ଏମ୍. କରୁଣାନିଧି

ଏମ୍. କରୁଣାନିଧି
ଏମ୍. କରୁଣାନିଧି
	୨୦୦୭ରେ ଏମ୍. କରୁଣାନିଧି
ତାମିଲନାଡୁର ୨ୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ
	କାର୍ଯ୍ୟକାଳ; ୧୩ ମଇ ୨୦୦୬ – ୧୫ ମଇ ୨୦୧୧
ରାଜ୍ୟପାଳ	ସୁରଜିତ ସିଂହ ବର୍ଣ୍ଣାଲା (୨୦୦୬-୨୦୧୧)
Deputy	ଏମ. କେ. ଷ୍ଟାଲିନ (୨୦୦୯–୨୦୧୧)
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ	ଜେ. ଜୟଲଳିତା
ପର ଅଧିକାରୀ	ଜେ. ଜୟଲଳିତା
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ	ଚେପୌକ
	କାର୍ଯ୍ୟକାଳ; ୧୩ ମଇ ୧୯୯୬ – ୧୩ ମଇ ୨୦୦୧
ରାଜ୍ୟପାଳ	ମାରି ଚେନ୍ନା ରେଡ୍ଡୀ (1996) ; କୃଷ୍ଣ କାନ୍ତ (ଅତିରିକ୍ତ ଭାର) (୧୯୯୬-୧୯୯୭) ; ଏମ. ଫାତିମା ବିବି (୧୯୯୭-୨୦୦୧)
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ	ଜେ. ଜୟଲଳିତା
ପର ଅଧିକାରୀ	ଜେ. ଜୟଲଳିତା
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ	ଚେପୌକ
	କାର୍ଯ୍ୟକାଳ; ୨୭ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୮୯ – ୩୦ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୯୧
ରାଜ୍ୟପାଳ	ପି. ସି. ଆଲେକଜ୍ୟାଣ୍ଡର (୧୯୮୯-୧୯୯୦) ; ସୁରଜିତ ସିଂହ ବର୍ଣ୍ଣାଲା (୧୯୯୦-୧୯୯୧)
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ	ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ
ପର ଅଧିକାରୀ	ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ	ଚେନ୍ନାଇ ହାର୍ବର
	କାର୍ଯ୍ୟକାଳ; ୧୦ ଫେବୃଅରୀ ୧୯୬୯ – ୩୧ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୭୬
ରାଜ୍ୟପାଳ	ଉଜ୍ଜଳ ସିଂହ (୧୯୬୯-୧୯୭୧) ; କୋଡାରଦାସ କାଳୀଦାସ ଶାହ (୧୯୭୧-୧୯୭୬)
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ	ଭି. ଆର. ନେଦୁଚେଞ୍ଜିଆନ (କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ)
ପର ଅଧିକାରୀ	ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ	ସଦାଇପେଟ
ତାମିଲନାଡୁ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନ ପରିଷଦରେ ବିରୋଧୀଦଳ ନେତା
	କାର୍ଯ୍ୟକାଳ; ୨୫ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୭ – ୧୮ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୮୩
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ	ଏମ. ଜି. ରାମଚନ୍ଦ୍ରନ
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ	ଆର. ପୋନ୍ନାପ୍ପାନ ନାଡାର
ପର ଅଧିକାରୀ	କେ. ଏସ. ଜି. ହାଜା ସରିଫ
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ	ଆନ୍ନା ନଗର
ଦ୍ରାବିଡ଼ ମୁନ୍ନେତ୍ରା କାଳାଗାମର ସଭାପତି
	କାର୍ଯ୍ୟକାଳ; ୨୭ ଜୁଲାଇ ୧୯୬୯ – ୭ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୮
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ	ପଦବୀରେ ଥିଲେ
ପର ଅଧିକାରୀ	ଏମ. କେ. ଷ୍ଟାଲିନ
ତାମିଲନାଡୁ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନ ପରିଷଦର ସଭ୍ୟ
	କାର୍ଯ୍ୟକାଳ; ୨୭ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୮୯ – ୭ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୮
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ	ଚେନ୍ନାଇ ହାର୍ବର (୧୯୮୯-୧୯୯୬) ; ଚେପୌକ (୧୯୯୬-୨୦୧୧) ; ତିରୁଭାରୁର (୨୦୧୧-୨୦୧୮)
	କାର୍ଯ୍ୟକାଳ; ୧ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୫୭ – ୧୮ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୮୩
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ	କୁଲିତାଲାଇ (୧୯୫୭-୧୯୬୨) ; Thanjavur (1962-1967) ; Saidapet (1967-1977) ; Anna Nagar (1977-1983)
Member of the Tamil Nadu Legislative Council
	କାର୍ଯ୍ୟକାଳ; 30 March 1984 – 1 November 1986
Chief Minister	M. G. Ramachandran
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ	K. A. Krishnasway
ପର ଅଧିକାରୀ	position abolished
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସବିଶେଷ
ଜନ୍ମ	Muthuvel Karunanidhi; ୩ ଜୁନ ୧୯୨୪; ତିରୁକୁବାଲାଇ, ମାଡ୍ରାସ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ (; ବର୍ତ୍ତମାନର ନାଗପଟ୍ଟିନମ୍ ଜିଲ୍ଲା, ତାମିଲନାଡ଼ୁ, ଭାରତ)
ମୃତ୍ୟୁ	୭ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୮ (ବୟସ ୯୪); ଚେନ୍ନାଇ, ତାମିଲନାଡ଼ୁ, ଭାରତ
ସମାଧି ସ୍ଥଳ	କଳାଇଗନାର କରୁଣାନିଧି ନିନାଇଭିଦମ
ଜାତୀୟତା	ଭାରତୀୟ
ରାଜନୀତିକ ଦଳ	ଦ୍ରାବିଡ଼ ମୁନ୍ନେତ୍ର କଳଗମ
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜନୀତିକ; ସମ୍ବନ୍ଧ	ଜଷ୍ଟିସ ପାର୍ଟି, ଦ୍ରାବିଡ଼ କଳଗମ (୧୯୪୯ ଆଗରୁ)
ଜୀବନ ସାଥୀ	ପଦ୍ମାବତୀ ଅମ୍ମାଲ (m. ୧୯୪୪; died ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୨" ।); ଦୟାଳୁ ଅମ୍ମାଲ (m. ୧୯୪୮); ରଜତୀ ଅମ୍ମାଲ (m. ୧୯୬୬);
ସନ୍ତାନ	୬, ଏମ. କେ. ମୁତୁ, ଏମ. କେ. ଆଳାଗିରି, ଏମ. କେ. ଷ୍ଟାଲିନ ଏବଂ କନିମୋଳି କରୁଣାନିଧି
ସମ୍ପର୍କୀୟ	କରୁଣାନିଧି ପରିବାର
ଘର	୧୫/ୟୁ-ବି, ଗୋପାଳପୁରମ୍, ଚେନ୍ନାଇ; ୧୪-ଆଇ, ପ୍ରଥମ ମେନ ରୋଡ଼, ସିଆଇଟି କଲୋନି, ମାଇଲାପୁର, ଚେନ୍ନାଇ;
ପୁରସ୍କାର	ସମ୍ମାନସୂଚକ ଡକ୍ଟରେଟ (୧୯୭୧)
ସନ୍ତକ	ଫାଇଲ:Karunanidhi Signature.svg
ୱେବସାଇଟ	kalaignar.dmk.in
ଡାକ ନାମ	କଳାଇଗନାର, ମୁତ୍ତାମିଳ ଆରିଗନାର
	En uyirinum melana anbu udan pirappukkale; ("ମୋ ଜୀବନରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱରେ ଥିବା ମୋ ପ୍ରିୟ ଭାଇମାନେ")

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/M._Karunanidhi

ମୁଥୁବେଲ କରୁଣାନିଧି (୩ ଜୁନ ୧୯୨୪ – ୭ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୮; କଳାଇଙ୍ଗର ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା), ଜଣେ ଭାରତୀୟ ରାଜନୈତିଜ୍ଞ ଯିଏକି ୧୯୬୯ରୁ ୨୦୧୧ ମଧ୍ୟରେ ତାମିଲନାଡ଼ୁର ୫ଥର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ସେ ଦ୍ରାବିଡ଼ ଲୋକଙ୍କର ଜଣେ ପ୍ରତିନିଧି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୦ ଥର ଦ୍ରାବିଡ଼ ମୁନ୍ନେତ୍ରା କାଜଗମ୍ ରାଜନୈତିକ ଦଳର ସଭାପତି ଥିଲେ । ସେ ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ଆଗରୁ ତାମିଲ କଥାଚିତ୍ର ଜଗତରେ ଜଣେ ଚିତ୍ରନାଟ୍ୟ ଲେଖକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ ତାମିଲ ସାହିତ୍ୟ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଗପ, ନାଟକ, ଉପନ୍ୟାସ ଆଦି ରଚନା କରିଛନ୍ତି ।^[୪]^[୫] କରୁଣାନିଧି ୭ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୮ରେ ଚେନ୍ନାଇର କାବେରୀ ହସ୍ପାତାଳରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।^[୩]

ପରିବାର

କୁରଣାନିଧି ନାଗପଟ୍ଟିନମ୍ ଜିଲ୍ଲାର ତିରୁକୁବାଲାଇ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ପିଲାବେଳୁ ନାଟକ, କବିତା, ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ ଥିଲେ ଏବଂ ସ୍କୁରେ ପଢ଼ିବାବେଳୁ ମାତ୍ର ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସରୁ ଅନେକ ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଲିପ୍ତ ରହିଥିଲେ ।^[୬]

ସାହିତ୍ୟ ଏବଂ କଳା

କରୁଣାନିଧି ତାମିଲ କଥାଚିତ୍ର ଜଗତରେ ଜଣେ ଚିତ୍ରନାଟ୍ୟ ଲେଖକ ଭାବରେ ତାଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।^[୭] ତାଙ୍କ ଚିତ୍ରନାଟ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ରାଜକୁମାରୀ ୧୯୪୭ ମସିହାରେ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିଲା । ଏହାପରେ ସେ ଅନେକ କିଛି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ଚିତ୍ରନାଟ୍ୟ ରଚନା କରିଥିଲେ । ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିବା ତାମିଲ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପରଶକ୍ତି ଥିଲା ତାଙ୍କର ସବୁଠାରୁ ଲୋକପ୍ରିୟ ରଚନା ।^[୮] ଏହି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରଟି ତାମିଲ କଥାଚିତ୍ର ଜଗତକୁ ଲୋକପ୍ରିୟତା ଦେଇଥିଲା ।^[୯] ଏହି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରଟିର କାହାଣୀରେ ହିନ୍ଦୁଧର୍ମ ଏବଂ ବ୍ରାହ୍ମଣ ସମାଜ ଉପରେ କିଛି କଟାକ୍ଷ ଥିବାରୁ ଏହାକୁ ଅନେକ ବିରୋଧ ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ ।^[୧୦]

ଲିଖନ ଶୈଳୀ

କରୁଣାନିଧି ତାଙ୍କର ବୁଦ୍ଧି ଏବଂ ବ୍ୟାଖାତ୍ମକ କୌଶଳ ଯୋଗୁଁ ବ‌ହୁତ କମ ଦିନରେ ଜଣେ ଲୋକପ୍ରିୟ ରାଜନୈତିଜ୍ଞ ହୋଇପାରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ରଚିତ କଥାଚିତ୍ରଟିର ନାଟକଗୁଡ଼ିକ ବଡ଼ ସାମାଜିକ ବର୍ତ୍ତା ଦେଉଥିଲା ଯାହାକି ଅଧିକ ଲୋକପ୍ରିୟ ହେଉଥିଲା । ଏମିତିକି ତାଙ୍କ ରଚିତ କିଛି ନାଟକ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ସମୟରେ ବିରୋଧର ଶିକାର ହୋଇଥିଲା । ୧୯୫୦ ମସିହାରେ ତାଙ୍କ ରଚିତ ଦୁଇଟି ନାଟକ ମଧ୍ୟ ବେଆଇନ ଘୋଷଣା କରିଦିଆଯାଇଥିଅଲ ।^[୯] ତାଙ୍କ ରଚନା ଶୈଳୀ ମୁଖ୍ୟତଃ ଐତିହାସିକ ଏବଂ ସମାଜରେ ଚାଲୁଥିବା କୁସଂସ୍କାରକୁ ବିରୋଧ କରି ହୋଇଥାଏ, ଯାହାକି ସମାଜରେ ଅଧିକ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ତାଙ୍କର କିଛି ରଚନା ମଧ୍ୟ ଦ୍ରାବିଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଅଲ । ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ସେ ତାମିଲ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଜରିଆରେ ବିଭିନ୍ନ ରାଜନୈତିକ ଚିନ୍ତାଧାରା ପ୍ରସାର କରାଇବାରେ ଲାଗିଥିଲେ ।

ରାଜନୀତି

କରୁଣାନିଧି ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସରେ ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ସେ ଜଷ୍ଟିସ୍ ପାର୍ଟିର ଅଲାଗିରିସ୍ୱାମୀଙ୍କର ଭାଷଣରେ ମୋହିତ ହୋଇ ହିନ୍ଦୀ ବିରୋଧି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ । ପରେ ସେ ତାଙ୍କର ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ସ୍ଥାନୀୟ ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଏକାଠି କରି ଏକ ସଂସ୍ଥା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସେ ସେହି ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ମାନବର ନେସନ୍ ନାମକ ଏକ ହାତଲେଖା ଖବରକାଗଜ ବାଣ୍ଟୁଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେ ନିଜର ଏକ ଖବରକାଗଜ ପ୍ରକାଶନ ସଂସ୍ଥା ଖୋଲିଥିଲେ ଯାହାକି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ମୁରାସୋଲି ନାମରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଡି.ଏମ୍.କେ. (ଦ୍ରାବିଡ଼ ମୁନ୍ନେତ୍ରା କାଜଗମ୍) ଦଳର ଅଧିକାରୀକ ଖବରକାଗଜ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।

ମାତ୍ର ୩୩ ବର୍ଷ ବୟସରେ, ୧୯୫୭ ମସିହାରେ କରୁଣାନିଧି ତାମିଲନାଡ଼ୁ ବିଧାନ ସଭାରେ କୁଲିଥାଲାଇ ଆସନରୁ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ବିଜୟୀ ହୋଇ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ୧୯୬୧ ମସିହାରେ ସେ ଦ୍ରାବିଡ଼ ମୁନ୍ନେତ୍ରା କାଜଗମ୍ ଦଳର କୋଷାଧକ୍ଷ ଏବଂ ୧୯୬୨ ମସିହାରେ ତାମିଲନାଡ଼ୁ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନ ସଭାର ବିରୋଧୀଦଳର ଉପନେତା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ୧୯୬୭ରେ ଯେତେବେଳେ ଦ୍ରାବିଡ଼ ମୁନ୍ନେତ୍ରା କାଜଗମ୍ ଦଳ କ୍ଷମତାକୁ ଆସି ସରକାର ଗଠନ କଲା, ସେତେବେଳେ ସେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।

୧୯୬୯ ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ତାମିଲନାଡ଼ୁର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅନ୍ନାଦୁରାଇଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା, ସେତେବେଳେ କରୁଣାନିଧି ତାମିଲନାଡ଼ୁର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏଥିସ‌ହ ସେ ଦ୍ରାବିଡ଼ ମୁନ୍ନେତ୍ରା କାଜଗମ୍ ଦଳର ମୁଖ୍ୟ ନେତା ଭାବରେ ଦାୟିତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ନେଇଥିଲେ ।

୭୦ ଦଶକରେ ଯେତେବେଳେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସରକାରବେଳେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା, ସେତେବେଳେ ଦ୍ରାବିଡ଼ ମୁନ୍ନେତ୍ରା କାଜଗମ୍ ଏହାକୁ ଦୃଢ଼ ବିରୋଧ କରିଥିଲା, ଫଳରେ ତାଙ୍କର ଅନେକ ନେତା କାରାବରଣ କରିଥିଲା । ଏହାପରେ ତାଙ୍କ ଦଳ ଜନତା ଦଳ ସ‌ହ ମିଶି ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲା, ମାତ୍ର ଭ୍ରଷ୍ଟାଚାର ଯୋଗୁଁ ସେମାନଙ୍କର ଶୋଚନୀୟ ପରାଜୟ ହୋଇଥିଲା । କରୁଣାନିଧି ସାମୁଦାୟ ୫ଥର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଦାୟିତ୍ୱ ନିଭାଇଛନ୍ତି । ଏଥିସ‌ହିତ ୧୯୫୭ରୁ ୨୦୧୬ ଯାଏଁ ସେ ତାମିଲନାଡ଼ୁ ବିଧାନ ସଭାକୁ ୧୩ଥର ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।

ମୃତ୍ୟୁ

୨୦୧୬ ଅକ୍ଟୋବରରୁ କରୁଣାନିଧିଙ୍କର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟାବସ୍ଥା ଖରାପ ହେବାରେ ଲାଗିଥିଲା ଏବଂ ସେ ସର୍ବସାଧାରଣରେ ଉପସ୍ଥିତ ହେଇପାରୁନଥିଲେ । ୩ ଜୁନ ୨୦୧୮ରେ ତାଙ୍କର ୯୪ତମ ଜନ୍ମଦିନ ପାଳନ ବେଳେ ସେ ଶେଷଧର ପାଇଁ ସର୍ବସାଧାରଣରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ । ୨୮ ଜୁଲାଇ ୨୦୧୮ରେ ତାଙ୍କର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟାବସ୍ଥା ଗୁରୁତର ହେବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଚେନ୍ନାଇର କାବେରୀ ହସ୍ପାତାଳରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଇଥିଲା ।

ବୟସ ଅଧିକ ହେବାରୁ ତାଙ୍କର ବିଭିନ୍ନ ଅଙ୍ଗପ୍ରତ୍ୟଙ୍ଗ ଧୀରେ ଧୀରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଶେଷରେ ୭ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୮ରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ୬ଟା ୧୦ ମିନିଟ ସମୟରେ ସେ ମୃ��୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।^[୩]^[୧୧]

ଆଧାର

↑ http://www.assembly.tn.gov.in/archive/7th_1980/7threview_80-84.pdf 7th Review 1980-84
↑ indiankanoon.org.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ Narayan, Pushpa. "M Karunanidhi, DMK chief and former Tamil Nadu chief minister, dies aged 94". The Times of India. No. 7 August 2018. Retrieved 7 August 2018.
↑ "M Karunanidhi: India's 91-year-old politician who is still fighting". BBC. 13 May 2016. Retrieved 5 August 2018.
↑ Mohan, Gopu (31 May 2009). "Karunanidhi's Kutumbam". The Indian Express. Retrieved 22 November 2013.
↑ "Dr. Kalaignar M Karunanidhi". www.kalaignarkarunanidhi.com. Archived from the original on 2018-12-25. Retrieved 2018-08-07.
↑ "The Last Lear – The Long Profile of Karunanidhi in The Caravan". The Caravan India. Archived from the original on 26 March 2012. Retrieved 22 November 2013.
↑ Guneratne 2003, p. 216
↑ ^୯.୦ ^୯.୧ Hardgrave, Jr, Robert L (1973). "Politics and the Film in Tamilnadu: The Stars and the DMK". Asian Survey. 13 (3): 288–305. doi:10.1525/as.1973.13.3.01p0314o.
↑ A., Srivathsan (12 June 2006). "Films and the politics of convenience". The Hindu. Chennai, India. Archived from the original on 13 June 2006. Retrieved 22 November 2013.
↑ "'Kalaignar' M. Karunanidhi, former Tamil Nadu Chief Minister and DMK chief, passes away aged 94". The Hindu (in English). 7 August 2018. Retrieved 13 September 2022.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[1] ttp://www.assembly.tn.gov.in/archive/7th_1980/7threview_80-84.pdf 7th Review 1980-84

[2] .org.

[TOIdeath-3] ୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ Narayan, Pushpa. "M Karunanidhi, DMK chief and former Tamil Nadu chief minister, dies aged 94". The Times of India. No. 7 August 2018. Retrieved 7 August 2018.

[BBC20166-4] "M Karunanidhi: India's 91-year-old politician who is still fighting". BBC. 13 May 2016. Retrieved 5 August 2018.

[IndianExpress2009-5] Mohan, Gopu (31 May 2009). "Karunanidhi's Kutumbam". The Indian Express. Retrieved 22 November 2013.

[6] "Dr. Kalaignar M Karunanidhi". www.kalaignarkarunanidhi.com. Archived from the original on 2018-12-25. Retrieved 2018-08-07.

[7] "The Last Lear – The Long Profile of Karunanidhi in The Caravan". The Caravan India. Archived from the original on 26 March 2012. Retrieved 22 November 2013.

[rethink-8] Guneratne 2003, p. 216

[Hardgrave-9] ୯.୦ ^୯.୧ Hardgrave, Jr, Robert L (1973). "Politics and the Film in Tamilnadu: The Stars and the DMK". Asian Survey. 13 (3): 288–305. doi:10.1525/as.1973.13.3.01p0314o.

[10] A., Srivathsan (12 June 2006). "Films and the politics of convenience". The Hindu. Chennai, India. Archived from the original on 13 June 2006. Retrieved 22 November 2013.

[11] "'Kalaignar' M. Karunanidhi, former Tamil Nadu Chief Minister and DMK chief, passes away aged 94". The Hindu (in English). 7 August 2018. Retrieved 13 September 2022.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[୧]