckie{{r|wspomnieniazodbudowy2}}<ref>{{Cytuj książkę |autor = Waldemar Kowalski |tytuł = W cieniu wyzwolenia – Gdańsk 1945 |url = http://web.archive.org/web/20120729232906/http://www.ceeol.com/aspx/getdocument.aspx?logid=5 |wydawca = Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej |rok = 2005}}</ref><ref>{{Cytuj pismo |autor = T. Jankowski |tytuł = Miasto na furmankach |czasopismo = 30 dni |wolumin = 6 (32) |data = czerwiec 2001}}</ref><ref>{{Cytuj pismo |autor = M. Abramowicz |tytuł = Gdańsk – marzec 1945 |czasopismo = 30 dni |wolumin = 3 (17) |data = marzec 2000}}</ref>.

W rezultacie [[konferencja poczdamska|konferencji poczdamskiej]] Gdańsk wrócił do Polski.

W celu stworzenia administracji polskiej została utworzona specjalna komisja rządowa. Ścierały się w niej dwa stanowiska. W dyskusji nad projektem dekretu o utworzeniu województwa gdańskiego 30 marca 1945 roku Władysław Gomułka był zwolennikiem ostrożnych kroków. Stanowisko zdecydowane prezentował Jakub Berman stwierdzając m.in. „Dotychczas cała koncepcja miasta Gdańska oparta była na chęci bronienia interesów mniejszości niemieckiej. My chcemy podkreślić, że Gdańsk był i będzie miastem polskim. Nie jest przypadkowe, że właśnie teraz, kiedy zwróciliśmy się o radę w tej materii, to ze strony Rządu Sowieckiego nie było żadnych zastrzeżeń, ażebyśmy dokonali jak najszybciej uroczystej inkorporacji Gdańska do Polski”<ref>Anna Sobór – Świderska „Jakub Berman. Biografia komunisty” IPN Warszawa 2009 str. 159 {{ISBN|978-83-7629-090-4}}.</ref>.

Od 30 marca 1945 Gdańsk był stolicą [[województwo gdańskie (1945–1975)|województwa gdańskiego]]<ref>Dekret z dnia 30 marca 1945 r. o utworzeniu województwa gdańskiego ({{Dziennik Ustaw|1945|11|57}}).</ref>, które utworzono z północnej części [[województwo pomorskie (1945–1950)|województwa pomorskiego]] i byłego Wolnego Miasta Gdańska. 9 lipca 1945 po raz pierwszy zebrała się [[Rada narodowa (Polska Ludowa)|Miejska Rada Narodowa]]{{r|wspomnieniazodbudowy2}}.

Spośród pozostałych w mieście mieszkańców Wolnego Miasta, ludność niemiecka (ok. 120–130 tys. osób w połowie 1945) w zdecydowanej większości została [[przesiedleniec|przesiedlona]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Osmańczyk |imię = Edmund Jan |autor link = Edmund Osmańczyk |tytuł = Encyklopedia ONZ i stosunków międzynarodowych |wydawca = Wiedza Powszechna |miejsce = Warszawa |rok = 1982 |strony = 438 |isbn = 83-214-0092-2}}</ref> do Niemiec, zaś ludność polska, zmuszona po zajęciu Wolnego Miasta przez III Rzeszę do podpisania [[Volkslista|Volkslisty]], zobowiązana była poddać się procedurze weryfikacji organizowanej przez nowe władze. Od połowy 1945 Gdańsk był celem licznych transportów [[Wysiedlenie Polaków z Kresów Wschodnich 1944–1946|przymusowych wysiedleńców]] z [[Kresy Wschodnie|Kresów Wschodnich]]{{r|wspomnieniazodbudowy2}}.

W listopadzie 1948 roku zwodowano rudowęglowiec „Sołdek”, pierwszy statek pełnomorski zbudowany w Polsce. Statkowi nadano imię jednego z pierwszych przodowników pracy w przemyśle stoczniowym<ref>Władysław Kurkiewicz „25 lat Polski Ludowej” Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, s. 85.</ref>.

W 1962 Rada Państwa odznaczyła miasto Gdańsk Orderem Odrodzenia Polski I klasy<ref>Wojciech Jankowski, Mały przewodnik po Polsce, Wydawnictwo Sport i Turystyk Warszawa 1983 {{ISBN|83-217-2329-2}}, s. 111.</ref>.

W 1970 utworzono [[Uniwersytet Gdański]]. Podczas wydarzeń [[Grudzień 1970|Grudnia 1970]] rozpoczął się strajk w [[Stocznia Gdańska|Stoczni Gdańskiej]]. Doszło do walk ulicznych i starć z organami bezpieczeństwa, a w efekcie do podpalenia gmachu KW [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]] w czasie trwającego wiecu protestacyjnego.

31 sierpnia 1980 podpisano [[porozumienia sierpniowe]] kończące falę protestów robotniczych i strajków. Porozumienie gwarantowało między innymi powstanie pierwszych niezależnych związków zawodowych. Wydarzenia te przyjmuje się jako początek procesu obalenia systemu komunistycznego w [[Europa Wschodnia|Europie Wschodniej]]. W 1987 do Gdańska z wizytą przybył [[Jan Paweł II]].
[[Plik:Europejskie Centrum Solidarności ECS4.JPG|mały|[[Europejskie Centrum Solidarności]]]]
W 1992 diecezja gdańska została podniesiona do rangi [[archidiecezja gdańska|archidiecezji]]. 24 listopada 1994 podczas koncertu [[Pożar w hali Stoczni Gdańskiej|w hali Stoczni Gdańskiej wybuchł pożar]], w którym śmierć poniosło 7 osób, a 300 zostało rannych. 17 kwietnia 1995 doszło do [[Wybuch gazu w Gdańsku (1995)|eksplozji gazu w wieżowcu mieszkalnym]], w wyniku czego zginęły 22 osoby. W 1997 uroczyście obchodzono 1000-lecie Gdańska. W 2001 r. miała miejsce [[Powódź w Gdańsku (2001)|powódź w Gdańsku]].
[[Plik:Flag of Gdańsk on Chlebnicka Street in Gdańsk.jpg|mały|Flaga Gdańska na [[Ulica Chlebnicka w Gdańsku|Ulicy Chlebnickiej]]]]
2 września 2002 w [[Dwór Artusa w Gdańsku|Dworze Artusa]] odbyło się uroczyste wręczenie władzom Gdańska honorowej flagi [[Rada Europy|Rady Europy]]. Z rąk [[Benno Zierer]]a, członka Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, flagę odebrali prezydent Gdańska [[Paweł Adamowicz]] oraz przewodniczący Rady Miasta Gdańska [[Bogdan Oleszek]]. Wieczorem honorową flagę Rady Europy wciągnięto na maszt na [[Nowy Ratusz w Gdańsku|Nowym Ratuszu]]. Wyróżnienie stanowić miało wyraz uznania dla aktywności miasta w rozwijaniu kontaktów z zagranicznymi miastami partnerskimi oraz jest swoistą nagrodą za dokonania Gdańska w dziedzinie promocji idei jedności europejskiej<ref>Zaczerpnięte z www.gdansk.pl (oficjalna strona Gdańska).</ref>.

W 2007 na podstawie umowy w sprawie utworzenia i prowadzenia wspólnej [[Instytucja kultury|instytucji]] kultury zawartej między [[Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego|Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego]], Województwem Pomorskim, Miastem Gdańsk, [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”|Niezależnym Samorządnym Związkiem Zawodowym „Solidarność”]] i [[Fundacja Centrum Solidarności|Fundacją Centrum Solidarności]] powołano do życia [[Europejskie Centrum Solidarności]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = BPM Group |tytuł = Europejskie Centrum Solidarności |data dostępu = 2018-07-11 |opublikowany = ecs.gda.pl |url = https://www.ecs.gda.pl/title,Historia,pid,28.html}}</ref>. W 2014 otwarto nowo wybudowaną siedzibę muzeum znajdującą się przy placu Solidarności i [[Brama nr 2 Stoczni Gdańskiej|Bramie nr 2]] i tuż nieopodal [[Sala BHP|Sali BHP]]<ref name=":0" />.

W 2008 założono [[Gdański Teatr Szekspirowski]], budowę gmachu teatru ukończono w 2014 r. W tym samym roku utworzono [[Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku]], budowę gmachu muzeum ukończono w 2017 r.

W 2009 rozpoczęto budowę [[Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku|Muzeum – Ośrodek Kultury Morskiej]], która zakończyła się otwarciem w 2012<ref>{{Cytuj |tytuł = Historia Muzeum – Muzeum – Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku |data dostępu = 2018-07-11 |opublikowany = nmm.pl |url = http://www.nmm.pl/o-muzeum/historia-muzeum}}</ref>.

13 stycznia 2019 na [[Targ Węglowy w Gdańsku|Targu Węglowym]], podczas obchodów miejskiego finału 27. edycji [[Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy|WOŚP]], doszło do [[Zamach na Pawła Adamowicza|zamachu na prezydenta miasta Pawła Adamowicza]]. Następnego dnia na skutek obrażeń prezydent zmarł<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Paweł Adamowicz nie żyje. Prezydent Gdańska miał 53 lata |data = |data dostępu = 2019-01-15 |opublikowany = tokfm |url = http://www.tokfm.pl/Tokfm/7,130517,24362045,pawel-adamowicz-nie-zyje-prezydent-gdanska-mial-53-lata.html}}</ref>.

W 2019 Gdańsk otrzymał Nagrodę Księżnej Asturii w kategorii Zgoda. To wyróżnienie przyznawane za obronę praw człowieka, promocję i ochronę pokoju, wolności i solidarności<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The city of Gdansk – Laureates – Princess of Asturias Awards |data = |data dostępu = 2023-07-24 |opublikowany = The Princess of Asturias Foundation |url = http://www.fpa.es/en/princess-of-asturias-awards/laureates/2019-the-city-of-gdansk.html?especifica=0&idCategoria=0&anio=2019&especifica=0 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://media.gdansk.pl/komunikaty/467401/nagroda-ksieznej-asturii-dla-gdanska-spotkanie-z-krolem-i-krolowa-hisz |tytuł = Nagroda księżnej Asturii dla Gdańska. Spotkanie z królem i królową Hiszpanii. Debaty z młodzieżą i samorządowcami. |data = 2019-10-17 |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2023-07-24}}</ref>.

=== Znani gdańszczanie ===
[[Plik:Pawel Adamowicz prezydent miasta 2018 - bw.jpg|mały|207x207px|[[Paweł Adamowicz]], prezydent Gdańska w latach 1998–2019]]
[[Plik:Arthur Schopenhauer by J Schäfer, 1859b.jpg|mały|221x221px|[[Arthur Schopenhauer]], filozof niemiecki.]]
Do znanych gdańszczan należą między innymi<ref>{{Cytuj |tytuł = Znani gdańszczanie |data = 2010-11-06 |data dostępu = 2013-09-29 |opublikowany = Urząd Miasta Gdańska |url = https://web.archive.org/web/20131014135923/http://www.gdansk.pl/turystyka,89,662.html}}</ref>:
* [[Paweł Adamowicz]] – prawnik, radca prawny, samorządowiec i polityk, w latach 1998–2019 prezydent Gdańska,
* [[Lech Bądkowski]] – pisarz, dziennikarz, tłumacz, działacz polityczny, kulturalny i społeczny,
* [[Abraham van den Blocke]] – architekt i rzeźbiarz,
* [[Izaak van den Blocke]] – malarz,
* [[Jan Bernard Bonifacio]] – humanista, bibliofil, podróżnik, fundator Biblioteki Rady Miejskiej w Gdańsku,
* [[Daniel Chodowiecki]] – polsko-niemiecki malarz i rysownik,
* [[Jan Dantyszek]] – podróżnik, dyplomata, biskup chełmiński rezydujący w Lubawie, biskup warmiński, poeta polsko-łaciński okresu renesansu, sekretarz królewski,
* [[Gabriel Fahrenheit]] – fizyk i inżynier pochodzenia niemieckiego,
* [[Daniel Gralath]] – burmistrz, burgrabia, uczony,
* [[Günter Grass]] – niemiecki pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury,
* [[Jan Heweliusz]] – astronom, matematyk i konstruktor instrumentów naukowych,
* [[Jakob Kabrun]] – kupiec, dyplomata Saksonii i Księstwa Warszawskiego,
* [[Bronisław Komorowski (duchowny)|Bronisław Komorowski]] – błogosławiony Kościoła katolickiego, polski duchowny katolicki, działacz i polityk,
* [[Franciszek Kubacz]] – działacz gdańskiej Polonii, przewodniczący lokalnej Macierzy Szkolnej, poseł do Volkstagu,
* [[Gotfryd Lengnich]] – historyk, prawnik i syndyk miejski,
* [[Anton Möller]] – malarz, autor obrazów alegorycznych, kompozycji o tematyce biblijnej i portretów,
* [[Krzysztof Celestyn Mrongowiusz|Krzysztof Celestyn Mrongovius]] – duchowny ewangelicki, kaznodzieja, filozof, językoznawca,
* [[Jerzy Owsiak]] – polski dziennikarz, filantrop, działacz charytatywny i społeczny,
* [[Arthur Schopenhauer]] – filozof niemiecki, przedstawiciel pesymizmu w filozofii,
* [[Johanna Schopenhauer]] – niemiecka pisarka, matka Arthura Schopenhauera,
* [[Johann Speymann]] – kupiec, rajca i burmistrz Gdańska,
* [[Jan Strakowski]] – architekt, murarz-kamieniarz,
* [[Jerzy Strakowski]] – architekt, syn Jana Strakowskiego,
* [[Johann Uphagen]] – bibliofil, historyk, miłośnik nauk, ławnik i rajca gdański,
* [[Lech Wałęsa]] – polityk i działacz związkowy, przywódca i bohater opozycji demokratycznej w PRL, współzałożyciel i pierwszy przewodniczący NSZZ „Solidarność”, laureat Pokojowej Nagrody Nobla, w latach 1990–1995 prezydent RP, z zawodu elektryk,
* [[Brunon Zwarra]] – publicysta, autor książek o historii Gdańska, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.

== Architektura ==
{{Osobny artykuł|Zabytki Gdańska}}
[[Plik:2012-08-30 pano gdansk sm2.jpg|mały|centruj|800px|alt=winter beach scene|Panoramiczne zdjęcie [[Główne Miasto|Głównego Miasta]] w Gdańsku u nabrzeża Motławy]]
Gdańsk stanowi jeden z najcenniejszych zespołów zabytkowych w [[Polska|Polsce]]<ref>Encyklopedia PWN 1990, t. 1, s. 690.</ref>, pomimo że prawie całe historyczne śródmieście zostało odbudowane po II wojnie światowej{{r|wspomnieniazodbudowy2}}, a znaczna część zabytków ruchomych uległa zniszczeniu bądź rozproszeniu<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko = Adamczewski |imię = Leszek |tytuł = Radziecka brygada trofiejna w Gdańsku |url = http://przewodnik.iq.pl/tygodnik/ttw11_133.pdf |czasopismo = Twój Tydzień Wielkopolski |data = 13 czerwca 2007 |wolumin = 11/133 |issn = 1734-5294}}</ref>.

Istotne zabytki Gdańska znajdują się na [[Główne Miasto|Głównym Mieście]] ([[Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku|Ratusz Głównego Miasta]], [[Dwór Artusa w Gdańsku|Dwór Artusa]], [[Dom Uphagena|Dom Uphagenów]], Zielona Brama, Brama Żuraw<ref>{{Cytuj |autor = Natalia K. |tytuł = Brama Żuraw w Gdańsku |data = 2023-08-01 |url = https://www.suerteprzewodnicy.pl/blog/brama-zuraw-w-gdansku/ |język = pl}}</ref>, Fontanna Neptuna<ref>{{Cytuj |autor = Małgorzata Langier |tytuł = Fontanna Neptuna |data dostępu = 2023-08-01 |opublikowany = suerteprzewodnicy.pl |url = https://www.suerteprzewodnicy.pl/blog/fontanna-neptuna-w-gdansku/ |język = pl}}</ref>) i [[Stare Miasto (Gdańsk)|Starym Mieście]] ([[Wielki Młyn w Gdańsku|Wielki Młyn]], [[Ratusz Starego Miasta w Gdańsku|Ratusz Starego Miasta]], [[Kościół św. Katarzyny w Gdańsku|kościół św. Katarzyny]], Dom Trzech Kaznodziei, Dom Opatów Pelplińskich)<ref>{{Cytuj |autor = Łukasz S. |tytuł = Główne i Stare Miasto Gdańsk |data dostępu = 2023-08-01 |url = https://www.suerteprzewodnicy.pl/blog/glowne-i-stare-miasto-gdansk-odkrywamy-gdanska-starowke/ |język = pl}}</ref>, główne znajdują się wzdłuż [[Droga Królewska (Gdańsk)|Drogi Królewskiej]] reprezentacyjnej ulicy Gdańska – [[Ulica Długa w Gdańsku|Długiej]] i Długi Targ. Na Głównym Mieście znajduje się również [[Bazylika konkatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku|Bazylika Mariacka Wniebowzięcia NMP]] – największa [[Średniowiecze|średniowieczna]] świątynia z cegły na świecie<ref>{{Cytuj |autor = - gdansk.pl |tytuł = Największy ceglany na świecie |data dostępu = 2023-06-07 |opublikowany = Gdańsk - oficjalny portal miasta |url = https://www.gdansk.pl/historia-gdanska/historie-gdanskie/najwiekszy-ceglany-na-swiecie,a,115833 |język = pl}}</ref>. Do 1939 istniała [[Wielka Synagoga w Gdańsku|Wielka Synagoga]].

Do ważnych miejsc w Gdańsku należą również: [[Westerplatte]], [[Twierdza Wisłoujście]] oraz [[Oliwa (Gdańsk)|Oliwa]], gdzie znajduje się [[bazylika archikatedralna w Gdańsku-Oliwie|zespół archikatedralny]].

{{Zobacz też|Pomniki w Gdańsku|Synagogi w Gdańsku |Cmentarze w Gdańsku|bez kropki=}}

Zabytki architektury Gdańska pochodzą z różnych okresów. Można je zaliczyć do:
* budowli [[Architektura gotycka|gotyckich]] – pozostałości miejskich umocnień obronnych, kilkanaście kościołów, ratusze miejskie, [[Wielki Młyn w Gdańsku|Wielki Młyn]] i [[Dwór Bractwa św. Jerzego w Gdańsku|Dwór Bractwa św. Jerzego]]. Niektóre z tych zabytków znajdują się na [[Europejski Szlak Gotyku Ceglanego|Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego]].
* budowli [[Architektura renesansu w Polsce|renesansowych]] – ratusz staromiejski, część kamieniczek mieszczańskich, [[Dwór Artusa w Gdańsku|Dwór Artusa]], [[Brama Zielona|Zielona Brama]] i [[Katownia w Gdańsku|Katownia]]
* budowli [[manieryzm|manierystycznych]] – [[Wielka Zbrojownia w Gdańsku|Wielka Zbrojownia]], [[Brama Złota w Gdańsku|Złota Brama]], [[Dom Steffensów w Gdańsku|Złota Kamienica]], [[Dom Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku|Dom Przyrodników]]
* budowli [[Architektura baroku|barokowych]] – [[Kaplica Królewska w Gdańsku|Kaplica Królewska]], część kamieniczek mieszczańskich, [[Pałac Opatów w Oliwie]]
W okresie renesansu i baroku działali tutaj twórcy: [[Willem van den Blocke|Willem]], [[Abraham van den Blocke|Abraham]] i [[Izaak van den Blocke]], [[Antoni van Obberghen]], [[Andreas Schlüter]].
<center>
<gallery mode="packed" heights="160">
Plik:Bazylika Mariacka DSC01870.jpg|[[Bazylika konkatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku|Kościół Mariacki w Gdańsku]] (''konkatedra'') – największy ceglany kościół na świecie
Plik:2010-07-08-gdansk-by-RalfR-067.jpg|[[Ulica Mariacka w Gdańsku]]
Plik:Monumento Neptuno, Gdansk, Polonia, 2013-05-20, DD 04.jpg|[[Fontanna Neptuna w Gdańsku]]
Plik:Gran Armería, Gdansk, Polonia, 2013-05-20, DD 09.jpg|[[Wielka Zbrojownia w Gdańsku]]
Plik:Gdańsk, Brama Złota (HB1).jpg|[[Brama Złota w Gdańsku]]
Plik:Gdańsk, Brama Zielona (HB1).jpg|[[Brama Zielona|Zielona Brama w Gdańsku]]
Plik:Capilla Real, Gdansk, Polonia, 2013-05-20, DD 01.jpg|[[Kaplica Królewska w Gdańsku]] zbudowana w latach 1678–1681 dla króla Polski [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]]
Plik:Catedral de Oliwa, Gdansk, Polonia, 2013-05-21, DD 14.jpg|[[Bazylika archikatedralna w Gdańsku-Oliwie]]
Plik:Palacio de Oliwa, Gdansk, Polonia, 2013-05-21, DD 02.jpg|[[Pałac Opatów w Oliwie]]
Plik:Twierdza Wisłoujście, Gdańsk.jpg|[[Twierdza Wisłoujście]]
Plik:Gdansk Granary Island 2019.jpg|[[Wyspa Spichrzów]]
</gallery>
</center>

== Demografia ==
{{Osobny artykuł|Ludność Gdańska}}Po II wojnie światowej, Gdańsk, tak jak większość Polski, stał się nadzwyczajnie jednonarodowy, co zakończyło wielonarodowy i wielojęzyczny charakter miasta.

=== Narodowości ===
Najliczniejsze narodowości według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021<ref name=":1">{{Cytuj |autor = GUS |tytuł = Tablice z ostatecznymi danymi w zakresie przynależności narodowo-etnicznej, języka używanego w domu oraz przynależności do wyznania religijnego |data dostępu = 2024-07-24 |opublikowany = stat.gov.pl |url = https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/nsp-2021-wyniki-ostateczne/tablice-z-ostatecznymi-danymi-w-zakresie-przynaleznosci-narodowo-etnicznej-jezyka-uzywanego-w-domu-oraz-przynaleznosci-do-wyznania-religijnego,10,1.html |język = pl}}</ref>:

* [[Polacy]] - 96,5%,
* [[Kaszubi]] - 1,1%,
* [[Ukraińcy]] - 0,4%,
* [[Niemcy (naród)|Niemcy]] - 0,3%.

==== Ukraińcy ====
W NSP 2021 narodowość ukraińską wskazało 1 864 mieszkańców Gdańska. Natomiast z powodu [[Rosyjska inwazja na Ukrainę (2022)|rosyjskiej inwazji na Ukrainę]], liczba Ukraińców w Gdańsku wzrosła w kwietniu 2022 do 184,4 tysiąca, co stanowiło 28% ludności miasta. Jednak od maja tego roku liczba Ukraińców zaczęła spadać<ref name=":2">{{Cytuj |autor = Gdańskie Centrum Multimedialne |tytuł = Sytuacja uchodźców z Ukrainy w dużych miastach. Raport Unii Metropolii Polskich |data dostępu = 2024-07-24 |opublikowany = Gdańsk - oficjalny portal miasta |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Ukraincy-w-12-najwiekszych-polskich-miastach-raport-liczba-stosunek-do-uchodzcow-dzieci-ukrainskie-w-szkolach,a,223535 |język = pl}}</ref>. Do 2023 r. w Gdańsku numer PESEL przyznano 17258<ref>{{Cytuj |autor = Maciej Zubel |tytuł = W tym polskim mieście mieszka najwięcej Ukraińców. Nowe liczby |data = 2023-02-23 |data dostępu = 2024-07-24 |opublikowany = wiadomosci.wp.pl |url = https://wiadomosci.wp.pl/w-tym-polskim-miescie-mieszka-najwiecej-ukraincow-nowe-liczby-6869606977948288a |język = pl}}</ref> obywatelom [[Ukraina|Ukrainy]], co stanowi 3,5% mieszkańców miasta.

=== Języki ===
Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021 najczęściej używanymi językami w domach są<ref name=":1" />:

* [[Język polski|polski]] - 99,6%
* Inny lub drugi język domowy - 5,4%, w tym:
** [[Język angielski|angielski]] - 3,5%
** [[Język niemiecki|niemiecki]] - 0,6%
** [[Język rosyjski|rosyjski]] - 0,5%
** [[Język kaszubski|kaszubski]] - 0,3%

=== Liczba ludności ===
<timeline>
ImageSize = width:750 height:380
PlotArea = left:50 right:20 top:25 bottom:30
TimeAxis = orientation:vertical
AlignBars = late
Colors =
  id:linegrey2 value:gray(0.9)
  id:linegrey value:gray(0.7)
  id:cobar value:rgb(0.2,0.7,0.8)
  id:cobar2 value:rgb(0.6,0.9,0.6)
DateFormat = yyyy
Period = from:0 till:500000
ScaleMajor = unit:year increment:50000 start:0 gridcolor:linegrey
ScaleMinor = unit:year increment:10000 start:0 gridcolor:linegrey2
PlotData =
  color:cobar width:20 align:left
  bar:1939 from:0 till:250000
  bar:1946 from:0 till:117894
  bar:1950 from:0 till:194633
  bar:1960 from:0 till:286940
  bar:1970 from:0 till:365600
  bar:1980 from:0 till:456707
  bar:1987 from:0 till:469053
  bar:1990 from:0 till:465143
  bar:1995 from:0 till:463019
  bar:2000 from:0 till:462995
  bar:2005 from:0 till:458053
  bar:2010 from:0 till:460509
  bar:2015 from:0 till:461798
  bar:2016 from:0 till:463754
  bar:2017 from:0 till:464254
  bar:2018 from:0 till:466631
  bar:2019 from:0 till:470907
  bar:2020 color:cobar2 from:0 till:471525
  bar:2021 from:0 till:470805
PlotData=
  textcolor:black fontsize:S
  bar:1939 at: 250000 text: 250.000 shift:(-18,5)
  bar:1946 at: 117894 text: 117.894 shift:(-18,5)
  bar:1950 at: 194633 text: 194.633 shift:(-18,5)
  bar:1960 at: 286940 text: 286.940 shift:(-18,5)
  bar:1970 at: 365600 text: 365.600 shift:(-18,5)
  bar:1980 at: 456707 text: 456.707 shift:(-20,5)
  bar:1987 at: 469053 text: 469.053 shift:(-19,5)
  bar:1990 at: 465143 text: 465.143 shift:(-18,5)
  bar:1995 at: 463019 text: 463.019 shift:(-16,5)
  bar:2000 at: 462995 text: 462.995 shift:(-18,5)
  bar:2005 at: 458053 text: 458.053 shift:(-18,5)
  bar:2010 at: 460509 text: 460.509 shift:(-18,5)
  bar:2015 at: 461798 text: 461.798 shift:(-16,5)
  bar:2016 at: 463754 text: 463.754 shift:(-18,5)
  bar:2017 at: 464254 text: 464.254 shift:(-18,5)
  bar:2018 at: 466631 text: 466.631 shift:(-18,5)
  bar:2019 at: 470907 text: 470.907 shift:(-18,5)
  bar:2020 at: 471525 text: 471.525 shift:(-18,5)
  bar:2021 at: 470805 text: 470.805 shift:(-18,5)
</timeline>

Największą stałą populację Gdańsk odnotował w 2023 r. – 487 371 mieszkańców<ref name=":3">{{Cytuj |tytuł = Gdańsk w liczbach |data dostępu = 2024-07-24 |opublikowany = www.gdansk.pl |url = https://www.gdansk.pl/gdansk-w-liczbach}}</ref>. Największa realna populacja odnotowana została w kwietniu 2022 r. - 655 tys., z powodu przybycia uchodźców z [[Ukraina|Ukrainy]]<ref name=":2" />.

Saldo migracji w Gdańsku na koniec 2023 r. wyniosło +1548 osób<ref name=":3" />.

== Gospodarka ==
[[Plik:Gdansk Export.gif|mały|lewo|Eksport zboża przez Gdańsk w latach 1490–1793 (1 łaszt = ok. 2400 kg pszenicy lub 2200 kg żyta)]]
[[Plik:Gdansk Gorki Zachodnie widok na DCT 4.jpg|mały|[[Terminal kontenerowy Baltic Hub]] w [[Port morski Gdańsk|Porcie Gdańskim]]]]
[[Plik:Eleonora Maersk DCT 4.JPG|mały|Kontenerowiec [[A.P. Møller-Mærsk|Maersk]] w [[Terminal kontenerowy Baltic Hub|głębokowodnym terminalu kontenerowym]]]]
[[Plik:Lotosdanzica.jpg|mały|Biurowiec [[Grupa Lotos|Grupy Lotos]]]]
[[Plik:Olivia-star.jpg|mały|[[Olivia Business Centre]] z najwyższym budynkiem Trójmiasta [[Olivia Star]]]]
[[Plik:Gdansk Alchemia.jpg|mały|[[Kompleks Alchemia w Gdańsku|Kompleks Alchemia]] w Gdańsku-Oliwie]]
[[Plik:Gdansk LPP 4.jpg|mały|Biurowiec [[LPP]] na [[Dolne Miasto|Dolnym Mieście]]]]

=== Rys historyczny ===
Gdańsk jest dużym ośrodkiem gospodarczym nad [[Morze Bałtyckie|Morzem Bałtyckim]]. Już pierwsze przekazy dowodzące istnienia miasta, jak „[[Wojciech Sławnikowic|Żywot świętego Wojciecha]]” z 997, mówią o grodzie, mieście; ówczesny Gdańsk musiał być więc ludną osadą. Gród prowadził działalność handlowo-targową, z rybołówstwem, zbieractwem bursztynu i portem morskim. W 1263 Gdańsk otrzymał prawa miejskie w wyniku silnego rozwoju za czasów [[Świętopełk II Wielki|Świętopełka]]. Największe stosunki handlowe Gdańsk utrzymywał z [[Lubeka|Lubeką]], skąd przywożono sól oraz sukno, a wywożono zboże i drewno.

Gdańsk rozwijał się również pod panowaniem krzyżackim. Miasto stało się członkiem Hanzy, pośredniczył w handlu zagranicznym Polski pobierając tzw. funtowe. Do gdańskiego portu przybijało coraz więcej statków, powstały wielkie spichlerze oraz wielki żuraw wybudowany w 1367. Gdańsk prześcignął inne miasta dolnej Wisły jak Elbląg, Toruń czy Chełmno. Stał się również ważnym miastem w Hanzie.

Po zakończeniu wojny i podpisaniu [[pokój toruński (1466)|pokoju toruńskiego]] nastąpił okres związku z Polską. Gdańsk uzyskał liczne przywileje: szeroką autonomię w dziedzinach finansowej, administracyjnej i sądowniczej. Przyznano prawo wydawania statutów tzw. wilkierzy – przepisów normujących życie miejskie, przede wszystkim handlowe. Ponadto Gdańsk otrzymał prawo bicia własnej monety w złocie i srebrze. W tym czasie Gdańsk wprowadził nowe cło, [[palowe]], w celu zwiększenia swoich dochodów. Nastąpił złoty okres rozwoju gospodarczego miasta. Gdańsk stał się monopolistą w handlu zagranicznym Polski<ref>{{Cytuj |autor = Sławomir Leśniewski |tytuł = Jan Zamoyski |data = 1991 |data dostępu = 2018-12-05 |wydawca = Bellona |url = https://books.google.pl/books?id=dXozFROF9QoC&pg=PA45&lpg=PA45&dq=Gda%C5%84sk+monopolist%C4%85+w+handlu+w+XVI&source=bl&ots=xHOuHyG-DU&sig=GB1CaurOZYNR-dAaxbMSB1tUE5I&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjJoamu-YjfAhWMJSwKHTT3D28Q6AEwBXoECAgQAQ#v=onepage&q=Gda%C5%84sk%20monopolist%C4%85%20w%20handlu%20w%20XVI&f=false}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Dzieje województwa pomorskiego – Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku |data dostępu = 2018-12-05 |opublikowany = gdansk.uw.gov.pl |url = http://www.gdansk.uw.gov.pl/historia/informacje-o-wojewodztwie/84-historia/771-dzieje-wojewodztwa-pomorskiego}}</ref>, pośrednicząc w transakcjach eksportowo-importowych. Prowadził wówczas wymianę handlową na dużą skalę, handlował z niemieckimi miastami hanzeatyckimi: [[Hamburg]]iem, [[Lüneburg]]iem, [[Wismar]]em, [[Rostock]]iem, duńskimi i szwedzkimi, skąd sprowadzano: śledzie, futra, żelazo i wywożono: sól, [[Browarnictwo w Gdańsku|piwo]] (głównie [[piwo jopejskie]]), wino, owoce południowe i towary przemysłowe. Podobne transakcje Gdańsk zawierał na wschodnim wybrzeżu [[Morze Bałtyckie|Bałtyku]] z [[Tallinn|Rewlem]], [[Parnawa|Parnawą]], [[Tartu|Dorpatem]], [[Ryga|Rygą]] i [[Nowogród Wielki|Nowogrodem]]. Duże znaczenie miały kontakty kupców z [[Brugia|Brugią]], dokąd wywozili: zboże, drewno, futra, ołów, miedź węgierską, żelazo szwedzkie i przywozili: sukno [[Flandria (region)|flandryjskie]], wino, oliwę, owoce południowe. Następnie przenieśli swoje kontakty handlowe do [[Antwerpia|Antwerpii]] i [[Amsterdam]]u. Również handlowano z Anglią, Francją oraz Hiszpanią i Portugalią. Udział Gdańska w ogólnym handlu w rejonie Bałtyku osiągnął 30%.
{{Osobny artykuł|Banki w Gdańsku|Browarnictwo w Gdańsku}}

Na początku XVII Gdańsk pod względem wielkości dorównał Lubece. Na krótko przed [[potop szwedzki|potopem]] szwedzkim Gdańsk, liczący 77 000 mieszkańców<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Mamuszka |imię = Franciszek |tytuł = Gdańsk i okolice: przewodnik |wydawca = Sport i Turystyka |miejsce = Warszawa |rok = 1990 |strony = 26 |isbn = 83-217-2585-6}}</ref>, stał u szczytu rozkwitu. Następne lata obniżyły wartość handlu, Europa Zachodnia zmniejszała zapotrzebowanie na zboże z Gdańska, liczne wojny zniszczyły miasto, doszło do zaborów i utraty samodzielności. W celu zmiany koniunktury Gdańsk utworzył Izbę Handlową, oddano na cele giełdy towarowej [[Dwór Artusa w Gdańsku|Dwór Artusa]], miasto utrzymywało agentów handlowych w stolicach większych państw, przyjmowano obcych agentów i konsulów.

W XIX w. gospodarka miasta znajdowała się w recesji. Po utworzeniu połączenia kolejowego z Bydgoszczą w 1852 stopniowo sytuacja gospodarcza się poprawiała. W 1870 dodatkowo utworzono nowe połączenia kolejowe ze Szczecinem i Berlinem, a w 1877 z Warszawą. W 1873 powstała pierwsza linia tramwaju [[Koń domowy|konnego]] do ówczesnej Oliwy. Po kolejnych decyzjach z końca XIX wieku, znoszących cła tranzytowe, nastąpił stopniowy rozwój eksportu (głównie zboża i drewna), towarzyszyła temu rozbudowa gdańskiego portu i przemysłu, powstawały stocznie i fabryki.

W latach 1871–1897 założono pierwszą sieć kanalizacyjną, następnie rozpoczęto budowę sieci wodociągowej, ponadto miasto posiada od 1903 roku [[kanalizacja rozdzielcza|rozdzielczą sieć kanalizacji]] – deszczową odprowadzaną do wód otwartych, oraz sanitarną odprowadzaną do oczyszczalni. W 1853 wybudowano gazownię, w 1897 elektrownię, a w okresie od 1895–1896 pierwsze elektryczne linie tramwajowe. W połowie XIX wieku rozwijała się także nauka, w 1849 w Gdańsku działało 46 szkół elementarnych i 8 szkół średnich. W 1904 otwarto politechnikę.

Dopiero koniec I wojny światowej oraz powstanie [[Wolne Miasto Gdańsk|Wolnego Miasta Gdańska]] z wolną Polską umożliwiło wejście w kolejną fazę rozwoju miasta.

W okresie Wolnego Miasta Gdańska, znaczne wpływy [[Republika Weimarska|Republiki Weimarskiej]] na [[Wolne Miasto Gdańsk]], spowodowały podjęcie decyzji o budowie [[Port morski Gdynia|portu w Gdyni]] przez Polskę. Port ten do II wojny światowej wyprzedził pod względem ilości przeładowanych towarów port w Gdańsku.

Po wojnie nastąpiła odbudowa miasta. Odbudowano port oraz powstała zewnętrzna nowa część portu zwana [[Port Północny|Portem Północnym]]. Zostały odbudowane stocznie.

W Gdańsku po wojnie zlokalizowano następujące stocznie: [[Gdańska Stocznia „Remontowa”]] S.A., [[Stocznia Gdańska|Stocznia Gdańsk]] S.A., [[Remontowa Shipbuilding|Stocznia Północna]], [[Stocznia Wisła]].

=== Współcześnie ===
W Gdańsku działalność gospodarczą prowadzi około 52 tys. podmiotów<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.wprost.pl/ar/410047/Gdansk-brakuje-pojemnikow-na-smieci-bo-urzednicy-zle-policzyli-firmy/ |tytuł = Gdańsk: brakuje pojemników na śmieci, bo... urzędnicy źle policzyli firmy |data = |opublikowany = Wprost.pl |data dostępu = 2013-10-13}}</ref>. Z listy 500 największych firm polskich (według przychodów ze sprzedaży) pisma Polityka swoje główne siedziby w Gdańsku w 2012 roku posiadało dziesięć firm<ref>{{cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20171104021211/http://www.lista500.polityka.pl:80/rankings/show |tytuł = Lista 500 największych polskich firm |data = |opublikowany = Polityka.pl |data dostępu = 2013-10-13}}</ref>. Są to przedsiębiorstwa z branż: stoczniowej ([[Gdańska Stocznia „Remontowa”]], Crist – największa prywatna [[stocznia]] w Polsce), petrochemicznej ([[Grupa Lotos]] w tym [[Lotos Petrobaltic|Petrobaltic]]), energetycznej ([[Elektrociepłownie Wybrzeże]], [[Energa]], [[Gdańskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej]]), odzieżowej ([[LPP]]), metalowej ([[Glencore]]), materiałów budowlanych ([[Mercor]]) i handlu detalicznego ([[Jysk]]).

W Gdańsku corocznie odbywa się kilkadziesiąt imprez o charakterze targów branżowych. Wiele z nich organizują Międzynarodowe Targi Gdańskie. Długoletnią tradycję mają gdańskie targi branży morskiej [[Baltexpo]]. Poprzednio targi odbywały się najczęściej na halach wystawienniczych przy ulicy Beniowskiego w Oliwie, obecnie w nowej lokalizacji w Centrum Wystawienniczo-Kongresowym [[AmberExpo]] w Gdańsku Letnicy w sąsiedztwie stadionu.

Na koniec lipca 2021 roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Gdańsku obejmowała ok. 9,1 tys. mieszkańców, co stanowi [[stopa bezrobocia|stopę bezrobocia]] na poziomie 3,6%<ref>{{Cytuj |autor = GUS |tytuł = Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu lipca 2021 r. |data dostępu = 2021-09-12 |opublikowany = stat.gov.pl |url = https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/bezrobotni-zarejestrowani-i-stopa-bezrobocia-stan-w-koncu-lipca-2021-r-,2,108.html |język = pl}}</ref>.

=== Ważniejsze centra handlowe ===
[[Plik:Gdańsk, Centrum Handlowe MANHATTAN - fotopolska.eu (305462).jpg|alt=|mały|Centrum Handlowe Manhattan]]
* położone w okolicach Starego Miasta:
** [[Forum Gdańsk]] – otwarte 26 maja 2018 przy ul. Targ Sienny 7, położone pomiędzy głównymi ulicami gdańskiego [[Śródmieście (Gdańsk)|Śródmieścia]] – [[Wały Jagiellońskie w Gdańsku|Wałami Jagiellońskimi]], [[Aleja Armii Krajowej w Gdańsku|al. Armii Krajowej]] oraz [[Ulica 3 Maja w Gdańsku|ul. 3 Maja]], naprzeciwko [[Brama Wyżynna w Gdańsku|Bramy Wyżynnej]], w okolicy skrzyżowania [[Hucisko (Gdańsk)|Hucisko]]. Bezpośrednio pod budynkiem forum znajduje się tunel (ul. Nowe Podwale Grodzkie) umożliwiający przejazd z pominięciem Huciska oraz [[Błędnik (Gdańsk)|Błędnika]]. Częścią budynku jest również zaadaptowany fragment [[Kanał Raduni|Kanału Raduni]]. Forum zajmuje łącznie 6 hektarów, z czego 40% to dostępna całodobowo przestrzeń publiczna, zaś 2 hektary stanowią tereny zielone w postaci ogrodów. W Forum znajduje się ok. 220 lokali handlowych i usługowych (w tym m.in. ok. 140 sklepów, ok. 30 lokali gastronomicznych, 9-ekranowe kino [[Helios (sieć kin)|Helios]] i klub fitness) oraz wielopoziomowy parking na ok. 1000 miejsc.
** [[Galeria Handlowa Madison]] – galeria handlowa położona przy ul. Rajskiej 10 w ścisłym centrum Gdańska, niedaleko biurowca [[Organika Trade]] i w pobliżu hotelu [[Hotel Mercure-Hevelius|Mercure-Hevelius]] w odległości ok. 300 m od Dworca PKP/SKM Gdańsk Główny. Otwarta została 28 listopada 2003. Jej powierzchnia wynosi 33 tys. m². Posiada 100 sklepów i punktów usługowych.
* położone w obrębie Wrzeszcza:
** [[Galeria Bałtycka]] – otwarta 4 października 2007 przy al. Grunwaldzkiej 141, obecnie najpopularniejsze centrum handlowe w Gdańsku. Posiada 200 sklepów i punktów usługowych oraz 15 gastronomicznych.
** [[Centrum Handlowe Manhattan|CH Manhattan]] – otwarte 5 marca 2004 o powierzchni 53 tys. m² przy al. Grunwaldzkiej 82. Posiada 120 sklepów i punktów usługowych.
** Galeria Metropolia – Otwarta 22 października 2016. Położona naprzeciwko Galerii Bałtyckiej i w bezpośrednim sąsiedztwie dawnego browaru oraz dworca PKP/SKM Gdańsk Wrzeszcz. Oprócz ok. 100 sklepów, funkcjonują również: hotel (116 pokoi), kino, kraina zabaw dla dzieci, centrum odnowy biologicznej oraz klub fitness<ref>{{Cytuj stronę |url = http://galeriametropolia.pl |tytuł = Galeria Metropolia |data dostępu = 2017-01-22}}</ref>.
* położone w obrębie Przymorza i Zaspy:
** [[Alfa Centrum Gdańsk]]
** Galeria Przymorze – położona przy ul. Obrońców Wybrzeża 1 dwupiętrowa galeria handlowa, sąsiadująca z najdłuższym w Europie Środkowej budynkiem mieszkalnym – [[falowiec|falowcem]]; po raz pierwszy drzwi dla klientów otworzyła wiosną 2009.
** [[Galeria Zaspa]] (''dawniej Centrum handlowe ETC'')
* położone przy [[Obwodnica Trójmiasta|obwodnicy trójmiejskiej]]:
** CH Osowa (''dawniej King Cross'') – obiekt otwarty 18 listopada 1998 przy ul. Spacerowej 48; sąsiaduje z obwodnicą Trójmiasta. Ma powierzchnię 45 tys. m²; oferuje swoim klientom ok. 70 butików i punktów usługowych.
** [[Park Handlowy Matarnia]] – otwarty 23 listopada 2005 park handlowy posiada łącznie ponad 50 sklepów, zarówno z ofertą modową, jak i meblową oraz kawiarnie. Jego powierzchnia handlowo–usługowa to 69 tys. m². Tak jak CH Osowa, park ten sąsiaduje z trójmiejską obwodnicą, a kilka kilometrów dalej położony jest port lotniczy.
** CH Auchan – mające powierzchnię 13 tys. m², otwarte 25 marca 1998, zlokalizowane przy ul. Szczęśliwej 3 centrum złożone jest z trzech większych sklepów: Hipermarket [[Auchan]], [[Leroy Merlin]] i [[Norauto]]. Posiada ok. 50 mniejszych sklepów i restauracji.
* inne dzielnice:
** CH Morena – ulokowane przy ul. Schuberta 102 A jest jednym z najstarszych centrów handlowych w Gdańsku.
** Galeria Chełm – otwarta we wrześniu 2008 przy ul. Cienistej 30 posiada dużo pustych lokali usługowych; ulokowano tam m.in. siłownię i halę sprzedażową [[Kaufland]] – dawniej znajdowało się tam [[Tesco]].

== Transport ==
=== Transport drogowy ===
{{Drogi krajowe i wojewódzkie w Gdańsku}}
[[Plik:Gdańsk, tunel drogowy pod Martwą Wisłą 6240.jpg|thumb|[[Tunel pod Martwą Wisłą|Tunel drogowy pod Martwą Wisłą]]]]
Gdańsk leży na skrzyżowaniu drogowych szlaków transportowych. W mieście spotykają się [[trasa europejska|trasy europejskie]]: [[E28 (trasa europejska)|E28]], [[E75 (trasa europejska)|E75]] oraz [[E77 (trasa europejska)|E77]]. W [[Port morski Gdańsk|gdańskim Porcie]] rozpoczyna się [[droga krajowa nr 91 (Polska)|droga krajowa nr 91]], krzyżują się ponadto: [[Droga krajowa nr 7 (Polska)|droga krajowa nr 7]] oraz drogi ekspresowe [[droga ekspresowa S6 (Polska)|S6]] i [[droga ekspresowa S7 (Polska)|S7]]. Na terenie miasta przebiega także [[droga krajowa nr 89 (Polska)|droga krajowa nr 89]]. Sieć drogową uzupełnia 6 [[drogi wojewódzkie w Polsce|dróg wojewódzkich]] ([[Droga wojewódzka nr 218|218]], [[Droga wojewódzka nr 221|221]], [[Droga wojewódzka nr 222|222]], [[Droga wojewódzka nr 468|468]], [[Droga wojewódzka nr 472|472]] i [[Droga wojewódzka nr 501|501]]).

Gdańsk posiada dwie obwodnice tranzytowe:
* [[Obwodnica Trójmiasta]] (północ–południe), która stanowi „przedłużenie” [[Autostrada A1 (Polska)|autostrady A1]] do [[Gdynia|Gdyni]].
* [[Południowa obwodnica Gdańska]] (wschód–zachód), która pozwala ominąć centrum miasta jadącym od strony [[Elbląg]]a [[Droga ekspresowa S7 (Polska)|drogą ekspresową S7]] w kierunku [[Gdynia|Gdyni]], [[Kartuzy|Kartuz]] i [[Szczecin]]a.

W latach 2010–2012 miasto wybudowało trasy łączące gdańskie porty z obwodnicami, są to [[Trasa Sucharskiego]] ([[droga krajowa nr 89 (Polska)|DK89]]) i część [[Trasa Słowackiego|Trasy Słowackiego]]. W kwietniu 2016 roku do ruchu został oddany<ref>{{Cytuj |tytuł = Zobacz przejazd tunelem pod Martwą Wisłą |data dostępu = 2016-05-03 |opublikowany = trojmiasto.pl |url = http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Zobacz-przejazd-tunelem-pod-Martwa-Wisla-n100449.html}}</ref> ostatni z odcinków Trasy Słowackiego, którym jest [[Tunel pod Martwą Wisłą]], łączący [[Nowy Port]] ([[terminal promowy]]) z [[Wyspa Portowa|Wyspą Portową]] ([[Port Północny]], [[Terminal kontenerowy Baltic Hub|Terminal kontenerowy DCT Gdańsk]]).

W 2024 roku Gdańsk po raz trzeci z rzędu zdobył pierwsze miejsce w rankingu miast przyjaznych kierowcom według [[Oponeo.pl]] i [[Yanosik]]<ref>{{Cytuj |tytuł = To najbardziej przyjazne kierowcom miasto w Polsce! Niespodziewane zmiany w rankingu |data dostępu = 2024-08-09 |opublikowany = www.se.pl |url = https://www.se.pl/trojmiasto/ranking-miast-przyjaznych-kierowcom-na-liscie-pelno-zaskoczen-i-przetasowan-aa-PFhB-yMTc-JEma.html |język = pl}}</ref>. Miasto wyróżnia się rozbudowaną infrastrukturą dla [[Elektromobilność|pojazdów elektrycznych]] oraz dostępnością usług [[Car-sharing|carsharingowych]]. Średnie ceny [[Paliwo|paliw]] są jednymi z najniższych w Polsce<ref>{{Cytuj |autor = Informacje prasowe |tytuł = Gdańsk został zwycięzcą rankingu miast przyjaznych kierowcom według Oponeo i Yanosik |data = 2024-08-09 |data dostępu = 2024-08-09 |opublikowany = Moto3m.pl |url = https://www.moto3m.pl/gdansk-zostal-zwyciezca-rankingu-miast-przyjaznych-kierowcom-wedlug-oponeo-i-yanosik/ |język = pl-PL}}</ref>. W Gdańsku znajduje się 117 stacji ładowania pojazdów elektrycznych, co przekłada się na jedną stację na 2,2 km²<ref>{{Cytuj |tytuł = To najbardziej przyjazne kierowcom miasto w Polsce! Niespodziewane zmiany w rankingu |data dostępu = 2024-08-09 |opublikowany = www.se.pl |url = https://www.se.pl/trojmiasto/ranking-miast-przyjaznych-kierowcom-na-liscie-pelno-zaskoczen-i-przetasowan-aa-PFhB-yMTc-JEma.html |język = pl}}</ref>. Pomimo zalet, bezpieczeństwo na drogach wymaga poprawy (9 kolizji na 1000 mieszkańców<ref>{{Cytuj |tytuł = Wyborcza.pl |data dostępu = 2024-08-09 |opublikowany = bydgoszcz.wyborcza.pl |url = https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,35590,31209854,jest-nowy-ranking-miast-przyjaznych-kierowcom-zloty-medal-dla.html}}</ref>).

=== Transport kolejowy ===
{{Osobny artykuł|Transport kolejowy w Gdańsku|Dyrekcja Kolei w Gdańsku}}
[[Plik:Estación de FFCC, Gdansk, Polonia, 2013-05-20, DD 01.jpg|mały|Zabytkowy dworzec [[Gdańsk Główny]]]]
Kolej żelazna dotarła do Gdańska 6 sierpnia 1852, gdy uruchomiono 1-torowy odcinek [[Tczew]]-Gdańsk, stanowiący fragment Pruskiej Kolei Wschodniej (''Preußische Ostbahn'') z [[Berlin]]a poprzez [[Kostrzyn]]-[[Krzyż]]-[[Piła (miasto)|Piłę]]-[[Bydgoszcz]]-Tczew do Gdańska i [[Królewiec|Królewca]]. W październiku 1857 Gdańsk uzyskał połączenie z [[Malbork]]iem. W 1870 oddano do użytku połączenie [[Słupsk]]-Gdańsk wybudowane przez Berlińsko-Szczecińskie Towarzystwo Kolejowe (''Berlin-Stettiner Eisenbahn Gesellschaft''). W latach 1876–1877, dzięki uruchomieniu linii Malbork-[[Iława]]-[[Działdowo]]-[[Mława]], 1 września 1877 Gdańsk uzyskał połączenie kolejowe z [[Warszawa|Warszawą]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.bazakolejowa.pl//index.php?dzial=linie&id=294&okno=historia&od=0&do=238 |tytuł = Ogólnopolska Baza Kolejowa |data dostępu = 2009-01-22}}</ref>. Do końca [[II wojna światowa|II wojny światowej]] funkcjonowała zbudowana w 1914 [[linia kolejowa Gdańsk Wrzeszcz – Stara Piła]]. W 2015 odbudowano ją jako [[Linia kolejowa nr 248|linię nr 248]] w wariantach [[Wrzeszcz]]–[[Kiełpinek (Gdańsk)|Kiełpinek]] (odbudowa), Kiełpinek–[[Rębiechowo (Gdańsk)|Rębiechowo]] (budowa)<ref>{{Cytuj |tytuł = Linia Pomorskiej Kolei Metropolitalnej |data dostępu = 2021-01-21 |opublikowany = Pomorska Kolej Metropolitalna |url = https://www.pkm-sa.pl/projekty/o-projekcie/ |język = pl}}</ref>. W latach 2022–2023<ref>{{Cytuj stronę |url = https://kartuzy.info/artykul/bajpas-kartuski-na-ukonczeniu/1423587 |tytuł = Bajpas kartuski na ukończeniu. Kiedy zakończenie prac? |data = |opublikowany = kartuzy.info |data dostępu = 2023-04-13}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://radiogdansk.pl/wiadomosci/region/kaszuby/2023/04/24/bajpas-kartuski-czynny-w-tym-roku-wedlug-planow-nowym-szklakiem-pociagi-maja-ruszyc-jesienia/ |tytuł = Bajpas kartuski czynny w tym roku? Według planów nowym szlakiem pociągi mają ruszyć jesienią |data = 2023-04-23 |opublikowany = radiogdansk.pl |data dostępu = 2023-05-06}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/bajpas-kartuski-kolej-kokoszkowska-nowy-przystanek-gdansk-kokoszki,a,248631 |tytuł = Przystanek Gdańsk Kokoszki – reaktywacja. Kiedy koniec budowy tzw. bajpasa kartuskiego? |data = 2023-08-22 |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2023-08-23}}</ref> odbudowano realizowany przez [[Pomorska Kolej Metropolitalna|Pomorską Kolej Metropolitalną]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.pkm-sa.pl/projekty/budowa-bajpasu-kokoszkowskiego/ |tytuł = Budowa Bajpasu Kokoszkowskiego |data = |opublikowany = pkm-sa.pl |data dostępu = 2022-07-16}}</ref> oraz [[PKP Polskie Linie Kolejowe|PKP PLK]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.plk-sa.pl/o-spolce/biuro-prasowe/informacje-prasowe/szczegoly/bajpas-kartuski-czyli-kolejowa-oferta-dobrych-podrozy-z-kaszub-do-gdanska-5432 |tytuł = Bajpas Kartuski, czyli kolejowa oferta dobrych podróży z Kaszub do Gdańska |data = |opublikowany = plk-sa.pl |data dostępu = 2022-07-16}}</ref> odcinek Kiełpinek–[[Leźno]]–[[Stara Piła (ładownia kolejowa)|Stara Piła]]–[[Glincz]], który łączy się z liniami do [[Kościerzyna|Kościerzyny]] i [[Kartuzy|Kartuz]]. Projekt ten ma nazwę ''bajpasu kartuskiego'' i ma pełnić funkcję objazdu przy modernizacji magistrali węglowej do Gdyni<ref>{{Cytuj |tytuł = Coraz bliżej reaktywacji linii kolejowej z Gdańska do Kartuz przez Starą Piłę – Gospodarka komunalna |data dostępu = 2021-01-21 |opublikowany = portalsamorzadowy.pl |url = https://www.portalsamorzadowy.pl/gospodarka-komunalna/coraz-blizej-reaktywacji-linii-kolejowej-z-gdanska-do-kartuz-przez-stara-pile,130427.html |język = pl}}</ref>.

W latach 2021<ref>{{Cytuj |autor = - gdansk.pl |tytuł = Wybrano firmę, która zbuduje przystanek Gdańsk Firoga i zelektryfikuje linię kolejową PKM |data dostępu = 2021-04-29 |opublikowany = gdansk.pl |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/wybrano-firme-ktora-zbuduje-przystanek-gdansk-firoga-i-zelektryfikuje-linie-kolejowa-pkm,a,193229 |język = pl}}</ref>–2023<ref>{{Cytuj |tytuł = Elektryfikacja PKM zakończona! 12 czerwca 2023 r. na linię wyjadą pierwsze pociągi elektryczne |data = 2023-06-07 |data dostępu = 2023-06-07 |opublikowany = pkm-sa.pl |url = https://www.pkm-sa.pl/2023/06/07/elektryfikacja-pkm-zakonczona-12-czerwca-2023-r-na-linie-wjada-pierwsze-pociagi-elektryczne/ |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Przelomowy-dzien-na-linii-PKM-n179008.html |tytuł = Przełomowy dzień na linii PKM |data = 2023-06-12 |opublikowany = trojmiasto.pl |data dostępu = 2023-06-12}}</ref> trwała elektryfikacja [[Linia kolejowa nr 248|linii 248]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Elektryczne pociągi wyjadą na linię PKM od czerwca. Znamy rozkład jazdy |data = 2023-05-15 |data dostępu = 2023-05-15 |opublikowany = pulsgdanska.pl |url = https://pulsgdanska.pl/artykul/elektryczne-pociagi/1435122 |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Pierwsze elektryczne pociągi PKM, ale tylko w czerwcu |data = 2023-05-24 |data dostępu = 2023-05-24 |opublikowany = trójmiasto.pl |url = https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Pierwsze-elektryczne-pociagi-PKM-ale-tylko-w-czerwcu-n178420.html |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.rynek-kolejowy.pl/mobile/elektryczne-pociagi-na-pomorska-kolej-metropolitalna-wroca-we-wrzesniu-114114.html |tytuł = Elektryczne pociągi na Pomorską Kolej Metropolitalną wrócą we wrześniu |data = 2023-07-05 |opublikowany = rynek-kolejowy.pl |data dostępu = 2023-07-11}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.zawszepomorze.pl/uwaga-pasazerowie-nowy-rozklad-jazdy-pociagow-na-pomorzu-co-sie-zmieni |tytuł = Nowy rozkład jazdy pociągów na Pomorzu. Dodatkowe połączenia PKM i do Tczewa |data = 2023-08-28 |opublikowany = zawszepomorze.pl |data dostępu = 2023-08-29}}</ref>. W 2022 zakończono budowę nowego przystanku [[Gdańsk Firoga]] w gdańskiej dzielnicy [[Matarnia]], pracę wykonała poznańska firma Torpol S.A.<ref>{{Cytuj stronę |url = https://m.youtube.com/watch?v=L0ON6hoPQrI |tytuł = 4:19 do Kartuz – pierwszy pociąg na nowym przystanku PKM Gdańsk Firoga |data = 2022-12-11 |opublikowany = youtube.com |data dostępu = 2022-12-11}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.pkm-sa.pl/2022/12/09/nowy-przystanek-pkm-gdansk-firoga-udostepniony-pasazerom-juz-od-11-grudnia/ |tytuł = Nowy przystanek PKM Gdańsk Firoga udostępniony już od 11 grudnia 2022 |data = 2022-12-09 |opublikowany = pkm-sa.pl |data dostępu = 2022-12-11}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.youtube.com/watch?v=jEaMk2-ydyo |tytuł = Peron 2 przystanku PKM Gdańsk Firoga już czynny (22.12.2022) |data = 2022-12-22 |opublikowany = youtube.com |data dostępu = 2022-12-22}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = – gdansk.pl |tytuł = Wybrano firmę, która zbuduje przystanek Gdańsk Firoga i zelektryfikuje linię kolejową PKM |data dostępu = 2021-04-29 |opublikowany = Gdańsk – oficjalny portal miasta |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/wybrano-firme-ktora-zbuduje-przystanek-gdansk-firoga-i-zelektryfikuje-linie-kolejowa-pkm,a,193229 |język = pl}}</ref>

Lata powojenne przyniosły budowę wydzielonej, zelektryfikowanej linii [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|SKM]] – w 1951 [[Gdańsk Główny]]-[[Gdańsk Nowy Port]], w 1952 na odcinku [[Gdańsk Wrzeszcz]]-[[Sopot (stacja kolejowa)|Sopot]] oraz w 1953 Sopot-Gdynia. Linia do Nowego Portu obecnie używana jest jedynie w ruchu towarowym. Okazjonalnie kursują nią pociągi SKM dowożące i odwożące uczestników imprez masowych na [[Stadion w Gdańsku|Stadionie Gdańsk]].

=== Transport publiczny ===
{{Osobny artykuł|Tramwaje w Gdańsku|Autobusy miejskie w Gdańsku}}
Istotną rolę w transporcie publicznym w aglomeracji trójmiejskiej stanowi [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|Szybka Kolej Miejska]], której pociągi kursują przez Gdańsk, Sopot, Gdynię, do [[Rumia|Rumi]], [[Reda (miasto)|Redy]], [[Wejherowo|Wejherowa]] i [[Lębork]]a, na odcinku Gdańsk-Gdynia z częstotliwością do 7–8 minut w szczycie, po własnym torowisku wydzielonym z sieci [[PKP Polskie Linie Kolejowe]].

[[Transport miejski]] w Gdańsku zarządzany jest przez [[Zarząd Transportu Miejskiego w Gdańsku|Zarząd Transportu Miejskiego (ZTM Gdańsk)]], zaś przewozy realizują [[Gdańskie Autobusy i Tramwaje|Gdańskie Autobusy i Tramwaje (dawniej Zakład Komunikacji Miejskiej w Gdańsku)]] oraz PW BP Tour Piotr Brewczak. Na zlecenie ZTM funkcjonują 73 linie autobusowe stałe dzienne, 11 linii nocnych i 2 linie sezonowe (łączna długość 767,7 km) oraz 11 linii tramwajowych, 1 okazjonalna linia nocna i 2 linie sezonowe (łączna długość 116,7 km).

W Gdańsku funkcjonują także przewoźnicy niezrzeszeni z [[Zarząd Transportu Miejskiego w Gdańsku|ZTM Gdańsk]], którzy zapewniają komunikację z okolicznymi miejscowościami, są to m.in. [[Veolia|Veolia Transport]], [[Przewozy Autobusowe Gryf|P.A. Gryf]], [[Roki-Trans]], Angelus, [[Jurexbus]] i in.

W ramach wakacyjnej komunikacji turystycznej, miasta Gdańsk, Sopot i [[Hel (miasto)|Hel]] postanowiły o uruchomieniu (od 2006 roku) [[Tramwaj wodny w Gdańsku|tramwajów wodnych]]. [[Prom]]y kursują na trzech liniach, obsługiwanych jednostkami [[Żegluga Gdańska|Żeglugi Gdańskiej]].

Od 2004 roku w ramach projektu ''„Gdański Projekt Komunikacji Miejskiej”'' gdański magistrat modernizuje istniejące torowiska tramwajowe, wymienia tabor autobusowy i tramwajowy na nowszy, ekologiczny, wygodniejszy i sprzyjający osobom niepełnosprawnym. Ponadto w ramach tego projektu udało się wybudować torowiska na [[Chełm (Gdańsk)|Chełm]] (''„pętla Chełm Witosa”'', 2007) i [[Orunia Górna|Orunię Górną]] (''„pętla Łostowice-Świętokrzyska”'', 2012).

W 2007 roku miasto Gdańsk wspólnie z trzynastoma gminami sąsiadującymi, utworzyło [[Metropolitalny Związek Komunikacyjny Zatoki Gdańskiej]]. Jednym z pierwszych postanowień MZKZG była decyzja o wdrożeniu [[Bilet|biletu metropolitalnego]]. Obecnie w ramach MZKZG można nabyć wspólne bilety 1-, 24-, 72-godzinne oraz miesięczne.

W roku 2015 wybudowane zostało torowisko od pętli [[Siedlce (Gdańsk)|Siedlce]] do przystanku [[Gdańsk Brętowo]] przez [[Piecki-Migowo]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://gdansk.naszemiasto.pl/artykul/pojedz-tramwajem-na-morene-nowa-linia-juz-gotowa-zdjecia,3490756,artgal,t,id,tm.html |tytuł = Pojedź tramwajem na Morenę. Nowa linia już gotowa [ZDJĘCIA,WIDEO] |data dostępu = 2015-08-31}}</ref>. Zostało także zmodernizowane torowisko na [[Przeróbka|Przeróbce]] wraz z [[Most Siennicki|Mostem Siennickim]].

W Gdańsku od 1 lipca 2018 r. obowiązują darmowe przejazdy dla dzieci i młodzieży mieszkającej w Gdańsku oraz uczęszczającej do szkół<ref>{{Cytuj |autor = – gdansk.pl |tytuł = Bezpłatne przejazdy dla dzieci i młodzieży. Załatw formalności do 30 września |data dostępu = 2021-01-21 |opublikowany = Gdańsk – oficjalny portal miasta |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/bezplatne-przejazdy-dla-dzieci-i-mlodziezy-zalatw-formalnosci-do-30-wrzesnia,a,179159 |język = pl}}</ref>. Darmowe przejazdy obowiązują tylko dla posiadaczy Karty Mieszkańca Gdańska z aktywowanym pakietem darmowych przejazdów (po weryfikacji legitymacji).

Od 2019 roku osoby posiadający załadowany bilet na komunikację miejską na kartę mieszkańca Gdańska mogą korzystać z darmowych przejazdów [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|SKM]] oraz [[Polregio]] w granicach administracyjnych miasta Gdańska<ref>{{Cytuj |tytuł = ZTM Zarząd Transportu Miejskiego |data dostępu = 2021-01-21 |opublikowany = ztm.gda.pl |url = https://ztm.gda.pl/bilety/skm-polregio,a,6042}}</ref>.

W 2020 roku ukończono budowę Alei Pawła Adamowicza<ref>{{Cytuj |tytuł = Koniec prac na al. Adamowicza |data = 2020-08-27 |data dostępu = 2021-09-12 |opublikowany = trojmiasto.pl |url = https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Koniec-prac-na-al-Adamowicza-n148135.html |język = pl}}</ref>, która skomunikowała Jasień oraz Ujeścisko z liniami tramwajowymi. Trasa została zaprojektowana tak, aby w przyszłości ułatwić rozbudowę ulic Jabłoniowej (łączącej Ujeścisko z Szadółkami) i Warszawskiej (łączącej Ujeścisko z Chełmem).

W 2020 ukończono kompleksowy remont torowiska na [[Stogi (Gdańsk)|Stogach]] na odcinku od [[Trasa Sucharskiego|Trasy Sucharskiego]] do plaży<ref>{{Cytuj |tytuł = Dyrekcja Rozbudowy Miasta Gdańska – Przebudowa linii tramwajowej Stogi |data dostępu = 2021-09-12 |opublikowany = drmg.gdansk.pl |url = https://drmg.gdansk.pl/index.php/d-zrealizowane/2498-przebudowa-linii-tramwajowej-stogi}}</ref>.

4 marca 2023 r. otwarto nowo wybudowaną trasę tramwajową ''Nowa Warszawska'' na [[Ujeścisko|Ujeścisku]], która połączyła główną trasę tramwajową [[Gdańsk Południe|Gdańska Południe]], Al. Havla z Al. Adamowicza<ref>{{Cytuj |autor = Gdańskie Centrum Multimedialne |tytuł = Na Nowej Warszawskiej od dzisiaj tramwaje kursują regularnie. W sobotę były tłumy |data dostępu = 2024-07-24 |opublikowany = Gdańsk - oficjalny portal miasta |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Otwarcie-nowej-linii-tramwajowej-Nowa-Warszawska-w-Gdansku-i-pierwsze-przejazdy,a,238137 |język = pl}}</ref>.

=== Transport morski ===
Gdańsk posiada duży [[Port morski Gdańsk|port morski]], będący jednocześnie największym polskim portem. W 2008 przeładowano w nim towary o łącznej masie 17,07 mln t<ref name="GospMorska">{{cytuj stronę |url = http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_T_gospodarka_morska_2008.pdf |tytuł = Gospodarka Morska w Polsce w 2008 r. |opublikowany = Urząd Statystyczny w Szczecinie |archiwum = https://web.archive.org/web/20110805040148/http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_T_gospodarka_morska_2008.pdf |zarchiwizowano = 2011-08-05 |data dostępu = 2010-01-09}}</ref>. Zdecydowaną większość przeładunków stanowiły masowe ciekłe i suche (odpowiednio: 10,61 i 4,04 mln t). Na pozostałą część składały się: kontenery 955 tys. t, ładunki drobnicowe 871 tys. t oraz przeładowywane w technologii [[ro-ro]] 602 tys. t.

Z [[Targ Rybny w Gdańsku|Targu Rybnego]] regularnie odbywają się rejsy [[Biała flota w Polsce|białej floty]], obsługiwanej przez przedsiębiorstwo [[Żegluga Gdańska]], głównie na trasach wycieczkowych po porcie, na [[Westerplatte]] oraz do [[Hel (miasto)|Helu]]<ref>[http://www.zegluga.pl/zatoka-gdanska.html. Żegluga Gdańska].</ref><ref>[http://www.ztm.gda.pl/hmvc/index.php/test/wieceji/74. :: ZTM w Gdańsku ::].</ref>. W Gdańsku [[Nowy Port|Nowym Porcie]] znajduje się ponadto terminal pasażerski, z którego odpływają [[prom]]y do [[Nynäshamn]] ([[Szwecja]]) linii [[Polska Żegluga Bałtycka|Polferries]].

=== Transport lotniczy ===
Znajdujący się w granicach miasta, w dzielnicy [[Matarnia]], [[Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy]], jest trzecim (po Warszawie i Krakowie) pod względem wielkości ruchu pasażerskiego [[Lotnisko|portem lotniczym]] w Polsce. W 2019 obsłużył 5 376 120 pasażerów.

W 2011 przy al. Jana Pawła II otwarto sanitarne [[lądowisko Gdańsk-Zaspa]], a rok później na dachu budynku [[Centrum Medycyny Inwazyjnej]] przy ul. Dębinki otwarto [[lądowisko Gdańsk-Szpital UCK]].

<center>
<gallery mode="packed">
Plik:Gdansk tramwaj 1052 1.jpg|Wóz tramwajowy [[Pesa Jazz]]
Plik:Nowt Port - prom.JPG|Polski prom [[Polska Żegluga Bałtycka|Polskiej Żeglugi Bałtyckiej]] w [[Nowy Port|Nowym Porcie]]
Plik:Gdańsk Wrzeszcz station May 2016.jpg|[[Alstom EMU250|ED250]] ''[[Pendolino]]'' na dworcu [[Gdańsk Wrzeszcz]]
Plik:SKM Gdańsk Żabianka–AWFiS.JPG|Przystanek [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|SKM]] Gdańsk Żabianka–[[Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku|AWFiS]]
Plik:Gdańsk Lech Wałęsa Airport.jpg|[[Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy|Port lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy]]
Plik:Gdańsk - fotopolska.eu (323078).jpg|Most wantowy na trasie [[Południowa obwodnica Gdańska|Południowej obwodnicy Gdańska]]
Plik:Gdansk PKM Strzyza 1.jpg|Przystanek [[Pomorska Kolej Metropolitalna|Pomorskiej Kolei Metropolitalnej]] [[Gdańsk Strzyża]]
</gallery>
</center>

=== Trolejbusy ===
1 października 2018 wybrane kursy linii trolejbusowej nr 31 organizowanej przez [[Zarząd Komunikacji Miejskiej w Gdyni|ZKM w Gdyni]], obsługiwane przez trolejbusy z napędem akumulatorowym, zostały skierowane do przystanku Sopot [[Ergo Arena]]. Na niewielkim fragmencie linia ta przebiega przez terytorium Gdańska.

== Bezpieczeństwo publiczne ==
W Gdańsku znajduje się [[centrum powiadamiania ratunkowego]], które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do [[Numer alarmowy|numerów alarmowych]] [[112 (numer alarmowy)|112]], [[Policja (Polska)|997]], [[Państwowa Straż Pożarna|998]] i [[Państwowe Ratownictwo Medyczne|999]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20180215143519/https://bip.uke.gov.pl/download/gfx/bip/pl/defaultaktualnosci/38/4/1/aus__al_112_tab_2_ed_36.pdf |tytuł = Wykaz NKA dla lokalizacji Ab. Służb Alarmowych 112 |opublikowany = uke.gov.pl |data dostępu = 2014-12-27}}</ref>.
[[Plik:Uniwersytecki Szpital Kliniczny Gdansk.jpg|mały|[[Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku|Uniwersyteckie Centrum Kliniczne]]]]

=== Szpitale publiczne ===
* 7 Szpital Marynarki Wojennej<ref>{{Cytuj |tytuł = 7 Szpital Marynarki Wojennej |data dostępu = 2023-08-27 |url = https://www.7szmw.pl/}}</ref>
* Pomorskie Centrum Toksykologii<ref>{{Cytuj |tytuł = Pomorskie Centrum Toksykologii |data dostępu = 2023-08-27 |url = http://www.pctox.pl/}}</ref>
* Szpital Dziecięcy Polanki im. Macieja Płażyńskiego<ref>{{Cytuj |tytuł = Szpital Dziecięcy POLANKI |data dostępu = 2023-08-27 |url = https://www.szpitalpolanki.pl/}}</ref>
* Szpital im. Mikołaja Kopernika<ref>{{Cytuj |tytuł = Szpital im. Mikołaja Kopernika – Copernicus PL Sp. z o.o. |data dostępu = 2023-08-27 |url = https://copernicus.gda.pl/uslugi-medyczne/szpital-im-mikolaja-kopernika}}</ref>
* Szpital MSWiA w Gdańsku<ref>{{Cytuj |tytuł = Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Gdańsku – Poprawa zdrowia pacjenta, uznanie i poszerzenie ich podmiotowości oraz ciągłe podnoszenie poziomu usług medycznych |data dostępu = 2023-08-27 |url = http://zozmswia.gda.pl/}}</ref>
* Szpital św. Wojciecha<ref>{{Cytuj |tytuł = Szpital św. Wojciecha – Copernicus PL Sp. z o.o. |data dostępu = 2023-08-27 |url = https://copernicus.gda.pl/uslugi-medyczne/szpital-sw-wojciecha}}</ref> (wraz z [[Lądowisko Gdańsk-Zaspa|lądowiskiem]] sanitarnym)
* [[Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku|Uniwersyteckie Centrum Kliniczne]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku |data dostępu = 2023-08-27 |url = https://uck.pl/}}</ref> (wraz z [[Lądowisko Gdańsk-Szpital UCK|lądowiskiem]] sanitarnym)
* Wojewódzki Szpital Psychiatryczny im. prof. Tadeusza Bilikiewicza<ref>{{Cytuj |tytuł = WSP Gdańsk |data dostępu = 2023-08-27 |url = http://www.wsp-bilikiewicz.pl/}}</ref>
* Wojewódzkie Centrum Onkologii<ref>{{Cytuj |tytuł = Wojewódzkie Centrum Onkologii – Copernicus PL Sp. z o.o. |data dostępu = 2023-08-27 |url = https://copernicus.gda.pl/uslugi-medyczne/wojewodzkie-centrum-onkologii}}</ref>

=== Szpitale niepubliczne ===
* Szpital Carolina<ref>{{Cytuj |tytuł = Pierwsza liga w ortopedii – Szpital Carolina |data dostępu = 2023-08-27 |url = https://carolina.pl/}}</ref>
* Szpital Chirurgii Jednego Dnia 1DayClinic<ref>{{Cytuj |tytuł = 1DayClinic.pl Szpital Chirurgii Jednego Dnia ETER-MED w Gdańsku |data dostępu = 2023-08-27 |url = https://www.1dayclinic.pl/}}</ref>
* Szpital Jednodniowy im. dr. Michała Pawlaka<ref>{{Cytuj |tytuł = Informacje ogólne – Nadmorskie Centrum Medyczne |data dostępu = 2023-09-01 |url = https://ncm.com.pl/bip/informacje-ogolne/}}</ref>
* Szpital Swissmed<ref>{{Cytuj |tytuł = Strona główna – SWISSMED {{!}} Szpital Grupa Lux Med: SWISSMED {{!}} Szpital Grupa Lux Med |data dostępu = 2023-08-27 |url = https://www.swissmed.com.pl/}}</ref>

== Oświata i nauka ==
=== Uczelnie ===
[[Plik:Politechnika gdanska 2012.tif|mały|Gmach główny [[Politechnika Gdańska|Politechniki Gdańskiej]]]]
W Gdańsku swą siedzibę ma 14 [[Uczelnia|szkół wyższych]]<ref name="informator2008">{{cytuj pismo |czasopismo = Informator o sytuacji społeczno-gospodarczej Gdańska za 2008 rok |wydawca = Urząd Miejski w Gdańsku |rok = 2008 |issn = 1505-7186}}</ref>, w tym 6 [[uczelnia publiczna|wyższych szkół państwowych]] i kilka [[Uczelnia niepubliczna|wyższych szkół niepublicznych]] powstałych po 1989 roku. W 2008 studiowało na nich łącznie 78 626 [[student]]ów{{r|informator2008}}, co czyni z Gdańska jeden z największych ośrodków akademickich w Polsce.

[[Plik:Biblioteka Gdańska-ob. PAN.jpg|mały|Najstarsza część gmachu Biblioteki Gdańskiej (1902–1904) ''Bibliotheca Senatus Gedanensis'', zał. 22 czerwca 1596 r. (od 1955 – [[Biblioteka Gdańska Polskiej Akademii Nauk|Biblioteka Gdańska PAN]])]]

Uczelnie publiczne:
* [[Uniwersytet Gdański]] (UG) – powołany 20 marca 1970, z połączenia Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie i [[Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Gdańsku|Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku]] (28 584 studentów).
* [[Politechnika Gdańska]] (PG) – jedna z najstarszych uczelni technicznych w Polsce. Założona 6 października 1904. Jako uczelnia polska funkcjonuje od 24 maja 1945 (21 638 studentów).
* [[Gdański Uniwersytet Medyczny]] (GUMed) – najstarsza samodzielna uczelnia medyczna w Polsce, założona w 1945, jej historia sięga 1454 roku<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.gumed.edu.pl/294.html |tytuł = Historia Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego |opublikowany = gumed.edu.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20100122030746/http://www.gumed.edu.pl/294.html |zarchiwizowano = 2010-01-22}}</ref> (4 936 studentów).
* [[Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku|Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu]] (AWFiS) – dwuwydziałowa uczelnia z siedzibą w Gdańsku-Oliwie.
* [[Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku|Akademia Sztuk Pięknych]] (ASP) – działalność rozpoczęła tuż po [[II wojna światowa|wojnie]] w 1945.
* [[Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku|Akademia Muzyczna]] (AMuz) – założona w 1947. W roku akademickim 2007–2008 obchodziła jubileusz 60-lecia (655 studentów).
[[Plik:Gdansk GUMed 2.jpg|mały|[[Gdański Uniwersytet Medyczny|Uniwersytet Medyczny]]]]
Uczelnie niepubliczne:
* [[Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Gdańsku]] (3878 studentów)
* [[Uniwersytet WSB Merito w Gdańsku]] (dawniej Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku, 3799 studentów)
* [[Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.gwsh.gda.pl/pl/wladze-uczelni/ |tytuł = Władze Uczelni |autor = |opublikowany = gwsh.gda.pl/pl/wladze-uczelni/ |język = pl |data dostępu = 2022-10-23}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=GDA%C5%83SKA_WY%C5%BBSZA_SZKO%C5%81A_HUMANISTYCZNA# |tytuł = Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna |autor = |opublikowany = gdansk.gedanopedia.pl/gdansk |język = pl |data dostępu = 2022-10-23}}</ref> (3737 studentów)
* [[Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa w Poznaniu|Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa z siedzibą w Poznaniu]] (2600 studentów)
* [[Ateneum - Szkoła Wyższa|Ateneum – Szkoła Wyższa]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://ateneum.edu.pl/university-authorities |tytuł = Władze Uczelni |autor = |opublikowany = ateneum.edu.pl |język = pl |data dostępu = 2024-04-21}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=ATENEUM_%E2%80%93_SZKO%C5%81A_WY%C5%BBSZA |tytuł = Ateneum – Szkoła Wyższa |autor = |opublikowany = gdansk.gedanopedia.pl/gdansk |język = pl |data dostępu = 2023-02-12}}</ref> (2600 studentów).
* [[Wyższa Szkoła Zdrowia w Gdańsku|Wyższa Szkoła Zarządzania]] (2405 studentów)
* [[Gdańska Szkoła Wyższa]] (1041 studentów)
* [[Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w Gdańsku|Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.wsse.edu.pl/o-uczelni.html?id=598 |tytuł = Władze Uczelni |autor = |opublikowany = wsse.edu.pl/ |język = pl |data dostępu = 2023-10-11}}</ref> (556 studentów)
* [[Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych]]

Wyższe szkoły wyznaniowe:
* [[Gdańskie Seminarium Duchowne]]

=== Instytucje naukowe ===
Poza uczelniami, badaniami naukowymi zajmuje się kilkanaście instytutów naukowych, między innymi:
* nauki humanistyczne, społeczne i ekonomiczne: [[Instytut Bałtycki]], [[Instytut Kaszubski]], [[Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową]], [http://gdansk.pan.pl/ Polska Akademia Nauk – oddział biblioteki w Gdańsku]
* nauki przyrodnicze, techniczne i ścisłe: [[Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku]], [[Instytut Morski w Gdańsku]], [[Instytut Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk|Instytut Budownictwa Wodnego PAN]], oddział [[Instytut Energetyki|Instytutu Energetyki]], [[Instytut Maszyn Przepływowych im. Roberta Szewalskiego Polskiej Akademii Nauk|Instytut Maszyn Przepływowych im. Roberta Szewalskiego PAN]], oddział [[PIT-Radwar|Przemysłowego Instytutu Telekomunikacji]].

=== Komercjalizacja badań naukowych ===
* [[Gdański Park Naukowo-Technologiczny]]

== Kultura ==
{{osobny artykuł|Kultura w Gdańsku|Galerie sztuki w Gdańsku|Kina w Gdańsku}}
[[Plik:Muzeum-2-wojny-swiatowej-Gdansk-1rhb.jpg|mały|[[Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku]]]]
[[Plik:Renato Rizzi Teatro Shakespeariano di Danzica 1.jpg|mały|[[Gdański Teatr Szekspirowski]]]]
[[Plik:Das Jüngste Gericht (Memling).jpg|mały|[[Muzeum Narodowe w Gdańsku|Muzeum Narodowe]] – [[Sąd Ostateczny (obraz Hansa Memlinga)|Sąd Ostateczny]] [[Hans Memling|Hans Melimng]]]]
Gdańsk jest jednym z największych ośrodków kulturalnych w Polsce. Działają tu między innymi teatry ([[Teatr Wybrzeże]], [[Gdański Teatr Szekspirowski]], [[Miejski Teatr Miniatura]]), [[Filharmonia Bałtycka]], [[Opera Bałtycka]], siedem kin, biblioteki, muzea i galerie sztuki.

Odbywają się tu festiwale i imprezy cykliczne, wśród nich [[Festiwal Szekspirowski]], [[Gdański Festiwal Carillonowy]], [[Mozartiana]], [[Solidarity of Arts]], [[Gdańskie Noce Jazsowe]], [[Festiwal Jazz Jantar]], [[Siesta Festival]], [[Gdański Jarmark św. Dominika|Jarmark św. Dominika]], [[Międzynarodowy Festiwal Teatrów Plenerowych i Ulicznych „Feta”|Festiwal Teatrów Ulicznych Feta]] oraz [[Bałtyckie Dni Kultury Żydowskiej]].

Pośród muzeów wyróżniają się [[Muzeum Gdańska]], [[Muzeum Narodowe w Gdańsku]], [[Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku]], [[Muzeum Archeologiczne w Gdańsku]]. Działa tu zespół muzyki dawnej [[Cappella Gedanensis]], a także chóry ([[Polski Chór Kameralny]] oraz chóry akademickie).

W Gdańsku działa kilkanaście publicznych i prywatnych galerii sztuki, m.in. [[Gdańska Galeria Miejska]], [[Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”]] oraz [[Galeria Wyspa]]. Inne ważniejsze instytucje kulturalne to [[Nadbałtyckie Centrum Kultury]], [[Klub Żak]], [[Gdański Archipelag Kultury]], [[Pałac Młodzieży w Gdańsku]], jak również [[Hevelianum]].

Do najbardziej znanych dzieł sztuki w mieście należy m.in. [[tryptyk]] [[Sąd Ostateczny (obraz Hansa Memlinga)|''Sąd Ostateczny'']] [[Hans Memling|Hansa Memlinga]]. Praca znajduje się w Muzeum Narodowym<ref>{{Cytuj |tytuł = Sąd Ostateczny {{!}} Hans Memling {{!}} Muzeum Narodowe w Gdańsku |data dostępu = 2022-08-20 |opublikowany = Sąd Ostateczny {{!}} Hans Memling |url = http://sadostateczny.mng.gda.pl/ |język = pl}}</ref>. Innym znanym dziełem jest obraz ''[[Ostatnia Wieczerza (obraz Macieja Świeszewskiego)|Ostatnia Wieczerza]]'' [[Maciej Świeszewski|Macieja Świeszewskiego]], który od 2016 wisi w hali przylotów gdańskiego lotniska<ref>{{Cytuj |autor = Telewizja Polska S.A |tytuł = „Ostatnia Wieczerza” na lotnisku w Gdańsku |data dostępu = 2022-08-20 |opublikowany = gdansk.tvp.pl |url = https://gdansk.tvp.pl/24523869/ostatnia-wieczerza-na-lotnisku-w-gdansku |język = pl}}</ref>.

W dzielnicy Zaspa znajduje się Galeria Malarstwa Monumentalnego, składająca się z 59 wielkoformatowych murali.

== Media ==
=== Stacje telewizyjne ===
* [[TVP3 Gdańsk]]
* [[Telewizja EiA]]
* TVO Gdańsk (TV Rozstaje – działalność zawieszona w 2013)
* [[Telewizja PTV]]
W latach 1990–1996 na terenie gdańskiej dzielnicy [[Orunia]] działała pierwsza w Polsce prywatna, niezależna stacja telewizyjna [[Sky Orunia]].

=== Stacje radiowe ===
{| class="wikitable"
|+ Lokalne stacje radiowe nadające z Gdańska
! Stacja radiowa
! Rok rozpoczęcia emisji<ref>{{Cytuj stronę |url = http://radiopolska.pl/wykaz/archfm.php?pid=9 |tytuł = RadioPolska – Niekomercyjny serwis poświęcony radiofonii i telewizji w Polsce |opublikowany = radiopolska.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20140405044001/http://radiopolska.pl/wykaz/archfm.php?pid=9 |zarchiwizowano = 2014-04-05}}</ref>
! Częstotliwość<ref>{{Cytuj stronę |url = http://nadaje.com/miasta/Gdansk.html |tytuł = Gdańsk – wykaz stacji radiowych |opublikowany = nadaje.com |archiwum = https://web.archive.org/web/20131114023549/http://nadaje.com/miasta/Gdansk.html |zarchiwizowano = 2013-11-14}}</ref>
|-
| [[Polskie Radio Gdańsk|Radio Gdańsk]]
| 1945
| 103,7 [[herc|MHz]]
|-
| [[Radio Plus|Radio Plus Gdańsk]]
| 1992
| 101,7 [[herc|MHz]]
|-
| [[Radio Eska|Radio Eska Trójmiasto]]
| 1999
| 94,6 [[herc|MHz]]
|-
| [[Radio Złote Przeboje]]
| 2004
| 103,0 [[herc|MHz]]
|-
| [[Radio Kaszëbë]]
| 2004
| 92,3 [[herc|MHz]]
|-
| [[RMF Maxx|Radio RMF Maxx Trójmiasto]]
| 2008
| 96,4 [[herc|MHz]]
|}

=== Prasa ===
* [[Gazeta Wyborcza]] – oddział Trójmiasto
* [[Dziennik Bałtycki]]
* [[Nasze Miasto]] – oddział Trójmiasto
* [[Fakt (gazeta)|Fakt]] – oddział Trójmiasto
* [[Pomorski Kurier Nieruchomości]]
* „[[Zawsze Pomorze]]”<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.zawszepomorze.pl/ |tytuł = Zawsze Pomorze |data = |opublikowany = zawszepomorze.pl |data dostępu = 2022-06-20}}</ref>
* [[Herold Gdański]]
* [[Gazeta Gdańska (2007)|Gazeta Gdańska]]

=== Media internetowe ===
* [[Trojmiasto.pl]]
* [[Nasze Miasto]]
* [[Gdansk.pl]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.gdansk.pl/ |tytuł = Gdansk.pl |data = |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2022-06-20}}</ref>
* [[Gdańsk Strefa Prestiżu]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.gdanskstrefa.com/ |tytuł = Gdańsk Strefa Prestiżu |data = |opublikowany = gdanskstrefa.com |data dostępu = 2022-06-20}}</ref>
* [[iBedeker]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://ibedeker.pl/ |tytuł = iBedeker |data = |opublikowany = ibedeker.pl |data dostępu = 2022-06-20}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=IBEDEKER |tytuł = iBedeker |data = |opublikowany = gedanopedia.pl |data dostępu = 2022-09-04}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://ibedeker.pl/relacje/spacer-po-trojmiescie-dla-poszukujacych-inspiracji/ |tytuł = „Spacer po Trójmieście” dla poszukujących inspiracji |data = 2022-06-22 |opublikowany = ibedeker.pl |data dostępu = 2022-06-22}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://7zdjeczgdanska.pl/2022/08/spacer-po-trojmiescie-ksiazka-dla-milosnikow-gdanska-sopotu-i-gdyni-oraz-turystow-i-przyjezdnych.html |tytuł = „Spacer po Trójmieście”. Książka dla miłosników Gdańska, Sopotu i Gdyni oraz turystów i przyjezdnych |data = 2022-08-21 |opublikowany = 7zdjeczgdanska.pl |data dostępu = 2022-08-22}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Jak-byc-turysta-u-siebie-Ewa-Kowalska-w-programie-Agnieszki-Michajlow,a,221901 |tytuł = Jak być turystą u siebie? Ewa Kowalska, prekursorka lokalnego zwiedzania, w programie Agnieszki Michajłow |data = 2022-06-09 |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2022-06-15}}</ref>
* [[StaraOliwa.pl]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://staraoliwa.pl/ |tytuł = Stara Oliwa |data = |opublikowany = staraoliwa.pl |data dostępu = 2022-06-20}}</ref>
* [[Wybrzeze24.pl]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://wybrzeze24.pl/ |tytuł = Wybrzeże24.pl |data = |opublikowany = wybrzeze24.pl |data dostępu = 2022-06-20}}</ref>
* [[PulsGdanska.pl]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Gdańsk, Trójmiasto – Portal miasta Gdańska |data dostępu = 2022-09-17 |opublikowany = PulsGdanska.pl |url = https://pulsgdanska.pl/}}</ref>

== Wspólnoty wyznaniowe ==
{{Układ wielokolumnowy | szerokość = 500px |
'''[[Katolicyzm|Kościoły katolickie]]'''
* [[Kościół katolicki w Polsce|Kościół rzymskokatolicki]] (Gdańsk jest siedzibą kurii [[archidiecezja gdańska|archidiecezji gdańskiej]]):
** [[Parafia św. Anny i Joachima w Gdańsku|Parafia św. Anny i Joachima]]<ref name="krk">{{Cytuj |url = https://www.diecezja.gda.pl/parafie |tytuł = Parafie |opublikowany = diecezja.gda.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
** [[Parafia św. Antoniego Padewskiego w Gdańsku|Parafia św. Antoniego Padewskiego]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Barbary w Gdańsku|Parafia św. Barbary]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Bożego Ciała w Gdańsku (rzymskokatolicka)|Parafia Bożego Ciała]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Brata Alberta Chmielowskiego w Gdańsku|Parafia św. Brata Alberta (Kokoszki)]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Brata Alberta w Gdańsku|Parafia św. Brata Alberta (Przymorze)]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Brygidy w Gdańsku|Parafia św. Brygidy]] ([[Bazylika św. Brygidy w Gdańsku|bazylika św. Brygidy]])<ref name="krk" />
** [[Parafia Chrystusa Króla w Gdańsku|Parafia Chrystusa Króla]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Chrystusa Odkupiciela w Gdańsku|Parafia Chrystusa Odkupiciela]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Chrystusa Zbawiciela w Gdańsku|Parafia Chrystusa Zbawiciela]]<ref name="krk" />
** [[Parafia bł. Doroty z Mątew w Gdańsku|Parafia bł. Doroty z Mątew]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Franciszka z Asyżu w Gdańsku|Parafia św. Franciszka z Asyżu]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Ignacego Loyoli w Gdańsku|Parafia św. Ignacego Loyoli]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Jadwigi Królowej w Gdańsku|Parafia św. Jadwigi Królowej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Gdańsku|Parafia św. Jadwigi Śląskiej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Jana Bosko w Gdańsku|Parafia św. Jana Bosko]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Jana Chrzciciela w Gdańsku|Parafia św. Jana Chrzciciela]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Jana Pawła II w Gdańsku|Parafia św. Jana Pawła II]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Józefa w Gdańsku|Parafia św. Józefa]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Judy Tadeusza w Gdańsku|Parafia św. Judy Tadeusza]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Kazimierza Królewicza w Gdańsku|Parafia św. Kazimierza]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Krzysztofa w Gdańsku|Parafia św. Krzysztofa]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Świętego Krzyża w Gdańsku|Parafia św. Krzyża]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Maksymiliana Kolbe w Gdańsku|Parafia św. Maksymiliana Kolbe]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Matki Boskiej Bolesnej w Gdańsku|Parafia Matki Boskiej Bolesnej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Matki Boskiej Częstochowskiej w Gdańsku|Parafia Matki Boskiej Częstochowskiej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Gdańsku|Parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Matki Bożej Saletyńskiej w Gdańsku|Parafia Matki Bożej Saletyńskiej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Matki Bożej Brzemiennej w Gdańsku Matemblewie|Parafia Matki Bożej Brzemiennej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Matki Bożej Fatimskiej w Gdańsku|Parafia Matki Bożej Fatimskiej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Matki Bożej Królowej Korony Polskiej w Gdańsku|Parafia Matki Bożej Królowej Korony Polskiej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia cywilno-wojskowa Matki Odkupiciela w Gdańsku|Parafia Matki Odkupiciela]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Mikołaja w Gdańsku (rzymskokatolicka)|Parafia św. Mikołaja]] ([[Bazylika św. Mikołaja w Gdańsku|bazylika św. Mikołaja]])<ref name="krk" />
** [[Parafia Miłosierdzia Bożego w Gdańsku|Parafia Miłosierdzia Bożego]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Najświętszego Imienia Maryi w Gdańsku|Parafia Najświętszego Imienia Maryi]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Najświętszego Serca Jezusowego w Gdańsku|Parafia Najświętszego Serca Jezusowego]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła i św. Katarzyny Szwedzkiej w Gdańsku|Parafia Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła i św. Katarzyny Szwedzkiej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku|Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego w Gdańsku|Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Ojca Pio w Gdańsku|Parafia św. Ojca Pio]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Opatrzności Bożej w Gdańsku|Parafia Opatrzności Bożej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła w Gdańsku|Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła (Jelitkowo)]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła w Gdańsku (ul. Żabi Kruk)|Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła (Stare Przedmieście)]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Gdańsku|Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Polikarpa Biskupa Męczennika w Gdańsku|Parafia św. Polikarpa]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Rafała Kalinowskiego w Gdańsku|Parafia św. Rafała Kalinowskiego]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Świętej Rodziny w Gdańsku|Parafia Świętej Rodziny]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Stanisława Biskupa Męczennika w Gdańsku|Parafia św. Stanisława Biskupa]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Stanisława Kostki w Gdańsku|Parafia św. Stanisława Kostki]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Teresy Benedykty od Krzyża w Gdańsku|Parafia św. Teresy Benedykty od Krzyża]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Gdańsku|Parafia św. Teresy od Dzieciątka Jezus]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Trójcy Świętej w Gdańsku|Parafia Trójcy Świętej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Urszuli Ledóchowskiej w Gdańsku|Parafia św. Urszuli Ledóchowskiej]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Walentego w Gdańsku|Parafia św. Walentego]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku|Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny]] ([[Bazylika konkatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku|Bazylika Mariacka]])<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Wojciecha w Gdańsku (dekanat Gdańsk-Dolne Miasto)|Parafia św. Wojciecha (Świbno)]]<ref name="krk" />
** [[Parafia św. Wojciecha w Gdańsku (dekanat Gdańsk-Śródmieście)|Parafia św. Wojciecha (Święty Wojciech)]]<ref name="krk" />
** [[Parafia Zmartwychwstania Pańskiego w Gdańsku|Parafia Zmartwychwstania Pańskiego]]<ref name="krk" />
* [[Kościół greckokatolicki w Polsce|Kościół greckokatolicki]]:
** [[Parafia św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku|Parafia św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Maryi Panny]] ([[Konkatedra św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Bogurodzicy w Gdańsku|konkatedra św. Bartłomieja i Opieki NMP]])<ref>{{Cytuj |url = https://grekokatolicy.pl/grekokatolicy/parafie-ukgk/diecezja-wroclawsko-gdanska/parafia-greckokatolicka-pw-sw-bartlomieja-i-opieki-nmp-w-gdansku/ |tytuł = Parafia Greckokatolicka pw. Św. Bartłomieja i Opieki NMP w Gdańsku |opublikowany = grekokatolicy.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Kościół katolicki obrządku ormiańskiego|Kościół ormiańskokatolicki]]:
** [[Ormiańskokatolicka parafia północna z siedzibą w Gdańsku]]<ref>{{Cytuj |url = https://ordynariat.ormianie.pl/index.php/parafie-2/parafia-polnocna |tytuł = Ormiańskokatolicka Parafia Północna |opublikowany = ordynariat.ormianie.pl |data dostępu = 2022-08-30}}</ref>
'''[[Starokatolicyzm]]'''
* [[Kościół Katolicki Mariawitów w RP]]:
** [[diaspora (naród)|diaspora]], nieposiadająca świątyni (wierni odprawiają [[Adoracja miesięczna|adorację ubłagania]] 25. dnia każdego miesiąca)<ref>''Kalendarz Mariawicki na rok 2022 (Felicjanów)''.</ref>
* [[Kościół Polskokatolicki w Rzeczypospolitej Polskiej|Kościół Polskokatolicki w RP]]:
** [[Parafia Bożego Ciała w Gdańsku (polskokatolicka)|Parafia Bożego Ciała]]<ref>{{Cytuj |url = http://www.polskokatolicki.pl/STRUKTURA/diecezja_warszawska.htm |tytuł = Diecezja warszawska |opublikowany = polskokatolicki.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Katolicki Kościół Narodowy w Polsce]]:
** Parafia Matki Bożej Królowej Polski<ref>{{Cytuj |url = https://gdansk.kkn-poland.com.pl |tytuł = Parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Gdańsku |opublikowany = gdansk.kkn-poland.com.pl |data dostępu = 2022-08-10}}</ref>
* [[Reformowany Kościół Katolicki w Polsce|Reformowany Kościół Katolicki]]:
** misja pod wezwaniem św. Mikołaja<ref>{{Cytuj |url = https://starokatolicy.eu/trojmiasto/ |tytuł = Trójmiasto |opublikowany = starokatolicy.eu |data dostępu = 2023-08-13}}</ref>
'''[[Prawosławie|Kościoły prawosławne]]'''
* [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny]] (obydwie parafie użytkują [[Cerkiew św. Mikołaja w Gdańsku|cerkiew św. Mikołaja]]):
** [[Prawosławna parafia św. Mikołaja w Gdańsku|Parafia św. Mikołaja]]<ref>{{Cytuj |url = https://www.orthodox.pl/administracja/metropolie/diecezja-bialostocko-gdanska/dekanat-gdanski/ |tytuł = Dekanat gdański |opublikowany = orthodox.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
** [[Parafia św. Jerzego Zwycięzcy w Gdańsku|Parafia św. Jerzego Zwycięzcy]] ([[Prawosławny Ordynariat Wojska Polskiego|wojskowa]])<ref>{{Cytuj |url = https://powp.wp.mil.pl/pl/pages/struktura-2017-01-16-j/ |tytuł = Struktura |opublikowany = powp.wp.mil.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
'''[[Protestantyzm|Kościoły protestanckie]]'''
* [[Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa]]:
** [[Zbór Chrześcijańskiej Wspólnoty Zielonoświątkowej w Gdańsku|zbór w Gdańsku]]<ref>{{Cytuj |url = https://www.chwz.info.pl/lista-zborow/ |tytuł = Lista zborów |opublikowany = chwz.info.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Konfederacja Ewangelicznych Kościołów Reformowanych w Polsce]]:
** [[Ewangeliczny Kościół Reformowany w Gdańsku]]<ref>{{Cytuj |url = https://reformacja.pl |tytuł = Wspólnota Ewangelicznych Kościołów Reformowanych |opublikowany = reformacja.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* Gospel Church Gdańsk<ref>{{Cytuj |url = https://www.gospelchurchgdansk.pl |tytuł = Gospel Church Gdańsk |opublikowany = gospelchurchgdansk.pl |data dostępu = 2023-02-05}}</ref>
* [[Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w RP]]:
** [[Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Gdańsku|zbór w Gdańsku]]<ref>{{Cytuj |url = https://adwent.pl/kontakt/zbory/ |tytuł = Zbory |opublikowany = adwent.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Kościół Anglikański w Polsce]]:
** Wspólnota Anglikańska w Gdańsku<ref>{{Cytuj |url = https://www.anglicanchurch-poland.org/gdansk |tytuł = Gdańsk |opublikowany = anglicanchurch-poland.org |data dostępu = 2023-06-20}}</ref>
* [[Kościół Boży w Chrystusie (Polska)|Kościół Boży w Chrystusie]]
** Kościół „Droga Pana”<ref name="kbwch">{{Cytuj |url = http://kbwch.pl/zbory/ |tytuł = Zbory |opublikowany = kbwch.pl |data dostępu = 2022-12-05}}</ref>
** Społeczność Miasto<ref name="kbwch" />
** Wspólnota Odkupionych Chrześcijan<ref name="kbwch" />
* [[Kościół Boży#Kościół Boży w Polsce|Kościół Boży w Polsce]]
** Kościół Bożej Mocy w Gdańsku<ref name="kbwpl">{{Cytuj |url = https://kosciolbozy.pl/adresy-kosciolow/ |tytuł = Adresy kościołów |opublikowany = kosciolbozy.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
** Kościół Chrześcijański „Królestwo Boże” w Gdańsku<ref name="kbwpl" />
* [[Kościół Chrześcijan Baptystów w RP]]:
** [[I Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Gdańsku|I Zbór]] ([[Aniołki]])<ref name="kchb">{{Cytuj |url = https://baptysci.pl/zbory |tytuł = Zbory |opublikowany = baptysci.pl |data dostępu = 2024-03-12}}</ref>
** [[II Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Gdańsku|II Zbór]] ([[Strzyża (Gdańsk)|Strzyża]])<ref name="kchb" />
** [[Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów EXE w Gdańsku|Zbór „EXE”]] ([[Strzyża (Gdańsk)|Strzyża]])<ref name="kchb" />
** IV Zbór ([[Aniołki]])<ref name="kchb" />
* Kościół Chrześcijan Pełnej Ewangelii Obóz Boży:
** Kościół Chrześcijan Pełnej Ewangelii „Potęga Nieba”<ref>{{Cytuj |url = https://obozbozy.pl |tytuł = Federacja Apostolska Obóz Boży |opublikowany = obozbozy.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej w RP|Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej]]:
** zbór „Armia Dawida”<ref name="kchwe">{{Cytuj |url = http://kchwe.pl/lista-zborow/woj-pomorskie/ |tytuł = Woj. pomorskie |opublikowany = kchwe.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
** zbór „Betezda”<ref name="kchwe" />
* [[Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej|Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP]]:
** [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Sopocie|Parafia w Gdańsku z siedzibą w Sopocie]]<ref>{{Cytuj |url = https://sopot.luteranie.pl/o-nas/parafia/ |tytuł = Parafia |opublikowany = sopot.luteranie.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref><ref>{{Cytuj |url = https://www.luteranie.pl/sopot/ |tytuł = Gdańsk-Sopot |opublikowany = luteranie.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Kościół Ewangelicko-Metodystyczny w RP]]:
** [[Parafia Ewangelicko-Metodystyczna w Gdańsku|Parafia Ewangelicko-Metodystyczna]]<ref>{{Cytuj |url = http://metodysci.pl/parafie-2/ |tytuł = Parafie |opublikowany = metodysci.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Kościół Ewangelicko-Prezbiteriański w Polsce]]:
** [[Parafia Ewangelicko-Prezbiteriańska Trójcy Świętej w Gdańsku]]<ref>{{Cytuj |url = http://prezbiterianie.gda.pl/index.php/contacts/ |tytuł = Kontakt |opublikowany = prezbiterianie.gda.pl |data dostępu = 2024-06-24}}</ref>
* [[Kościół Ewangelicko-Reformowany w RP]]:
** grupa diasporalna w Bytowie, Gdańsku i Sopocie<ref>{{Cytuj |url = https://www.reformowani.pl/index.php/kosciol/parafie-kosciola |tytuł = Parafie kościoła |opublikowany = reformowani.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Kościół Ewangeliczny „Misja Łaski”]]:
** Kościół Ewangeliczny „Misja Łaski” w Gdańsku<ref>{{Cytuj |url = https://www.ggwo.pl/ko347cio322y.html |tytuł = Kościoły MISJA ŁASKI w kraju i na świecie |opublikowany = ggwo.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Kościół Wolnych Chrześcijan w RP|Kościół Wolnych Chrześcijan]]:
** zbór w Gdańsku<ref>{{Cytuj |url = https://kwch.org/nasze-zbory/ |tytuł = Zbory Kościoła Wolnych Chrześcijan |opublikowany = kwch.org |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Kościół Zielonoświątkowy w RP]]:
** [[Centrum Chrześcijańskie „Nowe Życie” w Gdańsku|Centrum Chrześcijańskie „Nowe Życie”]]<ref name="kz">{{Cytuj |url = https://kz.pl/znajdz-swoj-kosciol/ |tytuł = Znajdź Kościół |opublikowany = kz.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
** [[Zbór Kościoła Zielonoświątkowego w Gdańsku|zbór „Radość Życia”]]<ref name="kz" />
** [[Kościół „Echo” w Gdańsku|zbór „Kościół Echo”]]<ref name="kz" />
'''[[Restoracjonizm]]'''
* [[Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich]]:
** [[Gmina Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich w Gdańsku]]<ref>{{Cytuj |url = https://www.abyprzyszlidochrystusa.org/formularze/znajdz-miejsce-spotkan-ltw?location=Gdańsk |tytuł = Znajdź miejsce spotkań |opublikowany = abyprzyszlidochrystusa.org |data dostępu = 2022-12-03}}</ref>
* [[Świadkowie Jehowy]]: 22 zbory (Gdańsk–Angielski, Gdańsk–Brętowo, Gdańsk–Centrum, Gdańsk–Migowy, Gdańsk–Morena, Gdańsk–Oliwa, Gdańsk–Orunia–Wschód, Gdańsk–Orunia–Zachód, Gdańsk–Osowa–Południe, Gdańsk–Osowa–Północ, Gdańsk–Przymorze, Gdańsk–Rosyjski, Gdańsk–Siedlce, Gdańsk–Stadion, Gdańsk–Ujeścisko–Wschód, Gdańsk–Ujeścisko–Zachód, Gdańsk–Ukraiński–Południe, Gdańsk–Ukraiński–Północ, Gdańsk–Wrzeszcz, Gdańsk–Wschód, Gdańsk–Zaspa, Gdańsk–Żabianka), [[Sala królestwa|Sale Królestwa]]: ul. Barniewicka 54, ul. T. Bora-Komorowskiego 1a, ul. Kępna 9, ul. Nad Jarem 31D, ul. Schuberta 83, ul. Trakt Św. Wojciecha 71<ref name=jworg>{{jw|data dostępu=2024-10-16}}</ref>
* [[Świecki Ruch Misyjny „Epifania”]]:
** zbór w Gdańsku<ref>{{Cytuj |url = http://epifania.pl/zbory/gdansk.php |tytuł = Gdańsk |opublikowany = epifania.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20110916185828/http://epifania.pl/zbory/gdansk.php |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
'''[[Islam]]'''
* [[Muzułmański Związek Religijny w Rzeczypospolitej Polskiej|Muzułmański Związek Religijny]]:
** [[Muzułmańska Gmina Wyznaniowa w Gdańsku]]<ref>{{Cytuj |url = http://mzr.pl/gminy-mzr-w-rp/ |tytuł = Gminy MZR w RP |opublikowany = mzr.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
'''[[Judaizm]]'''
* [[Beit Trójmiasto]]<ref>{{Cytuj |url = https://beitpolska.org/en/who-we-are-en/ |tytuł = Who we are |opublikowany = beitpolska.org |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej|Filia Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Gdańsku]]<ref>{{Cytuj |url = https://gdansk.jewish.org.pl |tytuł = Gmina Wyznaniowa Żydowska w Gdańsku |opublikowany = gdansk.jewish.org.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* [[Niezależna Gmina Wyznania Mojżeszowego]]<ref>{{Cytuj |url = http://ngwm.w.interia.pl/ |tytuł = Niezależna Gmina Wyznania Mojżeszowego |opublikowany = ngwm.w.interia.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20070206143054/http://ngwm.w.interia.pl/ |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
'''[[Karaimizm]]'''
* [[Karaimski Związek Religijny w RP]]:
** [[dżymat]] w Gdańsku<ref>{{Cytuj |autor = Paweł Ciecieląg, Arkadiusz Góralczyk, Grzegorz Gudaszewski, Zbigniew Pasek |tytuł = Wyznania religijne w Polsce w latach 2019–2021 |wydawca = Zakład Wydawnictw Statystycznych |miejsce = Warszawa |data = 2022 |s = 289 |isbn = 978-83-67087-17-9}}</ref>
'''[[Buddyzm]]'''
* [[Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu]]:
** Buddyjski Ośrodek Medytacyjny w Gdańsku<ref>{{Cytuj |url = https://www.buddyzm.pl/osrodki/gdansk |tytuł = Gdańsk |opublikowany = buddyzm.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
* Sangha „Dogen Zenji”:
** Ośrodek Trójmiasto<ref>{{Cytuj |url = http://zazen.pl/osrodki/ |tytuł = Ośrodki |opublikowany = zazen.pl |data dostępu = 2023-02-02}}</ref>
* [[Szkoła Zen Kwan Um w Polsce]]:
** Gdański Ośrodek Zen<ref>{{Cytuj |url = https://www.zen.pl/osrodki-i-grupy/ |tytuł = Ośrodki i grupy |opublikowany = zen.pl |data dostępu = 2022-05-13}}</ref>
'''[[Hinduizm]]'''
* [[Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny]]:
** ośrodek lokalny w Gdańsku<ref>{{Cytuj |url = http://www.mtsk.pl/centra-mtsk/ |tytuł = Centra MTŚK |opublikowany = mtsk.pl |data dostępu = 2022-08-10}}</ref>
* [[Światowy Uniwersytet Duchowy Brahma Kumaris]]:
** Ośrodek Brahma Kumaris w Gdańsku<ref>{{Cytuj |url = https://brahmakumaris.pl/gdzie-jestesmy-2/ |tytuł = Kontakt |opublikowany = brahmakumaris.pl |data dostępu = 2023-02-02}}</ref>
'''Inne'''
* Kościół Naturalny<ref>{{Cytuj |url = https://kosciolnaturalny.pl/kontakt/ |tytuł = Kontakt |opublikowany = kosciolnaturalny.pl |data dostępu = 2022-08-10}}</ref>
}}
<center>
<gallery mode="packed">
Plik:Gdańsk kościół św. Ignacego Loyoli.jpg|Pojezuicki [[Kolegiata św. Ignacego Loyoli w Gdańsku|kościół kolegialny św. Ignacego Loyoli]]
Plik:Gdańsk - konkatedra greckokatolicka św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Bogurodzicy (1).JPG|[[Konkatedra św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Bogurodzicy w Gdańsku|Konkatedra greckokatolicka św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Bogurodzicy]]
Plik:Gdańsk katedra prawosławna św. Mikołaja.JPG|[[Cerkiew św. Mikołaja w Gdańsku|Prawosławna cerkiew konkatedralna św. Mikołaja]]
Plik:Gdańsk ulica Dąbrowskiego 11 (Kościół Chrześcijan Baptystów Pierwszy Zbór w Gdańsku).JPG|[[I Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Gdańsku|Pierwszy Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów]]
Plik:Meczet Gdansk 1.jpg|[[Meczet w Gdańsku]]
Plik:Gdansk Nowa Synagoga.jpg|[[Nowa Synagoga w Gdańsku-Wrzeszczu]]
</gallery>
</center>

== Sport ==
[[Plik:PGE Arena outside.jpg|mały|[[Stadion w Gdańsku|Stadion Gdańsk]]]]
[[Plik:GdanskSopot ErgoArena 20110603.jpg|mały|Hala [[Ergo Arena]], znajdująca się na granicy Gdańska i Sopotu]]
[[Plik:Hala Olivia 2019-01-30.jpg|mały|[[Hala Olivia]]]]
[[Plik:Gdańsk Motława - panoramio (1).jpg|mały|[[Przystań jachtowa Marina Gdańsk|Przystań żaglowa]] na [[Nowa Motława|Nowej Motławie]]]]
[[Plik:Gdansk beach.jpg|mały|Kąpielisko morskie [[Brzeźno (Gdańsk)|Gdańsk Brzeźno]]]]
Gdańsk był gospodarzem [[Mistrzostwa Europy w Koszykówce Mężczyzn 2009|Mistrzostw Europy w Koszykówce Mężczyzn 2009]], [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012|Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012]], [[Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Mężczyzn 2013|Mistrzostw Europy w Piłce Siatkowej Mężczyzn 2013]], oraz gospodarzem [[Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn 2014|Mistrzostw Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn 2014]], [[Mistrzostwa Europy w Piłce Ręcznej Mężczyzn 2016|Mistrzostw Europy w Piłce Ręcznej Mężczyzn 2016]].

Do gdańskich klubów sportowych zaliczają się:
* [[Lechia Gdańsk]]
** [[Lechia Gdańsk (piłka nożna)|Klub Sportowy Lechia Gdańsk]] ([[Ekstraklasa w piłce nożnej|Ekstraklasa]] w sezonie 2024/25)
** [[Lechia Gdańsk (rugby)|Rugby Club Lechia Gdańsk]]
* [[GKS Gedania Gdańsk|Gedania Gdańsk]] – założona w 1922 jako polski wielosekcyjny klub sportowy w [[Wolne Miasto Gdańsk|Wolnym Mieście Gdańsku]]. Obecnie funkcjonują sekcje siatkówki, piłki nożnej i wioślarstwa.
** sekcja [[piłka siatkowa|siatkówki]] kobiet [[Gedania Gdańsk (piłka siatkowa)|Gedania Gdańsk]] ([[Tauron Liga|Liga Siatkówki Kobiet]] w sezonie 2006/07) i [[Gedania II Gdańsk|Energa Gedania II Gdańsk]]
** sekcja [[Gedania Gdańsk (piłka nożna)|piłki nożnej]] (III liga w sezonie 2022/23)
** [[Gdańskie Towarzystwo Wioślarskie Gedania]]
* Jaguar Gdańsk – klub sportowy założony w 2001 roku<ref>{{cytuj |tytuł = Jaguar Gdańsk |data dostępu = 2023-07-10 |opublikowany = krs-pobierz.pl |url = https://krs-pobierz.pl/jaguar-gdansk-i242487 |język = pl}}</ref>.
* [[Stoczniowiec Gdańsk (piłka nożna)|Polonia Gdańsk]] – powołany 27 września 1945 – początkowo nosił nazwę „NIT”. Pierwsze mecze rozgrywano na wyspie Ostrów, a „dojazd” na żużlowe boisko odbywał się łodzią.
** sekcja piłki nożnej mężczyzn (A klasa gr Gdańsk II w sezonie 2019/20)
* [[Wybrzeże Gdańsk (żużel)|Gdański Klub Żużlowy „Wybrzeże”]] powstały w 2006. Kontynuuje tradycje Gdańskiego Klubu Sportowego „Wybrzeże” działającego w latach 1945–2005.
** sekcja [[sport żużlowy|żużlowa]] (I liga od sezonu 2016)
* [[Gdański Auto Moto Klub]] – klub zajmujący się [[motocross]]em, istniejący od 1946 roku; organizator zawodów rangi mistrzostw Polski, Europy i świata.
* [[GKS Stoczniowiec Gdańsk]] – wielosekcyjny klub sportowy
** [[Stoczniowiec Gdańsk (boks)|Stoczniowiec Gdańsk]] – sekcja [[boks]]erska
** [[Stoczniowiec Gdańsk (hokej na lodzie)|Stoczniowiec Gdańsk]] – sekcja [[hokej na lodzie|hokeja na lodzie]], swoje mecze rozgrywa w [[hala Olivia|Hali Olivia]]
** [[łyżwiarstwo figurowe]]
* [[Gdański Klub Wioślarski DRAKKAR]] – klub powstały z przekształcenia sekcji wioślarskiej Stoczniowca Gdańsk.
* [[Trefl Gdańsk]] – męska drużyna siatkarska z Gdańska powstała w 2005 z inicjatywy właściciela firmy Trefl S.A. – Kazimierza Wierzbickiego.
** sekcja [[piłka siatkowa|siatkówki]] mężczyzn (Plusliga w sezonie 2019/20)
* [[GTS Gdańsk]] – klub siatkarski założony w 2005.
** sekcja [[piłka siatkowa|siatkówki]] mężczyzn (II liga w sezonie 2006/07)
* Białe Lwy Gdańsk – klub sportowy założony w 2016 roku. Sekcje: futbolu amerykańskiego, softballu i futbolu flagowego.
* [[TKKF Stoczniowiec Gdańsk]] – sekcje bokserska, kick-bokserska, boksu tajskiego, tenisa stołowego, tenisa ziemnego.
* [[TKKF Rozstaje Gdańsk]] – sekcja LA [[joggingu]], piłka nożna, sporty i zajęcia III wieku, kursy instruktorskie itd.
* [[UKS Jasieniak]] – uczniowski klub sportowy o profilu siatkarskim.
* [[Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Klub Wodny Żabi Kruk imienia Pawła Chudacza|Żabi Kruk]]
** klub [[kajakarstwo|kajakowy]] o profilu turystycznym
* [[SMS Gdańsk]] – zespół piłki ręcznej mężczyzn (I liga w sezonie 2006/07).
* [[Spójnia Gdańsk]]
* [[AZS-AWFiS Gdańsk]]
** sekcja [[piłka ręczna|piłki ręcznej]] kobiet AZS-AWFiS Gdańsk (Ekstraklasa w sezonie 2006/07)
** sekcja piłki ręcznej mężczyzn AZS-AWFiS Gdańsk (I liga w sezonie 2006/07)
** sekcja [[szermierka|szermierki]] SIETOM AZS-AWFiS Gdańsk
** ponadto sekcje: [[gimnastyka|gimnastyki]], [[judo]], [[lekkoatletyka|lekkiej atletyki]], [[Pływanie (sport)|pływania]], [[Rugby (sport)|rugby]], [[tenis stołowy|tenisa stołowego]], [[wioślarstwo|wioślarstwa]], [[żeglarstwo|żeglarstwa]]
* [[Champion Gdańsk]]
** sekcja kick-boxingu
** sekcja [[Boks tajski|muay thai]]
* GKS Morena – piłkarski klub sportowy występujący w [[Klasa B w piłce nożnej|B-klasie]].
* UKS Suchanik – uczniowski klub sportowy o profilu siatkarskim.
* Gdański Klub Żeglarski
* [[KS „Gdańskie Boule” Gdańsk|Gdańskie Boule]] – klub [[pétanque]], jeden z trzech klubów bularskich z województwa pomorskiego zrzeszonych w [[Polska Federacja Pétanque|Polskiej Federacji Pétanque]].
* [[Pomorski Klub Hokejowy 2014]] – klub hokejowy występujący w [[Ekstraliga polska w hokeju na lodzie|najwyższej klasie rozgrywkowej]].

=== Cykliczne imprezy sportowe wysokiej rangi ===
Do cyklicznych imprez międzynarodowych wysokiej rangi sportowej (co najmniej Puchar Świata lub równoważne) należą:
* [[Dwór Artusa (zawody)|''Dwór Artusa'']] – zawody [[szermierka|szermiercze]] we florecie kobiet, zależnie od roku Puchar Świata lub Grand Prix (rozgrywane corocznie w pierwszym kwartale roku);
* [[Junior Grand Prix w Polsce|Junior Grand Prix ''Baltic Cup'']] – zawody w [[Łyżwiarstwo figurowe|łyżwiarstwie figurowym]], [[Junior Grand Prix w łyżwiarstwie figurowym|Puchar Świata Juniorów]] (rozgrywane co dwa lata, w trzecim kwartale roku).
{{sekcja stub}}

== Rekreacja ==
W Gdańsku zorganizowano 6 letnich [[kąpielisko|kąpielisk]] morskich<ref>Uchwała nr XXXVI/782/13 Rady Miasta Gdańska z dnia 28 marca 2013 r. ws. wykazu kąpielisk (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2013 r. poz.2003).</ref>:
* [[Orle (Gdańsk)|Gdańsk Orle]] – obejmujące 100 m linii brzegowej,
* [[Sobieszewo (Gdańsk)|Gdańsk Sobieszewo]] – obejmujące 200 m linii brzegowej,
* [[Stogi (Gdańsk)|Gdańsk Stogi]] – obejmujące 400 m linii brzegowej,
* Dom Zdrojowy Gdańsk [[Brzeźno (Gdańsk)|Brzeźno]] – obejmujące 100 m linii brzegowej,
* Molo Gdańsk [[Brzeźno (Gdańsk)|Brzeźno]] – obejmujące 500 m linii brzegowej,
* [[Jelitkowo|Gdańsk Jelitkowo]] – obejmujące 200 m linii brzegowej.
Gdańsk oferuje też niezliczoną ilość atrakcji i ofert rekreacji dla dzieci<ref>{{Cytuj |tytuł = Gdańsk z dzieckiem – 25 atrakcji nie tylko na weekend! |data dostępu = 2020-11-19 |url = https://www.dzieckowpodrozy.pl/gdansk-atrakcje-dla-dzieci-turystyczne-weekend/ |język = pl}}</ref>. Wśród nich warto wymienić:

* Ośrodek Kultury Morskiej
* Hevelianum
* Europejskie Centrum Solidarności wraz z Wydziałem Zabaw
* Fun Arena na Stadionie Gdańsk
* Ogród Zoologiczny
* Spichlerz Błękitny Baranek
* Kraina Zabawy i Skate Plaza
* Loopy’s World
* Całoroczny stok narciarski Skimondo
* Sezonowe lodowiska m.in. Olivia oraz lodowisko na Placu Zebrań Ludowych

=== Osiągnięcia ===
W 2023 roku Gdańsk zajął 10. miejsce ex aequo z [[Bielsko-Biała|Bielskiem-Białą]] w sportowym rankingu miast Polski<ref>{{Cytuj |tytuł = Gdzie grają na najwyższym poziomie? Druga edycja rankingu „Sporty drużynowe – najlepsze miasta w Polsce”! {{!}} Gotowi na Sport |data = 2023-11-08 |data dostępu = 2023-12-13 |url = https://gotowinasport.sts.pl/wokol-sportu/druga-edycja-rankingu-sporty-druzynowe-najlepsze-miasta-w-polsce/ |język = pl-PL}}</ref>.

== Polityka i administracja ==
=== Samorząd ===
[[Plik:Gdańsk ulica Nowe Ogrody 8–12.JPG|mały|Urząd Miejski w Gdańsku – siedziba [[Burmistrzowie i prezydenci Gdańska|Prezydenta miasta Gdańska]]]]
[[Plik:Gdansk - Siedziba RMG.jpg|mały|[[Nowy Ratusz w Gdańsku|Nowy Ratusz]] siedziba i miejsce posiedzeń [[Rada Miasta Gdańska|rady miasta Gdańsk]] od 1999]]
Gdańsk jest [[miasto na prawach powiatu|miastem na prawach powiatu]]. Organem uchwałodawczym samorządu jest Rada Miasta Gdańska, składająca się z 34 radnych<ref>Zarządzenie nr 56/10 Wojewody Pomorskiego z dnia 4 marca 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2010 r. Nr 35, poz. 594).</ref>.

Organem wykonawczym samorządu jest [[Burmistrzowie i prezydenci Gdańska|Prezydent Miasta Gdańska]].

=== Władze miasta ===

=== Urząd miejski ===

==== kadencja 2024–2029  ====

==== [[Prezydent miasta]] ====
* [[Aleksandra Dulkiewicz]] od 11 marca 2019<ref>{{Cytuj|url=https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/593249,dulkiewicz-zlozyla-slubowanie-na-prezydenta-gdanska.html|tytuł=Dulkiewicz złożyła ślubowanie. Jest pierwszą w historii Gdańska kobietą rządzącą tym miastem|opublikowany=dziennik.pl|data=2019-03-11|data dostępu=2024-05-17}}</ref><ref>{{Cytuj|url=https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Radni-i-prezydent-Gdanska-Aleksandra-Dulkiewicz-zaprzysiezeni,a,263586|tytuł=Nowa Rada Miasta Gdańska. Radni i prezydent Aleksandra Dulkiewicz zaprzysiężeni|opublikowany=gdansk.pl|data=2024-05-07|data dostępu=2024-05-17}}</ref>

==== Zastępcy prezydenta miasta  ====
* [[Piotr Grzelak]] od grudnia 2014<ref>{{Cytuj stronę |url = https://gdansk.naszemiasto.pl/gdansk-piotr-grzelak-kim-jest-nowy-wiceprezydent-miasta/ar/c1-2672258 |tytuł = Gdańsk: Piotr Grzelak – kim jest nowy wiceprezydent miasta? [SYLWETKA] |data = 2014-12-13 |opublikowany = gdansk.naszemiasto.pl |data dostępu = 2020-12-03}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Znamy-nazwiska-czworga-zastepcow-prezydenta-Gdanska-KO-oraz-WdG-bedzie-wspolrzadzic-miastem-Dulkiewicz-Borawski-Grzelak-Chabior-Lodzinska-Kryszewski,a,264358|tytuł=Odnowiona koalicja KO i WdG w mieście! Oto nazwiska zastępców prezydent Gdańska|opublikowany=gdansk.pl|data dostępu=2024-05-18}}</ref> 
* [[Piotr Borawski (samorządowiec)|Piotr Borawski]] od grudnia 2018<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Borawski-nowym-wiceprezydentem-Grzelak-zajmie-sie-przestrzenia-n130260.html|tytuł=Borawski nowym wiceprezydentem, Grzelak zajmie się przestrzenią|opublikowany=trojmiasto.pl|data dostępu=2024-05-09}}</ref>
* Monika Chabior od grudnia 2020<ref>{{Cytuj stronę |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=CHABIOR_MONIKA,_wiceprezydentka_Gda%C5%84ska |tytuł = Chabior Monika |data = |opublikowany = gdansk.gedanopedia.pl |data dostępu = 2024-06-06}}</ref>
* Emilia Lodzińska od lipca 2024<ref>{{Cytuj stronę |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=LODZI%C5%83SKA_EMILIA,_wiceprezydentka_Gda%C5%84ska  |tytuł = Lodzińska Emilia |data = |opublikowany = gdansk.gedanopedia.pl |data dostępu = 2024-06-06}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Nowa-wiceprezydent-Gdanska-zaczyna-prace-od-5-lipca-n190758.html|tytuł=Nowa wiceprezydent Gdańska zaczyna pracę od 5 lipca|opublikowany=trojmiasto.pl|data dostępu=2024-07-01}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Oficjalnie-Piotr-Borawski-i-Emilia-Lodzinska-wiceprezydentami-Gdanska-n189402.html|tytuł=Oficjalnie: Piotr Borawski i Emilia Lodzińska wiceprezydentami Gdańska
|opublikowany=trojmiasto.pl|data dostępu=2024-05-17}}</ref>

==== Dyrektor Zarządzający ds. Zielonego Gdańska ==== 
* Piotr Kryszewski od lipca 2024<ref>{{Cytuj stronę |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=KRYSZEWSKI_PIOTR,_wiceprezydent_Gda%C5%84ska |tytuł = Kryszewski Piotr |data = |opublikowany = gedanopedia.pl |data dostępu = 2024-07-11}}</ref>

==== Sekretarz miasta ==== 
* Danuta Janczarek w latach 1991–1994 i od 1998<ref>{{Cytuj stronę |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=JANCZAREK_DANUTA,_sekretarz_Gda%C5%84ska |tytuł = Janczarek Danuta |data = |opublikowany = gdansk.gedanopedia.pl |data dostępu = 2023-01-04}}</ref><ref>{{Monitor Polski|2011|4|43}}.</ref> 

==== Skarbnik miasta ==== 
* Izabela Kuś od 1 lutego 2020<ref>{{Cytuj stronę |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=KU%C5%9A_IZABELA,_skarbnik_Gda%C5%84ska |tytuł = Kuś Izabela |data = |opublikowany = gedanopedia.pl |data dostępu = 2023-10-09}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/rada-miasta-gdanska-kandydatura-nowej-pani-skarbnik-izabeli-kus-przyjeta-przez-radnych,a,163484 |tytuł = Rada Miasta Gdańska. Kandydatura nowej pani skarbnik – Izabeli Kuś – przyjęta przez radnych |data = 30 stycznia 2020 |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2020-01-30}}</ref>

=== [[Rada Miasta Gdańska|Rada miasta]] ===

==== kadencja 2024–2029 ====
* Przewodnicząca rady miasta 
** [[Agnieszka Owczarczak]]
* Wiceprzewodniczący rady miasta  
** Piotr Dzik
** [[Karol Rabenda]]
** Mateusz Skarbek<ref>{{Cytuj |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=SKARBEK_MATEUSZ_JACEK,_prawnik,_radny |tytuł = Mateusz Skarbek |opublikowany = gedanopedia.pl |data dostępu = 2023-10-09 |język = pl}}</ref>

=== Polityka ===
Mieszkańcy Gdańska wybierają posłów na Sejm z [[Okręg wyborczy nr 25 do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej|okręgu wyborczego nr 25]]. Mieszkańcy Gdańska wspólnie z mieszkańcami Sopotu wybierają 1 senatora ([[Okręg wyborczy nr 65 do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej|okręg wyborczy nr 65]]). Posłów do [[Parlament Europejski|Parlamentu Europejskiego]] wybierają z [[okręg wyborczy nr 1 do Parlamentu Europejskiego w Polsce|okręgu wyborczego nr 1]].

Mieszkańcy Gdańska wybierają 7 z 33 radnych do [[Sejmik Województwa Pomorskiego|Sejmiku Województwa Pomorskiego]] (okręg wyborczy nr 3).

=== Konsulaty ===
{{Kategoria główna|Misje dyplomatyczno-konsularne w Gdańsku}}
[[Plik:Gdańsk, Konsulat Generalny Chińskiej Republiki Ludowej - fotopolska.eu (310008).jpg|thumb|Konsulat Generalny Chińskiej Republiki Ludowej ([[Aleja Grunwaldzka w Gdańsku|al. Grunwaldzka]] 1)]]
[[Plik:Gdansk willa JD 17 2.jpg|thumb|Konsulat Honorowy Federalnej Demokratycznej Republiki Etiopii ([[Jaśkowa Dolina|ul. Jaśkowa Dolina]] 17)]]
W Gdańsku funkcjonują konsulaty następujących krajów<ref>{{Cytuj |url = https://www.gov.pl/web/dyplomacja/misje-dyplomatyczne-urzedy-konsularne-i-organizacje-miedzynarodowe-w-polsce |tytuł = Misje dyplomatyczne, urzędy konsularne i organizacje międzynarodowe w Polsce – Ministerstwo Spraw Zagranicznych – Portal Gov.pl |opublikowany = gov.pl |język = pl |data dostępu = 2020-07-08}}</ref><ref>{{Cytuj |url = https://www.gdansk.pl/turystyka/konsulaty,a,3749 |tytuł = Gdańsk – oficjalny portal miasta |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2019-10-01}}</ref>:

* {{Flaga|CHN}} [[Konsulat Generalny Chińskiej Republiki Ludowej w Gdańsku]] (al. Grunwaldzka 1)<ref>{{Cytuj |url = http://gdansk.china-consulate.org/chn/ |tytuł = Konsulat Generalny Chińskiej Republiki Ludowej w Gdańsku |opublikowany = chinaembassy.org.pl |data dostępu = 2020-05-07}}</ref>
* {{Flaga|DEU}} [[Konsulat Generalny Niemiec w Gdańsku|Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec w Gdańsku]] (al. Zwycięstwa 23)<ref>{{Cytuj |url = https://polen.diplo.de/pl-de/01-vertretungen/01-4-gk-danzig- |tytuł = Generalkonsulat Danzig – Auswärtiges Amt |opublikowany = polen.diplo.de |język = de |data dostępu = 2020-05-05}}</ref>
* {{Flaga|RUS}} [[Konsulat Generalny Rosji w Gdańsku|Konsulat Generalny Federacji Rosyjskiej w Gdańsku]] (ul. Batorego 15)<ref>{{Cytuj |url = https://gdansk.mid.ru/web/gdansk_pl |tytuł = Główna – Konsulat Generalny Rosji w Gdańsku |opublikowany = gdansk.mid.ru |data dostępu = 2020-05-05}}</ref>
* {{Flaga|HUN}} [[Konsulat Generalny Węgier w Gdańsku]] (ul. Doki 1)<ref>{{Cytuj |url = https://pomorskie.eu/czekalismy-na-to-ponad-70-lat-w-gdansku-dziala-wegierski-konsulat/ |tytuł = W Gdańsku działa węgierski konsulat generalny. Wrócił po ponad 70 latach -Pomorskie.eu |opublikowany = pomorskie.eu |język = pl |data dostępu = 2021-04-15}}</ref>
* {{Flaga|UKR}} [[Konsulat Ukrainy w Gdańsku|Konsulat Generalny Ukrainy w Gdańsku]] (ul. Chrzanowskiego 60A)<ref>{{Cytuj |url = https://gdansk.mfa.gov.ua/ |tytuł = Gdańsk – Ambasada Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej |opublikowany = poland.mfa.gov.ua |data dostępu = 2019-12-29}}</ref>

* {{Flaga|AUT}} [[Konsulat Austrii w Gdańsku|Konsulat Honorowy Austrii w Gdańsku]] (ul. Stągiewna 5/2)<ref>{{Cytuj |url = https://www.bmeia.gv.at/en/embassies-consulates/search-for-austrian-representations/ |tytuł = Search for Austrian Representations – BMEIA, Außenministerium Österreich |opublikowany = bmeia.gv.at |język = en |data dostępu = 2019-10-07}}</ref><ref>{{Cytuj |url = http://www.konsulataustrii.gda.pl/ |tytuł = Konsulat Republiki Austrii w Gdańsku |opublikowany = konsulataustrii.gda.pl |data dostępu = 2020-05-05}}</ref>
* {{Flaga|BAN}} Konsulat Honorowy Ludowej Republiki Bangladeszu w Gdańsku (ul. Grunwaldzka 186)
* {{Flaga|BUL}} [[Konsulat Generalny Bułgarii w Gdańsku|Konsulat Honorowy Republiki Bułgarii w Gdańsku]] (ul. Ołowiana 3A)
* {{Flaga|CHI}} [[Konsulat Chile w Gdańsku|Konsulat Honorowy Republiki Chile w Gdańsku]] (ul. Obrońców Westerplatte 14, 81-519 Gdynia)<ref>{{Cytuj |url = http://www.chile.gd.pl/ |tytuł = Konsulat Honorowy Republiki Chile w Gdyni |opublikowany = chile.gd.pl |data dostępu = 2020-05-05}}</ref>
* {{Flaga|EST}} [[Konsulat Estonii w Gdańsku|Konsulat Honorowy Republiki Estonii w Gdańsku]] (ul. Strzelecka 7)<ref>{{Cytuj |url = https://warsaw.mfa.ee/estonian-honorary-consuls/ |tytuł = Estonian Honorary Consuls – Warsaw |opublikowany = warsaw.mfa.ee |język = en |data dostępu = 2019-10-07}}</ref>
* {{Flaga|ETH}} Konsulat Honorowy [[Etiopia|Federalnej Demokratycznej Republiki Etiopii]] w Gdańsku (ul. Jaśkowa Dolina 17)<ref>{{Cytuj |url = http://www.etiopiakonsulhonorowy.pl/Site/index.html |tytuł = Konsul Honorowy Etiopii dr Roman Rojek |opublikowany = etiopiakonsulhonorowy.pl |data dostępu = 2019-10-13}}</ref>
* {{Flaga|FRA}} [[Konsulat Francji w Gdańsku|Konsulat Honorowy Republiki Francuskiej w Gdańsku]] (ul. Wrocławska 82, 81-530 Gdynia)<ref>{{Cytuj |url = http://ambassade.com.pl/pl/strona-glowna |tytuł = Konsulat Honorowy Francji w Trójmieście – Konsulat Honorowy Francji w Gdańsku Gdyni i Sopocie |opublikowany = ambassade.com.pl |data dostępu = 2020-05-05}}</ref>
* {{Flaga|ESP}} [[Konsulat Hiszpanii w Gdańsku|Konsulat Honorowy Królestwa Hiszpanii w Gdańsku]] (ul. Podleśna 27)
* {{Flaga|IDN}} Konsulat Honorowy [[Indonezja|Indonezji]] w Gdańsku (ul. Doki 1)<ref>{{Cytuj | url=https://www.kemlu.go.id/warsaw/en/lists/daftar_pejabat_dan_staf/category-official-and-staff | tytuł=Embassy of The Republic of Indonesia, in Warsaw, , the Republic of Poland<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=kemlu.go.id | język=id | data dostępu=2024-04-23}}</ref>
* {{Flaga|ISL}} Konsulat Honorowy Republiki Islandii w Gdańsku (ul. Słowackiego 30, 81-872 Sopot)
* {{Flaga|KAZ}} Konsulat Honorowy Republiki Kazachstanu w Gdańsku (ul. Targ Rybny 11)
* {{Flaga|LTU}} Konsulat Honorowy Republiki Litewskiej w Gdańsku (ul. Heweliusza 11)
* {{Flaga|LAT}} [[Konsulat Łotwy w Gdańsku|Konsulat Honorowy Republiki Łotewskiej w Gdańsku]] (ul. 3 Maja 19)<ref>{{Cytuj |url = https://www.mfa.gov.lv/pl/poland/ambasada/konsulowie-honorowi-lotwy-w-polsce |tytuł = Konsulowie Honorowi Łotwy w Polsce |opublikowany = mfa.gov.lv |data dostępu = 2019-10-01}}</ref>
* {{Flaga|MEX}} [[Konsulat Meksyku w Gdańsku|Konsulat Honorowy Meksyku w Gdańsku]] (ul. Grunwaldzka 472d ''Olivia Six'')
* {{Flaga|MDA}} Konsulat Honorowy Republiki Mołdawii (ul. Piwna 36-39)<ref>{{Cytuj |url = https://polonia.mfa.gov.md/en/content/honorary-consuls-0 |tytuł = Embassy of the Republic of Moldova to the Republic of Poland &#124; Ministry of Foreign Affairs and European Integration of the Republic of Moldova |opublikowany = mfa.gov.md |język = en |data dostępu = 2021-04-15}}</ref>
* {{Flaga|NLD}} [[Konsulat Królestwa Niderlandów w Gdańsku|Konsulat Honorowy Królestwa Niderlandów w Gdańsku]] (ul. Wały Piastowskie 1)<ref>{{Cytuj |url = https://www.netherlandsandyou.nl/your-country-and-the-netherlands/poland |tytuł = Poland &#124; netherlandsandyou.nl |opublikowany = netherlandsandyou.nl |język = en |data dostępu = 2019-10-07}}</ref>
* {{Flaga|PER}} Konsulat Honorowy Republiki Peru w Gdańsku (ul. Długi Targ 11/12)<ref>{{Cytuj |url = http://www.konsulperu.gda.pl |tytuł = Konsulat Peru w Gdańsku |opublikowany = konsulperu.gda.pl |data dostępu = 2019-10-07}}</ref>
* {{Flaga|SEY}} Konsulat Honorowy Republiki Seszeli w Gdańsku (ul. Na Wzgórzu 36)
* {{Flaga|SRI}} Konsulat Honorowy [[Sri Lanka|Sri Lanki]] w Gdańsku (ul. Chmielna 26)<ref>{{Cytuj |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/w-gdansku-otwarto-konsulat-honorowy-sri-lanki-jedyny-w-polsce-polnocnej,a,178878 |tytuł = W Gdańsku otwarto Konsulat Honorowy Sri Lanki. Jedyny w Polsce północnej |opublikowany = gdansk.pl |język = pl |data dostępu = 2020-12-17}}</ref>
* {{Flaga|SWE}} [[Konsulat Szwecji w Gdańsku|Konsulat Honorowy Królestwa Szwecji w Gdańsku]] (ul. Bielańska 5)
* {{Flaga|TUR}} [[Konsulat Generalny Turcji w Gdańsku]] (ul. Podwale Staromiejskie 104/1)<ref>{{Cytuj |url = http://www.konsulhonorowyturcji.pl |tytuł = Konsul honorowy – Honorowy Konsul Generalny Republiki Turcji |opublikowany = konsulhonorowyturcji.pl |język = pl |data dostępu = 2020-08-09}}</ref>
* {{flaga|GBR}} [[Konsulat Generalny Wielkiej Brytanii w Gdańsku|Konsulat Honorowy Wielkiej Brytanii w Gdańsku]] (ul. Opacka 16)<ref>{{Cytuj |url = https://www.gdansk.pl/turystyka/konsulaty,a,3749 |tytuł = Wykaz konsulatów – informacja według stanu na dzień 28 maja 2021 r. |opublikowany = gdansk.pl |język = pl |data dostępu = 2021-05-31}}</ref>
* {{Flaga|URU}} Konsulat Honorowy Wschodniej Republiki Urugwaju w Gdańsku (ul. Kubacza 7)

== Podział administracyjny ==
{{Osobny artykuł|Podział administracyjny Gdańska}}
Gdańsk, decyzją Rady Miasta, podzielony jest na 35 [[Jednostka pomocnicza gminy|jednostek pomocniczych]], zwanych [[Dzielnica miasta|dzielnicami]]. Mieszkańcy dzielnic mają prawo tworzyć samorząd lokalny – [[Rada dzielnicy|rady dzielnic]].

W Gdańsku w kadencji 2019–2024 każda z 35 dzielnic posiadała swoją radę<ref>{{Cytuj |url = https://www.gdansk.pl/wiadomosci/wybory-do-rad-dzielnic-2019-kto-zdobyl-najwiecej-glosow-gdzie-byla-najwieksza-frekwencja,a,141939 |tytuł = Wybory do Rad Dzielnic 2019. Kto zdobył najwięcej głosów, gdzie była największa frekwencja? |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2019-03-27}}</ref><ref>{{Cytuj |url = https://www.gdansk.pl/jednostki-pomocnicze/lista-rad-dzielnic,a,108253 |tytuł = Lista Rad Dzielnic 2019-2024 |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2024-10-31}}</ref>. 13 października 2024 odbyły się wybory do 33 Rad Dzielnic (bez Przymorza Wielkiego oraz Stogów)<ref>{{Cytuj |url = https://bip.gdansk.pl/wybory/wyniki-wyborow-do-rad-dzielnic,a,272979 |tytuł = Wyniki wyborów do rad dzielnic |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2024-10-15}}</ref><ref>{{Cytuj |url = https://www.gdansk.pl/jednostki-pomocnicze/lista-rad-dzielnic-2024-2029,a,273478 |tytuł = Lista Rad Dzielnic 2024-2029 |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2024-10-31}}</ref><ref>{{Cytuj |url = https://bip.gdansk.pl/wybory/Obwieszczenia-o-zarejestrowanych-kandydatach-na-radnych,a,271634 |tytuł = Obwieszczenia o zarejestrowanych kandydatach na radnych |opublikowany = gdansk.pl |data dostępu = 2024-09-23}}</ref>.

== Współpraca międzynarodowa ==
Miasta partnerskie<ref>{{Cytuj |tytuł = Miasta partnerskie |data dostępu = 2020-04-26 |opublikowany = gdansk.pl |url = https://www.gdansk.pl/urzad-miejski/biuro-prezydenta/miasta-partnerskie,a,1620}}</ref>:
* {{flaga|KAZ}} [[Astana]] – [[Kazachstan]] (od 1996)
* {{flaga|DEU}} [[Brema]] – [[Niemcy]] (od 1976)
* {{flaga|POL}} [[Bytów]] – [[Polska]] (od 2007)<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.gdansk.pl/nasze-miasto,512,7733.html |tytuł = Bytów miastem partnerskim – oficjalna strona miasta Gdańska |archiwum = https://web.archive.org/web/20120914171004/http://www.gdansk.pl/nasze-miasto,512,7733.html |zarchiwizowano = 2012-09-14 |data dostępu = 2012-11-20}}</ref>
* {{flaga|USA}} [[Cleveland]] – [[Stany Zjednoczone|USA]] (od 1990)
* {{flaga|SWE}} [[Kalmar]] – [[Szwecja]] (od 1991)
* {{flaga|FRA}} [[Marsylia]] – [[Francja]] (od 1992)
* {{flaga|FRA}} [[Nicea]] – [[Francja]] (od 1999)
* {{flaga|UKR}} [[Odessa]] – [[Ukraina]] (od 1996)
* {{flaga|NLD}} [[Rotterdam]] – [[Holandia]] (od 1998)
* {{flaga|GBR}} [[Metropolitan Borough of Sefton|Sefton]] – [[Wielka Brytania]] (od 1993)
* {{flaga|LTU}} [[Wilno]] – [[Litwa]] (od 1998)
* {{flaga|FIN}} [[Turku]] – [[Finlandia]] (od 1987)

Miasta współpracujące z Gdańskiem<ref>{{Cytuj |tytuł = Miasta współpracujące |data dostępu = 2020-04-26 |opublikowany = gdansk.pl |url = https://www.gdansk.pl/urzad-miejski/biuro-prezydenta/miasta-wspolpracujace,a,1621}}</ref>
* {{flaga|ESP}} [[Barcelona]] – [[Hiszpania]] (od 1990)
* {{flaga|BEL}} [[Gandawa]] – [[Belgia]] (od 2009)
* {{flaga|DNK}} [[Helsingør]] – [[Dania]] (od 1992)
* {{flaga|GBR}} [[Newcastle upon Tyne]] i [[Gateshead]] – [[Wielka Brytania]] (od 2001)
* {{flaga|BLR}} [[Nowopołock]] i [[Połock]] – [[Białoruś]] (od 2009)
* {{flaga|RUS}} [[Omsk]] – [[Rosja]] (od 2008)
* {{flaga|ITA}} [[Palermo]] – [[Włochy]] (od 2005)
* {{flaga|FRA}} [[Rouen]] – [[Francja]] (od 1992)
* {{flaga|CHN}} [[Szanghaj]] – [[Chińska Republika Ludowa|Chiny]] (od 2004)
* {{flaga|CRO}} [[Rijeka]] – [[Chorwacja]] (od 2015)

Gdańsk jest członkiem założycielem [[Związek Miast Bałtyckich|Związku Miast Bałtyckich]], a także siedzibą Sekretariatu tej organizacji od początku jej istnienia, czyli od 1991<ref>{{Cytuj |tytuł = UBC.net |data dostępu = 2018-04-08 |opublikowany = ubc.net |url = http://www.ubc.net |język = en}}</ref>.

Po [[Inwazja Rosji na Ukrainę|rosyjskiej agresji na Ukrainę]] w 2022 roku miasto zerwało współpracę z rosyjskimi [[Petersburg]]iem i [[Królewiec|Królewcem]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.rmf24.pl/regiony/trojmiasto/news-gdansk-zrywa-wspolprace-z-rosyjskimi-miastami,nId,5869307#crp_state=1 |tytuł = Gdańsk zrywa współpracę z rosyjskimi miastami |opublikowany = rmf24.pl |data = 2022-03-03 |data dostępu = 2022-03-03}}</ref>.

== Honorowi obywatele miasta ==
{{Osobny artykuł|Honorowi obywatele miasta Gdańska}}
Tytuł [[Honorowe obywatelstwo|Honorowego Obywatela]] Gdańska nadają władze miasta (najczęściej [[Rada Miasta Gdańska|Rada Miasta]]) osobom, które szczególnie dla niego się zasłużyły, niezależnie od miejsca ich zamieszkania.

== Zobacz też ==
{{ISG|Gdańsk|Gdańsk}}
* [[Encyklopedia Gdańska]]

* [[Wolne Miasto Gdańsk]]
* [[(764) Gedania]]

== Uwagi ==
{{uwagi}}

== Przypisy ==
<references>
<ref name="Populacja2024">{{Cytuj |tytuł = Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2024 r. (stan w dniu 30.06) |data = 2024-10-15 |data dostępu = 2024-10-28 |opublikowany = Główny Urząd Statystyczny |url = https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-r-stan-w-dniu-30-06,6,37.html |język = pl}}</ref>
</references>

== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Rymut |imię = Kazimierz |autor link = Kazimierz Rymut |tytuł = Nazwy miejscowe Polski, t. III, E-I, hasło „Gdańsk” |strony = 110–111 |wydawca = [[Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk|Instytut Języka Polskiego PAN]] |miejsce = Kraków |rok = 1999 |isbn = 83-87795-45-3 |odn = tak}}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Klemensiewicz |imię = Zenon |autor link = Zenon Klemensiewicz |tytuł = Gramatyka historyczna języka polskiego |wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN|Państwowe Wydawnictwo Naukowe]] |miejsce = Warszawa |rok = 1981 |strony = |isbn = 83-01-00995-0 |odn = tak}}
* {{cytuj książkę |autor = Praca zbiorowa |tytuł = Słownik starożytności słowiańskich t. 2 F-K, cz. 1 F-H, hasło „Gaj” |wydawca = Ossolineum |miejsce = Warszawa |rok = 1964 |strony = 78 |odn = {{odn/id|Praca zbiorowa|1964}}}}
* Jerzy Antoni Kostka, ''Kostkowie herbu Dąbrowa.'' Wyd. Z.P. POLIMER &nbsp;Koszalin 2010, {{ISBN|978-83-89976-40-6}}, s. 79, 90, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96 i 97

== Linki zewnętrzne ==
* [https://bhp.ihpan.edu.pl/sowacgi.php?KatID=0&typ=repl&plnk=__temat_Gda%C5%84sk+%28woj.+pomorskie%29_lub_temat_Gda%C5%84sk&sort=byscore&view=1 Gdańsk w Bibliografii historii polskiej]
* {{SgKP|II|513}}
* {{SgKP|XV_cz.1|491}}

{{Gdańsk}}
{{Województwo pomorskie}}
{{Podział administracyjny Polski}}
{{Miasta województwa pomorskiego}}
{{Hanza}}
{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Gdańsk| ]]
[[Kategoria:Miasta w województwie pomorskim]]
[[Kategoria:Miasta wojewódzkie]]
[[Kategoria:Miasta na prawach powiatu]]
[[Kategoria:Miasta królewskie I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Hasła kanonu polskiej Wikipedii]]
[[Kategoria:Miejscowości odznaczone Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski]]
[[Kategoria:Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku]]
[[Kategoria:Ośrodki luteranizmu w I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Terytorium miasta Gdańska (I Rzeczpospolita)]]
Szablony użyte w tym artykule:
Szablon:AS-droga (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Szablon:AS-droga/PL-K (edytuj)
Szablon:AS-droga/PL-S (edytuj)
Szablon:AS-droga/PL-W (edytuj)
Szablon:Adres publikacyjny (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie niskim)
Szablon:City size geohack (edytuj)
Szablon:City size geohack/cat (edytuj)
Szablon:Cytuj (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Cytuj książkę (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Cytuj pismo (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Szablon:Cytuj pismo/tytuł (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie niskim)
Szablon:Cytuj stronę (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Dmbox (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Drogi krajowe i wojewódzkie w Gdańsku (edytuj)
Szablon:Dziennik Ustaw (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie niskim)
Szablon:Fakt (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie niskim)
Szablon:Flaga (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Flaga/core (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Flaga grafika (edytuj)
Szablon:Gdańsk (edytuj)
Szablon:Hanza (edytuj)
Szablon:ISBN (edytuj)
Szablon:ISG (edytuj)
Szablon:ISSN (edytuj)
Szablon:Ikona (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Image label (edytuj)
Szablon:Infobox 2x2 (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox 2x2 dodaj (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox dwie grafiki (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox grafika (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox mapa lokalizacyjna (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox nagłówek (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox nagłówek dodaj (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox państwo (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox państwo/core (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox projekt (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox projekt/projekt (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox tytuł (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox tytuł/styles.css (edytuj)
Szablon:Infobox wiersz (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox wiersz dodaj (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox www (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Inne znaczenia (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Szablon:Internetowy System Aktów Prawnych (edytuj)
Szablon:J (edytuj)
Szablon:Jw (edytuj)
Szablon:Kategoria główna (edytuj)
Szablon:Komórka (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Kontrola autorytatywna (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Kontrola autorytatywna/style.css (edytuj)
Szablon:Lang (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Link-interwiki (edytuj)
Szablon:Miasta województwa pomorskiego (edytuj)
Szablon:Monitor Polski (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Szablon:Navbox/styles.css (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Nid. (edytuj)
Szablon:Niem. (edytuj)
Szablon:Odn (edytuj)
Szablon:Odn/id (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Odn/tekst (edytuj)
Szablon:Osobny artykuł (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie niskim)
Szablon:Państwo dane AUT (edytuj)
Szablon:Państwo dane Austria (edytuj)
Szablon:Państwo dane BAN (edytuj)
Szablon:Państwo dane BEL (edytuj)
Szablon:Państwo dane BLR (edytuj)
Szablon:Państwo dane BUL (edytuj)
Szablon:Państwo dane Bangladesz (edytuj)
Szablon:Państwo dane Belgia (edytuj)
Szablon:Państwo dane Białoruś (edytuj)
Szablon:Państwo dane Bułgaria (edytuj)
Szablon:Państwo dane CHI (edytuj)
Szablon:Państwo dane CHN (edytuj)
Szablon:Państwo dane CRO (edytuj)
Szablon:Państwo dane Chile (edytuj)
Szablon:Państwo dane Chiny (edytuj)
Szablon:Państwo dane Chorwacja (edytuj)
Szablon:Państwo dane DEU (edytuj)
Szablon:Państwo dane DNK (edytuj)
Szablon:Państwo dane Dania (edytuj)
Szablon:Państwo dane ESP (edytuj)
Szablon:Państwo dane EST (edytuj)
Szablon:Państwo dane ETH (edytuj)
Szablon:Państwo dane Estonia (edytuj)
Szablon:Państwo dane Etiopia (edytuj)
Szablon:Państwo dane FIN (edytuj)
Szablon:Państwo dane FRA (edytuj)
Szablon:Państwo dane Finlandia (edytuj)
Szablon:Państwo dane Francja (edytuj)
Szablon:Państwo dane GBR (edytuj)
Szablon:Państwo dane Gdańsk (edytuj)
Szablon:Państwo dane HUN (edytuj)
Szablon:Państwo dane Hiszpania (edytuj)
Szablon:Państwo dane Holandia (edytuj)
Szablon:Państwo dane IDN (edytuj)
Szablon:Państwo dane III Rzesza (edytuj)
Szablon:Państwo dane ISL (edytuj)
Szablon:Państwo dane ITA (edytuj)
Szablon:Państwo dane Indonezja (edytuj)
Szablon:Państwo dane Islandia (edytuj)
Szablon:Państwo dane KAZ (edytuj)
Szablon:Państwo dane Kazachstan (edytuj)
Szablon:Państwo dane LAT (edytuj)
Szablon:Państwo dane LTU (edytuj)
Szablon:Państwo dane Litwa (edytuj)
Szablon:Państwo dane MDA (edytuj)
Szablon:Państwo dane MEX (edytuj)
Szablon:Państwo dane Meksyk (edytuj)
Szablon:Państwo dane Mołdawia (edytuj)
Szablon:Państwo dane NLD (edytuj)
Szablon:Państwo dane Niemcy (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Państwo dane PER (edytuj)
Szablon:Państwo dane POL (edytuj)
Szablon:Państwo dane Peru (edytuj)
Szablon:Państwo dane Polska (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Państwo dane Prusy (edytuj)
Szablon:Państwo dane RUS (edytuj)
Szablon:Państwo dane Rosja (edytuj)
Szablon:Państwo dane SEY (edytuj)
Szablon:Państwo dane SRI (edytuj)
Szablon:Państwo dane SWE (edytuj)
Szablon:Państwo dane Seszele (edytuj)
Szablon:Państwo dane Sri Lanka (edytuj)
Szablon:Państwo dane Stany Zjednoczone (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Państwo dane Szwecja (edytuj)
Szablon:Państwo dane TUR (edytuj)
Szablon:Państwo dane Turcja (edytuj)
Szablon:Państwo dane UKR (edytuj)
Szablon:Państwo dane URU (edytuj)
Szablon:Państwo dane USA (edytuj)
Szablon:Państwo dane Ukraina (edytuj)
Szablon:Państwo dane Urugwaj (edytuj)
Szablon:Państwo dane Wielka Brytania (edytuj)
Szablon:Państwo dane Wolne Miasto Gdańsk (edytuj)
Szablon:Państwo dane Węgry (edytuj)
Szablon:Państwo dane Włochy (edytuj)
Szablon:Państwo dane pomorskie (edytuj)
Szablon:Państwo dane Łotwa (edytuj)
Szablon:Pierwszy niepusty (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Podział administracyjny Polski (edytuj)
Szablon:Polskie miasto infobox (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Szablon:Projekt siostrzany (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Publikator (edytuj)
Szablon:R (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Sekcja stub (edytuj)
Szablon:SgKP (edytuj)
Szablon:Szablon nawigacyjny (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Terytorium zależne (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Terytorium zależne/core (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Terytorium zależne wariant (edytuj)
Szablon:Terytorium zależne wariant/core (edytuj)
Szablon:Trim (edytuj)
Szablon:Układ wielokolumnowy (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Szablon:Układ wielokolumnowy/styles.css (edytuj)
Szablon:Uwagi (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Szablon:W języku (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie niskim)
Szablon:Województwo pomorskie (edytuj)
Szablon:Zobacz też (edytuj)
Szablon:Związana kategoria (edytuj)
Szablon:Łac. (edytuj)
Moduł:Arguments (edytuj)
Moduł:Color contrast (edytuj)
Moduł:Color contrast/colors (edytuj)
Moduł:Cytuj (edytuj)
Moduł:Cytuj/dane (edytuj)
Moduł:Cytuj/dostęp (edytuj)
Moduł:Cytuj/firewall (edytuj)
Moduł:ISBN (edytuj)
Moduł:Ikona (edytuj)
Moduł:Ikona/dane (edytuj)
Moduł:Infoboksy (edytuj)
Moduł:Kontrola autorytatywna (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Moduł:Lang (edytuj)
Moduł:Lang/data (edytuj)
Moduł:Mapa (edytuj)
Moduł:Mapa/alt (edytuj)
Moduł:Mapa/dane/Polska (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Moduł:Mapa/dane/pomorskie (edytuj)
Moduł:Navbox (edytuj)
Moduł:Navbox/printer/default (edytuj)
Moduł:Navbox/res (edytuj)
Moduł:Przypisy (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Moduł:Sprawdź (edytuj)
Moduł:String (edytuj)
Moduł:String/UNIQ (edytuj)
Moduł:Wikidane (edytuj)
Moduł:Wikidane/data (edytuj)
Moduł:Wikidane/format/string (edytuj)
Moduł:Wikidane/select (edytuj)
Moduł:Współrzędne (edytuj)
Wróć do Gdańsk.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Gdańsk”